serie

Kunst op zondag

Foto: Joan (cc)

De langst lopende serie op Sargasso. De kunstredactie zorgt voor wat kunsteducatie op de vroege zondagochtend. Lezersbijdragen worden zeer gewaardeerd.


Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Een nacht in Madrid

Bij het begin van dit moppie muziek zou je kunnen denken dat het van deze tijd is. Wat er daarna volgt doet wel ietsje ouder vermoeden. Maar dan komt er weer eens stukje wat net zo goed onder ‘hedendaagse gecomponeerde serieuze muziek’ (wel met een kwinkslag) lijkt te vallen.

Of wordt er een loopje genomen met barokke muziek? Nou ja, dit strijkkwintet speelt ‘Musica notturna delle strade di Madrid. Opus 30, No. 6, gecomponeerd door Luigi Boccherini (1743 – 1805). Ofwel ‘eine kleine Nachtmusik’ uit Madrid.
De compositie is 243 jaar oud (hoor ik daar ergens in het laatste deel een soort ‘lang zal ze leven’?), de uitvoeringen klinken tegenwoordig of het van deze eeuw is.

Awel, het moppie muziek verhaalt van de geluiden die ’s nachts in de straten van Madrid te horen zijn. Althans, in de tijd van Boccherini. De klok van een kerk die oproept voor het Ave Maria gebed, trommels van soldaten, blinde bedelaars die door de straten schuifelen, de kraaltjes van de rozenkrans, straatzangers die langslopen, nog een trommel en als de nacht ten einde loopt trekt ook de militaire nachtwacht zich terug uit de straten van Madrid.

Waarmee ik maar wil zeggen: goedemorgen!

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Het kolonialisme verwerken?

De Ghanese kunstenaar El Anatsui (1944) verwierf faam met ontzagwekkend fraaie kunstwerken van wegwerpmaterialen. Op dit moment houdt hij een expositie in het Tate Modern: Behind the Red Moon. Met dank aan een zekere Japanse autofabrikant.

Op het eerste gezicht denk je dat je te maken hebt met een weefwerk. Bij nader kijken wordt echter duidelijk dat er gebruik is gemaakt van niet voor de hand liggende materialen. Zo maakte El Anatsui tal van werken van flessendoppen, nadat hij in 1998 een zak met doppen van bierflesjes langs de kant van de weg vond. De troosteloze aanblik deed hem mijmeren over de rol die alcohol speelde in de slavernijhandel, zo vertelt hij.

Kolonialisme

Eerlijk gezegd vind ik dat soort associaties wat al te gemakkelijk en clichématig. Het is echter een thematiek die een doorlopende lijn vormt in het werk van de Ghanees. In het begin van zijn carrière brak hij traditionele aardewerken kruiken die hij dan weer gedeeltelijk en vervormd aan elkaar lijmde. Dat symboliseerde dan de reconstructie van het Afrikaanse continent, dat door kolonialisme stuk was gebroken.

Verstilling

Wat mij aanspreekt in het werk van deze kunstenaar is echter de verstilling en het ontzag dat het weet op te roepen, de dynamische vormen en de visuele toespelingen op traditionele Afrikaanse motieven en patronen, en dan blijkt het werk zelf te bestaan uit weggeworpen consumptieartikelen. Dat getuigt van zelfspot en tegelijkertijd van een melancholische houding.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag verkent het Pablo Picasso jubeljaar

VERSLAG - Acht april j.l. was het vijftig jaar geleden dat kunstenaar Pabo Picasso overleed. Op 25 oktober a.s. wordt zijn geboortedag (1881) herdacht. Wereldwijd besteden 50 musea dit jaar aandacht aan het werk en het oeuvre. Het accent van de feestelijkheden ligt uiteraard in Spanje en Frankrijk. Ook buiten deze twee landen hebben geselecteerde musea de kans gekregen een tentoonstelling te organiseren. Voor Kunst op Zondag zet ik er graag een paar op een rijtje. Ik wens je een mooi Picasso-jaar.

KoZ Cobra Museum presenteert Picasso, terug naar de bron © foto Cobra Museum

Cobra Museum presenteert Picasso, terug naar de bron © foto Cobra Museum.

Picasso in het Cobra Museum

Het team van het Cobra Museum in Amstelveen ging terug naar de bron, op zoek naar de ‘Andere Picasso’. In Amstelveen is een deel van het oeuvre van Picasso dat minder bekend is te zien. Je leest wetenswaardigheden over de culturele achtergrond van de kunstenaar, zijn kindertijd en zijn liefde voor dans & theater. Je krijgt een mooi inzicht in Picasso’s fascinatie voor keramiek.

‘De Andere Picasso, terug naar de bron’ is nog tot en met 8 oktober te zien in het Cobra Museum in Amstelveen.

Royal Delft Pablo Picasso Magisch Keramist © foto Royal Delft

Royal Delft Pablo Picasso Magisch Keramist © foto Royal Delft.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag ontdekt Museum EICAS

VERSLAG - Tijdens de IJsselbiënnale ontdekte ik deze zomer museum EICAS in Hanzestad Deventer. EICAS staat voor European Institute for Contemporary Art & Science. Een hele mond vol en een flinke missie “Van Nul naar Nu”, Museum EICAS maakt kunst vanaf de jaren 60 toegankelijk. Redenen genoeg om dit museum voor moderne kunst eens te bezoeken.

EICAS Hoekzaal met enkele werken uit de eigen collectie NUL-ZERO © foto Wilma_Lankhorst

Hoekzaal met enkele werken uit de eigen collectie NUL-ZERO © foto Wilma Lankhorst.

EICAS: een museumdroom

Museumdirecteur Koos Hoogland, droomde al lang van een kunstmuseum in Deventer. Hij benaderde zijn netwerk en begon een culturele lobby in de Hanzestad. Hij wist ondernemers te interesseren voor zijn verhaal en tevens liep een groot aantal vrijwilligers warm voor zijn verhaal. Als locatie laat hij zijn oog vallen op het voormalig Alexander-Hegius-Gymnasium (1954) aan de Nieuwe Markt. Dit gebouw van architect Wim Knuttel stond op de Monumentenlijst van de gemeente Deventer. Het pand is in 2018 aangekocht door een vastgoedbedrijf. Samen met Hoogland hebben zij gekeken naar de mogelijkheden om in het complex zowel een museum als wooneenheden onder te brengen. Voor de uitvoering van dit plan is bouwmeester Hans van Heeswijk benaderd. Hij kwam met een plan voor de verwezenlijking van Hoogland’s museumdroom.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | 40 jaar tandeloos

Deel 1: De slag om de Blauwbrug

Het is dit jaar veertig jaar geleden dat de proloog en het eerste deel verschenen van wat toen nog een ‘trilogie’ heette te worden: De tandeloze tijd van A.F.Th. van der Heijden. Het is een boek dat op allerlei manieren gaat over de tijd, het documenteert de Nederlandse samenleving in de afgelopen 70 jaar, het gebruikt als een centraal gegeven het idee van het ‘leven in de breedte’ als een manier om aan de tredmolen van de tijd te ontsnappen, en vaak geven personages beschouwingen over het verglijden van de tijd ten beste.

De tandeloze tijd – er zijn nog altijd vele delen aangekondigd – begeleidt niet alleen het leven van de schrijver, maar ook van in ieder geval mijn generatie van lezers. Ik was 15 toen deel 1 verscheen, de leeftijd waarin ik een eigen weg in de rijstebrijberg van de literatuur begon te vinden, los van de tips van leraren of de boekenkast van mijn ouders. Ik denk dat ik, afgezien van de bibliofiele delen, alle delen heb gelezen binnen een maand nadat ze verschenen. Aan sommige heb ik heel sterke herinneringen: hoe ik op mijn slaapbank op mijn Tillburgse studentenkamer in een weekeinde Advocaat van de hanen las, en als freelance websitebouwer in Roermond een paar dagen vrij nam voor Onder het plaveisel het moeras en Hof van barmhartigheid. Of hoe ik, inmiddels hoogleraar en zelfs hoofdredacteur van Neerlandistiek, niet kon stoppen in Stemvorken.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag tentoonstellingstips september

NIEUWS - Dit is het derde deel en voorlopig laatste deel van de Kunst op Zondag tentoonstellingstips. Later dit jaar volgt een nieuw drieluik met tips. Voor de september tips ging ik op bezoek in twee Hanzesteden en de groene oase Almen in de Achterhoek. Dit drieluik sluit met een tip voor Museum STRAAT op de NDSM-werf in Amsterdam Noord.

Kunst op Zondag_Ellen Korth met #Walks in Museum EICAS (Deventer) © foto Wilma_Lankhorst

Ellen Korth met #Walks in Museum EICAS (Deventer) © foto Wilma Lankhorst.

Ellen Korth met #Walks in EICAS Deventer

Multimedia fotograaf/kunstenares Ellen Korth heeft een solo-expositie in museum EICAS in Deventer. EICAS   (European Institute Contemporary & Science) is het nieuwe museum voor modern kunst in de Hanzestad Deventer. Korth woont op korte afstand van het museum en sinds haar expositie #WALKS hier is te zien, loopt ze regelmatig binnen. #Walks is het resultaat van zeven weken elke dag wandelen – iedere dag dezelfde weg – iedere dag een foto – iedere dag printen. In de expositie zie je prints van deze wandeling op Japans papier, een film van de Walks, een video van het maakproces, een vloer vol geschreven met en-en-en-en Ellen’s stem. Lopend op blote voeten door de lichte museumzaal, luisterend naar de stem van Ellen voelt als een da-da-ervaring.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag fietst de IJsselbiënnale

VERSLAG - Deze zomer vindt de vierde editie van de IJsselbiënnale plaats. Dit is een kunstroute door de IJsselvallei in Overijssel en Gelderland. De rivier is de blauwe lijn in dit verhaal. Op een route van 120 kilometer zijn 27 buiteninstallaties te ontdekken van nationale en internationale kunstenaars. Ruim 100 vrijwilligers staan klaar om de vele bezoekers welkom te heten. Wij gingen op de pedalen voor Kunst op Zondag. Het werd een mini-vakantie in onze eigen provincie.

IJsselbiënnale Klaar voor vertrek © foto Wilma_Lankhorst

IJsselbiënnale 2023, klaar voor vertrek © foto Wilma Lankhorst.

Klaar voor vertrek

De ene fietstas is bepakt met onze fiets- en slaapkleding, de andere met goede herinneringen van onze eerste IJsselbiënnale in 2021. Dat was een hele bijzondere editie met veel zon én hoogwater in de zomer. Dat leverde prachtige foto’s op en nog mooiere fietsherinneringen. In verband met het hoge water moesten drie kunstwerken in de uiterwaarden worden verplaatst. Daarvan is nu geen sprake. De weermannen en -vrouwen hebben ander weer voor ons in petto. Een regenpak en extra sokken in plaats van een zomerjurkje met espadrilles. Ook nu is het klimaat HET thema waarmee de kunstenaars aan de slag zijn gegaan.

IJsselbiënnale Turnhal in Ellecom © foto Wilma_Lankhorst

IJsselbiënnale 2023, locatie Turnhal in Ellecom © foto Wilma L.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag tentoonstellingstips augustus

MEDEDELING - In het tweede deel van het drieluik Kunst op Zondag tentoonstellingstips vervolgen we onze museale reis door ons eigen land. Van Amsterdam naar het Brabants Deurne en van Leiden naar het Gelderse Veenendaal. Alle steden zijn met de trein bereikbaar, de geselecteerde musea zijn gratis te bezoeken met de Museumkaart. De tuinen van het Rijkmuseum zijn gratis voor iedereen.

Amsterdam_Richard_Long Grassculpturen in de tuinen van het Rijks © foto Wilma_Lankhorst

Richard Long Grassculpturen in de tuinen van het Rijks © foto Wilma Lankhorst.

Richard Long in tuinen van het Rijks

De Britse kunstenaar Richard Long (Bristol, 1945)  is de zomergast in de tuinen van het Rijksmuseum in Amsterdam. Dit is de tiende editie van het gratis beeldenfestival in de tuinen rondom het Rijkmuseum. Long is een beeldend kunstenaar. Hij werkt met verschillende materialen en dan het liefst met natuurlijke materialen als stenen, gras en hout. Long wordt vaak ingedeeld bij de land-art kunstenaars, maar daar wil hij beslist niet bij horen. “Dat zijn mensen die met grote machines door het landschap razen”, aldus Long. Long werkt subtieler en gebruikt bij voorkeur zijn handen. Ik noem hem daarom liever een natuurkunstenaar. In de tuinen van het museum liggen  zes werken van hem en binnen nog een twee. Van deze acht zijn er zes nieuw en twee opnieuw opgebouwd. Long maakt sculpturen die vergankelijk zijn: voetsporen, cirkels en lijnen van verzamelde stenen. Voor het Rijks maakte hij  steen- en grassculpturen.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | 750

Dit is nummer 750 van Sargasso’s wekelijkse kunstrubriek. Een jubileumpje dat verandering met zich meebrengt.

We gaan dit niet uitgebreid vieren zoals we dat vijf jaar geleden bij de 500e editie deden. Kunstenaars stuurden hun 500e werk in, dat we in vier afleveringen, Koz 1 tot en met Koz 4, presenteerde.

Wat we wel doen: even heel wat anders.

Ondergetekende neemt een ‘Kunst op Zondag sabbatical’. Voor nog onbepaalde tijd. De inspiratie is een beetje op. Het concept voor mijn bijdragen is ruimschoots uitgemolken. Het wordt tijd eens na te denken over andere concepten. Daar zijn wel ideeën over, die vragen tijd om nader uit te pluizen.

Dit stukje is dus mijn 434e en laatste bijdrage aan Kunst op Zondag. Het geeft me ook wat meer ruimte voor ander schrijfwerk voor Sargasso.

Voor Kunst op Zondag zal collega Wilma haar maandelijkse bijdragen blijven verzorgen. Een mogelijk nieuw item wordt haar tentoonstellingstips. Daarin niet de tentoonstellingen van de grote musea die aan publiciteit geen gebrek hebben, maar vooral de kleinere musea, kunstroutes en galeries.

Het ligt in de bedoeling één keer per maand een drie tot viertal tentoonstellingen uit te lichten. De eerste tips gingen vorige week online. Laat onder dat artikel weten of dit idee navolging verdient.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag tentoonstellingstips juli

NIEUWS - Er wordt door veel mensen, veel energie gestopt in het samenstellen van tentoonstellingen, kunstroutes en evenementen. Het wat en wanneer wordt helaas niet altijd even helder gecommuniceerd. Kleine(re) musea missen vaak het budget voor landelijke campagnes. Ik mis dus wel eens wat en dat overkomt jou vast ook? Daarom stel ik voor de komende drie maanden, een drieluik samen met verschillende tentoonstellingstips. Laat me weten of je de suggesties waardevol vindt om er na dit drieluik eventueel een nieuwe serie tips voor Kunst-op-Zondag van te maken.

Kunst op Zondag juli Rembrandt en de liefde zaalimpressie © foto Wilma Lankhorst

Rembrandt en de liefde zaalimpressie © foto Wilma Lankhorst.

Rembrandt en de liefde

In het voormalige woonhuis van Rembrandt in Amsterdam is deze zomer een expositie te zien waarin de liefde centraal staat. Liefde in al haar facetten, zoals liefde voor de natuur, liefde voor de ouders, naastenliefde, dierenliefde, de ware liefde en liefde in mythische en Bijbelse voorstellingen. In twee zalen hangen allemaal etsen waarin Rembrandt de liefde verbeeldt. Het verhaal begint met de ware liefde voor Rembrandt, zijn liefde voor zijn eerste vrouw Saskia. Naast een prachtig dubbelportret zie je schetsen van Saskia en andere modellen. In de vrouw met de parels laat Rembrandt een betoverde versie van zijn Saskia zien. Neem de tijd en ontdek steeds meer details in de geselecteerde etsen. Hier ontdek ik de liefde van de schilder voor honden. Je ontdekt hier dat op veel werken wel ergens een hond staat afgebeeld.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag bezoekt achtste editie ARTZUID

VERSLAG - In de groene longen van Amsterdam, langs de Apollo- en Minervalaan staan 50 kunstwerken in het kader van ARTZUID. Dit is de achtste editie van het kunstinitiatief.  De werken die je hier ziet, zijn gemaakt door een mix van internationale kunstenaars en jong Nederlands talent. ARTZUID is een gratis evenement dat 7 dagen per week 24 uur per dag open is. Je hebt tot en met 24 september om de 50 beelden te verkennen.

ARTZUID Details van werken van Erik Buijs - Jasper Krabbé - Erik Buijs - Monika Dahlberg - Karel Appel © foto Wilma_Lankhorst

Details van werken van Erik Buijs , Jasper Krabbé, Erik Buijs, Monika Dahlberg en Karel Appel © foto Wilma Lankhorst.

Curator Jasper Krabbé

Voor elke editie nodigt de Stichting ArtZuid een andere curator uit om het tweejaarlijkse evenement samen te stellen. De eerste editie was in 2008 te zien. “Het idee was toen om Berlages statige lanen door middel van kunst wat vriendelijker te maken, minder afstandelijk ook, dichter bij Amsterdam als stad”, aldus Cintha van Heeswijkck-Vergeer, directeur van de Stichting ArtZuid. Voor deze editie is dat beeldend kunstenaar Jasper Krabbé (Amsterdam, 1970). Krabbé pleit voor street power, meer de straat op voor jongeren om zich te manifesteren en hun identiteit te ontwikkelen.

ARTZUID boven Ottograph en beneden Vertical Highways © Bettina Pousttchi © foto Wilma_Lankhorst

Boven Ottograph en beneden Vertical Highways © Bettina Pousttchi © foto Wilma Lankhorst.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Textiel Biënnale – Beelden van macht

De Rijswijkse textiel biënnale is er weer. In een museum waar we vaker zijn geweest. Omdat het in kleine musea aangenaam vertoeven is. En omdat textielkunst iets onweerstaanbaar eigens heeft.

Het thema van deze textiel biënnale is ‘Images of power’. Twintig kunstenaars en even zoveel ‘interpretatiemogelijkheden en betekenissen van de verbeelding van macht’. Verbeeld op wand- en vloerkleden, patchwork, borduursels, installaties en video’s.

Wandtapijten

Mercedes Azpilicueta (Argentinië) sluit aan bij een eeuwenoude traditie verhalen (al dan niet waargebeurd) uit te beelden op wandtapijten. In dit geval het levensverhaal van Catalina de Erauso, die op jonge leeftijd het klooster ontvluchtte en onder verschillende mannelijke alter ego’s de wereld introk, onder andere als ‘conquistador’ van de ‘Nieuwe Wereld’.

Mercedes Azpilicueta – Abya Yala (Tierra Madura), 2021 (onderdeel van Bondage of Passions)
textiel biënnale

Marcos Kueh (Maleisië) gebruikt traditionele folkloristische elementen in zijn werk. Hij is in Nederland afgestudeerd. Vorig jaar kocht het Textielmuseum in Tilburg wandkleed ‘Rasa Sayang’ aan. In Museum Voorlinden is tot 24 september het tapijt ‘Kayo Ara’ te zien.

In museum Rijswijk hangt Monyet merah (het rode aapje), een assemblage van geweven posters. Het verhaalt van de op palmolieplantages gevangen apen, die worden gemarteld en rood geverfd weer worden losgelaten. Zijn soortgenoten denken dat het aapje een mutant is en daarmee zit de schrik voor de plantages er goed in.

Vorige Volgende