Nooit meer kievitseieren rapen

COLUMN - Opnieuw moet een stokoude traditie het veld ruimen. Een traditie die zelfs ouder is dan de Elfstedentocht. Het kievitseieren rapen oftewel ljipaaisykjen in het Fries. Het rapen van de eieren is niet echt bevorderlijk voor het voortbestaan van deze zeldzame weidevogel. De kievit heeft het door de intensivering van de landbouw, het verdwijnen van broedgebieden door verstedelijking en het eetgedrag van de Fransen, die maar al te graag een malse kievit naar binnen slurpen, al moeilijk genoeg. En staat in veel Europese landen op de lijst van bedreigde diersoorten. Daar komt nog eens bij dat uit de vroeg in het jaar gelegde kievitseieren vaak wat grotere en zwaardere jongeren komen met een hogere overlevingskans. Laten de eierrapers nu net deze eieren uit het nest jatten. Het zou verboden moeten worden.

Dat is dan ook precies wat de Raad van State onlangs deed: een verbod uitvaardigen op het rapen van kievitseieren in Friesland. Dit tot groot verdriet van de Bond Friese Vogelwachten (BFVW), die zich juist sterk maakt voor het handhaven van de cultuurhistorische traditie van het eierrapen. In de rest van ons land is het rapen al heel lang via artikel 12 van de Flora- en Faunawet verboden. In 2013 kreeg de BFVW van de provincie Friesland nog ontheffing van dit verbod, waardoor het rapen van ruim zesduizend eieren tussen 1 maart en 1 april werd toegestaan voor een periode van drie jaar.

Het verbod geldt in principe maar voor zes weken. De provincie Friesland heeft tot 25 februari de tijd om aan te tonen dat de kievit nog steeds voorkomt in het Friese grasland en dat dit ook in de nabije toekomst zo zal blijven. Pas dan is de Raad van State bereid om opnieuw een afweging te maken. De provincie staat voor een fikse uitdaging, als u weet dat de kievitenpopulatie ten opzichte van 1996 is gehalveerd en de laatste vijf jaar met 6 procent per jaar is geslonken. Wellicht dat ook de provincie nu besluit dat het mooi is geweest en dat het de hoogste tijd is om deze 150 jaar oude traditie te doorbreken. Het plezier van ruim vijfduizend eierrapers mag toch nooit ten gaan koste van het welzijn en voortbestaan van een bedreigde vogelsoort? Welke eierraper durft zich nu nog een natuurbeschermer of natuurliefhebber te noemen?

Helaas is het ook zo dat als er de komende jaren geen eieren meer geraapt mogen worden, de kans nog steeds erg groot is dat de kievit uit ons land verdwijnt. Het broedsucces blijkt niet voldoende om de sterfte te compenseren. Zonder het eierrapen sterft de kievit dus gewoon iets minder snel uit. Maar dan nog zou geen weldenkend mens het in zijn hoofd moeten halen om moedwillig het nest van een bedreigde diersoort leeg te halen met als enige doel om als eerste vinder uit handen van de Commissaris van de Koning 15 euro te ontvangen en een zilveren beeldje van een kievit. Bloedgeld. Snel vergeten deze traditie.