‘Stella was korte tijd erg gelukkig geweest, maar ze was niet in staat om de spelregels te leren, ze kon zich niet aanpassen en moest ondergaan’’
Anna zit gevangen in een huwelijk met een man die totaal niet bij haar past. Bij hem weggaan is geen optie, ze is bang dat hij zich dan zal wreken op haar kinderen. Om het vol te houden zoekt ze houvast in de routine van het dagelijks leven. ‘Ja, ik klamp me vast aan die orde, aan de regelmatige maaltijden, het dagelijks terugkerend werk, de bezoeken en de wandelingen. Ik houd van die orde die het me mogelijk maakt om te leven’.
Het huishouden van Anna zit zo in elkaar dat het geen gasten of indringers duldt. ‘Richards vrienden kunnen nooit mijn vrienden zijn, en bij mijn vrienden voelt Richard zich niet op het gemak. Bovendien kent een ander niet de talloze taboes waaraan wij ons in de omgang met elkaar moeten houden en die zelfs door de kinderen al worden gerespecteerd. Daardoor is onze gespreksstof een beetje beperkt, maar dat is beter dan voortdurend ruzie.’
De rust in het gezin wordt verstoord door de komst van Stella, de slome, bijna volwassen dochter van een vriendin van Anna. Stella heeft onderdak nodig voor tien maanden, omdat haar moeder in het buitenland verblijft. Door de zorg van Anna bloeit Stella op. Ze laten een nieuwe garderobe voor haar maken en Stella besluit zelfs om een cursus Italiaans te gaan volgen. Maar in de laatste weken van de logeerpartij slaat haar stemming om. Alle gezinsleden kijken uit naar de verlossende dag dat Stella zal vertrekken.
Waarom Stella dood gaat? Het antwoord zit al in de observatie van het kleine vogeltje in de tuin. Anna slaat het gade vanachter haar raam. Anna kan alles beredeneren, ze weet dat ze in moet grijpen, maar ze doet het niet.
De novelle ‘Wir töten Stella’ verscheen voor het eerst in 1958. Het jaar 2010 was de 90ste geboortejaar van Marlen Haushofer. In de Oostenrijkse stad Steyr was een overzichtstentoonstelling te zien in het plaatselijke museum over het werk van de schrijfster. In Nederland verscheen vorig jaar al een nieuwe vertaling van Die Wand, de belangrijkste roman van Haushofer.’De Wand’ beschrijft de gedachten van een vrouw die als laatste overlevende achterblijft in een bergdal, zonder contact te kunnen krijgen met de rest van de wereld. Deze roman wordt momenteel verfilmd en zal in 2011 in de Oostenrijkse en Duitse bioscopen gaan draaien. Hopelijk is de film dan ook te zien in de Nederlandse filmhuizen.
Maar eerst dus nog even ‘Wij doden Stella’gaan lezen. Het is maar 70 pagina’s. Mooi vertaald in het Nederlands van nu. Vertaald met een groot inlevingsvermogen, zodat we de gedachten van Anna, een degelijke Oostenrijkse huisvrouw uit de jaren vijftig, met gemak kunnen volgen.
De eerste pagina´s van het boek zijn hier te lezen.
Marlen Haushofer: Wij doden Stella, Uitgeverij Van Gennep, 2011, vertaald door Ria van Hengel.
Reacties (5)
Wat is het toch met dat land? Er komen naast Hans Moser en de droevige Lederhosen-sexfilms niet veel vrolijke dingen uit Oostenrijk, dunkt mij. Om van de staatslieden maar te zwijgen. Nobelprijswinnares Elfriede Jelinek is ook geen lachebekje. Volgens mij komt de niet-vrolijke liedjes zingende, maar fijn aan te horen feministe Gustav trouwens wel uit Oostenrijk, en de echte Mahler ook. Maar ik zal zoals je aanbeveelt eens iets van Marlen Haushofer gaan lezen. Misschien begrijp ik het dan wat beter.
Ik heb wel eens gehoord: des te verder een land van zee verwijderd is, des te conservatiever is het.
Waarom heb ik nooit eerder van Marlen Haushofer gehoord? Het is goed dat deze weblog er is. Een verrijking.
Opvallend vind ik dat de titel van het boek al de afloop van het verhaal verraadt. Heeft het origineel in het Duits dezelfde titel of is het een keuze van de Nederlandse vertaler?
Geen spannende keuze zou je op het eerste gezicht denken, maar wellicht juist een reden om het boek te gaan lezen. Want dat doet vermoeden dat de afloop niet het belangrijkste is van het verhaal….
In het Duits heet het boek ‘Wir töten Stella’. Ik heb mij altijd afgevraagd waarom de titel in de tegenwoordige tijd is gesteld. Weet iemand dat?