FNV gaat crisis te lijf?

De FNV ageert continu tegen de plannen van het kabinet om de AOW leeftijd te verhogen. De SER, waarin het FNV ook vertegenwoordigd is, zal uiterlijk 1 oktober 2009 advies uitbrengen aan het kabinet. Als de SER niet met een aantrekkelijk alternatief komt dat 4 miljard euro oplevert, dan gaan de plannen van het kabinet door. Door de continue aandacht van de vakbond maken ze hun achterban alvast warm voor massale acties. Heeft de FNV met de kritiek op de eventuele verhoging van de AOW leeftijd een punt? Zijn er alternatieven te bedenken? Terechte kritiek? De kritiek die de FNV levert is terecht. De FNV stelt dat de verhoging de mensen met de laagste opleiding het hardste treft. Dat klopt. Mensen met een lage opleiding leven gemiddeld korter en brengen hun laatste jaren door in een gemiddeld slechtere gezondheid. Daarnaast zijn zij eerder begonnen met werken en kunnen daardoor van minder ‘gezonde’ vrije tijd genieten dan hun geleerde medemens. De vakbond stelt vast dat de huidige AOW leeftijd voor mensen met een zwaar beroep en een lage scholing nu al niet gehaald wordt. Immers, van de 64-jarigen werkt op dit moment een schamele 13%. Het lijkt daarom nuttiger de groep 55-plussers aan het werk te krijgen en te houden.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Uitdagingen voor vakbonden

Nederlandse vakbonden hebben een luxeprobleem: Alle echt belangrijke zaken zijn gerealiseerd. Goede lonen, vakantiedagen, collectieve regelingen en inspraak in arbeidsvoorwaarden zijn wettelijk geregeld. Er is feitelijk niets meer om tegen te vechten, behalve dan, verandering. Juist omdat alles goed is geregeld, is elke verandering in het systeem een aantasting van de rechten van de leden. Als belangenbehartiger van hun bestaande leden doen de vakbonden het dus goed, maar voor de nabije toekomst zijn er een paar forse uitdagingen om te trotseren, anders kan de vakbond als instituut, samen met haar steeds meer vergrijzende leden, met pensioen.

Als eerste probleem is er de leeftijdsopbouw van de vakbondsleden: Weinig jongeren en veel leden in de leeftijd 45-65. Veel van de oudere leden gaan de komende vijf tot tien jaar met pensioen, een hele generatie gaat uitstromen. Vakbonden en sociale fondsen proberen al door middel van allerlei projecten jongeren voor de traditionele sectoren te behouden omdat ze weten dat er over twee tot drie jaar een schrijnend tekort aan werknemers hebben vanwege de pensioen-uitstroom. Maar deze werknemers uit traditionele beroepen zijn vaak ook vakbondslid waardoor er een demografische (en contributietechnische) ramp op de loer ligt.

Om financieel overeind te blijven is het voor vakbonden dus nodig om meer jonge leden binnen te halen, maar jongeren zijn niet meer zomaar te porren voor betaalde lidmaatschappen en dit heeft een aantal redenen: De drempels die er vroeger waren om je te verenigen (zaaltje, coordinatie, communicatie via folders) zijn door de komst van internet vrijwel verdwenen. Iedereen kan een groep gelijkgestemden bereiken en bundelen op Hyves, LinkedIn en Facebook. De centrale, bemiddelende rol die de vakbond hierin speelde is feitelijk overbodig geworden.
Toch hebben werkgevers en werknemers afspraken gemaakt om nieuwkomers buiten de deur te houden: Meepraten over een CAO mag pas als je twee jaar bestaat als nieuwe ‘vakbond’ en aanspraak maken op subsidie kan pas als je daadwerkelijk een CAO mede hebt afgesloten. Het AVV heeft aan den lijve ondervonden dat je als nieuwe partij niet zomaar kunt aanschuiven. Ook niet na twee jaar wachten overigens.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Koopkracht

Agnes Jongerius (Flickr/Guus Krahe)

Wij hebben onze wensen voor de begroting helder gemaakt en het kabinet kan daarmee alleen zijn voordeel doen. Koopkrachtverbetering is voor ons het belangrijkste.

Aldus Agnes Jongerius, voorzitter van de vakcentrale FNV. Hoe schat u uw eigen koopkrachtontwikkeling in, positief of negatief?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Actieshirt Schiphol nieuwe must-have?

Dit is een gastbijdrage van Dirk Kloosterboer.

schoongenoegVandaag hebben de schoonmakers op Schiphol het werk weer neergelegd om respect, vast werk en een reiskostenvergoeding af te dwingen. Zaterdagavond heeft de Schiphol Group nog geprobeerd om de staking door de rechter te laten verbieden. De veiligheid en de hygiëne zijn in het geding, zo voerde men aan. Ook zouden stakende schoonmakers zich hebben misdragen door expres wc’s te vervuilen. De rechter vond het verhaal echter weinig overtuigend en wees alle eisen van Schiphol af.

Het hoort er allemaal bij: de acties van de schoonmakers hebben veel steun bij het publiek. Schoonmaakbedrijven en hun opdrachtgevers brengen daarom indianenverhalen naar buiten in een poging om de actievoerders in diskrediet te brengen. Diezelfde strategie is vorig jaar ook beproefd door Center Parcs, dat een vakantiepark in Limburg liet schoonmaken door het Duitse bedrijf Menke. Menke betaalde schoonmakers niet waar ze recht op hadden en intimideerde werknemers die meededen aan vakbondsacties. Ron Meyer van FNV Bondgenoten noemde de arbeidsverhoudingen bij het bedrijf ‘middeleeuws’.

De poging van Center Parcs om de schoonmakers zwart te maken had weinig effect. De schoonmakers voerden mediagenieke acties, waarbij ze samenwerkten met vakbonden in Duitsland en in Frankrijk, waar Center Parcs-eigenaar Pierre & Vacances is gevestigd. Na een maandenlang conflict koos het vakantiepark eieren voor zijn geld en zegde het de samenwerking met het omstreden schoonmaakbedrijf op. “Dit toont de kracht van georganiseerde schoonmakers! Als je ‘vecht’ kun je zelfs je eigen baas wegsturen!”, aldus Meyer destijds.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

En toch heeft Agnes gelijk

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Hieronder een stuk van Brechtje, dat eerder op haar eigen blog verscheen.

Agnes Jongerius

Er wordt op dit moment behoorlijk op haar gespuugd, op FNV- voorzitter Agnes Jongerius. Vooral jongeren hebben het met haar gehad, omdat ze teveel op zou komen voor de verworven rechten van haar verouderde achterban. Daarop schreef een jonge FNV-er weer een reactie, die zelfs het NOS-journaal haalde.

En toch heb ik stiekem best wel sympathie voor haar. Omdat ze zich er weinig van aantrekt. Omdat ze het ‘gespin’ rondom het crisis-akkoord naar zich toegetrokken heeft, en haar versie van de compromis goed naar buiten bracht, waardoor maar weer eens pijnlijk duidelijk werd dat er bij het kabinet van een heldere en toekomstgerichte visie geen sprake was maar dat het akkoord van compromissen aan elkaar hing. Maar ook, omdat ik vind dat ze wel een beetje gelijk heeft.

Gelijk? En dat terwijl we nota bene al 9 miljard toeleggen op de AOW? Ja, toch wel. Want het belangrijkste argument dat nu wordt aangevoerd om langer door te werken, namelijk dat we allemaal ouder zouden worden, is een drogreden. Trouw berichtte dat al maanden geleden, en ook vandaag weer. Mensen worden namelijk helemaal niet zo veel ouder. Dat lijkt maar zo, omdat de kindersterfte enorm is afgenomen. Op 0-jarige leeftijd hebben we inderdaad een hogere levensverwachting. Dat komt omdat kinderen tegenwoordig meer kans maken volwassenheid te halen. Maar als ze eenmaal volwassen zijn, en dus werken, is de levensverwachting helemaal niet veel hoger. Sinds de invoering van de AOW in 1957 is de levensverwachting van een 65-jarige slechts met ongeveer anderhalf jaar toegenomen. Die anderhalf jaar wordt meestal ook nog doorgebracht in slechtere gezondheid. Dat gezeur over dat we allemaal nog fit genoeg zijn om langer door te werken, dat klopt dus niet.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Antwoord van een jonge FNV-er

crosspost_logo_klCrosspost: Het nu volgende stuk van Eurocraat verschijnt simultaan op Sargasso en GeenCommentaar.

fnvdoorwerken

Beste politieke jongerenorganisaties DWARS, JOVD en JD.

Via deze onsympathieke weg wil ik graag antwoorden op jullie oproep aan mij en 250.000 andere jonge FNV-leden om ons lidmaatschap van deze vakbond op te zeggen. Dit omdat de FNV zich verzet tegen de verhoging van de AOW-leeftijd van 65 naar 67 jaar.

Ik zal geen gehoor geven aan jullie oproep. Dat heeft een aantal redenen, die ik graag zou willen toelichten.

1. Er is geen AOW-probleem. Zoals Bert de Vries, oud-fractievoorzitter van het CDA in zijn boek “Overmoed en onbehagen” ons uitstekend voorrekent, kunnen de stijgende AOW-kosten de komende jaren gemakkelijk worden betaald uit de extra belastingen die binnenkomen door het uitkeren van de pensioenen aan diezelfde ouderen. Nu weet ik ook wel dat die pensioenfondsen recent flinke klappen hebben gehad, maar als je bedenkt dat de vergrijzingspiek in 2040 zal zijn hebben die nog wel even de tijd om zich te herstellen. Als jullie werkelijk op zoek zijn naar een vergrijzingsprobleem, kijk dan eens naar de erg snel stijgende zorgkosten. Dàt is een echt probleem, waarover gediscussieerd moet worden. Maar dat zal een behoorlijk zware en onaangename discussie worden, vol met vragen als “hoe lang moet je iemand in leven houden?”. Veel plezier ermee.

2. Het helpt geen donder tegen de economische crisis. Dat wil zeggen, het zou een beetje helpen als we de huidige 65-ers meteen zouden dwingen nog twee jaar langer door te werken. Maar ik geloof er geen barst van dat we dat gaan doen. Waarschijnlijk zal iedereen boven de 50 worden ontzien. Balkenende leidde het al een beetje in in zijn toespraak: “Deze hervormingen zijn noodzakelijk en solidair. Maar we beseffen dat ze ingrijpend zijn voor mensen. Daarom voert het kabinet ze vanaf 2011 zorgvuldig en geleidelijk in.” Het zou ook wel een beetje bot zijn als mijn collega die over twee weken met pensioen gaat en haar huis met oog op de wereldreis al heeft verkocht nu wordt gedwongen nog twee jaar door te werken. Met andere woorden, deze maatregel gaat pas over een jaar of 15 iets opleveren.

3. Werkgevers zitten totaal niet te wachten op werknemers van 65. Die zijn erg duur en – sorry ouderen – minder productief. Werkgevers zullen dus op allerlei wijze proberen hen te lozen, waardoor wij weer opgescheept zitten met extra uitkeringen; die meer kosten dan de AOW. Het is nu al bijna onmogelijk voor iemand van boven de 55 om een nieuwe baan te vinden.

4. Mensen leven misschien veel langer dan 50 jaar geleden, maar dat betekent niet automatisch dat ze langer fit blijven om te werken. We zijn vooral heel goed om het einde van het leven heel lang te verlengen. Nogmaals, ga vooral het debat daarover aan, maar om mensen nu te dwingen meteen van de baan naar het verzorgingshuis te gaan, zonder wat zorgeloze pensionada-jaren, gaat mij veel te ver.

5. Verhoging van de AOW-leeftijd belast de pensioenfondsen juist meer. Dat zegt althans deze meneer, en die heeft ervoor gestudeerd. Met een hogere AOW-leeftijd gaan mensen (zij die het kunnen betalen ten minste) steeds meer gebruik maken van pre-pensioenregelingen, die uit de pensioenfondsen komen. Inclusief het deel dat normaal uit de AOW betaald zou worden.

6. Ik laat mij geen generatieconflict aanpraten. Het staat mij dan ook bijzonder tegen dat in de discussie over de “AOW-problematiek”, die zoals ik boven aangeef gedeeltelijk op foute gronden berust, maar steeds wordt geroepen dat oudere generaties onsolidair zouden zijn. Met name door rechtse werkgevers en/of regeringen . Er zijn genoeg reële redenen om ouderen iets kwalijk te nemen (alle bezuinigingen op onderwijs, de idiote hypotheekrenteaftrek, dat eeuwige gezeur over de Maagdenhuisbezetting, de traagheid bij de kassa van de Albert Heijn, het nordic walken) zonder er ook nog wat bij te verzinnen.

7. Dit is in de eerste plaats een tijd voor solidariteit. Ik vind het eerlijk gezegd nogal onverantwoord om in bezuinigingstijden de mensen op te roepen minder georganiseerd te zijn. Zoiets verwacht ik van de jongerenorganisatie van de VVD, maar niet van D66 of GroenLinks. Of misschien eigenlijk ook wel.

Dat zijn wel zo’n beetje mijn bezwaren. Laat je er niet te veel door ontmoedigen, deze actie van jullie is hoe dan ook een mooi aanknopingspunt om jullie invloed onder jongeren te toetsen. Ik hoop dan ook van harte dat de FNV zal laten weten hoeveel jongeren hun lidmaatschap hebben opgezet.

Los van bovenstaande bezwaren en de meer algemene problemen die ik heb met politieke jongerenorganisaties en de partijen waar jullie “onafhankelijk” van zijn verblijf ik,

jullie dienaar,

Eurocraat, FNV-lid.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Antwoord van een jonge FNV-er

Logo SGC klein (Illustratie: Crachát)

Crosspost: Het nu volgende stuk verschijnt simultaan op Sargasso en GeenCommentaar.

Power to the doorwerkers (Foto: Flickr/Personeelsnet)

Beste politieke jongerenorganisaties DWARS, JOVD en JD.

Via deze ietwat onsympathieke weg wil ik graag antwoorden op jullie oproep aan mij en 250.000 andere jonge FNV-leden om ons lidmaatschap van deze vakbond op te zeggen. Dit omdat de FNV zich verzet tegen de verhoging van de AOW-leeftijd van 65 naar 67 jaar.

Ik zal geen gehoor geven aan jullie oproep. Dat heeft een aantal redenen, die ik graag zou willen toelichten.

1. Er is geen AOW-probleem. Zoals Bert de Vries, oud-fractievoorzitter van het CDA in zijn boek “Overmoed en onbehagen” ons uitstekend voorrekent, kunnen de stijgende AOW-kosten de komende jaren gemakkelijk worden betaald uit de extra belastingen die binnenkomen door het uitkeren van de pensioenen aan diezelfde ouderen. Nu weet ik ook wel dat die pensioenfondsen recent flinke klappen hebben gehad, maar als je bedenkt dat de vergrijzingspiek in 2040 zal zijn hebben die nog wel even de tijd om zich te herstellen. Als jullie werkelijk op zoek zijn naar een vergrijzingsprobleem, kijk dan eens naar de erg snel stijgende zorgkosten. Dàt is een echt probleem, waarover gediscussieerd moet worden. Maar dat zal een behoorlijk zware en onaangename discussie worden, vol met vragen als “hoe lang moet je iemand in leven houden?”. Veel plezier ermee.

2. Het helpt geen donder tegen de economische crisis. Dat wil zeggen, het zou een beetje helpen als we de huidige 65-ers meteen zouden dwingen nog twee jaar langer door te werken. Maar ik geloof er geen barst van dat we dat gaan doen. Waarschijnlijk zal iedereen boven de 50 worden ontzien. Balkenende leidde het al een beetje in in zijn toespraak: “Deze hervormingen zijn noodzakelijk en solidair. Maar we beseffen dat ze ingrijpend zijn voor mensen. Daarom voert het kabinet ze vanaf 2011 zorgvuldig en geleidelijk in.” Het zou ook wel een beetje bot zijn als mijn collega die over twee weken met pensioen gaat en haar huis met oog op de wereldreis al heeft verkocht nu wordt gedwongen nog twee jaar door te werken. Met andere woorden, deze maatregel gaat pas over een jaar of 15 iets opleveren.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

“AOW kan naar 67 jaar”

CNV voorzitter René Paas zegt morgen in een interview dat, wat het CNV betreft, de AOW leeftijd naar 67 jaar kan. Waar de collega;s van de FNV nog mordicus tegen zijn, maakt Paas de ruimte om te verkennen wat er zoal mogelijk is qua hervorming van het arbeidsstelsel. En dat is belangrijk, want er zijn prangende zaken die al te lang zijn blijven liggen, zoals de kosten van de vergrijzing die moeten worden opgevangen. En bij voorkeur niet alleen door de jongere generaties.

In de reacties bij het nieuwsbericht met de uitspraak van Paas -even tussen de typische Telegraaf reacties doorlezen- vind je regelmatig een aantal standaard vakbondsreflexen terug: “Ammennooitniet”. “Ik heb er xx jaar voor gewerkt, mag ik niet van een oude dag genieten”. “Wij hebben dit land opgebouwd na de oorlog”. etc etc.
Een van de primaire bestaansredenen van vakbonden is echter solidariteit. Tussen werkenden en niet werkenden, tussen hoog- en laagopgeleiden, maar ook tussen jong en oud. De vraag is alleen of de vakbonden in staat zijn om beide te vertegenwoordigen.

Jong en oud hebben andere belangen, de wereld van de werkende ‘jongere’ is radicaal anders dan die van de bijna gepensioneerde babyboomer: Werkenden brengen de AOW op, maar de hoeveelheid werkenden neemt af en de hoeveelheid gepensioneerden neemt explosief toe. Het aantal banen voor het pensioen verschilt enorm, evenals de loyaliteit aan een werkgever. Jonge werknemers zijn bijvoorbeeld vaak niet meer gebonden aan een bepaalde sector en worden gedwongen hun pensioen mee te nemen naar het volgende sector pensioenfonds. Keer op keer op keer, met alle nadelige gevolgen. Kennelijk geldt de keuzevrijheid die we als consument zo nodig hebben, niet voor financiële producten. De vakbonden zijn zich overigens wel bewust van deze, en andere, problemen en zien ook wel dat er veranderd zal moeten worden om de arbeidsmarkt draaiende te houden.

Vorige