Blokkades in Berlijn tegen het stilzwijgen over de klimaatcatastrofe

Elke dag blokkeren klimaatactivisten in Berlijn een druk kruispunt. Tot grote woede van de automobilisten. De politie klaagt ook. Elke dag is een peleton agenten nodig om met zonnebloemolie de aan het plaveisel vastgelijmde demonstranten af te kunnen voeren. Het gaat ten koste van de criminaliteitsbestrijding, zegt een woordvoerder. De activisten van de groep Letzte Generation hebben andere zorgen. Ook in München vond gisteren een blokkade plaats onder het motto 'Stilzwijgen of eindelijk de dodelijke noodsituatie van het klimaat serieus nemen'. Net als hun collega's die hier en in omringende landen actie voeren in musea zeggen ze dat alleen dit soort acties de wereld wakker maakt. Voordat het te laat is. Het gaat allemaal veel te langzaam. Zelfs het Duitse Hooggerechtshof meent dat de Duitse klimaatwet niet ver genoeg gaat. De demonstranten eisen onder andere een snelheidslimiet van 100 kilometer op snelwegen en voortzetting van het in de zomermaanden geldende 9 euro ticket voor het openbaar vervoer. Energie gaat voor klimaat Voor dat laatste heeft de regering nu een nieuwe maatregel genomen: de introductie van een maandelijks vervoerbewijs van € 49, waarmee reizigers tegen lagere kosten gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer over de korte en middellange afstand in het hele land. Dat kan iets betekenen voor het klimaat, maar het is vooral bedoeld om een dreigend tekort aan energie af te wenden. De meer door Poetin dan door de klimaatopwarming afgedwongen maatregel is onderdeel van een 200 miljard euro kostend pakket aan energiemaatregelen waarin ook compensatie voor hogere energieprijzen is opgenomen en een prijsplafond. De maatregelen hebben zowel in het binnenland als in de EU de nodige kritiek opgeroepen. Ze zouden vooral gunstig zijn voor het Duitse bedrijfsleven. Andere EU-lidstaten, zoals Spanje en Frankrijk, die aandringen op veel verdergaande Europese maatregelen ter beperking van de gasprijzen bekritiseerden Duitsland voor zijn 'alleingang' in de aanpak van de energiecrisis. Duitsland mag wel wat harder werken aan het onderling vertrouwen binnen de EU, zeker gezien de nauwe relaties die het land de afgelopen jaren heeft onderhouden met de veroorzaker van de huidige crisis, volgens Pawel Zerka van European Council on Foreign Relations. Op de laatste top in Praag kwamen de regeringsleiders nog niet verder dan een road map voor verdere besluitvorming door de energieministers. Zonne-energie uit China Kan de huidige energiecrisis, het gevolg van de oorlog in Oekraïne, de afbouw van het gebruik van fossiele energie ten gunste van het klimaat versnellen? Simone Tagliapietra van de Brusselse denktank Bruegel denkt van wel. Ze verwijst naar energie-efficiency maatregelen die in de jaren zeventig zijn genomen in reactie op de oliecrisis. Nu zien we records in de import van zonnepanelen uit China. China was in 2020 de belangrijkste leverancier van windturbines, zonnepanelen en biofuels. De crisis heeft de overstap van huishoudens naar zelf opgewekte, renewable energie duidelijk gestimuleerd. Bondskanselier Olav Scholz brengt vandaag een bezoek aan China voor overleg met de onlangs voor een nieuwe termijn aangestelde partijleider Xi Jinping. In hoeverre de renewable energie ook ter sprake zal komen moet worden afgewacht. Xi zal Scholz ongetwijfeld bedanken voor zijn inspanningen om de Chinezen een aandeel te gunnen in de haven van Hamburg. Er is nogal wat kritiek op dat besluit, zowel in eigen land als in de VS. En ook de timing van het bezoek aan China wordt niet door iedereen even handig genoemd. Maar de economische belangen zijn niet gering. 'Mocht China van de een op de andere dag besluiten geen onderdelen meer te exporteren, dan zou er geen auto meer uit de Duitse fabrieken rollen,' schrijft Trouw. 'Het dichtdraaien van de Russische gaskraan was een klap voor de Duitse economie, maar die zou in nog veel grotere problemen komen als China zijn aardmetalen, onmisbaar voor veel elektronica en batterijen, niet meer levert.' In een ander energiedossier heeft Scholz na lang dralen met zijn machtswoord een einde gemaakt aan een langdurig conflict tussen zijn coalitiepartners, de Groenen en de Liberalen. De drie nog werkende kerncentrales mogen ook na 31 december nog even in bedrijf blijven, tot uiterlijk 15 april 2023. Geen applaus voor de klimaatactivisten De klimaatactivisten van de Letzte Generation hoeven niet op de onvoorwaardelijke steun van de Bondskanselier te rekenen. Scholz waarschuwde voor de gevaarlijke kanten van een wegblokkade. Een "kritische houding, kritisch protest" moet worden geaccepteerd, volgens Scholz. Maar het is ook duidelijk "dat de acties niet op een heel breed applaus zijn onthaald. Ook niet bij mij."  

Foto: campact (cc)

Scholz en Rutte over migratie en Europa

De onderhandelaars van VVD, D66, CDA en CU hebben deze week hun coalitieakkoord gepresenteerd. Het is een akkoord op hoofdlijnen en het telt 42 pagina’s. Negen maanden na de verkiezingen is er nu dan eindelijk zicht op een nieuwe regering. Onze oosterburen hadden niet veel meer dan twee maanden nodig voor een uitgebreid en gedetailleerd Koalitionsvertrag van 178 pagina’s. De nieuwe regering van SPD, FDP en Groenen is vorige week van start gegaan.

Het is verleidelijk om de twee onderhandelingsresultaten met elkaar te vergelijken. Helemaal eerlijk is dat niet. Het Ampel-team steunt op partijen die over het geheel wat linkser staan dan het Nederlandse kwartet van Rutte. De Duitse onderhandelaars schreven een volledig regeeerakkoord. Hier in Nederland was op voorhand gezegd dat men niet te diep op de zaken in zou gaan en dat de hoofdlijnen onder de verantwoordelijkheid van de nog te benoemen ministers verder zouden worden uitgewerkt. We zijn benieuwd hoe dat verder gaat. Wordt die uitwerking ook aan het parlement voorgelegd? Zal er dan ook zoveel media-aandacht zijn als  bij de presentatie van de hoofdlijnen? Of is er in Nederland überhaupt geen belangstelling voor lange, degelijke inhoudelijke politieke teksten?

Migratie

Ook al zijn de stukken qua doel en omvang niet goed met elkaar te vergelijken, ik kon het toch niet nalaten ze op een paar punten naast elkaar te leggen. Migratie bijvoorbeeld, het door corona verdrongen maar nog altijd sluimerende maatschappelijke strijdpunt. De nieuwe Duitse regering wil een ‘nieuw begin’ maken met de migratie- en integratiepolitiek, een ‘paradigmawisseling’ zelfs. Het besef dat er op dit gebied naar nieuwe oplossingen gezocht zal moeten worden missen we voorlopig bij de constituerende partijen van Rutte IV: ‘Wij willen migratie zoveel mogelijk in goede banen leiden en meer grip krijgen op migratie. Ons doel is om migratie zoveel mogelijk gestructureerd te laten verlopen, ongewenste migratiestromen zoveel mogelijk te beperken en het draagvlak voor migratie in onze samenleving te behouden en te versterken.’ Worden we hier warm van? Rutte IV oppert een beleidsmatig richtgetal van migratie naar Duits voorbeeld. De Duitsers noemen geen getallen meer. Wat ze wel schrijven is dat het ‘een kwestie van beschaving is en een wettelijke verplichting om te verhinderen dat mensen op zee verdrinken. De civiele reddingsinitiatieven op zee mogen niet worden belemmerd.’ Sterker: de overheid en de EU moeten hier het voortouw nemen. In de Nederlandse voornemens lijkt migratie vooral moeilijkheden en bedreigingen op te leveren: een grote instroom vereist samenwerking met onze buren op het gebied van ‘bewaken van de grenzen, relocatie en verdere operationele samenwerking.’ En dan hebben we het nog niet gehad over het ‘continueren en intensiveren van de huidige aanpak van overlastgevers in AZC’s .’ Met als sluitstuk de ‘ongewenstverklaring’. Een knieval naar de PVV.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: campact (cc)

Scholz belooft continuïteit met nieuwe partners

Minder dan drie maanden na de verkiezingen is woensdag in Duitsland een nieuw kabinet geïnstalleerd. Olaf Scholz, de nieuwe bondskanselier van de sociaaldemocratische SPD, beloofde bij zijn aantreden continuïteit na zestien jaar Merkel. Hij zal het moeten doen met twee voormalige oppositiepartijen met uiteenlopende programma’s: de liberale ondernemerspartij FDP en de Groenen. De coronapandemie wordt de eerste uitdaging voor de nieuwe regering. Met krap 70% gevaccineerden heeft Merkel vorige week een lockdown voor ongevaccineerden afgekondigd. Een vaccinatieplicht is niet uitgesloten. De nieuwe gezondheidsminister Karl Lauterbach (SPD) die er zelf eerst tegen was is nu voor. Het volledige Kabinet-Scholz is hier te vinden. Ik maak een rondje langs de nieuwe bewindslieden van de Groenen:

Annalena Baerbock: Europa eerst

De nieuwe minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock (Groenen) vertrok na haar beëdiging meteen voor een rondreis langs Parijs, Brussel en Warschau. Zij heeft het regeerakkoord van de drie partijen een sterke Europese inslag gegeven. In haar eerste verklaring als minister schrijft Baerbock, ooit actief als lid van de Werkgroep Buitenland van de Europese Groenen: ‘Europa speelt een centrale rol in ons buitenlands beleid. [Maar] we zullen onze ideeën en belangen niet over de hoofden van onze buren najagen, laat staan ten koste van hen.’ In Parijs heeft ze gisteren aan haar collega Jean-Yves Le Drian wel meteen duidelijk gemaakt dat kernenergie in haar ogen geen duurzame energiebron is, zoals de Fransen het graag willen zien. De rol van kernenergie staat op de agenda van de EU in het kader van de afspraken over wat wel en niet als groene brandstof kan worden beschouwd. Duitsland en Oostenrijk staan op dit punt tegenover Frankrijk, Polen en Tsjechië. De verschillende inzichten zullen op het niveau van regeringsleiders moeten worden uitgepraat. Bondskanselier Scholz gaat binnenkort ook naar Parijs. Europa blijft toch vooral draaien om de as Parijs-Berlijn. En buitenlandpolitiek blijft in beide landen in veel gevallen Chef-Sache.

Foto: photoheuristic.info (cc)

Wie gaat Merkel opvolgen?

ELDERS - Angela Merkel gaat haar laatste jaar in als Bondskanselier met nog flink wat lastige dossiers op haar bureau. Ondertussen hebben zich al diverse kandidaten gemeld om haar op te volgen.

Gisteren was het twee jaar geleden dat de eerste scholierenstaking werd gehouden om aandacht te vragen voor de urgentie van de klimaatopwarming. Greta Thunberg en haar maatjes van Fridays for Future brachten een bezoek aan Angela Merkel, als regeringsleider van het land dat op dit moment fungeert als voorzitter van de Europese Unie. Ze hadden een door 125.000 mensen ondertekende petitie bij zich met eisen aan de EU en andere wereldleiders. Die worden opgeroepen de klimaatcrisis nu eindelijk eens als een echte crisis te behandelen. “De kloof tussen wat we moeten doen en wat er daadwerkelijk wordt gedaan, wordt met de minuut groter. In feite hebben we nog twee cruciale jaren verloren door politieke passiviteit.

In The Guardian vertelden ze voorafgaand aan hun bezoek wat ze tegen Merkel zouden zeggen:

We will tell Merkel that she must face up to the climate emergency – especially as Germany now holds the presidency of the European council. Europe has a responsibility to act. The EU and the United Kingdom are accountable for 22% of historic accumulative global emissions, second only to the United States. It is immoral that the countries that have done the least to cause the problem are suffering first and worst. The EU must act now, as it has signed up to do in the Paris agreement.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.