Schrijven in de luwte

Literatuur en publiciteit, hoe verhouden zich deze twee fenomenen zich tot elkaar? Kun je een goede dichter zijn terwijl je voortdurend in de spotlights staat? Laat je de bron waaruit je put dan niet te veel vervuilen? Of loop je zelfs het risico dat de bron raakt opgedroogd? Sinds het lezen van de biografie van M. Vasalis, geschreven door Maaike Meijer, houden deze vragen me bezig. M. Vasalis (1909-1998) was in de vorige eeuw misschien wel de meest aansprekende dichteres van ons land. Bekend is bijvoorbeeld haar gedicht over de Afsluitdijk. Er verschenen van haar drie dichtbundels: Parken en woestijnen (1940), De vogel Phoenix (1947) en Vergezichten en gezichten (1954).  In de jaren zestig constateerde ze dat haar inspiratie niet groot genoeg meer was om tot goede gedichten te komen en verklaarde ze M. Vasalis dood. Ondanks de stilte verdween de belangstelling voor haar poëzie niet. Haar werk werd bekroond met de Constantijn Huygensprijs (1974) en P.C. Hooftprijs (1982). Na haar dood verscheen er postuum een vierde bundel: De oude kustlijn (2002). De vrouw achter Vasalis was Margaretha Drooglever Fortuyn – Leenmans. De dichteres was wel aanwezig bij de prijsuitreikingen, maar verder wilde ze beslist geen aandacht voor haar persoon, niet

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 25-09-2022

Closing Time | Als daar muziek voor is

Om nog even voort te borduren op gisteren:  u kunt nu beoordelen of hier ge- of misbruik wordt gemaakt van de poëzie van M. Vasalis. Twee versies van het gedicht ‘Als daar muziek voor is’ (teskt onder het tweede filmpje).

Het eerste: een uitvoering van tenor Gijs Meeusen, begeleid door een strijkkwartet.

Het tweede (na de ‘lees verder’)

Een uitvoering van het het Noordpool Orkest en zangeres Janne Schra, die u gister al hebt gehoord in Zachter.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Closing Time | Zachter

Reinout Douma, componist en dirigent van het Noordpool Orkest en zangeres Janne Schra schreven muziek bij gedichten van M. Vasalis. Uitgebracht in 2017. De tekst leek me wel toepasselijk bij de reuring na de verkiezingen van 20 maart (tekst na de break onder het filmpje).

Zachter

Het strand is wel mijn vaderland,
de zee synchroniseert nog monotoon
stromen van tegenstrijdigheden.
Toch droom ik soms, dat er een hoge boom
zou staan waaronder ik mij neer kon leggen,
een boom, die breed geloverd in terrassen
van takken vogels bergen zou.
Vogels, die zingen een voor een,
niet tegelijk, en luistrend naar elkaar.
Soms droom ik dat: wanneer ik bang
ben voor de nimmer bange meeuwen
die vrij zijn, maar nooit blij
en die niet zingen, maar òf zwijgen
òf schreeuwen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.