Van bouwval tot kathedraal

Vrijheid van godsdienst. Het was een mooi ideaal, maar de Nederlandse revolutionairen die in 1795 aan de macht kwamen, ontdekten al snel dat zoiets veel voeten in de aarde had. Bij de staatsregeling van 1798 werd besloten de banden tussen de gereformeerde Kerk en de staat door te snijden. Kerkgemeenten moesten voortaan zelf hun broek ophouden, en waren dus ook verantwoordelijk voor het onderhoud van hun kerken.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Predikers op de zwarte lijst

OPINIE - Dubieuze, niet bepaald onschuldige plannen voor de bestrijding van het terrorisme.

Het kabinet wil een lijst aanleggen van islamitische predikers die haat zaaien. Die zouden dan geen visum meer krijgen, waardoor onrust zoals onlangs in Rijswijk en Utrecht kan worden bezworen. Het probleem is nog dat er ook ongewenste predikers binnen de EU leven die geen visum nodig hebben. VVD-Kamerlid Ockje Tellegen wil een actievere houding van het kabinet. Ze vindt dat er één lijst moet komen waarop alle ongewenste imams staan, dus ook als ze uit een Europees land komen. Het liefst wil ze dat er ook een Europese lijst komt, waar Nederland op moet aandringen. Minister Van der Steur vindt het voorstel “interessant”, maar hij zal ook wel weten dat het vrijwel uitzichtloos is om voor een gebaar richting PVV-sympathisanten 28 landen op dit punt op één lijn te krijgen

Wat is een haatprediker? Een door GeenStijl geknipt fragment uit een discussie op radio 1 gisteren tussen een voorstander van zo’n zwarte lijst, CDA-Kamerlid Peter Oskam, en tegenstander Nourdeen Wildeman laat zien dat dit soort plannen niet zo eenvoudig zijn uit te voeren zonder zwaarwegende beginselen als de vrijheid van godsdienst en de gelijke behandeling aan te tasten. Oskam wordt door Wildeman uitgedaagd te reageren op een uitspraak tegen het homohuwelijk. Is dat haat zaaien? Als het Kamerlid uiteindelijk toehapt en bevestigend antwoordt onthult Wildeman de bron van zijn voorbeeld: de paus. Komt die dan ook op de zwarte lijst? Oskam weigert er verder op in te gaan en herhaalt dat hij geen predikers in het land wil toestaan die getuigen van antisemitisme en vrouwenhaat.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Is religie slechts een mening?

D66-raadslid Thijs Kleinpaste en prominent PvdA’er Marcel Duyvestein knalden er vorige week keihard in: ze stelden dat religie ‘maar’ een mening is. En daarom moet de overheid zich niet met religie bemoeien. In hun ogen worden religieuze mensen stelselmatig voorgetrokken ten opzichte van de niet-religieuze meerderheid: in het onderwijs, met de belasting, in de Grondwet. Kleinpaste en Duyvestein streken daarmee tegen de haren van christelijk Nederland in. SGP-, CDA- en ChristenUnie-jongeren, maar ook een progressieve christen uit GroenLinks stelden dat religie meer dan een mening is. Daar moeten Duyvestein en Kleinpaste rekening mee houden, zo stelden ze. Waar staan progressieve liberalen tussen de radicale anti-klerikale atheïsten en orthodoxe confessionele christenen?

De kern van het betoog van Kleinpaste en Duyvestein kwam op het volgende neer: “Het probleem zit hem in de neiging het geloof in god net even hoger te waarderen dan willekeurig welke andere mening. (…) Dan is het idioot dat de ene mening meer bescherming geniet dan de andere.” En daarom “[moeten] [p]rivileges voor religies en gelovigen dus zoveel mogelijk uit de wet- en regelgeving geschrapt worden”.

Daar tegenover stelde zich een groep politieke christenen van divers pluimage. Zo stellen een drietal jongeren vanuit CU, SGP en CDA: “[e]en religie, komt [in tegenstelling tot een mening] niet uit de mens voort, maar is een geopenbaarde waarheid met transcendente oorsprong”. En dat heeft volgens SGP-jongere Nijsink morele en politieke implicaties: “Het geloof in God, als moreel kader, verkies ik boven een relativerende visie waarin alles gelijk is en waar er geen mening boven een andere mening telt.” En juist daarom pleit hij voor de vrijheid van godsdienst, tegenover de gelijkstelling van meningen: “Wie gelijkheid afdwingt verkleint vrijheid en wie vrijheid predikt moet ervan doordrongen zijn dat vrijheid op den duur leidt tot ongelijkheid, omdat mensen niet gelijk zijn.” Theo Brand, een exponent van een progressief-christelijke traditie stelt dat: “dat kerken vaak plaatsen zijn waar liefdadigheid plaatsvindt, waar mensen zich bezinnen, waar ruimte is voor opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers” niet erkend wordt door Duyvestein en Kleinpaste.