Gaat Facebook soms Egypte besturen?

De revoluties en protesten in Noord-Afrika en het Midden-Oosten bewijzen dat sociale en 24-uurs media dictators weg kunnen krijgen. Maar dezelfde media leiden ook tot een blinde rebellie met een zeer onzekere uitkomst. De retoriek rondom de Arabische Lente leek minder hoogdravend (al lijken me vergelijkingen met 1989 me nog wat voorbarig). Na de kleurenrevoluties in de voormalige Sovjet-republieken en tijdens de protesten in Iran in 2009 werd wereldwijd de dageraad van een nieuw digitaal tijdperk bezongen. Twitter, Facebook en andere sociale media zouden het informatiemonopolie van menig dictator met huid en haar opvreten. The revolution will be tweeted. Toen Ahmadinejad de Iraanse protesten de kop in drukte werd het enthousiasme al wat getemperd. De sociale mediaplatforms bleken niet alleen handig voor de oppositie maar ook voor het bewind. Alle digitale sporen lagen immers vast. De geheime politie hoefde die alleen maar te volgen om bij de telefoontjes en pc’s van demonstranten te eindigen. Wat voor protest kan worden gebruikt, bleek ook handig surveillancegereedschap. Dat vergaten jubelati als Clay Shirky en Thomas Friedman vaak even in hun hiephiephoera-commentaren te vermelden. Maar de Iraanse flop is ook nog op een andere manier leerzaam, zo vertelt Evgeny Morozov in zijn nieuwe boek The Net Delusion (over een paar dagen een recensie).

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.