divibase Archives

Elke journalist zou een divibase moeten hebben

Rechts Nederland stond weer eens op z'n achterste poten. De NOS bleek een diversiteitsdatabase te hebben, met een heuse maandelijkse bokaal. Het reverse racism vloog weer rijkelijk in het rond. Deels terecht. Niet het reverse racism, dat sloeg nog nooit ergens op, maar laten we het er in ieder geval over eens zijn dat een bokaal uitreiken aan de meest 'diverse productie' ook nergens op slaat. Het is vooral vrij pijnlijk dat je iets uitreikt voor wat een kernwaarde zou moeten zijn in de journalistiek, namelijk je eigen vooroordelen zoveel mogelijk onderkennen en uitsluiten. Diversiteit mag in de journalistiek alleen een middel zijn, geen doel en de prijs onderstreept het probleem daarmee meer dan dat het bijdraagt aan een oplossing. Maar makkelijk is het niet, 'diverse' journalistiek. Mensen zijn slecht in het zien van eigen vooroordelen, ook omdat ze onderdeel zijn van een systeem waarin uitsluiting en racisme zijn geïnstitutionaliseerd. Dat inzien en je realiseren dat je er zelf ook niet immuun voor bent - hoeveel goede bedoelingen je ook hebt - is een belangrijke eerste stap. En juist daarom is een diversiteitsdatabase een goed idee. Een plek waar je als journalist bijhoudt wie je waarover spreekt. Steeds maar weer het gezichtspunt van de witte man laten zien kán niet goed zijn voor de kwaliteit van je verhalen, zelfs als de witte man bij uitzondering wel verstand heeft van het onderwerp. Niet omdat je er een bokaal voor krijgt, maar omdat het je verhalen beter maakt. Als je dat niet inziet ben je als journalist echt geen knip voor de neus waard.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.