Moslims en Christenen met Bolkestein en Naoum Nehme

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
,

Het is me wel een mooi geschiedenisfeestje dezer dagen. Vernamen we vorige week donderdag van Martin Bosma hoe islamitische zeloten half Europa zouden hebben verkocht op de Arabische slavenmarkten, afgelopen zondag vertelde Frits Bolkestein en Hala Naoum Nehme ons hoe Christenen in het Midden-Oosten al sinds het ontstaan van de Islam systematisch worden buitengesloten, getreiterd, gepest en uitgemoord. Ik heb eerder al een stukje geschreven over het gebabbel van Bosma, maar het betoog van Bolkestein en Naoum Nehme is te opmerkelijk om zomaar te laten passeren. Het is, wederom, een selectief ratjetoe van tendentieuze feiten, feitjes en factoïden dat vooral aantoont dat geschiedenis een vak is dat politici niet zomaar automatisch beheersen. Weer blijkt vooral hoe jammer het is dat er zo weinig aandacht is voor die historici die een echt doordacht verhaal te vertellen hebben over de lange, gedeelde geschiedenis van Arabieren en Europeanen.

Een citaat:

Westerlingen weten weinig van de christenen in het Midden-Oosten. Hun bestaan gaat terug tot de tijd kort na Christus. Vanuit Syrië heeft het christendom zich verspreid. De Syrische katholieken zijn de rechtstreekse afstammelingen van de allereerste kerken, die door de apostelen zijn gesticht.

Correct. Althans, deels. Voor zover ik begrepen heb vertrokken de Apostelen zo snel mogelijk uit de woestijn naar de grote steden in het westen om de blijde boodschap te verspreiden. Paulus en Petrus stierven niet voor niets in Rome – en Johannes in Ephese. Maar wat is het punt? Zijn Syrische christenen extra belangrijk omdat ze aan de basis zouden staan van de kerk? Mooie drogreden is dat. Nog een citaatje:

Rond 1500, toen het Turkse rijk grote delen van het Midden-Oosten bezette, kregen christenen de offciele status van dhimmis (tweederangs burgers). Zij konden alleen bescherming genieten wanneer hun Jizya werd geïncasseerd.

Ja. Dhimmi’s waren tweederangs burgers in het Ottomaanse rijk. Maar er was ook nog een derde rang – ‘overigen’. Juridisch gezien waren Dhimmi’s een geprivilegieerde groep onder de niet-moslims: het is dus een positief onderscheid, en geen negatief onderscheid. De Jizya was inderdaad een verplichte belasting, maar stelde christenen (en joden) vrij van militaire dienst en van de zakat, de aalmoes die weer verplicht was voor Moslims. Met het dhimmischap kwam ook een bepaalde vorm van autonomie. Je kon in bepaalde opzichten beter een dhimmi zijn in het Ottomaanse rijk, dan een Jood in Europa. Maar daar hoor je Bolkestein en Naoum Nehme niet over. Dat past immers niet in het betoog.

In de praktijk bleek die belasting (de Jizya) onvoldoende om hen van georganiseerde slachtingen zoals in Aleppo (1850), Mosul (1854) en Egypte (1882) te beschermen.

Dit is je reinste larie. Kijk naar die data: we hebben het over de negentiende eeuw. De interpretatie van gebeurtenissen in Aleppo is omstreden, en het aantal doden was bovendien laag. Het was niet georganiseerd, en zeker geen slachting. Plunderen komt dichter in de buurt. Egypte, 1882 was een opstand tegen het koloniale gepruts van Groot-Brittannië en Frankrijk en de Turkse elite die het land bestuurde. Door historici worden deze – en andere – uitbarstingen van geweld tegen christenen primair gerelateerd aan het ongemak van moslims met de toegenomen economische, politieke en ideologische aanwezigheid van Europeanen in de regio. Het heeft niets te maken met de innerlijke drang van moslims om at random pogroms te houden in christelijke buurten – zoals in Europa geschiedde in joodse buurten (Zutphen, 1349, iemand?). Overigens: Christenen in het Midden-Oosten kunnen het ook aardig. Hallo, Sabra en Shatila.

Uiteindelijk zit hier het grote knelpunt in dit betoog – en in het betoog van Bosma: Bolkestein en Naoum Nehme doen alsof de haat van moslims in het Midden Oosten tegen hun christelijke landgenoten, en de daaruit voortvloeiende pesterijen en onderdrukking, inherent is aan de islam. Daarmee ontkennen ze de rol van geschiedenis. Sterker: ze omarmen een benadering die feitelijk de oplossing van het probleem in de weg staat. Want dát er spanningen zijn tussen moslims en christenen in het Midden Oosten, en dát men zich zorgen zou kunnen maken over de positie van christelijke minderheden staat buiten kijf. Maar die spanningen hebben een geschiedenis en zijn niet inherent aan de islam. Het verhaal van deze interreligieuze spanningen is uiteindelijk vooral het verhaal van de koloniale geschiedenis van het Midden Oosten, en de vaak slordige, onhandige en ideologisch vertroebelde rol die met name Britten en Fransen daar de afgelopen twee eeuwen hebben gespeeld. Dat is niet een ‘wij zijn slecht’ of een ‘weg met ons’, en het praat ook niet goed dat de ene religieuze groep de andere achterstelt, treitert, wegpest of terroriseert. Maar de historische rol van het westen in het Midden Oosten ontkennen, dat hebben we nu wel weer lang genoeg gedaan. Alleen als we echt willen begrijpen waar de haat vandaan komt hebben we vanuit het westen een zinnige bijdrage te leveren. En zelfs dan zal bescheidenheid, veel bescheidenheid nodig zijn om iets te kunnen doen dat echt verschil maakt. Vooralsnog lijken we daar maar matigjes toe in staat.

Reacties (14)

#1 Bookie

Kleurlingen in Zuid Afrika hadden niets te klagen gedurende de apartheid? Zij werden positief onderscheiden van de zwarten en dat is positief voor kleurlingen. Zoiets?

  • Volgende discussie
#2 Miko

Nee. Totaal Anders.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Bookie

Ik zie anders weinig verschil.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 xx

“Correct. Althans, deels.”
Tja, je kunt ook moeilijk de gehele geschiedenis van een tijdperk weergeven in een paragraaf. Zo kunnen we alles voor halve waarheid uitmaken.

“Ja. Dhimmi’s waren tweederangs burgers in het Ottomaanse rijk. Maar er was ook nog een derde rang – ‘overigen’”
Dit is een mooie. Dus als er 1 rang boven je staat is dat negatief. Maar je kunt t ook positief bekijken, er staat namelijk nog een rang onder je.

Dan vervolg je wel goed, met je eerste echte goede punt, maar dan haal je weer zo oneerlijk uit, alsof er een rekening verheft moet worden. Zoiets van: en als je wellicht toch gelijk hebt, wat je niet hebt Bolkestein, dan nog: “Het heeft niets te maken met de innerlijke drang van moslims om at random pogroms te houden in christelijke buurten – zoals in Europa geschiedde in joodse buurten (Zutphen, 1349, iemand?). Overigens: Christenen in het Midden-Oosten kunnen het ook aardig. Hallo, Sabra en Shatila.”

“Het verhaal van deze interreligieuze spanningen is uiteindelijk vooral het verhaal van de koloniale geschiedenis van het Midden Oosten, en de vaak slordige, onhandige en ideologisch vertroebelde rol die met name Britten en Fransen daar de afgelopen twee eeuwen hebben gespeeld”
Ook je conclusie slaat nergens op. Alsof wederzijdse haat er nog niet was toen men elkaar nog niet koloniseerde. En dat kolonialisme argument werkt alleen bij hen met een schuldcomplex. Maar goed, als iemand het kolonialisme niet als schuldige aanwijst, dan vallen we toch nog verder terug. Dan moet het wel liggen aan de kruistochten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Cycloop

Ja de dhimmi-status : in de 19de eeuw veroverde Frankrijk Algerij. Algerije werd integraal deel van Frankrijk : maar voor de lokale moslims betekende dit geen volwaardig staatsburgerschap. Zij vielen onder de Code de l’indigénat (zoals alle niet Europese onderdanen in het Franse kolonale rijk). Een soort apartheid. De Algerijnse joden kregen wel volwaardig Frans staatsburgerschap, alhoewel veel Europese Fransen in Algerije hen niet accepteerden. Waarom dit verhaal : omdat dit allemaal gebeurde in Frankrijk onder de derde republiek (een parlementaire liberale democratie) die nadrukkelijk haar macht legitimeerde door een beroep te doen op de erfenis van Franse Revolutie (met de leuze vrijheid, gelijkheid, broederschap etc). 100 jaar na de verlichting : maar geen haar beter dan die moslim-verovaars uit de Middeleeuwen dus. Maar daar hoor je Bolkestein niet over; het past niet in zijn liberale fantasieverhaaltjes.

Daarnaast: in het islamitische Egypte woont al meer dan 14 eeuwen een substantiële minderheid niet-moslims. Er is geen enkel christelijk land in Europa waar een substantiële niet-christelijke minderheid het zo lang heeft uit gehouden.

De hedendaagse spanningen tussen de verschillende gemeenschappen in MO komt vooral door dat fantastische exportmodel van Europa : de moderne natiestaat (waar de meeste liberalen fan van zijn). Een nogal bemoeizuchtige entiteit die iedereen in dezelfde mal wil stoppen. Het land in het Midden Oosten dat dit model het meest heeft omarmd (Turkije) is dan ook het land met nog meer heel weinig christenen. Omdat het Midden Oosten vooral een gebied van minderheden knarst dit model nogal in dit gebied.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Miko

“Ook je conclusie slaat nergens op. Alsof wederzijdse haat er nog niet was toen men elkaar nog niet koloniseerde. En dat kolonialisme argument werkt alleen bij hen met een schuldcomplex.”

Je leest niet goed. Ik probeer te schetsen waarom mensen daar denken wat ze denken over ‘ons’ en ‘christenen’. Ik zeg niet wie goed of fout is. Ik zeg alleen dat in de perceptie van mensen, en in hun haat, de recente geschiedenis onzeggelijk veel belangrijker is dan dat oude boek. En in die recente geschiedenis speelt de invloed van Frankrijk, Engeland en de USA nou eenmaal een hoofdrol. Het is echt onzinnig om dat over het hoofd te zien en te doen of het allemaal door de koran komt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Inkwith Barubador

Geschiedenis misbruiken voor je standpunten nu, dat is toch wel erg walgelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Zuc

Echt een onzin verhaal dit. Tweederangsburgerschap is goed zolang er maar derderangsburgers bestaan, wat heb jij zitten te roken ???

Bovendien doe je alsof kolonialisme de schuld is dat moslims christenen doden in het Midden-Oosten. Christenen werden in het Midden-Oosten al afgeslacht door moslims voordat het Midden-Oosten gekolonialiseerd werd door westerse machten.

Die shit tussen moslims en christenen (en andere niet moslims) zal altijd blijven bestaan.
Feit is dat zowel islam als christendom op expansie gerichte religies zijn, die expansie bereiken ze en hebben ze bereikt door andere landen te veroveren en niet christenen/niet moslims te bekeren (op alle mogelijke manieren).
Voor aanhangers van religies die als doctrine hebben dat hun religie de enigste juiste weg is, dat alle andere religies vals zijn en dat het hun plicht is om zoveel mogelijk mensen te bekeren tot hun ‘juiste weg’ wordt het op een gegeven moment een kleine stap om over te gaan tot geweld om hun doelen te bereiken.
Religieus getint geweld is inherent aan intolerante monotheistische religies als het christendom en islam, dat is iets wat de geschiedenis overvloedig heeft bewezen en dat is iets wat de huidige gebeurtenissen nog steeds bewijzen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Jeroen

Toegegeven Miko, je bent een optimist. Maar je betoog is volgens mij gebaseerd op wensdenken. Dat oude boek, of althans de huidige algemeen gangbare interpretatie daarvan, is weldegelijk de bron van onverdraagzaamheid. De islam is uit op wereldoverheersing en overal waar het in substantiele omvang naast andere overtuigingen – niet alleen christelijke – voorkomt, ontstaan problemen. Kijk in Sudan, Nigeria, Egypte, Indonesie, Pakistan, India, de Fillipijnen en de lijst is langer.

Ik beweer niet dat het westen (door eigen handelen en jaloersmakend economisch succes) niet heeft bijgedragen aan een slechte verstandhouding maar dat is niet de kern van de onverdraagzaamheid. En bovendien heeft de islam periodes van grotere verdraagzaamheid en bloei gekend, maar die liggen helaas achter ons.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 xx

“. Ik zeg alleen dat in de perceptie van mensen, en in hun haat, de recente geschiedenis onzeggelijk veel belangrijker is dan dat oude boek”

Dat komt omdat die recente geschiedenis wordt misbruikt om een beeld te scheppen. Maar de kern van het conflict zit natuurlijk niet in de recente geschiedenis. Dat zou kortzichtig zijn. Daarnaast voel ik mij niet verantwoordelijk om andermans foute perceptie te ontkrachten. Als je dat probeert krijg je allerlei complottheorien te horen en vage youtube filmpjes te zien.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Me

Alsof anderen geloofsminderheden niet ook keihard vervolgd worden in de islamitische wereld. Moeten we die ook tot bescheidenheid aanmanen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Maarten

Kan geschiedenis niet verboden worden? De pretentie van gezag wordt slechts overtroffen door die bij de economie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Daniel

Ik begrijp dat je het van een ander oogpunt wilt belichten. Echter bewijst dit wel weer dat politiek zich niet moet bemoeien met geloof. De politiek heeft het geloof altijd gebruikt om macht uit te oefenen. Politiek hoort rekening te houden met verschillende geloven.

De haat tussen Christenen en Moslims geldt niet voor iedereen. Het geldt alleen voor hen die graag oordeelt over andermans relatie met God.

Religie is om onderscheid te maken. Maar geloof is er om te herenigen.

En Miko, je hebt het over ” ons “. Wanneer de Dag Des Oordeels zal verschijnen, zal elk individu zijn verantwoording moeten afleggen. Zo is dat in bijna alle geloven.

Er zal veel minder verdriet en pijn zijn als we dan daar ook mee beginnen.

  • Vorige discussie