Nabeschouwing Zomergasten | Jolande Withuis

RECENSIE – Waarin de auteur om 23.45 kijkt naar de tweede helft van Zomergasten met Jolande Withuis en, hoewel het eigenlijk veel te laat was voor hem, moet constateren dat het ronduit geweldige uitzending was.

De opnames van het vervolg van Zomergasten met Jolande Withuis bleken niet in de studio in Hilversum plaats te vinden, maar thuis bij Jolande Withuis. Het was al eerder opgenomen. Live on tape dus. Ik vermoed wij ons in het werkvertrek van Jolande Withuis bevonden. Op de achtergrond een grote boekenkast. Als de camera op Jan Leyers gericht was, sprong vooral een reeks gekleurde vazen achter hem in het oog. Ze hield van kleur, vertelde ze later.

De uitzending werd hervat waar we gebleven waren. Bij Pim Boellaard. Uiteraard werd nog wel even gerefereerd aan de oorzaak van dit alles, de migraine van Jolande Withuis. Ze was overweldigd door het aantal steunbetuigingen. Later vertelde ze dat er ook wel wat steunbetuigingen tussen zaten die ze wat overdreven had gevonden. Die deden net alsof haar iets traumatisch was overkomen, terwijl het nu ook weer niet zo erg was. De kampgevangenen waarover ze boeken had geschreven, die hadden traumatische ervaringen. Haar was iets vervelends over komen, meer niet. 

Het menselijk tekort staat voor niets
We hadden hier eigenlijk meteen het centrale thema van deze over twee avonden uitgesmeerde avond te pakken: het onvermogen van de mens om de eigen gevoelens en andermans gevoelens in het juiste perspectief te plaatsen. Oftewel het menselijk tekort. De verslaggever die met afgrijzen vertelt hoe Ethel Rosenberg ter dood werd gebracht om eraan toe te voegen dat ze het nodige heeft uit te leggen aan haar schepper. Ethel Rosenberg zelf die zich vastklampt aan de illusie dat haar dood het communistisch paradijs wat dichterbij zal brengen. Prins Bernhard en Prins Charles die het niet over hun lippen konden krijgen dat ze van hun vrouw hielden. Duitse studenten die de onthulling van het monument in Dachau meenden te moeten gebruiken om te protesteren tegen de Amerikanen. Communisten die weigerden te willen weten dat soldaten uit het Rode Leger massaal vrouwen, waaronder communistische gevangenen en onderduikers, verkrachtten toen ze Nazi Duitsland kwamen bevrijden. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei dat, in haar poging om de herdenking op 4 mei actueel te houden, de achterneef van een SS’er een gedicht liet voordragen waarin hij zijn oudoom een goed persoon noemt die een foute keuze heeft gemaakt. Chantal Jansen die, op het Pink Ribbon Gala ex-kankerpatiënten toezingt dat ze de strijd van hun leven hebben geleverd en dat ze er sterker uit voort zijn gekomen.

Daartegenover stonden verzetsheld Pim Boellaard die zelfs in de meest gruwelijke omstandigheden zijn waardigheid had weten te behouden en zijn medekampgevangenen van de noodzaak om dat ook te doen wist te overtuigen. Ellen ten Damme die in een documentaire liet zien hoe zij omging met borstkanker en het idee dat ze misschien wel zou sterven. En tenslotte Brigitte Kaandorp die het allemaal belachelijk maakte door, in dit geweldige lied, te vertellen wat voor héél zwaar leven ze leidt.

Het eigen gelijk
De boodschap van Jolande Withuis was wijs en nederig en zeer welkom in een tijd waarin iedereen zich dieper en dieper ingraaft in het eigen gelijk. Blijf bij jezelf, probeer niet voor anderen te denken, toon empathie maar ga niet dwepen, denk niet dat jouw eigen gevoelens zo belangrijk zijn dat heel de wereld ervan op de hoogte gebracht moet worden, staar je niet blind op je eigen overtuigingen.

Ze hing haar verhaal op aan de grote historische gebeurtenissen van de vorige eeuw en aan haar eigen leven en zette zo alles in het juiste perspectief. Ze was wat mij betreft met afstand de beste Zomergast van dit seizoen. Jan Leyers was voorbeeldig. Jammer dat het in tweeën gehakt moest worden. De uitzending begon om 23.40 en eindigde ergens rond 01.30 uur. Aangezien ik de derde verjaardag van mijn zoontje had gevierd, was dat wel wat laat, waardoor ik erg moe was en niet in staat bleek om meteen een recensie te schrijven. Dat maakte mij aanvankelijk zo woedend dat ik eerst nog van plan was om een haatmail aan de netcoördinator van Ned2 te schrijven en om de volgende dag naar Hilversum te gaan om dat Mediapark met tomaten te bekogelen en wat willekeurige medewerkers uit te schelden, maar ik heb er toch maar vanaf gezien.

Lees hier de recensie van het eerste deel. U kunt beide delen hier terugkijken.