GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Ditmaal voor P.J. Cokema, die op zijn eigen weblog een artikel over hetzelfde onderwerp heeft staan, maar met een geheel andere strekking.
Hoe moet de overheid sturing moet geven aan een samenleving in de gevarenzone? Het Congres der Bestuurskunde, meent dat technologische ontwikkelingen niet alleen veel moois oplevert, maar dat ze ook risico’s met zich meebrengen. Dit moderniseringstraject, zoals de bestuurskundigen het noemen, heeft geleid tot een risico- maatschappij. Reden om een tweedaags congres te starten, waarbij drie vragen aan de orde komen:
1. In hoeverre hoort de overheid of de burger verantwoordelijk te zijn tot het beperken of wegnemen van de risico’s?
2. De meeste risico’s zijn tamelijk complex. Is de overheid wel in staat risico’s uit te sluiten of te beperken?
3. Bepaalde maatregelen kunnen ten koste gaan van de vrijheid van de burger. Hoever mag een overheid hierin gaan?
Laten we dat congres eens een handje helpen. Om een goed antwoord op de vragen te kunnen geven, moet je wel weten over welke risico’s het gaat. Als moderne technologie een Apache-helikopter oplevert, die een hele polder van de stroom afsluit, dan is het antwoord op vraag 1: ja, de overheid is verantwoordelijk. Als een autobestuurder meer op zijn TomTom zit te turen dan op de weg, dan is die burger natuurlijk verantwoordelijk.
Het antwoord op de tweede vraag zal zeker niet in twee dagen worden gevonden. De overheid wil graag zelf de regie bij rampenbestrijding, maar deskundigen verschillen flink van mening of dat wel goed zal gaan. De overheid meent dat we een ramp wel aankunnen, maar dat wordt door anderen bestreden. Het is zelfs een krankzinnig zootje, menen sommigen.
Op de derde vraag kunnen we wel stellen dat de overheid zelf een gevaar voor de burger vormt. Hier en daar is voldoende uitgelegd dat de vrijheid van de burger behoorlijk naar de knoppen is. Allemaal om de burger te beschermen tegen terreur en criminaliteit.
Nu heeft het privé-domein een opvallende plaats in het rijtje risico’s. Als we eens kijken welke risico’s ook daadwerkelijk tot calamiteiten hebben geleid, dan is terreur wel het minste risico in Nederland. Als we de omvang van een calamiteit afmeten aan het aantal slachtoffers (doden, gewonden en geëvacueerden), dan is dit de top 5 (cijfers sinds 1945, voor zover bekend):
1. Watersnood : minstens 263.836
2. Privé-ongevallen: 172.500
3. Verkeer: 29.269
4. Rampen (explosies, vliegtuig- en scheepsongelukken, branden, etc.): 4971
5. Terreur: 26
Je ziet het: de grootste bedreiging is toch nog steeds het water. Maar zeer interessant is dat privé-domein. Jaarlijks worden er 700.000 letsels en 2500 doden geteld door privé-ongevallen. Ruim een kwart (29%) gebeurt in het huishouden. De burger wordt dus vooral bedreigd door zichzelf. Je zou bijna denken dat de overheid de privacy maar definitief en totaal moet slopen om de burger tegen zichzelf in bescherming te kunnen nemen.
Waarom bewegen zoveel mensen zich dagelijks in de gevarenzone? En moet daar wel wat aan gedaan worden? Zegt u het maar….
1. Het leven moet wel een beetje avontuurlijk blijven. Een dag niet geschrokken, is een dag niet geleefd. Daar moet de overheid zich niet mee bemoeien.
2. Een onveilige samenleving is goed voor de economie: de één zijn dood, is de ander zijn brood. Dat moet de overheid vooral zo houden.
3. Het huishouden is een groot risico. Behalve gammele keukentrapjes, vlam in de pan en het ontbreken van vluchtplannen, worden veel kinderen te vet gevoerd en vinden er gezinsdrama’s plaats. De overheid moet het huishouden van mijn buren onmiddelijk op de risicokaart zetten.
4. Anders, namelijk …….
Reacties (5)
Ik stond van de week nog heerlijk te genieten op een ladder die ik dwars over twee door stoeptegels ondersteunde stoelen had gelegd veel te ver voorovergeleund met een vlijmscherpe zaag in mijn handen terwijl mijn vriendin mijn voeten vasthield zodat ik niet voorover viel. Dat blijf ik maar wat graag doen!:-)
Maar die vraag zou ook helemaal niet aan de orde moeten zijn. Wat mij betreft doet de overheid enkel de zaken die we samer beter kunnen dan alleen. Infrastructuur, defensie, dat soort zaken.
Daar denkt de overheid echter anders over; prive-risico’s kosten in onze verzorgingsstaat immers de maatschappij meer geld dan het ongelukkig verongelukkende prive-persoon. En aangezien het de overheid om geld gaat, dat is immers het enige wat je fatsoenlijk kunt meten, kun je op zich gerust stellen dat een verzorgingsstaat onherroeppelijk leidt tot een privacy-schendende vrijheidsbeperkend geheel. Vrijheid staat immers gelijk aan risico.
4. anders, namelijk a. de manier van categoriseren, b. de tijdsduur van het verblijf in de privésfeer t.o.v. de overige categorieën.
Nederland is op alle fronten veiliger dan ooit. Ik ga me nergens druk om maken.
Ach, beste mensen, we hebben gelukkig ook nog:
http://www.kinderveiligheidswinkel.nl/index1.html
Ik ben er wel eens geweest voor een krantenartikel. Mij is altijd bijgebleven dat er een plastic ring te koop was om de spiralen onder een fietszadel af te schermen voor kindervingertjes. Ook was er een deurstrip die voorkwam dat een deur kon dichtvallen met kinderhandjes ertussen.
@2: a. hoe dan? b. waarom?
@3: Eén van de dingen die je op bedrijfshulpverleningskursussen leert is dat je je ook niet druk moet maken als het onveilig is. Blijf kalm en raak niet in paniek, is het motto.
Volgens de vorige staatssecretaris vsn dijkbewaking sprak in 2006 de woorden: “Nederland is veiliger dan ooit, maar uitspraak gaat u maar rustig slapen verre van gepast. Waterveiligheid is namelijk nooit af. Absolute veiligheid kan zoals gezegd niet gegarandeerd worden”.
Dat sloeg niet aleen op de onvoorspelbaarheid van het weer (klimaat), maar kennelijk ook op de te zwakke rivierdijken, naar nu blijkt.
Terzijde: is het niet zo dat hoe langer een gebeurtenis zich niet voordoet, hoe groter de kans dat die morgen staat te gebeuren? Wat wil zeggen dat de volgende watersnoodramp aanstaande is?
Of neem mijnrampen. Nooit meer last van gehad hier. Zal dat veranderen als kolencentrales in hun dubieuze eer worden hersteld?