Terwijl overal het verbruik van olie groeit, daalt de afzet in Europa.
Zijn de grenzen aan de groei bereikt? Is peakoil al geweest of is er nog voldoende aardolie voor onze kinderen en kleinkinderen?
Afgelopen week bracht BP de nieuwste Statistical Review of World Energy uit, een schat aan gegevens over het energieverbruik van de mensheid.
Volgens het persbericht groeide het mondiale aardolieverbruik in 2011 met 0,7%. Maar in Europa is het aardolieverbruik juist gedaald.
Het olieverbruik in Europa (zonder Rusland en oud-USSR-staten) piekte in 2006 met 17,9 miljoen vaten per dag. In 2011 was het verbruik 8,8% gedaald tot 16,3 miljoen vaten. In sommige landen stijgt het olieverbruik nog. In Rusland en Noorwegen groeide ook in 2011 het olieverbruik ondanks de hoge prijs. Dat kan omdat Noorwegen en Rusland zelf aardolie produceren en exporteren.
De vraag naar aardolie daalt het hardst in landen, die het niet meer kunnen betalen: Portugal, Ierland, Griekenland en Spanje.
In Ierland en Portugal ligt het olieverbruik al 25% onder het verbruik in 2005. Griekenland verbruikt al 20% minder olie en Spanje 13% minder.
Nederland verbruikte in 2011 dagelijks 1,05 miljoen vaten olie; dat is ongeveer evenveel als in 2005.
Ik verwacht dat de dalende trend zal doorzetten omdat:
– aardolie te duur wordt voor elektriciteitsopwekking
– auto’s steeds zuiniger worden
– de Europeanen steeds minder auto’s kopen
– de Europeanen steeds minder benzine kunnen kopen door de hoge prijs en dalende koopkracht.
Het wereldwijde aardolieverbruik heeft het maximum mogelijk nog niet bereikt. Maar de Europeanen zijn peakoil al een paar jaar geleden gepasseerd. Hoogste tijd voor een slecht-nieuws-gesprek met je kinderen.
Foto Flickr cc ilmungo
Reacties (22)
uhm peak oil heeft niets met verbruik an sich te maken?
Dit slaat helemaal nergens op, hoe kan dit al zo lang op Sargasso staan?
Het dagelijks olieverbruik in de wereld komt ongeveer overeen met de dagelijkse produktie.
Je kunt de dagelijkse produktie dus afmeten aan de verbruikte hoeveelheid.
Ja, nogal wiedes…. Je wil liever niet teveel van die meuk bovengronds op gaan slaan, terwijl je het gratis kan laten zitten.
Dus de productie zal altijd afhankelijk zijn van het verbruik. En verbruik neemt af als het economisch slecht gaat (en omdat we efficienter met energie omgaan). Dus je punt is geloof ik dat je aan het olieverbruik kunt zien dat we al een paar jaar matige groei hebben.
Ik zou het andersom stellen: Het verbruik is afhankelijk van de productie. Die productie wordt steeds moeizamer. Het kost meer olie om olie op te pompen (in de zin “Dat kan omdat Noorwegen en Rusland zelf aardolie produceren en exporteren.” mag kan wel vervangen worden door moet), dus er blijft minder over voor export. En omdat Europa meer olie importeert dan exporteert, gaat het verbruik van Europa omlaag. Het omgekeerde zal gelden voor regio’s die netto exporteren, daar gaat het verbruik omhoog (simpelweg omdat dat nodig is voor de winning). Dat is volledig in lijn met peak-oil.
Ik draai je argument even om Lord Flash.
“Het verbruik zal altijd afhankelijk zijn van de produktie.”
De olieprijs is de afgelopen 10 jaar verdrievoudigd omdat de produktie achterblijft bij de vraag. De hoge prijs dwingt ons ertoe om efficienter om te springen met aardolie.
Voor sommige olieconsumenten is de prijs inmiddels te hoog geworden. De PIGS-landen kunnen niet langer genoeg geld lenen om olie te kopen en te verspillen.
Dat is mijn punt, Lord Flash. In sommige landen krimpt de economie omdat ze de energierekening niet meer kunnen betalen.
Rusland en Noorwegen hebben dat probleem niet.
De aardolie die de Europeanen niet meer kunnen betalen wordt nu gekocht door China en India.
Als dat is wat je bedoelt, dan heb je een rare manier om het op te schrijven.
In ieder geval zou je verwachten, wanneer de hoge olieprijs de driver achter de crisis in portual, griekenland en spanje is, dat ze ook tot de energie-inefficiente landen van europa behoren. dat is niet zo.
Spnaje, portugal en griekenland hebben allemaal minder energie nodig om een miljoen euro aan waarde te genereren dan nederland of duitsland. Toch is de crisis hier veel minder erg dan in portugal en griekenland. http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_energy_intensity
Je produceert niet als er geen vraag is, dus de vraag is leidend.
Dan komt de kwestie of je bij stijgende vraag je productie snel genoeg kan vergroten. Ik geloof zeker dat vooral de reservecapaciteit steeds beperkter wordt, waardoor negatieve supply shocks leiden tot prijsspikes en in het algemeen de prijs inderdaad stijgt.
Daardoor worden investeringen in energiebesparing en alternatieve bronnen inderdaad eerder rendabel en kan je daar grotere stappen verwachten.
Tot daar, fine.
Maar de rest is, excusez le mot, een groot gillend kaasverhaal.
De economische situatie in de PIGS landen is prima verklaarbaar zonder allerlei peakoil ideeen. En vanuit de economische situatie is het lager olieverbruik prima verklaarbaar. Je verwart correlatie met causaliteit.
Kijk, als jij me kan uitleggen waarom de olieprijs aan het begin van deze crisis plotseling daalde, als jij me kan uitleggen waarom IJsland, die toch redelijk decoupled moet zijn van de olieprijzen, ook gierend uit de bocht vloog, en hoe dat consistent is met je verhaal, dan wordt het interessant.
Succes
Ik heb me even ingelezen en interessant punt Hans. Excuus voor het eerste ongefundeerde commentaar.
Laten de staten in de VS met dezelfde economische malaise als europa eenzelfde beeld zien?
Maar het totaal aan fossiele brandstoffen wat wereldwijd geproduceerd wordt is nog altijd groeiende, net als het verbruik. Die peak is nog altijd niet gekomen. Geen reden tot optimisme.
Geduld majava.
It’s a finite planet, bring on the long decline
@Richard: op grond van die cijfers uit 2003 misschien wel.
Olieprijs was toen < $30 per vat en de waarde van onroerend goed schoot omhoog.
Mijn blog hierboven gaat over de harde cijfers. We gebruiken in Europa steeds minder aardolie.
Zijn de schulden in Europa zo hoog opgelopen doordat de olie opeens zo duur werd?
Of is de eurocrisis de oorzaak van het dalende verbruik?
En gaat Europa weer meer aardolie kopen als de crisis is opgelost?
@008 Lord Flash: ik heb de waarheid niet in pacht. Maar ik kijk naar de cijfers en de situatie.
Noorwegen en Rusland hebben geen problemen met de financiering van hun staatsschuld. Het zijn olie-exporteurs.
De PIGS-landen zijn importeurs van olie (en gas). De betalingsbalans van de PIGS-landen wordt sterk beinvloed door de prijs van olie. Hoe duurder de olie, hoe meer de landen moeten verdienen om hun olieverbruik (hun welvaart) op peil te houden.
In 2011 importeerde Spanje 508 miljoen vaten aardolie t.w.v. 50 miljard dollar.
Natuurlijk spelen er ook andere zaken, maar de hoge olieprijs is een factor van belang.
Klinkt leuk 50 miljard dollar, maar de omvang van de economie van Spanje is 1500 miljard dollar. Dus een swing van 60 naar 100 dollar per vat heeft een effect van 1,3% GDP, nog even buiten beschouwing latend dat de olieprijs al op 100 dollar zat in 2008 toen Spanje nog prima leek.
Klinkt leuk, maar als Spanje een instroom van buitenlands kapitaal van ong 7% GDP per jaar had die ineens opdroogt, weet ik wel wat meer effect heeft. Nog even los van het leeglopen van een vastgoedbubbel.
Leg mij eens uit wat het mechanisme is waarmee dit gebeurt: “Zijn de schulden in Europa zo hoog opgelopen doordat de olie opeens zo duur werd?”
Leg mij eens uit hoe de olieprijs IJsland de vernieling injaagde.
Meer voorbeelden van je theorie (en voor de goede orde; ik bedoel hier niet theorie in wetenschappelijke zin) overtuigen niet. Als jij kan uitleggen waarom in ogenschijnlijk andere situaties je idee nog steeds opgeld doet, dan heb je een verhaal.
Leg je hamer eens neer en kijk dan nog eens rond.
We maken dit voor de eerste keer mee, Flash.
Ik constateer dat olie-importeurs hogere schulden en lagere groei hebben dan olie-exporteurs.
De olie-importeurs doen er alles aan om hun huishoudboekje op orde te krijgen en verlagen hun olieverbruik.. vrijwillig of gedwongen door de hoge prijs.
Natuurlijk spelen er ook andere factoren mee (vastgoedbubbel enz.)
Ik beweer nergens dat het olieverbruik de énige oorzaak is.
Als je denkt dat er maar één enkele oorzaak is voor de schuldencrisis, dan kun je mijn bijdragen voortaan negeren.
IJsland is een verhaal apart.
Na een korte sanering van de schulden (2008 – 2010) groeit de IJslandse economie weer: in 2011 met 3% en dit jaar met 2,1% (prognose)
Vergelijk dat met Spanje: +0,7% in 2011 , -2,0% in 2012
1) Nee, je constateert dat een aantal olie importeurs een hogere groei en lagere schulden hebben dan een aantal olie importeurs
2) So what? Weinig verrassend toch? Vraag stijgt, productie kan op volle toeren draaien betekent werkgelegenheid in die landen in een tijd dat veel andere landen niet zo’n stimulans krijgen.
3) Wat je moet verklaren om een sluitend verhaal te krijgen, is hoe het kan dat er toch verschillen bestaan tussen verschillende olie importerende landen.
“De olie-importeurs doen er alles aan om hun huishoudboekje op orde te krijgen en verlagen hun olieverbruik.. vrijwillig of gedwongen door de hoge prijs.”
Nogmaals, een aantal olie-importeurs doen dat, sommigen niet. Leg eens uit. En “gedwongen door de hoge prijs” je draait het weer om: er is een economische crisis, daardoor neemt economische activiteit af en gebruiken landen minder olie.
“Natuurlijk spelen er ook andere factoren mee (vastgoedbubbel enz.)
Ik beweer nergens dat het olieverbruik de énige oorzaak is”
Nee, je komt alleen steeds met posts waarmee je naar de olieprijs wijst, maar “natuurlijk spelen er ook andere factoren mee”
Het lullige is alleen dat die andere factoren alle waarnemingen veel beter en veel consistenter kunnen verklaren. En dat die verklaringen aantoonbaar meer impact op een economie hebben dan een hoge olieprijs.
Nogmaals, als het effect van een verandering van de olieprijs op een economie 1,3% van GDP is en het effect van veranderende kapitaalstromen 7% GDP, wat zou dan de oorzaak van de crisis zijn?
Als je oliekosten 3% van je economie uitmaken en 2 landen verschillen 20% in energie intensiteit (dat leidt dus tot 0.6% verschil) en tegelijk zitten ze in een munt met 20% verschil in concurrentievermogen, zou olie de oorzaak zijn of wellicht het verschil in productiviteit tussen twee landen?
De vragen stellen zijn ze beantwoorden.
En als jij dus vraagt:
“Zijn de schulden in Europa zo hoog opgelopen doordat de olie opeens zo duur werd?
Of is de eurocrisis de oorzaak van het dalende verbruik?”
Dan zijn de antwoorden: 1) nee 2) ja
Nogmaals, een aantal olie-importeurs doen dat, sommigen niet.
Noem ze dan eens, die olie-importeurs die hun verbruik niet proberen te matigen? Ik vermoed dat voor die uitzonderingsgevallen wel vrij makkelijk een verklaring te vinden is.
@mezelf
in punt 1: tweede keer “olie importeurs” moet zijn “olie exporteurs”
@bismarck
ok, die was een beetje kort.
Uiteraard zijn in veel landen acties onderweg om (fossiele) energie te besparen. Maar dat was al zo en dat is feitelijk niet veranderd.
Het punt is dat Hans een relatie veronderstelt tussen het feit dat ze olie importeur zijn en hun huishoudboekje onder controle moeten krijgen en daarom ook hun olieverbruik verlagen. En, hij veronderstelt in dat hele spel een centrale rol voor de olieprijs.
Maar, er zijn ook olie-importeurs met wie het prima gaat en het verbruik groeit. Er zijn olieimporteurs met wie het prima gaat, maar het verbruik krimpt. Er zijn olie-importeurs met wie het matig gaat, maar daar zie je weinig van terug in het olieverbruik. Er zijn zelfs olie exporteurs van wie het gebruik terugloopt.
Het punt is; de data is all over the place.
Maar het wordt hier met een stelligheid gebracht van: “kijk hier, kijk daar, zie je wel.” Maar zelfs op de voorbeelden die hij zelf geeft valt gigantisch veel af te dingen.
@Lord Flash Nee, je komt alleen steeds met posts waarmee je naar de olieprijs wijst, maar “natuurlijk spelen er ook andere factoren mee”
Tsja, alle andere journalisten zwijgen over de kwalijke effecten van de hoge olieprijs. Iemand moet deze factor van belang onder de aandacht brengen, anders blijven we denken dat dit weer een gewone receesie is.
Het lullige is alleen dat die andere factoren alle waarnemingen veel beter en veel consistenter kunnen verklaren. En dat die verklaringen aantoonbaar meer impact op een economie hebben dan een hoge olieprijs.
Beter en consistenter zijn erg subjectief. In jouw ogen zijn jouw verklaringen voor de schuldencrisis beter.
Het leeglopen van de vastgoedbubbel is een tijdelijk probleem voor de economie. Het wegwerken van de schuldenberg zal jaren duren, maar het is een tijdelijk probleem.
De hoge olieprijs is ‘here to stay’.
Niet alleen de monetaire prijs van olie is hoog. De winning van olie kost ook steeds meer energie, grondstoffen en arbeid. De maatschappij houdt dus minder energie, grondstoffen en arbeidskrachten over voor de rest van de economie.
“Beter en consistenter zijn erg subjectief”
1,2% GDP impact vs 7% GDP impact is een objectief een groot verschil.
Het verschil in productiviteit tussen Noord en Zuid Europa is objectief aantoonbaar groter dan de invloed die olie kan hebben.
“De maatschappij houdt dus minder energie, grondstoffen en arbeidskrachten over voor de rest van de economie.”
Zeg, enig idee hoeveel mensen van de beroepsbevolking in de energiewinning werken? Dat zijn er niet zoveel.
“De hoge olieprijs is ‘here to stay’”
Prima, en over de gevolgen daarvan wil ik best met je discussieren. Maar je suggestie dat we in een door olie veroorzaakte recessie zitten, sorry, die blijft onzin
Nog even, en het olieverbruik op de hele wereld is 0.
@19: Maar, er zijn ook olie-importeurs met wie het prima gaat en het verbruik groeit
Ik vroeg eigenlijk alleen om er wat te noemen, maar helaas ga je alleen de bewering herhalen :-(
Ik zie een duidelijke trend: Bij olie-exporteurs groeit over vrijwel de gehele linie het verbruik, bij olie-importeurs daalt over vrijwel de gehele linie het verbruik. Ik noem dat niet data all over the place. Een koppeling over hoe het met de economie gaat heb ik verder nergens gemaakt en lijkt me op zich ook niet nodig in het verhaal rondom peak-oil.
Ik zou er wel voor pleiten om de olie(equivalenten) benodigd om olie te winnen en te vervoeren af te trekken van de productie, want dan hou je de olie over die daadwerkelijk voor gebruik over blijft. Hoe ziet de trendlijn daarvoor uit?