In drie gastbijdragen presenteert Jasper Soetendal op verzoek van Sargasso enkele opvallende resultaten uit Weetwaar.com. Weetwaar.com is een onderzoeksinitiatief van Braxwell Labs waar geografische, demografische, politieke en economische informatie gecombineerd wordt in verrassende visualisaties.
In hoeverre bepaalt je banksaldo je politieke voorkeur? En hoe verandert dit in een ontzuilde, polariserende samenleving?
Voor alle Nederlandse gemeente heeft Weetwaar.com het besteedbaar inkomen vergeleken met de resultaten van de Europese Verkiezingen van 2009. Onderstaande figuur toont dat voor vrijwel alle partijen er geen of nauwelijks correlatie bestaat tussen belastbaar inkomen in een gemeente de de lokale verkiezingsuitslag. Alleen voor D66 en VVD geldt: hoe hoger het belastbaar inkomen, hoe hoger de verkiezingsuitslag.
Rijk kiest D66
Hoe ‘rijker’ een gemeente, des te hoger het percentage D66-stemmers; Niet de zo voor de handliggende VVD, maar D66 gooit relatief de hoogste ogen in de rijkere gemeentes.
De figuur toont eveneens aan dat dit tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van 2006 (de grijze bolletjes) nog niet zo was: toen was er een overduidelijke, sterke correlatie tussen inkomen en VVD-stemmers. 3 jaar later hebben de partijen stuivertje gewisseld en mag D66 zich meer dan ooit verheugen op goede uitslagen in welgestelde gemeenten.
Laten we een stapje dieper kijken. Eerst naar de correlatie tussen besteedbaar inkomen en de VVD-verkiezingsuitslag. Onderstaande afbeelding toont een ‘komeet’ van gemeenten, met een staart van welgestelde gemeentes met hoge inkomens en veel VVD-stemmers. Opvallend is echter een vreemde uitschieter vanenkele gemeenten met benedengemiddelde inkomens. 5 gemeentes uit eenzelfde regio bovendien: Asten, Someren, Deurne, Helmond en Laarbeek. Wat is er aan de hand in Oost-Brabant? Een lokale VVD-coryfee? Hans van Baalen noch Mark Rutte komt uit deze regio.
In de volgende diagram een zelfde afbeelding voor D66. De figuur ziet er vergelijkbaar uit, maar met uitschieters op andere vlakken. Verschillende universiteitssteden zijn positieve uitschieters en scoren flink hoger. De écht rijke gemeenten daarentegen blijven nog wat achter. De aanhang van D66 is er bovengemiddeld hoog, maar gezien de hoge inkomens liggen daar nog kansen voor Pechtold en de zijnen.
Scorebordjournalistiek? Misschien. De verschillen in de correlatie n.a.v. de recente Europese verkiezingen zijn minimaal, maar de verschuiving ten opzichte van de laatste Tweede Kamerverkiezingen zijn onmiskenbaar.
