ACHTERGROND - Sinds afgelopen zondag is het onrustig in Hong Kong. Tienduizenden demonstranten uiten nu al dagenlang hun ongenoegen over de politieke koers die Peking hun stad oplegt.
Wat is er aan de hand?
Toen het gezag over Hong Kong in 1997 door Groot-Brittannië aan China werd overgedragen, beloofde de Chinese regering – in het kader van één land, twee systemen – dat in 2017 vrije verkiezingen in Hong Kong zouden worden gehouden.
Vanaf dat moment zouden de zeven miljoen inwoners van de voormalige Britse kolonie vrijelijk hun hoogste bestuurder mogen kiezen.
Onder het huidige systeem wordt deze bestuurder nog aangewezen door een ‘nominerend comité’ van twaalfhonderd leden, dat grotendeels loyaal aan Peking is. De huidige bestuurder Leung Chun-Ying is volgens dit – ondemocratische – systeem aan de macht gekomen en wordt dan ook door de bevolking van Hong Kong als een zetbaas van Peking gezien.
In augustus besloot Peking echter dat de inwoners van Hong Kong in 2017 weliswaar via algemeen kiesrecht hun nieuwe bestuurder mochten kiezen, maar dat de kandidatenlijst beperkt zou blijven tot ’twee of drie kandidaten’ die door het huidige nominerende comité zouden worden aangewezen.
Niks democratie dus.
De onvrede over dit besluit kwam afgelopen weekend tot uitbarsting. De demonstranten eisen nu het terugdraaien van deze beslissing én het aftreden van de huidige bestuurder Leung Chun-Ying.
Parapluprotesten?
Oorspronkelijk namen de demonstranten paraplu’s mee tegen de felle zon. Maar vanaf het moment dat de oproerpolitie traangas begon af te schieten, veranderde de paraplu in een symbool van burgers die, ondanks hun nominale onmacht, onverschrokken de staat trotseren.
I was inspired by seeing people defend themselves with domestic props. The contrast was so marked. On the one side there was police brutality and on the other side there were these poor umbrellas […]
The umbrella has been transformed from a normal every day object to a symbol of defiance, a symbol of resistance.
Aldus kunstenares Kacey Wong tegen de BBC.
Gaan deze protesten ergens toe leiden?
Terwijl de demonstranten dreigen de demonstraties uit te breiden, blijft Peking vooralsnog onverzettelijk.
Een slecht voorteken voor de kansen van de demonstranten is het feit dat de leiding ervan voor een belangrijk deel bij studenten en kunstenaars als Kacey Wong lijkt te liggen. En als iets politieke onvolwassenheid en een schrijnend gebrek aan zoiets als een maatschappelijk middenveld illustreert, is dat het wel.
Bovendien verkeert Peking nauwelijks in een positie om toe te geven. Want als demonstraties in Hong Kong de Chinese regering doen buigen, zijn direct de rapen gaar in separatistische regio’s als Tibet en Xinjiang.
Op weg dus naar een nieuw Plein van de Hemelse Vrede?
Dat is iets wat Peking natuurlijk liever niet ziet gebeuren. Bestuurder Leung Chun-Ying heeft overigens al toegezegd niet de hulp van het leger te zullen inroepen.
Ook klinkt vanuit Peking dat men ‘het volste vertrouwen heeft’ in het vermogen van de autoriteiten in Hong Kong om de protesten met lokale middelen onder controle te houden.
Gewelddadig ingrijpen om een einde aan de protesten te maken, heeft dus in ieder geval niet de voorkeur van het centrale gezag.
Maar als de protesten zich blijven uitbreiden, valt uiteraard niet te voorspellen hoe Peking zal reageren.
Op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen? De Engelstalige krant South China Morning Post houdt een liveblog bij.
Reacties (7)
De huidige burgemeester zei in een toespraak dat de protesten nog wel heel lang kunnen gaan duren. Neerslaan leidt tot meer begrip voor de demonstranten, zoals eerder deze week. Ze laten het doodbloeden en volgens mij is dat van hun uit ook het slimste. Als de demonstraties wat zijn geslonken en mensen hun gewone leven weer willen oppakken, zal de overheid wel de overgebleven harde kern gaan ‘opruimen’ zonder teveel weerstand van de rest van de bevolking.
Een commentator zei vanmorgen op de radio dat het neerslaan als buitenlands wordt gezien: “dat is China, niet Hong Kong”. Als Peking daar niet heel snel een gevoeligheid voor ontwikkelt, zal de volgende demonstratie zich inzetten voor regelrechte onafhankelijkheid en dan zijn de rapen gaar.
“Ook klinkt vanuit Peking dat men ‘het volste vertrouwen heeft’ in het vermogen van de autoriteiten in Hong Kong om de protesten met lokale middelen onder controle te houden.”
Dat moet je lezen als “als het jullie niet lukt zullen er koppen rollen (letterlijk) en zetten we het Chinese leger alsnog in”.
Chinese lente?
Dat belooft dan wat voor het vervolg. *not*
Zouden de demonstranten beseffen dat hun protesten koren op de molen van de fractie van neo–maoïstische hardliners zijn, in de machtsstrijd die momenteel woedt in Beijing? Zij brengen Xi Jingping, die probeert liberaliseringen door te voeren, met hun acties in een moeilijk parket.
En ook: in alle stilte lijken er constructieve gesprekken tussen Beijing en de Tibetaanse regering in ballingschap gaande te zijn. De neo–maoïsten zijn faliekant tegen compromissen en een autonome status voor dat land. Met alles wat in hun vermogen ligt proberen ze te verhinderen dat er progressie wordt geboekt en ze verwijzen daarom nu gretig naar de situatie in Hongkong. Die zou n.l. bewijzen dat “één land, twee systemen” alleen maar grote moeilijkheden ten gevolge heeft.
Je kan zelfs de vraag opwerpen waarom bepaalde figuren de toestand in Hongkong uitgerekend nu op scherp hebben gesteld met hun beslissing om geen vrije verkiezingen toe te staan. Het riekt naar doelbewuste provocatie.
Provoceren is al een tijdje de manier waarop de neo–maoïsten, die hard op weg zijn het spel om de macht in Bejing te verliezen, proberen om Xi onderuit te halen en de gebeurtenissen een voor hun gunstige wending te geven, d.w.z. de ontwikkelingen tot staan te brengen.
Voorbeeld: Toe Xi Jingping onlangs op bezoek ging in India om enige plooien in de betrekkingen tussen de twee landen glad te strijken, pleegde dezelfde oorlogszuchtige fractie van hardliners een ongekende provocatie, die je als regeringschef eigenlijk niet ongestraft kan laten. Terwijl Xi zijn rede afstak in New Dehli, staken Chinese troepen vanuit Tibet de grens met India over. De gebeurtenis werd door iedereen laconiek en diplomatiek genegeerd; men keek even tactvol de andere kant op: geen publiciteit, geen lastige vragen. Maar toch; de verhoudingen werden weer grondig verziekt, omdat er twijfel is gezaaid over het gezag dat Xi heeft en wat zijn woorden uiteindelijk waard zijn.
De neo–maoïsten spelen hoog spel. Want het heeft er alle schijn van dat hun eigen politieke overleven voor hen belangrijker is dan het aanzien en de stabiliteit van China.
Hopelijk zijn de demonstranten in Hongkong zich het grote plaatje bewust en laten ze zich niet provoceren (en hetzelfde geldt voor Xi). Voor de eersten loopt de weg naar algemeen kiesrecht uiteindelijk eerder via de reformisten in Beijing (wat je verder ook van Xi mag vinden) en niet via de chaos waar de corrupte neo–maoïstische fractie op aanstuurt. En voor Xi zal een nieuw Tian’anmen een terugslag van jaren betekenen. Xi probeert tijd te kopen. Hij heeft al een speciale gezant naar Hongkong gezonden die gerechtigd is om de beslissingen van Leung Chun-Ying — die naar men zegt tot de fractie van hardliners moet worden gerekend — te overrulen en zo verdere provocaties te voorkomen.
Het zou mij niets verbazen als de protesten hetzelfde patroon zullen volgen als EuroMaidan in Kiev.
Geleidelijk aan gaan de betogers de politie meer provoceren (niet allemaal, maar kleine groepjes provocateurs). Uiteindelijk zal er geschoten worden, zullen er slachtoffers vallen en zal men de oproerpolitie en de Chinese machthebbers als daders aanwijzen.
Er zijn geruchten dat Amerikaanse neocons de protesten aansturen via mediamagnaat Jimmy Lai Chee-ying.
http://deepresource.wordpress.com/2014/09/30/after-ukraine-is-china-next/
@5
Zaten Poetin en de Chinese miljardairs dan achter de protesten in Ferguson, of hebben Westerse burgers een speciaal gen waardoor zij wel zonder sinistere buitenlandse aansporing uit zichzelf kunnen demonstreren?
@4
Dus de inwoners van Hong Kong moeten hun democratie maar inleveren om heel misschien over 30 jaar democratie te krijgen in China?
Ik hoop voor jouw bestwil dat je dat nooit een autoverkoper zult tegenkomen.