Nederlandse ministeries betalen indirect mee aan lobby bedrijven in Brussel

DATA - De Nederlandse ministeries hebben in 2014 gezamenlijk minimaal €400 miljoen betaald aan bedrijven die geregistreerd staan in het lobbyregister van de EU. Dus kan je gerust zeggen dat de overheid meebetaalt aan de lobbycratie.

Bedrijven voeren een lobby in Brussel uit eigenbelang. Ze geven veel geld uit om hun markt of hun prijzen te beschermen. Dat betekent dus bijvoorbeeld ook zorgen dat er wetten komen die in de toekomst geld kunnen opleveren. Bijvoorbeeld een afluisterwet waardoor de overheid meer gaat uitgeven aan ICT.

De lobby kost de overheid indirect dus op twee manieren geld. Enerzijds geven ze teveel uit aan die bedrijven omdat die de kosten van de lobby doorbelasten in de prijs die ze vragen voor diensten en producten. Anderzijds zorgt de lobby er dus voor dat de uitgaven aan die bedrijven sowieso hoger zijn dan wanneer ze niet voor hun belang waren opgekomen.

Natuurlijk is dit een erg indirecte relatie. Maar toch, als je inkoopmanager bent en je moet belastingcenten uitgeven, hoe verantwoord is het dan als je dat geeft aan een bedrijf dat in essentie te duur is en niet noodzakelijk voor jouw belangen opkomt?
Wordt daar überhaupt over nagedacht bij de inkoop?

Het bedrag van €400 miljoen is een ondergrens. De ministeries hebben sinds kort een deel van hun inkoopgegevens over 2014 als open data ter beschikking gesteld. Privacygevoelige gegevens zijn er uit gehaald (namen van ZZP’rs bijvoorbeeld). En ministeries geven natuurlijk maar een deel van het geld van de overheid uit. Provincies, gemeenten en speciale agentschappen zijn niet meegerekend.
Daarnaast is het zo dat alleen is aangegeven hoe groot het inkoopbedrag ongeveer is per leverancier. Voor bovenstaande berekening hebben we de ondergrens van iedere staffel gebruikt.
En we hebben alleen gekeken naar leveranciers die ten minste €100.000 in 2014 ontvingen. Dat zijn er ruim vijfentwintighonderd.

Al die vijfentwintighonderd namen hebben we vergeleken met de negenduizend namen in het lobbyregister. 66 keer leverde dat een duidelijke match op. Hieronder de lijst plus het minimale inkoopbedrag.

Overigens hebben die 66 bedrijven samen 155 fte (omgerekend voltijd werkende mensen) in dienst. Dat kost toch al snel €20 miljoen per jaar. Dat moet ergens vandaan komen.

Met dank aan Datagraver voor het verzamelen en analyseren data.