“Het Saoedi-Arabië van het lithium”

Afghanistan herbergt waarschijnlijk de grootste voorraad lithium ter wereld (NYT). Dat zeggen Amerikaanse geologen die met hulp van het Amerikaanse leger voor bijna duizend miljard dollar (820 miljard euro) aan onaangeboorde mineralen in Afghanistan hebben ontdekt (Volkskrant). Naast het voor de industrie essentiële metaal lithium dat verwerkt wordt in batterijen zijn er ook onder meer grote hoeveelheden ijzer, koper, kobalt en goud aangetroffen. In 2006 bracht het Amerikaanse leger met een Orion vliegtuig al de Afghaanse ondergrond in kaart. Dit was de basis voor nader veldonderzoek. Een gevalletje: 'nu we er toch zijn'? Of ziet u hier een handeling met voorbedachte rade? Hoe dan ook de Afghanistan Geological Survey (intrigerende url) beschikt nu over kaarten die veelbelovende voorraden grondstoffen tonen. Het Pentagon rept al enthousiast van "het Saoedi-Arabië van het lithium". Maar de échte test moet nu nog komen: kan de Afghaanse overheid haar nieuwe rijkdom ten goede laten komen aan de Afghanen? De Wereldbank hielp Afghanistan met het schrijven van een nationale mijnbouwwet, maar of deze de spanningen tussen de nationale overheid, regionale overheden en de tribale leiders kan weerstaan valt nog te bezien? De burgeroorlog in DR Congo heeft (in grote gebieden) mijnbouw jarenlang praktisch onmogelijk gemaakt. Voor de winning van de mineralen is buitenlandse expertise, materieel en financiering nodig. De Amerikanen vonden de jackpot maar de Chinezen staan te trappelen om het over te nemen. China was eind 2007 al succesvol bij de overname van een Afghaanse kopermijn. Worden de Afghanen hier straks beter van en rijden ze net als Arabieren allemaal in dure Mercedessen? Het valt nog te bezien of de zwakke staat Afghanistan de vrijwel onvermijdelijke grondstoffen vloek kan vermijden...

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

“Nixon dreigde met vergelding atoomaanval Sovjet-Unie op China”

De wereld was in 1969 dichtbij een kernoorlog. Tenminste als de claims in een Chinees geschiedenistijdschrift kloppen (EarthTimes / RTLZ). In 1969 liep een grensconflict tussen China en de Sovjet-Unie hoog op. Bij twee gewapende incidenten op Zhenbao Island (letterlijk “schateiland”) in de Ussuri grensrivier in de noordoostelijke Khabarovsk Krai regio vielen in maart 1969 aan weerskanten tientallen doden. Zeven jaar daarvoor was er ook al een conflict tussen beide landen, maar toen aan de westgrens waar zestigduizend Oeigoeren vanuit China de Sovjet-Unie in vluchtten.

De spanningen kwamen voort uit ontevredenheid in Beijing met het verlies van land een eeuw daarvoor en men wilde oude verdragen die nog met de Russische tsaar waren gesloten opzeggen. Chinese onderzoekers menen nu dat Moskou een atoomaanval op China overwoog om de grensconflicten in haar voordeel te beslechten. Toen de Amerikaanse president Richard Nixon hiervan hoorde ging deze echter pal achter China staan en liet weten dat hij een nucleaire aanval op China zou vergelden. Om dit statement kracht bij te zetten liet Washington nucleaire bommenwerpers naar de Russische grens vliegen. Hierop bond Sovjet-leider Leonid Brezjnev in.

Deze spanningen waren al eerder beschreven door Amerikaanse historici. Maar dat er sprake zou zijn geweest een zeer ernstige dreiging voor een mondiale kernoorlog is nieuw. Na de Cuba-crisis (1962) en Able Archer-crisis (1983) is de wereld dus ook in 1969 met de “Sino-USSR-crisis” op het nippertje ontsnapt aan een kernoorlog.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De doodstraf – de schande van China

Strop (Foto: Flickr/peppergrasss)

De Argentijnse journalist Jacobo Timerman interviewde, midden jaren zeventig, een officier over de recente terdoodveroordeling en executie van een dissident. Het feit dat dit gebeurd was, was pas achteraf bekend geworden. Timerman was voorzichtig, en zei niet dat hij het met het oordeel oneens was. Het enige wat hij zich afvroeg was, waarom deze landverrader niet publiekelijk berecht was. Dat was toch een veel betere manier geweest om zijn misdaad aan de kaak te stellen.

“Dat was helaas niet mogelijk,” zei de officier. “Als we hem publiekelijk veroordeeld hadden zou de paus om gratie verzocht hebben.”
“En wat maakt dat uit?”
“U weet heel goed dat wij een verzoek van de Heilige Vader niet kunnen weigeren.”

Aan deze anekdote moest ik denken toen Amnesty International een paar dagen geleden een rapport over de doodstraf in 2009 (.pdf) openbaar maakte. In grote lijnen gaat het hierbij om een goed nieuws-show. Voor het eerst in de geschiedenis was heel Europa, inclusief alle staten van de voormalige Sovjet-Unie, doodstraf-vrij. We weten nu dat in 2010 Wit-Rusland alweer executies heeft uitgevoerd, maar het blijft een goed teken. De doodstraf is in heel Latijns-Amerika afgeschaft, en naast de Verenigde Staten voerde alleen het kleine St. Kitts en Nevis een executie uit. Ook in de Verenigde Staten is de trend qua veroordelingen en executies dalende, en ook in Afrika beneden de Sahara waren er maar twee landen (Soedan en Botswana) waar executies werden uitgevoerd. Landen waar relatief veel executies plaatsvonden waren in veel gevallen staten met een sterke mate van politieke onrust, zoals Pakistan, Afghanistan, Irak, en Iran. De gedachte dat de doodstraf in vredestijd een probaat middel is om criminaliteit te bestrijden is duidelijk op zijn retour.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Duitsland en Nederland profiteren van Griekse crisis

Euro's (Foto: Flickr/Will Spaetzel)

Het is een beproefde methode voor landen met grote schulden: devalueer je munt. In je eigen munt blijft je schuld gelijk, maar in dollars is het ineens een stuk minder. De VS volgen momenteel die strategie door China onder druk te zetten om zijn munt juist te herwaarderen. Dat is immers één van de manieren om de dollar te devalueren ten opzichte van de yuan. Griekenland zou deze kunnen bewandelen, als ze de drachme nog gehad had, maar ze kan vanuit de euro niet terug.

Een nadeel van devaluatie is dat de prijzen stijgen, vooral van geïmporteerde goederen. Dat is de reden waarom consumenten van een harde munt houden. Zo’n harde munt is echter niet goed voor de export. Daarom houdt China zijn munt kunstmatig laag, want een stijgende yuan maakt Chinese goederen in dollar- of eurotermen fors duurder. Dit gaat uiteraard ook op voor andere van landen wier economie sterk op export leunen, zoals Duitsland en Nederland. De consumenten in die landen hechten weliswaar aan een keiharde euro, maar voor de economie is die helemaal niet zo goed.

Met de gigantische Amerikaanse tekorten en de Chinese weigering om te devalueren was de euro de afgelopen jaren tot recordhoogte gestegen. Dat was een reden tot zorg. Sinds de Griekse crisis heeft de euro fors aan waarde verloren. Duitse en Nederlandse goederen worden daardoor goedkoper op de wereldmarkt, wat in een periode van algemene economische malaise helemaal niet zo erg is.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Quote du Jour | Leren schuld bekennen…

“They taught me how to plead guilty. They told me to repeat what they said, and I had to, or I would be beaten.” (Een onterecht van moord beschuldigde Chinees)

Ondanks dat westerse hoogwaardigheidsbekleders regelmatig naar China reizen om de mensenrechten aldaar aan te kaarten, zitten er in China heel veel mensen onterecht in de gevangenis, blijkt maar weer eens. De Chinees Zhao Zuohai (57) werd letterlijk voorgezegd hoe hij schuld moest bekennen aan moord. Zhao werd veroordeeld voor het vermoorden van zijn buurman, kreeg eerst de doodstraf, vervolgens 29 jaar celstraf, maar kwam onlangs vrij omdat hij onschuldig bleek. Schijnheilige Chinese autoriteiten besloten de man echter te compenseren. Als schadeloosstelling voor de slagen met stokken, het afsteken van vuurwerk boven zijn hoofd en het onterecht in de cel zitten ontving de Chinees circa 76.000 euro. En het Chinese rechtssysteem? Daaraan verandert natuurlijk ook na deze zaak geen ene r**t.

Quote du Jour | Snel herstel wereldeconomie

“We find ourselves at an important new stage of the crisis. A global depression has been averted. The world economy is recovering, and recovering better than we had previously thought likely.” (IMF.org)

Olivier Blanchard directeur van het IMF Research Department is hoopvol over het herstel van de wereldeconomie. Maar de laatste World Economic Outlook waarop hij deze hoop baseert laat zien dat er nog steeds grote verschillen zijn in hoe snel economieën opveren na de recessie. De Verenigde Staten doen het beter dan Europa en Japan. Ook al ziet het IMF de economie in Eurozone dit jaar met 1,0% groeien, de Spaanse economie blijft nog steeds krimpen met -0,4%. Dit is in schril contrast met de groeicijfers van China en India van respectievelijk 10,0% en 8,8%. Ook de economieën in de Sub-Sahara, het Midden-Oosten en Brazilië groeien inmiddels weer gestaag door. Wie een blik werpt in het WEO-rapport treft o.a. bovenstaand figuur aan dat duidelijk laat zien dat de kredietcrisis met bijbehorende economische malaise vooral een Westerse aangelegenheid was. Zat de veerkrachtige turkse economie nu al maar in de Eurozone…

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende