Christa Wolf en het onverenigde Duitsland

Vorige week overleed de schrijfster Christa Wolf op 82 jarige leeftijd in Berlijn. Jarenlang was zij de belangrijkste representant van de Oost-Duitse literatuur. Precies een maand voor haar overlijden verscheen in ons land haar laatste roman in Nederlandse vertaling: Stad der engelen of The Overcoat of Dr. Freud. Ik was er nog maar net in begonnen, met lichte tegenzin, want een comfortabel boek is het niet. Een hoofdstukindeling ontbreekt, de lezer wordt aan de hand van korte aantekeningen door het verhaal van de hoofdpersoon geloodst. Die aantekeningen waren twintig jaar eerder door de schrijfster in Los Angeles gemaakt. Ze wilde daar gaan werken aan een nieuw boek. De muur in Berlijn was nog maar net gevallen. In dezelfde tijd kwam Christa Wolf onder vuur te liggen. Ze bleek korte tijd informeel medewerkster te zijn geweest voor de Staatssicherheitsdienst. Dat zijzelf jarenlang intensief door de Stasi werd gevolgd kreeg minder aandacht in de media. Ook al wordt dit boek als roman gepresenteerd, het gaat hier om Christa Wolf zelf.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.