WW: Nobelprijs voor (1/3e) Nederlander

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland. Vlaggen, feest en taart! Het kan u bijna niet ontgaan zijn, Nederland is een Nobelprijswinnaar rijker. Andre Geim mag zich als negentiende Nederlander voegen in het rijtje goden dat de Nobelprijs  in de wacht mocht slepen. Een kleine kanttekening is dat niet alleen Nederland aanspraak kan maken op het succes. Geim is geboren in Rusland en woont en werkt al jaren in Engeland, waar hij ook het meeste onderzoek deed waarvoor hem de Nobelprijs voor de Natuurkunde werd verleend. Geim krijgt de Nobelprijs, die hij moet delen met mede-professor Konstantin Novoselov, voor het onderzoek naar het tweedimensionale materiaal grafeen. Waar grafiet (de stift van potloden is hiervan gemaakt) bestaat uit meerdere laagjes koolstof is grafeen één enkel laagje koolstofatomen. Het materiaal is dus één atoom dik, dunner kan niet. Waar aanvankelijk werd gedacht dat zo'n laagje theoretisch wel mogelijk maar zeer instabiel zou zijn, bedachten Geim en co een methode om grafiet laagje voor laagje tot grafeen te reduceren. Hiervoor gebruikten ze plakband om steeds een laagje van het grafiet af te trekken, net zolang tot er een monomoleculaire laag overbleef. (Dit werd gisteren mooi verteld en geillustreerd door promovendus Diederik Jekel in De Wereld Draait Door (video, vanaf 6.20.)

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Supercondensator van grafeen klaar voor de elektrische auto

NIEUWS - Condensatoren kunnen heel snel opladen en ook de opgeslagen energie weer afgeven. Het grote nadeel was tot op heden de snelle slijtage. Koreaanse onderzoekers denken dat probleem te hebben opgelost door een supercondensator te maken van grafeen. Deze toepassing van grafeen maakt het opslaan van remenergie bij elektrische auto’s een stuk makkelijker volgens hen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Een draaiend elektron in een doosje

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Kwantum dot van galliumarsenide (Beeld: LBL, Lin-Wang Wang)

‘Voor een kwantumcomputer zijn vier bouwstenen nodig’, doceert prof.dr.ir. Lieven Vandersypen, werkzaam bij het Kavli Instituut voor NanoScience aan de TU Delft en dit jaar winnaar van twee prijzen voor zijn werk aan spinnende elektronen in een kwantumdot. ‘Je moet een kwantumbit kunnen initialiseren, uitlezen en gecontroleerd omschakelen. Dat beheersen we in Delft. Ten vierde moet je in staat zijn die qubits te koppelen. Dat kunnen ze in Harvard, en ons zal het binnenkort ongetwijfeld ook lukken. Dan gaan we proberen alle vier de bouwstenen in één experiment samen te brengen.’

Vandersypen studeerde werktuigbouw in Leuven, met een fascinatie voor microscopisch kleine machientjes. Tijdens een periode aan Stanford raakte hij echter geïnteresseerd in kwantummechanica. Toen zijn begeleider daar vertrok naar IBM, ging hij mee om een kwantumlaboratorium te helpen opzetten. Daar werkte hij mee aan de eerste echte kwantumberekening, de factorisatie van het getal vijftien. De door IBM gebruikte methode met kernspins zat echter op een dood spoor. Vandersypen keerde terug naar Europa.

‘Wat mij aantrekt in de kwantuminformatica is dat het drie uiterst fundamentele vakgebieden in zich verenigt’, zegt hij. ‘Dat is natuurlijk de kwantummechanica, maar daarnaast de complexiteitstheorie, die zich bezig houdt met de inherente complexiteit van wiskundige problemen, en de informatietheorie. Die laatste gaat bijvoorbeeld over hoe je een signaal overbrengt ondanks ruis in de omgeving.’

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.