Transitie en belangen, het gelijk van Machiavelli

Belangen, Lobby, Invloed en Macht. In het energiedebat werd altijd een beetje met een boog om die factoren heen gelopen. Het moest immers gaan over energiebesparing en windturbines, over emissiehandelssystemen en energielabels, en over doelstellingen en subsidieregelingen. Ook onderzoeksprogramma’s bleven liefst een beetje weg van de BLIM (Belangen, Lobby, Invloed, Macht). Weinig aandacht, een enkeling daargelaten. Geen geld voor. Griezelig. Niet in het belang van grote sponsoren. Geen onderzoekstraditie. Wel geld voor onderzoeken naar de vraag hoe Hendrik en Ina ertoe zouden kunnen worden verleid hun autobanden goed op spanning te houden, welk effect, zo dat er al was, onmiddellijk wordt opgevreten door de mogelijkheid 130 km/u te rijden dankzij een hobby van een Minister-zonder-portefeuille.

Door: Foto: South Bend Voice (cc)
Foto: Julia Manzerova (cc)

Energiekennis als bokshandschoen

, door

ACHTERGROND - We kunnen veel leren van Duitse stakeholdersdialoog: daar speelt wetenschappelijke kennis een hele andere rol in het energiedebat dan in Nederland.

Inspiratie haal ik tegenwoordig bij onze oosterburen, ik schreef dat al eerder. Winkelen in Duitsland is niet alleen interessant als het om hernieuwbare energie gaat, ook op het gebied van fossiel kunnen we nog van Duitsland leren. We kunnen leren hoe het niet moet, en leren hoe het wel moet.

Hoe het niet moet: fossiele energie, in het bijzonder bruinkool, bevorderen. Bij de huidige randvoorwaarden en beleidsmaatregelen ontwikkelt de energiehuishouding in Duitsland (maar ook elders) zich schizofreen: duurzame energie groeit hard, maar (bruin)kolencentrales blijven vooralsnog behoorlijk overeind.

De winning van bruinkool wordt in Duitsland sinds jaar en dag met allerlei directe en indirecte en verborgen regelingen bevorderd. De duurzame-energiewetgeving heeft tot een nieuwe, perverse prikkel geleid: de elektriciteit die gebruikt wordt bij de bruinkoolwinning is vrijgesteld van de heffing waarmee hernieuwbare energie wordt gefinancierd. Alsof de exploitanten van een bruinkoolmijn anders bij Venlo de grens over zouden gaan om daar verder te graven.

Leerzaam: zo moet het niet. Maar kom als land maar eens los van zo’n benadering, die van oudsher gesteund wordt door onder meer de vakbonden en de SPD.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.