ANALYSE - In Buitenhof vroeg presentatrice Marcia Luyten hoogleraar staatsrecht Wim Voermans naar de mogelijkheden voor het kabinet om een weerspannige Eerste Kamer aan te pakken. Voermans noemde als theoretisch machtsmiddel dat de regering de Eerste Kamer zou kunnen ontbinden. Dat idee is niet nieuw. Normaal gesproken hebben dergelijke verkiezingen weinig zin. De leden van de Provinciale Staten blijven immers zitten en zullen doorgaans niet anders stemmen dan bij de vorige verkiezingen. Maar in dit geval was er iets bijzonders aan de hand: diverse leden van provinciale staten hadden in 2011 ‘strategisch’ gestemd op een kandidaat van een andere partij, een D66-Statenlid had op knullige wijze een ongeldige stem uitgebracht en daarmee een zetel voor zijn partij verspeeld, een Zeeuws Statenlid was in een schimmige Torentjesdeal betrokken en last but not least had een hele reeks PVV-Statenleden de partij van Geert Wilders de rug toegekeerd. Dat maakte een andere samenstelling van de Eerste Kamer beslist reëel.
50PLUS en Onafhankelijke Senaatsfractie
Inmiddels zijn er nog enkele ontwikkelingen te noemen die een andere samenstelling van de Eerste Kamer bij nieuwe verkiezingen aannemelijk maken. In de staten van Flevoland heeft een lid zijn oude partij GroenLinks vaarwel gezegd en onderdak gevonden bij D66. Nu is dat gelet op de geringe stemwaarde van Flevoland (op Zeeland na de laagste) niet zo relevant, maar de breuk tussen 50PLUS en de Onafhankelijke Senaatsfractie (OSF) is dat wel. 50PLUS besloot bij de vorige Eerste Kamerverkiezingen de zieltogende OSF, die op eigen kracht geen zetel had kunnen halen, in de lucht te houden met wat extra stemmen, in ruil voor een aan 50PLUS-gelieerde lijsttrekker voor de Onafhankelijken. Die heeft inmiddels weer gebroken met de club van Jan Nagel, wat vermoedelijk betekent dat de OSF steun van 50PLUS bij nieuwe verkiezingen kan vergeten. De OSF verdwijnt dan uit de Senaat en haar zetel komt aan een andere fractie toe.
Ex-PVV’ers
Het meest interessant is natuurlijk wat de vele ex-PVV’ers gaan doen. De oorspronkelijk zeskoppige PVV-fractie in Noord-Holland is momenteel in vier fracties gescheurd. Naast de officiële PVV-fractie is daar een OBP-fractie (van Hero Brinkman), een fractie-Boer en een fractie-Forza! N-H (van Monica Nunes). Ook in de betrekkelijk ‘zware’ provincies Noord-Brabant en Gelderland heeft een Statenlid zich afgesplitst van de PVV en dat geldt ook voor Limburg (twee leden) en Friesland en Drenthe (elk één lid). Uitgaande van de stemwaarden en kiesdeler (2214 22/75) van de laatste Eerste Kamerverkiezingen gaat het om 3027 stemmen, omgerekend goed voor 1,37 zetels. Het lijkt niet erg waarschijnlijk dat de genoemde ex-PVV’ers hun oude liefde die zetels nog gunnen, dus de PVV heeft vooralsnog het meeste te verliezen bij nieuwe Eerste Kamerverkiezingen (de situatie is helemaal interessant als de ex-PVV’er niet gaan stemmen, want dan verandert het aantal uitgebrachte stemmen en daarmee de kiesdeler). In de Provinciale Staten van Friesland zit trouwens ook nog een PVV’er met opmerkelijke sympathieën voor een andere politieke partij. In 2011 overwoog hij al op een kandidaat van de SGP te stemmen, en wellicht voegt hij ditmaal de Daad bij het Woord.
Een andere samenstelling van de Eerste Kamer is dus eigenlijk wel gegarandeerd bij nieuwe Senaatsverkiezingen. De PVV zal een zetel of twee verliezen, D66 zal een zetel winnen en de OSF zal mogelijk verdwijnen. Evenzo is echter gegarandeerd dat dit alles de coalitie geen meerderheid zal opleveren. Het is onmogelijk om door middel van nieuwe Eerste Kamerverkiezingen van 30 naar 38 zetels te gaan. Acht zetels zijn gewoon een brug te ver.
Onzedelijke stembusakkoorden
Moeten we het idee van nieuwe Eerste Kamerverkiezingen dan maar opgeven? Wat mij betreft niet, als we daar andere motieven dan de wens de coalitie aan een meerderheid te helpen aan ten grondslag leggen. De Eerste Kamer die er nu zit, is in 2011 samengesteld met het doel de toenmalige gedoogcoalitie van VVD, CDA en PVV aan een meerderheid in beide Kamers te helpen, dan wel dat te verhinderen. Dat leidde tot ‘onzedelijke stembusakkoorden’, die nu zeker niet meer, of in elk geval anders gesloten zouden worden. Ook werden kritische CDA-senatoren niet gekandideerd met vage smoezen en verprutste als gezegd een D66′er zijn (zware!) stem in Noord-Holland. Een gevoel van ‘zo nooit meer’overheerste na de laatste verkiezingen. Nieuwe verkiezingen – waarbij toch al vaststaat dat de coalitie geen meerderheid haalt – kunnen de smetten uit het verleden wegpoetsen.
Daar komt nog een extra argument bij. Inmiddels heeft de Eerste Kamer met minister Plasterk gedebatteerd over de laatste Eerste Kamerverkiezingen. Daarbij legde de SP-fractie het voorstel op tafel dat in een soort nationaal akkoord van alle deelnemende partijen (en daarmee alle 566 statenleden) wordt afgesproken dat statenleden alleen op kandidaten van hun eigen partij zullen stemmen. Schending van het akkoord zou uiteraard niet kunnen leiden tot formele sancties in verband met het lastverbod, maar wel tot nationale hoon, breed uitgemeten in de pers. De minister zag wel wat in deze culture-based oplossing. Mij lijkt het een prima idee, en er lijkt me geen enkele reden om de uitvoering van deze oplossing op te schorten tot 2015, het jaar waarin er nieuwe staten- en Eerste Kamerverkiezingen gepland staan. Doe het nu, nu het nog kan!
Reacties (20)
Politieke argumenten mogen wat mij betreft nooit en te nimmer een argument zijn voor vervroegde verkiezingen voor wat dan ook. Dat er in het verleden ‘strategisch’ of zelfs dom is gestemd, mag absoluut geen doorslag geven in nieuwe EK-verkiezingen. De Eerste Kamer is een indirecte (want via PS) afspiegeling van het stemgedrag van de Nederlandse burger.
Gewoon om de 4 jaar EK-verkiezingen dus, en de datum niet laten afhangen van de politieke waan van de dag.
“Nieuwe verkiezingen kunnen de smetten uit het verleden wegpoetsen”
Gezien de ex-PVV’ers (en andere Statenleden!) die allicht hun stem gaarne “te koop” aanbieden, heb ik een sterk vermoeden dat die smetten alleen door andere smetten vervangen zullen worden. Bovendien geef je zelf al aan dat eventuele wijzigingen in de fractieverhoudingen geen invloed zullen hebben op de coalitieminderheid.
Dan lijkt het me wel erg veel gedoe om de 1e Kamer te ontbinden en te herkiezen om (misschien) de “smetten” van de vorige keer weg te poetsen. Temeer daar eventuele wijzigingen in de samenstelling meteen ook weer extra wachtgeldkosten met zich meebrengen (en dat schijnt momenteel niet echt te helpen in het vertrouwen van de kiezers in de politiek). Bovendien is de huidige 1e Kamer (verkozen met smetten aldus Gastredacteur) ook een gevolg van een verkiezing die een “foute” situatie moest “recht zetten”.
Dus “Gastredacteur”, denk er nog eerst maar eens over na, voor je de suggestie doet.
Daarbij legde de SP-fractie het voorstel op tafel dat in een soort nationaal akkoord van alle deelnemende partijen (en daarmee alle 566 statenleden) wordt afgesproken dat statenleden alleen op kandidaten van hun eigen partij zullen stemmen … Mij lijkt het een prima idee
Mij lijkt het een bijzonder slecht idee. Om te beginnen loop je wel heel hard te morrelen aan het principe zonder last of ruggespraak en zelfs aan het principe van vrije verkiezingen. Bovendien werkt zoiets altijd in het voordeel van grotere partijen (omdat kleinere partijen vanwege de wijze van verdelen van restzetels vaker en met meer reststemmen zitten die geen zetel meer opleveren en die ze elkaar dus kunnen toeschuiven), die toch al disproportioneel gunstig vertegenwoordigd zijn door het lage zetelaantal van de 1e Kamer.
PS. Ik vind de redenatie dat er maar nieuwe verkiezingen moeten komen, omdat de kiezers nu anders zullen stemmen dan tijdens de verkiezingen ook een vreemde. Bij de Tweede Kamer wordt ook niet meteen om ontbinding gevraagd als uit peilingen een andere zetelverdeling naar voren komt dan bij de laatste verkiezingen.
Politici zijn nooit integer dus politici=leugenaars en we hebben allemaal kunnen zien wat het resultaat was van alle na-oorlogse kabinetten vol met leugenaars. Een al ellende keer op keer maar weer. Je moet wel knettergek zijn wil je nog gaan stemmen. Ik leef vrolijk verder heerlijk genietend van elke dag die mij gegeven wordt, en voor de rest vind ik het allemaal wel prima. Waarom zou ik stressen of me druk maken om wat dan ook? Het heeft toch geen zin want het enige wat je ermee bereikt is helemaal niets-noppes-nada-niente. Ik denk dat ik volgend jaar lekker in 6 weken van Leiden naar Vladivostok ga rijden, dat is 1000x leuker dan me druk maken om de politiek, Nederland of deze wereld. Ga genieten, life is a beach!
Dit alles is ingegeven doordat de Eerste Kamer momenteel politiek bedrijft. In plaats van een wetsvoorstel te toetsen aan de grondwet en andere juridische haarkloverij stemmen ze nu elke, voor hun partij onwelgevallige, wet af. En dat is niet de bedoeling van de EK. Maar om ze nu daarom naar huis te sturen…..
Volgens mij is de taak van de Eerste Kamer helemaal niet dat ze wetsvoorstellen aan de grondwet toetst.
@5: Correct, dat is de taak van de Raad van State (die overigens alleen kan adviseren, daadwerkelijke toetsing aan de Grondwet bestaat in Nederland niet). Overigens geldt dat ook voor juridische haarkloverij (@4).
Overigens durf ik @4 wel aan dat de 1e Kamer altijd al politiek heeft bedreven, maar dat het nu alleen begint op te vallen omdat in de 1e Kamer niet dezelfde meerderheid heerst als in de 2e Kamer. De 1e Kamer heeft in haar verleden honderden, zo niet duizenden ondeugdelijke wetten toch goedgekeurd, simpelweg omdat de regeringscoalitie er een meerderheid had.
@6: Het is geen taak van de Eerste Kamer om wetsvoorstellen aan de Grondwet te toetsen???? ‘Bismarck’, denk er eerst nog maar even over na, voor je zulke uitspaken doet.
@8 Een wet wordt na aanneming geacht aan de grondwet te voldoen. In die zin heb je dus wel gelijk, al is er voor wetgevers niet echt een ‘checklist’ waaraan een wet moet voldoen. Grondwettelijkheid zou daar zeker op moeten staan. Formeel is die taak er dus niet.
Veel meningen gaan erover wat de Eerste Kamer ‘zou moeten zijn’ volgens die persoon: een chambre de reflexion, ‘omdat het dat ‘altijd’ al was’. Het punt is dat de Eerste Kamer ‘gewoon’ een politiek, wetgevend orgaan is, net als de TK, maar met minder bevoegdheden -waarschijnlijk ingegeven door de kleinere legitimiteit.
Het lijkt me handig dat de Eerste Kamer kijkt naar of een wet strookt met de grondwet, maar dat is niet verplicht. Sterker nog, het is handiger als de Tweede Kamer dat al zou doen, niet alleen lijkt die eis mij een zwaarwegende, maar desalniettemin makkelijke taak. Zo wordt voorkomen dat er extra wetten ‘in productie’ zijn, die eigenlijk van meet af aan ‘niet voldoen aan de eisen, noch ooit daaraan kunnen voldoen’. De Eerste Kamer wordt zo ontzien van ‘kapotte’ wetten. De Tweede Kamer heeft ook 2x zoveel leden en meer bevoegdheden om een wet te ‘repareren’ (de EK kan dat eigenlijk überhaupt niet). Als iedereen (vooral in de TK) iets meer op de ‘kwaliteit’ van wetten zou letten, dan hoeven wetten niet teruggestuurd en -gedraaid te worden. Uiteindelijk gaat de ‘doorlooptijd’ van een wet omlaag, waardoor er meer tijd overblijft om -eindelijk- die oneliners uit te bouwen naar volwaardige standpunten en misschien zelfs speeches. Echte politiek dus.
@9: Is een burgemeester verplicht zijn besluit om een demonstratie te verbieden te toetsen aan het recht op demonstratie uit de Grondwet? Het lijkt mij wel. Exact even zo is het orgaan de Eerste Kamer gebonden aan de Grondwet en dus verplicht geen besluiten te nemen die daarmee in strijd zijn. Dat de rechter niet mag controleren of de Eerste Kamer zijn werk goed gedaan heeft, is een daarvan te onderscheiden vraag.
Daar komt nog bij dat juist in de Eerste Kamer de gedachte leeft dat hun bijdrage constiutionele toetsing door de rechter overbodig maakt. Zie bijvoorbeeld de bijdrage van Anne-Wil Duthler bij de Eerste Lezing van het wetsvoorstel Halsema.
@8: Nou ‘Henk’, ik heb niet nagedacht, maar het (al eerder, toen iemand anders dat ook meende) opgezocht. Je kunt er overigens ook over nadenken, dan wordt al snel helder waarom de 1e Kamer ook niet geschikt (en nooit bedoeld) is voor die functie. Hij is in eerste instantie opgericht als Adelkamer en later verworden tot Kamer van Heren (sinds 1919 ook dames) van Verdienste. Een soort orgaan waarin “belangrijke” mensen wat meer invloed kunnen uitoefenen op de wetgeving. Omdat geschiktheidseisen inmiddels volledig vervallen zijn en er sprake is van (weliswaar getrapte) vrije verkiezing, is er ook totaal geen garantie op dat er voldoende juridische kennis aanwezig is (logischerwijs zelfs minder dan in de tweede Kamer) om een taak als toetsing aan de Grondwet en internationale verdragen uit te kunnen voeren, noch is een parlement tot zoiets in staat, omdat het per definitie een politiek orgaan is.
Omdat er in Nederland dus niet zoiets bestaat als bindende toetsing aan de Grondwet, wilde Femke Halsema dat graag neerleggen waar het thuishoort (bij een rechter), maar dat voorstel tot Grondwetswijziging ligt inmiddels ergens in een archief stof te vangen en zal waarschijnlijk opnieuw ingediend moeten worden.
@10 In concreto zal een burgemeester wel een checklist afgaan alvorens hij een besluit neemt. Dit heeft vooral te maken om problemen achteraf die te wijten kunnen zijn aan gebrekkig bestuur te voorkomen. Daar kunnen rechtszaken om ontstaan, als iemand van mening is dat hem -in strijd met de grondwet- de mond wordt gesnoerd. Het is verstandig voor een burgemeester om die consequenties in acht te nemen, maar niet verplicht. Het verbieden van één demonstratie vooraf kan, na overleg met de veiligheidsdriehoek, op gronden van het APV of de openbare orde worden gerechtvaardigd. Het vooraf verbieden van alle demonstraties, is een ander verhaal.
Evenzo is de EK, noch de TK wettelijk verplicht aan de Grondwet te voldoen. Het mag op zijn minst moreel verplicht zijn en ook zeker verwacht. Dat de vraag dat de rechter nu losstaat van toetsing aan de grondwet is inderdaad een andere vraag, maar wel een belangrijke. Er is tegenwoordig geen dwingende verplichting tot toetsing aan de grondwet.
Wat ze in de Eerste Kamer vinden van wat de rechter wel of niet zou mogen doen, aan de hand van wat de EK zelf doet mbt constitutionaliteit, vind ik niet zo interessant. Als we het hebben over een gebrekkige wet, die door twee formele ‘kwaliteitsstations’* gaat, dan is dat nog geen garantie dat het gebrek in de wet wordt opgemerkt. Zoals het nu werkt, is er ook geen onpartijdige ‘ombudsman’ om een recall van die wet te doen als ‘gebruikers’ van de wet in gevaar komen. Alleen de ‘producent’ van de wet mag die nu terugroepen.
*Aangezien de meeste wetten door de regering worden gemaakt, treedt er in het ambtelijk apparaat voor indiening van de wet in de Tweede Kamer al een soort ‘kwaliteitscheck’ in werking.
@10: “Is een burgemeester verplicht zijn besluit om een demonstratie te verbieden te toetsen aan het recht op demonstratie uit de Grondwet?”
Ook dat is onjuist. Los van de onvergelijkbaarheid van de (benoemde) burgemeester en de (gekozen) EK en een overduidelijk verschil in taken (de burgemeester hoort bij de uitvoerende macht en de EK bij de wetgevende) klopt wat je zegt nog niet. De rechter toetst een eventuele on(grond)wettelijkheid van een demonstratieverbod dat de burgemeester uitvaardigt.
Hou er overigens rekening mee dat de woorden van Anne-Wil Duthler waarschijnlijk een politiek motief verbergen. Ze is immers lid van de VVD, een partij die op dar moment tegen het betreffende voorstel was.
@11: De Eerste Kamer heeft niet als taak om wetsvoorstellen aan de Grondwet te toetsen, omdat er politici inzitten??? En dan als bonus: een burgemeester hoeft niet aan de grondwet te toetsen? Ik weet niet waar je het hebt opgezocht, maar ik zou het boek terugbrengen, als ik jou was.
Vermoedelijk heb je een heel specifieke opvatting van toetsing, namelijk toetsing door de rechter. Maar dat is niet het enige. Toetsing is het vormen van een oordeel over rechtmatigheid. En achter hoe jij ’taak’ gebruikt, gaat vermoedelijk een mengeling van historische geschiktheid en bestaansrecht schuil. Maar het is niet nodig. Bevoegdheid en verplichting volstaan hier. Wat iemands verplichting is, lijkt me sowieso zijn taak.
Een burgemeester hoort zich af te vragen of zijn (voorgenomen) besluit om een demonstratie te verbieden strookt met de Grondwet. Komt hij tot de overtuiging dat het niet strookt met de Grondwet, dan moet hij het besluit niet nemen. Een oordeel over de overeenstemming van zijn voorgenomen besluit kan hij uitsluitend bereiken door zijn (voorgenomen) besluit te toetsen aan de Grondwet. De Ombudsman, ook geen rechter, kan toetsen aan onbehoorlijkheidsnormen. Dat er daarna ook een rechter aan te pas komt die controleert of de burgemeester binnen de grenzen van de grondwet is gebleven, (en die dus ook zal moeten toetsen) is waar, maar niet relevant voor de verplichtingen van de burgemeester. Sterker nog: de rechter toetst of de burgemeester gedaan heeft wat hij verplicht was – iets anders kan hij niet doen, zonder zijn positie in de Trias Politica schromelijk te miskennen. Wat was de burgemeester verplicht? Zich aan de Grondwet houden. Hoe kan de burgemeester weten of hij zich aan de Grondwet houdt, voordat er een rechter aan te pas is gekomen, omdat er een nieuwe aanmelding van een demonstratie ligt? Door zelf ook aan de Grondwet te toetsen. Valt dit ook onder jouw ‘logische nadenken’?
Of met een voorbeeld. De verplichting om een kaartje te kopen staat los van mogelijkheid dat er een conducteur langskomt.
Dat een burgemeester zijn besluiten aan de Grondwet moet toetsen, volgt uit de status van de Grondwet in de regelhiërarchie, en het legaliteitsbeginsel. Die is voluit juridisch en voldoet aan ‘wettelijk verplicht’.
Met de Eerste Kamer is het niet anders. Net als alle andere ambten gebonden aan de Grondwet en dus verplicht bij de besluitvorming de Grondwet in acht te nemen, dus wetsvoorstellen aan de Grondwet te toetsen. Jij leest in artikel 120 nog ruimer dan de wat er staat. Volgens jou staat er ‘de rechter treedt niet in de grondwettigheid van verdragen, en de Eerste Kamer ook niet, en de Tweede Kamer niet, en de regering niet, en de burgemeester niet’
@14 Het probleem van Bismarck is -volgens mij- een beetje het volgende: als ervan uitgegaan wordt dat alle wetten die door de Kamers gaan kloppen met de grondwet, terwijl er tegelijkertijd geen controlerende mogendheid is om dat te verifiëren, dan rust alles bij het parlement. De macht, maar ook de verantwoordelijkheid voor de kwaliteitscontrole: Wij van WC-Eend adviseren…
Jouw voorbeeld van het treinkaartje en de conducteur klopt in die zin dan ook dat de burgemeester verplicht is een treinkaartje te kopen. Het parlement is ook verplicht om een kaartje kopen, maar er is geen conducteur voor het parlement, en dat weten ze. Dus stel dat ze geen kaartje kopen, ook al zijn ze verplicht…
Letterlijk zegt hij: ‘het parlement is niet in staat om de grondwet te toetsen, want het is een politiek orgaan’. Centraal punt hier is ‘politiek’. Politiek, want gekozen. De mensen van de Eerste (en Tweede) Kamer mogen van alles vinden over wetten, maar als de wet aangenomen is, is daarmee de kous af. Tenzij ze de wet afschaffen of wijzigen, doet geen van de meningen en overwegingen van het parlement ertoe. Hoe anders is dat bij de rechter. Hij mag iets over een situatie en de (invulling van de) wet zeggen, met wettelijk gevolg!
Dit heeft -inderdaad- als gevolg dat noch een rechter, noch een parlement, noch een uitvoerende macht nadertijd ‘intreedt op de grondwettigheid van een [bestaande] wet’. Zeker de uitvoerende macht (dus ook burgemeester) niet: hun taak is de wet uitvoeren. Rechters kunnen wetten niet veranderen, maar wel hebben ze soms enige ‘elleboogruimte’ bij het interpreteren van wetten. Dat gaat echter niet op voor de grondwet: de regering en het parlement interpreteren de grondwet, die interpretatie komt naar voren in de andere wetten. Vandaar dat er niet getoetst mag worden aan de grondwet.
@15: Er zijn goede redenen om constitutionele toetsing in te voeren. Jij noemt de belangrijkste. Anderzijds: de rechter heeft niet per se gelijk omdat hij rechter is. En er waren tijden waarin dat wat nu ‘politicus, dus onbetrouwbaar’ heet, juist een zwaar bevochten van waarborg van volksinvloed op de macht was. Ik ontken niet dat er veel politici zijn die het wantrouwen voeden, maar ik voel mij anderzijds meer verwant aan stelsels die een mix nastreven tussen democratische idealen en rechterlijke toetsing, dan aan stelsels waarin het enkel zo vaak en zo veel mogelijk op de rechter aankomt. Het adagium ‘politici kunnen niet aan de grondwet toetsen, omdat het politici zijn’ staat volstrekt haaks op elke democratisch ideaal. Overigens is de rechter veel politieker dan hij zelf toegeeft. Maar dat is een andere discussie.
Maar los van wat ‘Bismarck’ bedoelt: het fundamentele probleem is de verhouding tussen de omvang van de broek die hij aantrekt en de onzin die hij vervolgens verkondigt.
Ik vermoed dat ‘Henk’ een andere discussie houdt (of in een andere richting stuurt) dan waar ik in #6 op #4 reageerde. Iedereen moet zich aan de grondwet houden, maar daarin verschilt de EK of burgemeester niet met de TK, wethouders, ‘Henk’ of ik.
Als je echter #4 terug leest, dan bedoelt ‘dus’ duidelijk iets heel anders, namelijk een heel specifieke opvatting van toetsing, die alleen aan de EK toekomt en niet aan de TK of minister (die zich immers net zozeer aan de grondwet hebben te houden en dus hun wet aan de grondwet moeten toetsen in de zin die ‘Henk’ graag bedoelt). Hij ziet de EK als een soort rechtskamer en dat is het dus duidelijk niet.
Verder voer ik aan dat juist die specifieke taak die ‘dus’ aan de EK toekent ook niet (het best) door de EK uitgevoerd kan worden. Het gaat daarbij (zoals ik beargumenteerd heb) niet alleen om objectiviteit (bij een gekozen orgaan is dat nu eenmaal op zijn best soort intersubjectiviteit), maar minstens zozeer om expertise (die bij een gekozen orgaan niet gegarandeerd kan worden en vanwege de zetelaantallen in de EK eerder in het gedrang komt dan in de TK).
Daarnaast hebben EK-leden als deeltijdparlementariërs (met bovendien minder ondersteuning en mogelijkheden dan TK-leden) toch al minder middelen om aan juridische (of andere) haarkloverij te doen. Dat wordt ook duidelijk niet van ze verwacht, want in tegenstelling tot de TK kan de EK helemaal niet aan details in de wet sleutelen, maar deze alleen in zijn geheel afwijzen of aannemen.
PS. Het zou niet misstaan als ‘Henk’ de kinderachtige opmerkingen thuislaat.
@17: Zou het graag met je eens zijn, ware het niet dat een zo stellige scheiding tussen haarklovend specialistisch en objectief ‘recht’ en opportunistische ongeinformeerde subjectieve ‘politiek’ als jij hanteert aan alle kanten rammelt, zeker waar het om de Grondwet gaat. En ik heb zeker niet betoogd dat een Constitutioneel Hof overbodig is omdat de Eerste Kamer hetzelfde kan of doet. Alleen dat de Eerste Kamer verplicht is hetzelfde (aan de Grondwet toetsen) sowieso te doen – naast een meer politiek wenselijkheidsoordeel.
PS. ik ruil mijn kinderachtige opmerkingen graag in voor het pedante toontje in jouw reacties. Dan laten we het allebei weg.
@18: Dan ben je dus gewoon niet op mij aan het reageren. Ik stel voor dan mijn naam ook niet te noemen en aan mijn reacties te refereren. Wat er verder “pedant” aan mijn reacties is, is me een raadsel. Jouw reacties zijn echter vrijwel zonder uitzonder gelardeerd met kinderachtige beledigingen (“ik zou het boek terugbrengen”, “omvang van de broek”, “de onzin die hij vervolgens verkondigt”), die stuk voor stuk weinig ter zake doen in de discussie. Ik kan dan ook niet anders concluderen dat je helemaal niet met me wilt discussiëren, maar andere motieven hebt voor je reacties.
@19: Laat ik dan concluderen dat je niet beseft wat je schrijft. Zowel niet als je het over ‘de taak van Eerste Kamer’ hebt als wanneer je zinnen als “Dus “Gastredacteur”, denk er nog eerst maar eens over na, voor je de suggestie doet.”
Ik ben overigens niet de gastredacteur. Maar kom hier wel vaker en heb me wel vaker aan dat toontje van je gestoord. Toen er ook nog onzin bij kwam, besloot ik eens te reageren. Zal het niet meer doen. Ik wens je verder veel succes met opzoeken.