Naar een zakenkabinet

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zijn wij nog een politiek lichaam? De waardigheid van vrije mensen berust op ons verlangen een politiek lichaam te vormen, zegt een franse denker.
Het is misschien een beetje rare vraag. Maar denk terug aan de volkssoevereiniteit: de mensen kiezen zelf of ze bij elkaar willen horen en hun collectieve zaken en belangen samen willen regelen. Zo is ons land ooit begonnen in een gezamenlijk gevecht tegen het water.
Zo hebben de Belgen ooit bedacht dat ze met Willem 1 niets meer te maken wilden hebben en dat ze het landje verder wel zelf met elkaar konden besturen. Inmiddels wordt daar door meneer di Rupo en koning Albert hevig aan getwijfeld en terecht.

In mijn stuk “Kromme tenen, Majesteit” wierp ik mij op als informateur in buitengewone dienst. Het lijkt mij nuttig met een serieuze toonzetting, nog even verder te gaan in dit spoor. De politiek nadert het niveau van de kleuterklas, gelijk aan België.
Het CDA slaat de maat. Bijna alles gaat mis in die partij, maar ik heb het grootste respect voor de wijze waarop die partij discussie voert. Zeker, Lubbers is geen groot man op het vlak van het staatsrecht en zijn interventie was tenenkrommend en chaotiserend, maar hij had gelijk met de opvatting dat er geen stabiele en rechtsstatelijke combinatie zou ontstaan. De nieuwe brief van prominenten komt daar nog bij.
De VVD is muisstil. De ex-kamervoorzitter Frans Weisglas roept nu zijn partijgenoten op tot rebellie, met ongeveer soortgelijke motieven als de vooraanstaande CDA –ers: splijting van de eenheid in het land. Door de polarisatie is er dadelijk geen enkele meerderheid meer te vormen. Het levert een zelfde gevoel op als de actie van Lubbers: onhandig, niet productief. Maar ook hij heeft gelijk dat ook de VVD zich over de rechtstatelijkheid mag bekommeren.

Als we het landschap verder doorakkeren komen we bij de PvdA: pardon, wie? De op een na grootste partij. Al weken niets van vernomen: het kan dan ook geen toeval zijn dat Maurice d’Hondt zes zetels verlies noteert. Van de PvdA zou je mogen verwachten dat men stevige inhoudelijke dingen roept over de radicale hervormingen en bezuinigingen, maar geen enkel geluid. Wat gaan we doen met het landsbestuur, de ambtenaren, waar snijdt het mes die 18 miljard? Geen wonder dat de winst neerdaalt bij SP(+3) en Groen Links(+3).
Er is nog een grote partij: de PVV. Maar afgezien van een paar lompe twitterberichten houdt voorman Wilders zich aan de “radiostilte”, die de heren hebben afgesproken. En ja, bij “knettergek” vergeleken, is “zeurpiet” tamelijk ingetogen.
Zo ontstaat een formatieproces waarin de centrumpartijen verliezen en de marges links en rechts winnen. Dat kon, Majesteit, toch niet uw bedoeling zijn? Dat kon, burgemeester Cohen, burgemeester Opstelten, toch niet uw bedoeling zijn? Wie houdt de boel nu nog een beetje bij elkaar? Het midden verkruimelt, maar zijn wij, pacificerend Nederland, inmiddels veranderd in rabiate beterweters? Sinds wanneer dan wel? En hoe komt dat dan?
Het lijkt mij nodig dat we snel een einde maken aan de huidige geheimzinnigheid. De beslissingen over het herontwerp van Nederland en een radicale hervorming van het openbaar bestuur zijn urgent. Die kun je niet nemen in een geheime onderhandeling tussen partijen die zo’n kleine meerderheid hebben dat hun achterban niet in het gareel is te houden.
Dit zijn bijzondere tijden: de koersen van de kiezersgunst zijn nerveus, zoals die van de beurs in crisistijd. Het zou goed zijn als de partijen gingen denken over een extra-parlementaire variant. Dat betekent dat serieus moet worden gedacht over een zakenkabinet, van oude routiniers, gecombineerd met jong talent.
Wat hen te doen staat lijkt mij vrij helder. Politiek gaat over verdelen van waarden: de pijn van bezuinigingen moet een beetje eerlijk worden verdeeld, de verstopping in het openbaar bestuur moet worden aangepakt. Maar niet door deskundigheid te ontslaan, of regels af te schaffen die juist zinvolle effecten bereiken.
Bij een extra-parlementaire benadering begin je met mensen; die kunnen, met steun vanuit fracties in meer openheid aan de slag met het voorwerk uit de heroverwegingen en eerdere informatieperioden. Uit deze manier van werken vormt zich dan de steun, die vanuit de Staten Generaal moet worden verleend.
Majesteit, ik bedoel maar: alleen deze informatieperiode is al schadelijk voor het land. Als het CDA er niet mee kan stoppen, moet U het maar doen.

Reacties (13)

#1 Györun

Ik ben van nature al geen voorstander van een rechts kabinet, maar als dat maakbaar is, dan heb ik de verkiezingen verloren. Soit. Maar dat gevoel heb ik hier niet. Deze informatie duurt al lang genoeg, en het draagvlak binnen de deelnemende partijen is twijfelachtig. Ik ondersteun de motie: majesteit, grijp in.

  • Volgende discussie
#2 AntonB

Een stabiele rechtsstatelijke combinatie, is voorlopig geschiedenis. Job Cohen heeft de laatste hoop hier op afgemaakt door het centrum kabinet af te schieten. De laatste hoop is op de grootst mogelijke minderheid met een zo stabiel mogelijke gedoog partner. Als dit mislukt komen er nieuwe verkiezingen en wordt Wilders de grootste, zitten we daar echt op te wachten? Het zij zo, in Denemarken heeft dit bewezen al 7 jaar te werken, wij verschillen niet zoveel van de Denen. De VVD en het CDA houden de PVV echt wel onder controlle. Job Cohen was het Nederlandse Waterloo van de sociaal democratie, net als in de rest van Europa zal het voortaan gaan tussen de Liberalen en de Conservatieven. Het socialisme is na de val van de muur eindelijk geschiedenis geworden. Het is tijd voor echt progressieve politiek, d.w.z. die met de realiteit van de toekomst om kunnen gaan en niet zijn blijven hangen in de idealen van de jaren ’70.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Peter

Uit de brief van hare majesteit aan heer van Dormaal:
(…) maar heer Van Dormaal, als oprechte operetteliefhebbers beleven Ons goede vriend Albert en Wij, juist heerlijke tijden. Dat gunt U ons toch wel, na al het leed dat Wij hebben moeten doorstaan?”

1. Okee, een zakenkabinet. Met wie dan?
2. Op “de mensen kiezen zelf of ze bij elkaar willen horen en hun collectieve zaken en belangen samen willen regelen“. Misschien kun je, in het gevecht tegen de formatie, een petitie starten en miljoenen handtekening onder je oproep verzamelen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 sikbock
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Spam

@0: Geen wonder dat je de PvdA, net als de meeste andere partijen, op het moment niet hoort. PVVD en CDA vertellen niet wat ze gaan doen, dus dat is nog even lastig inhakken op voorgenomen maatregelen.

@2: Volgens mij is er totnogtoe vrijwel niets afgeschoten. Enkele partijen hebben aangegeven absoluut niet met Geert in een coalitie te willen en vice versa. Cohen oppert al sinds het mislukken van Paars+ de mogelijkheid van Midden+. Niet heel aantrekkelijk voor de partij die de + moet vormen (waarschijnlijk D66 en/of GL), maar als veel andere opties onmogelijk blijken misschien wel mogelijk.

@2: Nieuwe verkiezingen is nog nooit eerder vertoond, uiterst onwaarschijnlijk en onwenselijk. Het volk heeft de zetels verdeeld. De gekozenen moeten proberen op de een of andere manier een regering te vormen.
De kiezers opnieuw naar de stembus sturen omdat je er niet uitkomt is de overtreffendste trap van het bewijzen van je eigen ongeschiktheid als politicus. Nieuwe verkiezingen vind ik alleen acceptabel als geen van de 150 gekozen kamerleden herverkiesbaar is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Nevada

Wat een onzin toch altijd over een zakenkabinet. Alsof een zakenkabinet een soort paradijselijke regering zou vormen.

Zoals de schrijver terecht opmerkt, doet de politiek niets anders dan de pijn verdelen (of de welvaart als je optimistisch bent). Hoe kan een zakenkabinet nu het verdelen beter doen dan een politicus? Volgens welke maatstaf moet dat zakenkabinet dan gaan verdelen? Er is geen universeel, god-gegegeven model van een eerlijke verdeling, dus hoe moet dat? Elke keuze die gemaakt wordt, is gebaseerd op een idee over wat eerlijk is. En die ideeén verschillen dus per politieke stroming. Een zakenkabinet is dus een fictie. Houd daar alsjeblieft over op.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Share

Altijd nog beter dan het huidige rariteitenkabinet? Kruimeltjes zijn ook cake.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Squire

Een zakenkabinet is geen fictie; de facto hebben we dat nu. Voor lopende, of zo je wilt strompelende, zaken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Anton

De paniek ter linkerzijde is nu tot zodanige hoogte gestegen dat zelf de koningin te hulp wordt geroepen. De koningin. Door links. Buitengewoon vermakelijk.

Verders: hond, blaf, karavaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Maarten

Een echte informateur geeft geen gelijk/ongelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Furby

Beste auteur, ik denk dat als je in Overijssel, Gelderland of Limburg gaat kijken, het merendeel van de mensen geen behoefte heeft, had of zal hebben aan de strijd tegen het water. Dat is een leuke Hollandse bindfactor, maar het droge gedeelte van het land zal het echt worst wezen dat zinloze gepolder en dijken aanleggen.

Verder ben ik met je eens dat het een zooitje is met de formatie. Ik begin steeds meer het idee te krijgen dat het komt door incompetentie van onze verkozenen, als ze zoiets simpels als zeteltjes optellen en gaan regeren al niet kunnen.

@2: Zou het niet eerder, om het Nationalistische er in te houden, het Quatre-bras van de sociaal democratie zijn? Daar was Willem II immers de held en niet de brit Wellington.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Tom van Doormaal

De meeste reacties kan ik goed volgen en zijn ook instemmend; wie enige dagen later de actualiteit beziet mag waardering hebben voor mijn gevoel in mijn kromme tenen. Er gebeurt precies wat ik voorspelde.
Zo moeilijk is dat niet: alle prominenten brengen vast wel één kamerlid aan het twijfelen. Daarmee is de meerderheid weg.
De hoon over de koningin te hulp roepen snap ik niet. Als het gedoe onzinnig is, moet er toch een eind aan komen?
Nieuwe verkiezingen worden niet gehouden, als een regering niet besluit tot ontbinding van de kamer. Die kans lijkt me niet echt groot.
Als de PVV dan de grootste zou worden, is dat democratie. Maar of we daar veel mee zouden opschieten, lijkt mij ook vatbaar voor twijfel.
Maar of je daar bang voor moet zijn? Ook de halve garen van de LPF hebben het landsbestuur niet echt ontwricht. Als het moet, komt de nuance en het gezond verstand wel te voorschijn. Vraag is waarom het gezond verstand nu in de onderduik zit?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Siquo

Vraag is waarom het gezond verstand nu in de onderduik zit?
Godwinistische verspreking? ;)

  • Vorige discussie