Niemand weet of een vliegverbod nodig is

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Al bijna twee etmalen is de as van de IJslandse vulkaan niet meer uit het nieuws weg te slaan, maar van de mediaberichten worden we sinds uur 1 niet veel wijzer. De voor de hand liggende vragen worden gesteld: hoe groot is de uitbarsting? Wat is de schade voor de economie? Waarom kan een vliegtuig niet vliegen in een aswolk?

Maar volgens verschillende experts in de Sargasso Cloud wordt er te weinig verder gevraagd. Sterker nog: er zijn deskundigen die van mening zijn dat het vliegverbod het best kan worden omschreven als hysterisch paniekvoetbal.
Hierbij de vragen die wèl gesteld hadden moeten worden:

Kan een vliegtuig blijven vliegen door uitgespuwde vulkaanas?
Dat ligt aan de plek van het vliegtuig tov de vulkaan. Er zijn slechts een paar gevallen bekend van vliegtuigen die in de problemen kwamen door vulkaanas in de lucht. In alle gevallen ging het om een toestel dat minder dan enkele honderden kilometers van de vulkaan vloog. De IJslandse vulkaan is zo’n 2000 kilometer van het Nederlandse luchtruim verwijderd.

Bij welke concentratie vulkaanas in de lucht kan een straalmotor blijven draaien?
Niemand die het weet. Daar is nog nooit onderzoek naar gedaan. Er bestaat dus ook geen signaleringssysteem dat piloten kan waarschuwen dat de concentratie asdeeltjes te hoog wordt om verder te vliegen.

Hoe weten we eigenlijk wat de concentratie stofdeeltjes is in het Nederlandse luchtruim?
Dat weten we niet. We kunnen het simpelweg niet meten. Een vliegtuig omhoog sturen mag niet. Weerstations zoals het KNMI meten weliswaar met radiosondes aan ballonnen, maar die apparatuur meet temperatuur en vochtigheid. Geen concentratie van stofdeeltjes.

Is dit de eerste keer dat er zo’n aswolk over Nederland drijft?
Vast niet. Het punt is dat we dat pas sinds kort kunnen zien met speciale satelliettechnologie die de temperatuur van luchtlagen laat zien. Daarvoor was het op satellietfoto’s niet opgevallen. Waarschijnlijk hebben we toen ook dwars door Etna-as gevlogen. Bij de uitbarsting van de Amerikaanse Mount Saint Helens vloog het Amerikaanse luchtverkeer ook gewoon door.

Maar hoe weet de Nederlandse luchtverkeersleiding of Eurocontrol dan wanneer ze het luchtruim weet kunnen vrijgeven?
Dat weten ze niet. Nogmaals: ze kunnen niks meten en hebben geen idee of de concentratie schadelijk is voor het luchtverkeer. Hoogstwaarschijnlijk is er vanaf het begin al niets aan de hand, maar wie wil het risico nemen om vliegtuigen toch de lucht in te sturen?

Reacties (49)

#1 mescaline

Kwa. Dit is vooriedee ambtenaaar met een HRA vrij simpel. NIET DE GRENZEN OPZOEKEN. En daar ben ik het als niet-belanghebbende ook nog eens helemaal mee eens.

/voorlopig

  • Volgende discussie
#2 johan

Er is ook niets aan de hand, Berlusconi en Sarcouzy gaan vandaag met het vliegtuig naar Polen, en heel misschien Balkenende ook… dat we dit meemaken, fantastisch
In IEDER geval wordt twente kampioen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Share

Dansen op de vulkaan kon wel es hoog in de begrafenis top-10 terecht komen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Javello

@ Michiel Maas

“deskundigen die van mening zijn dat het vliegverbod het best kan worden omschreven als hysterisch paniekvoetbal”…

Oh, deskundigen die hun menning geven!? Dat zijn dus éigenlijk mensen die geen flauw benul hebben waarover ze praten! Toch?

Sorry Michiel, maar ik vind het persoonlijk een waardeloos artikel wat je hebt geschreven!

Ik kom er later vandaag nog wel op terug!

Greets Javello

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Kroshka

@4, ik ben benieuwd waarom je dit zo’n waardeloos artikel vindt. De vragen die hij stelt lijken mij zinnig. Alleen ben ik van Michiel dan weer benieuwd waar hij de antwoorden op baseert. Ik neig echter ook naar de gedachte dat dit een overtrokken situatie is, een nieuw epistel uit de moderne hysteriemaatschappij.

Mijn vliegtuig vertrekt vanavond… Of wellicht ook weer niet, dat weet ik nog niet…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 S’z

Schroefvliegtuigen, wat met ~ ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Anton

Wellicht moeten we, uit voorzorg uiteraard, het vliegverkeer verbieden totdat ALLE vulkaanas uit de atmosfeer is. ;-).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 MMaas

Hee Javello, ga je ook nog wat inhoudelijks zeggen of vis je naar een ip-ban?

greets MMaas

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Daan

Probleem is dat wanneer een vliegtuig door een aswolk vliegt het vliegtuig gezandstraald wordt. Piloten kunnen zo doende niks meer door de ruiten zien en het vliegtuig kun je daarna bijna weggooien. Daarnaast vallen de motoren uit(, die vaak dan wel weer gaan draaien zodra je uit de aswolk bent) Dat is wat ik gisteren op de radio hoorde.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 majava

@9: Hoe heb je die gevonden?
Dit zijn de risico’s: Volcanic Ash poses a danger to civil aviation in several ways by:
fusing to compressor and turbine blades, leading to complete engine failure,
abrading cockpit windows,
abrading airframe and flight surfaces, thereby lessening aircraft performance,
clogging the pitot-static system, producing inaccurate airspeed and altitude inputs to the
navigation system,
damaging the air conditioning and equipment cooling systems, and
contaminating aircraft avionics and fuel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 majava

@6: Bijna alle propellervliegtuigen zijn turboprops, dus ook turbines. Ook helicopters hebben straalmotoren en dat wordt ook een zooi. Blijft over de ballonvaart. Gate 404 op Schiphol en rennen voor een plaatsje!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Arjan
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 rqsall
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Peter

Maar eh… hebben ze dan geen kruimeldief aan boord?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 gronk

Achgut, Michiel wil vlieg-guh.

Het valt mensen die in amdam wonen op dat amsterdam stiller is doordat een gedeelte van de achtergrondherrie ontbreekt. Ook is de lucht rond amdam minder heiig en lijkt d’r wat minder smog te hangen. Dito voor condensstrepen in de rest van het land. Met een beetje mazzel vinden we –net zoals bij 9/11 destijds– dat het hier zonniger wordt.

Wat mij betreft is dit een prima gebeurtenis. D’r zouden vaker vulkanen moeten uitbarsten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 KJ

Ik heb begrepen dat het spul waar je doorheen vliegt, de motoren van binnen verglast – de inspuitkoppen raken dicht en zodoende valt het ding uit. Dat betekent dat de silicaten in de as het grootste probleem vormen, maar wat ik dan wel raar vind: een keer in de zoveel tijd krijgen we de Sirocco tot hier: dan ligt er weer een fijn laagje Sahara-zand op alle auto’s. Dat is zand, en dus silicium, maar dat levert dus geen problemen op ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 gronk

Volgens mij is ’t grote verschil dat de motoren van auto’s een ‘iets’ andere constructie hebben dan vliegtuigmotoren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 KJ

@gronk; Ik bedoelde niet auto-motoren, dummy ;-). De Sirocco hangt immers ook in de lucht – vliegtuigen moeten er ook doorheen vliegen. Sterker nog: het lijkt mij dat luchtvaartmaatschappijen uit landen rond de Sahara permanent met hoge concentraties silicaten in de lucht moeten leven. Maar er is wel een interessant zijspoor uit je vergissing te halen: hoe zit het met vliegtuigen met gewone plofmotoren en propellors ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 gronk

Hangt de meuk uit die sirocco niet een stuk lager (max. paar km) dan het spul wat nu in de lucht is geblazen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Willie

Het heeft natuurlijk alles met concentratie te maken, en daar lijken de autoriteiten geen enkel zicht op te hebben. De wetenschap (“deskundigen”) waarschijnlijk wel, maar die houden dat voor zich, of communiceren het onbeholpen. Het eerste stukje naar Nieuw Zeeland moet voorlopig met de trein…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Joshua

Kort maar krachtig: Better be safe then sorry.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 weerbarst

Autos hebben een luchtfilter dat grover stof tegen houdt, een straalmoter is min of meer een open pijp, en ze zouden zo een half uur in die wolk kunnen vliegen en een kilo rommel binnen krijgen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 parallax

Wat Joshua zegt.

Maar Michiel wil misschien appelleren aan de nieuwste trend om ALLES in twijfel te trekken.

Agenda’s, ze zijn overal.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Duur

Deskundigen , wie is het niet? Zo deskundig zijn ze niet want de ashclouds bevinden zich boven FL200 = 6 km dus waarom kan kleine luchtvaart dan niet vliegen? Domme beleidsmakers : worden weer kamervragen

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 BINGONERAAAAA

Wat mij vooral opvalt is dat een vulkaantje, meteen voor een puinhoop zorgt. Tis zoiets als deze winter met de NS en sneeuw. Vliegen we nou bij Schiphol al niet 100 jaar om voor dit soort dingen een simpel draaiboek klaar te hebben liggen. Dat er geen richtlijn is voor vulkanen… waarom niet?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 MMaas

Agenda’s, ze zijn overal.

Doe niet zo idioot. Laat ik meteen maar even rechtzetten: natuurlijk krijgt een vliegtuig problemen als het door een dikke wolk vulkanische as vliegt. Door de afzetting van vulkanisch materiaal in de straalmotoren en door het zogenaamde “zandstralen” van het vliegtuig.

Maar de vraag is: zal dat optreden als er nu wordt gevlogen boven West-Europa? Dat weet dus niemand omdat we èn niet precies weten hoe hoog de concentratie op die hoogte is (SO2-metingen van een satelliet zeggen daar weinig over) èn niet precies weten bij welke concentratie een straalmotor last krijgt van die deeltjes. Noem het “de nieuwste trend om ALLES in twijfel te trekken,” maar het zijn vragen die ik nog niemand heb horen stellen, laat staan beantwoorden.

Het afsluiten van het Europese luchtruim was dus een keuze, gebaseerd op interpretaties en niet op harde feiten. Een keuze die ook niet gemaakt had kunnen worden. Of er dan vliegtuigen uit de lucht waren gevallen? Misschien, maar niet waarschijnlijk.
Wat @22 zegt gaat natuurlijk op: je kunt maar beter op safe spelen. Ik zou het risico ook niet nemen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Share

Zo is het, gewoon vliegen. Zolang de eerste niet neerstort is er sowieso weinig aan de hand.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 gronk

Ah, de borreltafel heeft zich ook gemeld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Kroshka

Vlucht voor vanavond is geannuleerd, KLM heeft het er maar druk mee. Na half uur in de telefonische wachtrij nog een vluchtje verderop in de week kunnen reserveren. Dus vulkaantje, zo zwart als roet, ik hoop dat je over een paar dagen niet meer roken moet!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 gronk

Volgens teletekst komt d’r steeds meer as uit dat ding, dus dat vliegverbod zou nog wel eens even kunnen duren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 gronk

Oh, enne @michiel: het punt is niet alleen dat vliegtuigen neerstorten, maar ook dat die meuk de nodige slijtage geeft, waardoor je vlieguitgmotoren (en andere onderdelen) veel sneller moet vervangen. Da’s al snel een hele dure grap.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Martijn

Alle bekende voorvallen hebben zich heel dicht bij de bron voorgedaan waarbij de bemanning van vliegtuigen de wolk vulkaan-as aanzag voor een gewone wolk.De concentraties stof zijn hier erg laag. Het spul waaiert vanuit de bron steeds verder uit. Bovendien hangt alles op grote hoogte (vanaf 15000 ft) dus als je naar Amerika zou vliegen en je blijft tot achter Londen op 10.000 ft is er weinig tot niets aan de hand. Het is gewoon weer een stukje massapsychose waarin iedereen elkaar napraat en bang is de zwarte piet toegespeeld te krijgen als er ergens ook maar het kleinste voorvalletje gebeurt. Wat nog het meest belachelijk is: ook alle zuigermotorvliegtuigen en zelfs zweefvliegtuigen staan aan de grond terwijl die helemaal NIETS te duchten hebben. Anders zou het autoverkeer ook stil staan… Als de paniek met de as is verdwenen zullen instanties zich achter de oren krabben en concluderen dat het allemaal ‘much to do about nothing’ was.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 majava

@33: Lees nog eens die rare vertaling in #9. Finland is dichtbij? Die aswolk is nagenoeg linea recta op Nederland afgekoerst en Finland was pas later aan de beurt. Ik ben het met Maas eens dat we niet alles weten en kunnen meten, maar ik zou zonder schietstoel nu niet in een passagiersjet plaatsnemen. Die schietstoel-business class laat nog even op zich wachten, laat KLM weten.

Over je zuigergemotorde vliegtuig downplay truc: lees de rest van het lijstje in #11 eens door.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 Yevgeny Podorkin

Vulkaanas (zwavel en fijn gesteente) wordt door een vliegtuigmotor omgezet in stroperig glas. (Iemand wel eens fijn steenslijpsel met de stofzuiger opgezogen? Loopt het motertje vast omdat de stofzuigerzak verstopt raakt). Concentratie in het Ned. luchtruim (hoewel: ruim?, beetje krapjes toch allemaal) zal toch dusdanig hoog zijn dat het niet verantwoord is. Meten? Zal toch met een satelliet gaan…

Bovendien hangt alles op grote hoogte (vanaf 15000 ft)? Gaat juist om het landen en opstijgen @ Martijn.

Nee, gewoon ff op de grond blijven, en pak dan maar eens de trein of boot…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#36 Merijn

Wat een onzinnig verbod is het, het gaat verder dan alleen even Schiphol en Rotterdam lamleggen. Het is totaal onzinnig om ook luchtballonnen, zweefvliegtuigen en sportvliegtuigen aan de grond te houden. ’t Is perfect vliegweer met prima zicht. In de ons onringende landen mag *wel* gevlogen worden, in belgie tot 4500 voet, in duitsland tot 1500 meter (da’s ongeveer ’t zelfde). Maar nee, Nederland moet weer overdrijven. Sterkte aan alle sportvliegers en ballonvaarders.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#37 Merijn

Ah, je m’excuse, de beperking voor sportvliegers is deels opgeheven, zie bijv. http://www.zweefportaal.nl/main/forum/viewthread.php?thread_id=842

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#38 Onderklasse

http://www.flightglobal.com/articles/2010/04/16/340727/pictures-finnish-f-18-engine-check-reveals-effects-of-volcanic.html

beetje meer leesbaar dan de link hierboven. Kritisch zijn is leuk, maar ´deskundigen´ blaten wel vaker wat…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#39 gronk

In 24 hours it been estimated, by information is beautiful (http://www.informationisbeautiful.net/2010/planes-or-volcano/ ), that the Eyjafjallajoekull Volcano released of 7,412 tons of CO2, in doing so grounding 60% of European flights for the day and preventing the release of 206,465 tons of CO2. The simple fact is, by staying grounded, we’re avoiding tons of emissions.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#41 Doortje Messing

Ik reserveer maar alvast het woord ‘vulkaangate’ danwel ‘aswolkgate’ voor de kamervragen van over een paar weken. Verdere woordtips voor Richard de Mos:
vulkanisch verlengde vakanties (ook wel: vulkaanvakanties), vulkaanvlucht, aswolkangst en aswolkamateurs.
Oh ja, en ik houd de KVK-site bij voor de oprichting van de stichting Vulkaanverlies (een Lakeman-initiatief natuurlijk, met miljardenclaims richting de staten IJsland en Nederland, KLM, Schiphol en Eurocontrol).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#42 Bully

Artikel is niet onzinnig, er worden gerede twijfels gezet ten opzichte van een, zo lijkt het, dominoeffect van vliegverboden door Europa heen. Er kan mij niemand wijsmaken dat we mensen op de maan kunnen laten landen maar niet de concentratie van asdeeltjes in de lucht op een paar km hoogte kunnen meten… ondertussen hoop ik dat de testvluchten die uitgevoerd zijn de angel een beetje uit deze kwestie halen en de enorme hoeveelheden gestrande reizigers in de buitenlanden weer naar huis kunnen keren….. en ik kan vertrekken :-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#43 Javello

@Michiel Maas

Ik zou er “later” vandaag nog op terug komen, bij deze!

De reden waarom ik het vanaf het begin al “waardeloos” artikel vindt komt door het feit dat je verwijst naar een artikel van het NRC, waarin min of meer al een antwoordt word gegeven op ál de door jouw gestelde vragen. Dan vraag ik me dus af…”heb je dat artikel wél helemaal doorgelezen”?! Er stond op zelfs nog een artikel op het NRC waarin werd beschreven “Waarom een aswolk zó riskant is”.

Verder heb je het over “experts & deskundigen”…welke experts en deskundigen zijn dat en waar kan ik hun mennigen teruglezen als het gaat over “hysterisch paniekvoetbal”?

Ik zag zojuist dat je om 15:11 enigzins het licht hebt gezien, maar waarom blijf je in godsnaam doorrattelen over “concentraties, hoogte & meten, etc. etc!

Leg mij nu maar eens uit waarom hét vóór jou ozó belangrijk dat je dit soort informatie ontvangt en je niet tevrden bent met het antwoordt…”sorry meneer maar er ligt een vulkanische aswolk op de route van uw vliegtuig, het ongemak kan nog wel even aanhouden”……etc. etc!

Greets Javello

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#44 Kroshka

@43, even een schotje voor de boeg nav je opmerking:

Leg mij nu maar eens uit waarom hét vóór jou ozó belangrijk dat je dit soort informatie ontvangt en je niet tevrden bent met het antwoordt…

Om de onderste steen boven te krijgen, moet je blijven vragen. Alleen als je onwetend wil blijven moet je ophouden te vragen. Je hoeft geen Einstein te zijn om dit te beseffen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#45 weethetallemaalbeter

mensen waarom gaan jullie met zijn allen niet in de politiek, de meeste van jullie weten het allemaal zoooo goed !!! zou een opkikker voor het nederlandse volk kennen zijn ! stelletje

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#46 Dr Banner

Maak me maar wakker,
as dit over is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#47 MMaas

@ Javello: Leer jij nou eerst maar eens lezen. Nergens zeg ik dat een aswolk niet riskant is. Ik zeg alleen maar dat niemand weet of de aswolk boven Nederland riskant is.

Jouw kwaadheid begrijpt ik niet zo goed. Waarom mag ik in godsnaam geen vragen stellen bij de beslissingen die door autoriteiten worden genomen? Ik zie dat persoonlijk als mijn taak, en jij kan – heel makkelijk – gewoon de weblogs volgens die geen vragen stellen.

Ik wens je daar veel succes bij.

Greetz MMaas

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#49 S’z

Bij nader inzien: giganties gemiste kans voor de EU … ropese Spoorwegen om extra treinen in te leggen, imho.

  • Vorige discussie