ELDERS - Deze week staan Colombia en Venezuela centraal: het koninklijk echtpaar bezocht beide landen. Daarnaast kondigde president Santos van Colombia zijn kandidatuur voor 2014 aan.
Voor het eerst bracht een Nederlands staatshoofd een officieel staatsbezoek aan Colombia. Toch kreeg het kennismakingsbezoek met Venezuela meer aandacht in de Nederlandse media. Zowel in binnen- als buitenland lag de komst van Willem-Alexander en Máxima gevoelig.
Volgens de Venezolaanse oppositie heeft president Nicolás Maduro de verkiezingen niet (eerlijk) gewonnen. Daarnaast trekt hij teveel macht naar zich toe. Maduro zegt simpelweg maatregelen tegen economische sabotage en corruptie te nemen.
Vorige week werd de omstreden Ley Habilitante door het parlement aangenomen. Met deze wet kan Maduro gedurende een jaar per decreet regeren. Het parlement – gedomineerd door Chavistas – heeft zichzelf buitenspel gezet.
De oppositie kwam een stem tekort om de wet te blokkeren, maar gaf zich niet gewonnen. Oppositieleider Henrique Capriles kondigde een protestmars aan voor 23 november. Op dezelfde dag stond het bezoek van Willem-Alexander en Máxima gepland.
Ondanks bezwaren in beide landen ging het kennismakingsbezoek gewoon door. Arjan Meesterburrie hield een uitstekend liveblog bij. Voor de oppositie verliep de dag teleurstellend: in Caracas kreeg men nog geen 10.000 man op de been.
Toch mag de Nederlandse regering zich afvragen hoe ‘nodig’ dit bezoek was. Venezuela is een buurland en kan een interessante afzetmarkt zijn voor Nederlandse bedrijven. Ook de oliesector biedt kansen. Maar gezien de huidige koers van de regering is dat een kwestie van lange adem.
Ook de timing is ongelukkig. De positie van Maduro staat ter discussie. Het bezoek van Willem-Alexander en Máxima vindt daarnaast tijdens de verkiezingscampagne voor de lokale verkiezingen plaats. Deze verkiezingen worden beschouwd als referendum over de regering Maduro.
De Venezolaanse oppositie is dan ook boos op de Nederlandse regering. Leopoldo López, een van de belangrijkste oppositieleiders, twitterde:
“Terwijl Maduro onderdrukt, komt het koninklijk echtpaar olieconcessies vragen. Als ze maar weten dat hun bedoelingen ons duidelijk zijn”.
Nederland heeft een slechte beurt gemaakt bij de oppositie. Hoewel ‘we’ nu in de good books staan bij de regering, kan het Nederland duur komen te staan wanneer in Venezuela een verandering van regime plaatsvindt.
Een tweede termijn voor de president van Colombia?
Juan Manuel Santos, president van Colombia, kondigde afgelopen woensdag zijn kandidatuur voor de presidentsverkiezingen van 2014 aan. Steeds meer landen in de regio staan herverkiezing toe. Lula, Chávez, Kirchner en Morales zijn enkele voorbeelden van herkozen presidenten.
Politieke wetenschappers doen onderzoek naar het vermeende voordeel dat ambtshouders hebben bij verkiezingen. In Latijns-Amerika lijken twee factoren van belang: ten eerste kan de ambtshouder de instituties voor eigen gewin inzetten. Denk daarbij aan financiële middelen voor de campagnes of toegang tot (staats)media. Ten tweede is de oppositie vaak sterk verdeeld.
In Colombia stond de grondwet herverkiezing niet toe. President Álvaro Uribe, de voorganger van Santos, voerde echter de wetswijziging door en wist zo zijn herverkiezing veilig te stellen. Hij was de eerste democratische president van Colombia die een tweede termijn diende.
Ook in Colombia is zowel de linkse als de rechtse oppositie sterk verdeeld. In tegenstelling tot de andere kandidaten heeft Santos toegang tot de schatkist en overheidsinstellingen om zijn campagne een (beslissende) boost te geven.
Toch is de presidentsverkiezing allesbehalve een gelopen race: 72 procent van de Colombianen heeft een negatief beeld van Santos’ mandaat. Ook de onderhandelingen met de FARC spelen een rol. Veel Colombianen zijn het oneens met de gematigde houding van Santos.
De verkiezingen van 2014 worden hoe dan ook een interessante case study voor politicologen.
Regelmatig verschijnen artikelen van Remi Lehmann in regionale dagbladen van Wegener (oa. Brabants Dagblad en De Gelderlander) Voor een dagelijkse portie nieuws uit Zuid-Amerika volg je Remi op Twitter.
Reacties (4)
“Nederland heeft een slechte beurt gemaakt bij de oppositie. Hoewel ‘we’ nu in de good books staan bij de regering, kan het Nederland duur komen te staan wanneer in Venezuela een verandering van regime plaatsvindt.”
Verwacht je een staatsgreep? Volgens de wet zal Maduro (ongeacht uitslagen van plaatselijke verkiezingen) nog minstens president zijn tot 2019.
Ik verwacht geen staatsgreep, waarde Bismarck. Maar de Venezolaanse grondwet biedt wel de mogelijkheid om een gekozen president door middel van een referendum af te zetten.
@2: Elk moment, met een meerderheid van 50%+1?
En dan nog roepen dat Venezuela een linkse dictatuur is.
Zoiets moesten we nou in Nederland ook hebben.
En in de VS natuurlijk.
@3: Er zijn enkele voorwaarden aan het referendum verbonden:
1 – Een referendum is mogelijk vanaf het moment dat de helft van het mandaat is verstreken. In het geval van Maduro moet dus tot 2016 worden gewacht.
2 – Een referendum kan alleen georganiseerd worden als ten minste 20% van het Venezolaanse electoraat de petitie tot referendum ondertekent.
3 – Het referendum is ‘geslaagd’ als ten minste het gelijke aantal mensen dat de president heeft gekozen, voor afzetting stemt. Minimumopkomst moet 25% zijn.
4 – Een referendum tot afzetting is maar eenmaal per termijn mogelijk.