Kunst op Zondag | Artiest-provocateur

“Van Lieshout zaagt men planken” gaat een kunsthistorisch spreekwoord worden. Het gebrek aan nuance in de negatieve kritieken die het soms weinig subtiele werk van Atelier Van Lieshout aanvallen, lijken een voorspelbaar ritueel te worden. Is Joep van Lieshout de 'artiest-provocateur’ of is de toeschouwer happig op zich beledigd voelen? Meest besproken kunstwerk is de Domestikator, in 2015 nog probleemloos onderdeel van een mini-kunstdorp ‘The Good, the Bad and the Ugly’, op de triënnale in Bochum (Duitsland). Het gebouwtje, in de vorm van een baasje met zijn/haar hond, werd in 2017 pas wereldbekend toen het Parijse Louvre het kunstwerk weigerde wegens de vermeende pornografische uitstraling en het Centre Pompidou het toen maar overnam.

Kunst op Zondag | Schedel

Het klinkt wat bot, maar in de kern is de mens niet meer dan een gebruiksvoorwerp? Pel alle uiterlijkheden er af, en er rest niets dan een schedel en wat botten. Die wel bruikbaar zijn als sieraad, wandversiering, bushokje of kunstobject.

De schedel spreekt meer tot de verbeelding dan een enkel botje. Ongetwijfeld omdat we in een schedel meer van onszelf herkennen dan in een stukje ellepijp. Als symbool van de sterfelijkheid is de schedel onderdeel van zogenaamde vanitasschilderijen. Zoals op de afbeelding boven dit artikel. Een schilderij uit 1660 van Aelbert Jansz van der Schoor.

Aan een schedel is weinig ‘vanitas’ (ijdelheid) meer af te zien. Tot op vandaag brengen kunstenaars de schedel in verband met ijdelheid en vergankelijkheid. Er zijn echter ook kunstenaars die de schedel puur als materiaal zien om mee te werken. Een vorm van leven na de dood?

Een ethische kwestie kan zijn: gebruik je echte schedels of respecteer je de eeuwige rust en maak je schedels na? En wat te denken van de ophef die de platina schedel van Damien Hirst veroorzaakte? IJdele kunstenaar of geslaagd symbool voor de hoeveelheid geld die de mens besteedt om het leven te rekken?

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.