Kunst op Zondag | Teruggave

U heeft natuurlijk uw aangifte al gedaan. Wat denkt u? Wordt het betalen of verwacht u een teruggave? Maart mag wel de maand van de teruggave worden genoemd. In de immer turbulente geschiedenis is veel bezit van eigenaar gewisseld. Oorlogen, politieke besluiten en kunsthandel leiden herhaaldelijk tot verplaatsing van kunstbezit. Met een beetje zonnig humeur kun je dat ‘grensoverschrijdende huisvesting’ noemen. De directeur van de Hermitage in Sint Petersburg maakt zich zorgen of de vijf Oekraïense musea die bezit in bruikleen gaven aan, onder andere, het Allard Pierson Museum, hun pronkstukken terug zullen zien nu de Russen de historie hebben herschreven op de Krim. Vier van de musea liggen op de Krim. ‘We geven het zeker terug’ zegt het Allard Pierson Museum, de vraag is alleen: aan wie? Aan de Russen of aan de Oekraïners? Het teruggeven van kunst kent even grillige wegen als de geschiedenis zelf. De voorbeelden uit deze maand.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.