De vruchten van toekomstige economische groei ‘niet meer voor iedereen’?

Wij importeren veel uit de VS. Amerikaanse economische ideeën en strijdpunten zijn dan ook regelmatig voorboden van wat ons op economisch gebied in Nederland te wachten staat. Zodoende is het de moeite waard om zo nu en dan eens te kijken waar men zich aan de overkant van de Atlantische Oceaan mee bezighoudt. Vorige week publiceerde de Washington Times een interview met Chrystia Freeland, auteur van het boek The Plutocrats: The Rise of the New Global Super Rich and the Fall of Everyone Else. Dit interview leverde verschillende interessante inzichten op. Zo werden dezelfde mensen (vaak werkzaam op Wall Street) die in 2008 de signalen van een komende crash volledig over het hoofd zagen recentelijk opnieuw compleet verrast door het verlies van Romney in de Amerikaanse presidentsverkiezingen. In beide gevallen leidde het tot een situatie waarin deze superrijken aanzienlijke financiële investeringen van de ene op de andere dag volledig konden afschrijven. Een ander opvallend punt dat in het interview naar voren kwam is dat in de Angelsaksische beleving de zakenman – en niet, bijvoorbeeld, de wetenschapper of filosoof – de grote held is die de meest waardevolle bijdrage aan de samenleving levert. Zodoende is het natuurlijk niet vreemd dat libertarische sprookjesfiguren als Ayn Rands creatie John Galt met name in de Verenigde Staten als inspirerend voorbeeld worden beschouwd.

Foto: Scott #1144 Quote from J. Henry copyright ok. Gecheckt 10-11-2022

Vrijheid, o zoete vrijheid!

Amerikaanse denkbeelden doen in toenemende mate opgang in het Nederlandse politieke debat. Rijke mensen zijn betere mensen en armoede heeft een morele oorzaak. Of zoals Emile Ratelband al zei: ‘Succes is een keuze.’

Wij importeren veel uit de VS: films, televisieseries, muziek en fastfoodketens. De invloed van Amerikaanse merken, producten en populaire cultuur is zodoende ook in Nederland overweldigend. Zelfs de Nederlandse politiek kan zich niet aan de algemene Amerikaanse dominantie onttrekken. Zo importeerde de PVV zijn partijfinanciering en een diepe afkeer van klimaatwetenschap uit het ‘Land of the Free’. De VVD lijkt, in navolging van een berucht conservatief activist, een kleinere overheid in toenemende mate als doel in plaats van als middel te beschouwen. Het tijdschrift Elsevier onderschrijft vervolgens de bizarre tegenstelling tussen ‘producenten’ en ‘uitvreters’ door  vier miljoen ‘hardwerkende Nederlanders’ tegenover zeven miljoen profiteurs (2,5 miljoen ‘ambtenaren’ en 4,5 miljoen ‘uitkeringstrekkers’) te plaatsen.

Het libertaire paradijs

Lage belastingen voor grootverdieners en een minimale overheid worden doorgaans gepromoot met een beroep op ‘vrijheid’. Immers, hoe minder de overheid van ons moet, hoe vrijer we zullen zijn (ook weer zo’n typisch Amerikaanse gedachte). Dat sommige mensen buiten de boot gaan vallen is minder belangrijk – totdat we ons realiseren het hier gaat om ’tante Elly die last heeft van depressies, oom Wim die zijn rechterhand niet meer kan gebruiken na een hersenbloeding, neefje Bram met downsyndroom en de buurman die zijn leven lang in de haven heeft gewerkt bij een logistiek bedrijf dat in de crisis failliet is gegaan en die nu niet meer aan de bak komt omdat hij 58 is’ (h/t Martijn).

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige