‘Loser’ zijn of ‘loser’ spelen?

Het begon met een vroom gestelde tweet, waarin Geert Wilders zei dat hij het premierschap prijs gegeven had omdat hij daarvoor onvoldoende steun had gevonden bij zijn gesprekspartners in de kabinetsformatie van VVD, NSC en BBB. Maar de totstandkoming van een rechts kabinet was belangrijker dan zijn persoonlijke ambities, zo schreef hij. Zo wisten wij allemaal dat Geert Wilders, lijsttrekker van de grootste partij in de Tweede Kamer, geen minister-president zou worden. Lang duurde deze sereniteit echter niet. Toen hij voor de tv werd geïnterviewd, meldde hij dat hij het gebrek aan steun voor zijn premierschap ‘unfair’ vond, ‘ondemocratisch’ en ‘staatsrechtelijk onjuist’. De leider van de grootste partij bij verkiezingen werd immers premier? Daarbij liet hij en passant weten (zonder namen te noemen) dat BBB zijn premierschap wel had willen aanvaarden, de VVD dat liever niet wilde maar er ook niet ‘dwars voor had willen gaan liggen’, maar dat NSC dat niet acceptabel had gevonden. Allereerst maar even de onjuistheden in Wilders opmerkingen. De grootste partij bij verkiezingen krijgt in Nederland lang niet steeds het premierschap. Zoals in 1977 kan een partij de grootste zijn maar toch in de oppositie terecht komen, zoals de PvdA met Joop den Uyl in dat jaar overkwam en in 1982 opnieuw. Voorts kan een partij de grootste zijn en ook het premierschap verwerven, maar dat hoeft niet de partijleider te zijn. Zo werd in 1959 de KVP de grootste, maar werd niet partijleider Carl Romme maar de van buiten komende Jan de Quay de premier. Toen deze in 1963 niet meer wilde, werd niet Rommes opvolger Wim de Kort premier maar de fungerende KVP-minister van Landbouw, Victor Marijnen. Ten slotte kan een partij weliswaar de grootste zijn maar niettemin het premierschap (moeten) afstaan. Dat gebeurde in 1948, toen niet Romme maar Willem Drees (PvdA) minister-president werd. In 1971 werd geen KVP-er premier maar de leider van de ARP, Barend Biesheuvel. Er is geen staatsrechtelijk voorschrift noch zelfs maar een conventie, dat de leider van de grootste partij in Nederland recht kan doen gelden op het minister-presidentschap. Evenals de portefeuilleverdeling in het kabinet is het premierschap product van het onderhandelingsproces dat tot een kabinet moet leiden. Dat hield Pieter Omtzigt bij deze formatie goed in de gaten. Beter in elk geval dan Wouter Bos in 2006, die het premierschap van Balkenende niet eens ter discussie stelde, hoewel dat toen heel goed had gekund. Ondemocratisch is het dus ook niet: democratisch is de samenstelling van de Tweede Kamer na verkiezingen. De vorming van een kabinet is een daaruit voortkomend proces van onderhandelen tussen fracties die willen samenwerken en samen steun zoeken bij een meerderheid van de Kamer. Vond Wilders het allemaal echt unfair? Wilde hij eigenlijk wel premier worden? Dat is nog maar de vraag. Hij wist immers heel goed, dat als hij naar het kabinet zou gaan hij alle controle over zijn onervaren fractie zou verliezen. Het ontbreken van een partijorganisatie met bijbehorende discipline zou hem zijn opgebroken. Wilders is een veel te intelligente parlementariër om dat niet te beseffen. Natuurlijk zou het mooi voor hem zijn geweest premier te worden na de eclatante verkiezingszege, maar wel met verlies van essentiële politieke leiding. Dan was het mooier en vooral effectiever om te kunnen poseren, zoals het een goed populist betaamt als de ‘man van het volk’ die door ‘de bestaande elites’ in zijn aspiraties wordt gesaboteerd. Geen premier worden mag eruit zien alsof Geert Wilders de grote ‘loser’ is van het formatiespel, maar het lijkt er meer op dat hij in dat spel kans gezien heeft de ‘loser’ te spelen. Hij blijft nu in de Kamer en wordt daar voor zijn partners gevaarlijker dan ooit. Deze column van van Prof. Dr. Joop van den Berg verscheen eerder bij het Montesquieu Instituut.

Closing Time | Sweet Thang

De muziekcarrière van Shuggie Otis begon toen hij twaalf jaar was en optrad in de band van zijn vader, Johnny Otis. Zijn meest recente album (Inter-Fusion) stamt uit 2018.

Hij blijft echter vooral bekend om zijn vroege werk.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Mark Vletter (cc)

Wilders heeft nog steeds lak aan de rechtsstaat

COLUMN - Geert Wilders haalde vorige week uit naar de demonstranten tegen de Israëlische president Herzog die in Amsterdam op bezoek was voor de opening van het Holocaustmuseum. Hij noemde het gedrag van de demonstranten ‘een ongehoorde schande’. En verder zei hij: ‘Het riekt naar een politieke actie van de extreem linkse burgemeester van Amsterdam. Onverantwoord.’ Een opmerkelijk uitspraak van een man die vorige week nog kandidaat-premier was. Demissionair-premier Rutte verdedigde burgemeester Halsema onmiddellijk: ‘Als het gaat om het handhaven van de openbare orde bedrijven onze burgemeesters geen politiek’.

‘Kritiek is prima, maar je moet de instituties van de rechtsstaat wel héél laten,’ schreef staatsrechtsgeleerde Voermans in Het Parool. De rechtse meerderheid in de Tweede Kamer had daar geen boodschap aan en riep op tot een ‘fundamenteel debat over de manier waarop het demonstratierecht zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld.’ De emoties over afschuwelijke geluiden wonnen het weer eens van het demonstratierecht en de vrijheid van meningsuiting.

Het verontrustende is dat Wilders en zijn geestverwanten lak hebben aan hun verantwoordelijkheid als politicus om de rechtsstaat te respecteren en te verdedigen. Halsema moet als burgemeester het demonstratierecht handhaven en kan uitsluitend op formele gronden grenzen stellen. Zij mag zich niet inlaten met de inhoudelijk-politieke aspecten van een demonstratie. ‘Vergaande beperkingen naar plaats en tijd komen min of meer neer op een verbod, aangezien daarmee het uitstralende effect van de betoging teniet wordt gedaan’, aldus de verordening. En alleen het OM kan achteraf optreden tegen strafbare uitingen. De Amsterdamse autoriteiten hebben in dit geval de gekwetste bezoekers van de bijeenkomst ook opgeroepen om aangifte te doen.

Foto: BoH, CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons Binnenvaarttanker Jade in het Calandkanaal

Varend ontgassen: afvalstatus als frustratiemiddel?

ANALYSE - Dat is de conclusie van mij (Krispijn) na het lezen van onderstaand artikel van Ton Quist, waarin hij zich afvraagt of de dampen / gassen die overblijven na het lossen van vloeibare lading afval zijn. Ik zou zeggen, lees het artikel van Ton Quist en oordeel zelf:

De vraag of dampen/gassen afval zijn stelde ik (Ton Quist) in een artikel in oktober 2019. Mijn conclusie luidde toen kort en krachtig ‘nee’. Een belangrijk argument voor mijn stelling was gebaseerd op bijlage 2017-I-4 van het CDNI-Verdrag, waarin duidelijk stond beschreven dat ‘restlading, dampen en overslagresten niet tot afval van de lading behoren’. Indien dampen geen afval zijn, kunnen het naar mijn mening eveneens geen afvalstoffen zijn.

De wettelijke status van de in de ladingtanks van tankers aanwezige dampen / gassen speelt al jaren een cruciale rol in het gehele ontgassingsdossier en dan met name in relatie tot de vergunningverlening voor gesloten ontgassingsinstallaties. Wel of geen afval?

Door deze onzekerheid kunnen ondernemers, die de benodigde ontgassingsinfrastructuur willen aanleggen, niet verder. Tot deze conclusie kwam Prof. Geerlings van de Erasmus Universiteit al in 2018. Hij stelde dat ‘door wrijving tussen de vergunningstechnische en de ambtelijke kant ondernemers ernstig worden belemmerd in hun streven het ontgassingsprobleem op te lossen’. Zes jaar later is hierin niets gewijzigd met alle gevolgen van dien…!

Closing Time | Tan Kalakatan

Mayra Andrade is afkomstig van de Kaapverdische eilanden, een archipel voor de kust van West-Afrika. Ze werden in de 15e eeuw ontdekt door Portugese scheepslieden en gekoloniseerd.

Dat verklaart in ieder geval de Latijnse klanken. De tekst van Tan Kalakatan is in Kaapverdisch creools, de oudste nog levende creoolse taal.

Foto: Sfeerbeeld van de spiegelzaal in de grote illusie © foto Bastiaan Van Musscher, Teylers Museum.

Kunst op Zondag ondergaat de grote illusie

De peuter staat te springen voor de spiegelwand. Hij wil de kat strelen en de papegaai vastpakken. Dan ziet hij de muis rennen, hij schrikt en zoekt zijn papa. Die attendeert hem op de projector. Maar daar wil het kind niets van weten. Hij heeft alleen oog voor de illusies op de wanden in het Teylers Museum. Voor Kunst op Zondag dompel ik me onder in ‘De grote illusie’.

Kunnen we onze ogen nog wel geloven?

Anno 2024 komen we bijna dagelijks in aanraking met kunstmatige of artificiële intelligentie (AI). Met een paar kernwoorden kunnen we onze computer een artikel laten schrijven of een beeld laten ontwerpen. Op social media komen berichten en beelden naar ons toe waarbij je soms heel goed moet kijken of wat je leest of ziet waar of niet waar is. Maar deze vragen zijn niet nieuw…!

Tijdens de tentoonstelling De Grote Illusie – 200 jaar Virtual Realities (Teylers Museum Haarlem) reis je terug naar de negentiende eeuw. In die tijd groeide optische illusies uit tot massaspektakel. In het oudste museum van ons land, kun je nu terug naar de wortels van virtual reality (VR), augmented reality (AR) en deepfake. De tentoonstellingszaal is voor deze gelegenheid omgebouwd tot een spiegelpaleis. Mijn ogen moeten even wennen aan de ruimte. Vier spiegelwanden met daarin een box met spiegelwanden. Al deze spiegels versterken de illusie, kan ik mijn ogen hier nog wel geloven?

Foto: Bron: Livius.org

Neoplatonisme en gnosis (2)

Tweede deel van een vierdelige reeks over de laatste, naar mystiek neigende stromingen binnen de antieke filosofie. 

Invloeden van oude bekenden

Wie het neoplatonisme bestudeert, herkent allerlei oude bekenden: elementen uit de eerdere filosofische stelsels.

Om te beginnen is er natuurlijk een sterke invloed van de filosofie van Plato zelf. De opvatting dat het Ene ook ruimte en tijd overstijgt is echter terug te leiden tot dat wat Parmenides al had beweerd over het Zijn. We vonden die gedachte eerder al bij Anaximandros, die ook een alomtegenwoordige oerstof aannam, die hij apeiron noemde. Bij Anaximandros verandert dit apeiron zelf echter in de wereld zoals wij die kennen, het blijft niet achter de wereld aanwezig, zoals het Ene bij de neoplatonisten.

Verder is in het Neoplatonisme invloed te herkennen van de stoïcijnen. Het Ene doet immers denken aan het stoïcijnse pantheïsme. Daarnaast waren de neoplatonisten ook actief in de wetenschap, en verwezen ze daarbij graag naar de werken van eerdere stoïcijnse wetenschappers.

In geschriften van veel neoplatonisten, met name die van Porfyrios, zijn ook invloeden van de aristotelische school te bekennen. Vooral de aristotelische wetenschap en logica waren voor hen interessant. Daarbij beriepen de neoplatonisten zich op Aristoteles’ filosofie over de deugd.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Divine is the Illusion

Erica Switchblade (drums) en Gianni Blacula (gitaar) vormen samen het Italiaanse rockduo The Devils.

[G]arage rock zoals het hoort: pompende drums en gruizige riffs zonder poespas,” zo prijst rockmagazine Harde Metalen hun vierde album aan.

Closing Time | Marianne

U kent Marianne ongetwijfeld als icoon van de Franse Republiek, als de vrijheidsstrijdster met ontblote borst, die de revolutionaire burgers aanvoert op het beroemde schilderij van Eugène Delacroix uit 1830.

In een protestlied tegen onderdrukkers waar een Iraans-Franse actrice wordt opgevoerd, wordt het al gauw een symbool voor de vrijheidsstrijd van vrouwen tegen theocratische dwingelandij.

Je bent niet bang voor de goden
Noch voor de dood
Noch voor mensen
Je hebt al met je eigen ogen gezien
Al degenen van wie je houdt vallen
Je gelooft niet in krachten
Die onderdrukken en moorden
Jouw naam wordt bezongen met hoop
Je draagt vrede op je borst

Closing Time | Love

Een Facebookbericht: ik heb je een mail gestuurd met een link naar het nieuwe album. Getekend: Jasper Hesselink. Heerlijk, ik ben dol op muzikale verrassingen en helemaal van één van mijn favoriete bands uit Nederland: No Man’s Valley uit America.

In 2015 leerde ik hen kennen met het geweldige ‘Black Sheep’ van hun EP And Four Other Songs. Het daaropvolgende album Time Travel behoort in mijn oren tot één van van de beste albums uit het vorige decennium en tijdens een live-optreden bleek dat de band de studio-opnamen kon overtreffen. Drie jaar later zag Outside The Dream het levenslicht dat aantoonde dat ze niet het kunstje wilden blijven herhalen, maar muzikaal wilden groeien. Het leverde hen meerdere concerten in het buitenland op en deelname aan de Popronde.

Vorige Volgende