In het overzicht van wetten en maatregelen die de laatste 10 jaar in NL genomen zijn die de privacy aantasten, stond er eentje met “ontwerp” erachter. Dat gaat over de dataretentiewet. Binnen Europa is afgesproken dat alle verkeersgegevens van telefonie en internet minimaal 6 maanden bewaard moet worden voor onderzoek naar misdaden en terrorisme. De Nederlandse regering wil deze periode oprekken naar 18 maanden.
Vandaag verscheen in het NRC een reactie van twee “wetenschappers” op een eerder ingezonden stuk van vijftien andere “wetenschappers”. Die laatste groep vind de dataretentiewet een te grote inbreuk op onze privacy. De eerste twee wetenschappers kraken vervolgens het stuk af als zijnde “niet wetenschappelijk”. Big deal zou je zeggen. Maar het is toch wel interessant om dan de belangrijkste stelling van de twee wetenschappers eens tegen het licht te houden.
De subkop van het stuk zegt:
“Nieuwe technieken maken meer toezicht mogelijk tegen geringe kosten en met niet geringe opbrengsten.”
En in dat laatste stuk zit nu juist de grootste fout uit deze hele klucht. Dat is namelijk niet bewezen, integendeel.
Er is welgeteld 1 (één) onderzoek gedaan naar het mogelijke effect van het langer bewaren van verkeersgegevens op misdaadbestrijding. Dat onderzoek, “Wie wat bewaart heeft wat” van de Erasmus Universiteit wordt ook aangehaald door de regering in haar motivatie voor de 18 maanden:
“In het rapport geven de onderzoekers aan dat een termijn van drie maanden doorgaans voldoende zal zijn voor niet al te complexe opsporingsonderzoeken die op districtsniveau worden verricht, maar dat een dergelijke termijn onvoldoende is voor de langlopende, complexere opsporingsonderzoeken op regionaal en nationaal niveau.”
En dat is dus eersteklas gezwets. Het rapport toont helemaal niets aan. Het rapport is niet eens in staat om aan te geven in welk percentage van de zaken het gebruik van verkeersgegevens binnen de huidige wet (3 maanden) significant heeft bijgedragen aan het oplossen van de zaak. Het rapport gooit je wel dood met allerlei mooie cases over waar het wel hielp. Maar het is op geen enkele wijze duidelijk of hiermee nu 0,01% of 10% meer zaken zijn opgelost.
En of er een effect te verwachten is van het langer beschikbaar houden van de gegevens zijn ze ook heel voorzichtig. Hooguit voor de Nationale recherche. Maar dan ook weer zonder onderbouwing of bewijs. Alleen de geluiden opgevangen uit interviews spelen hierin een rol.
Deze ernstige tekortkoming in de onderbouwing van de 18 maanden termijn doet trouwens ook het CBP. Pechtold (D66) heeft hier dan ook terecht een amendement over gemaakt waarin hij vraagt om een termijn van 6 maanden.
Maar terug naar de “wetenschappers”. Ten eerste is het niet zo sterk om een ander stuk af te kraken op grond van gebrek aan wetenschappelijk bewijs en dan vervolgens als hoofdargument iets aan te halen dat juist niet wetenschappelijk bewezen is. Maar ten tweede vind ik het een beetje kul om te proberen alles op de wetenschap te gooien. Ze willen graag een onderkenning van de “normatieve werking” van zaken. Maar een weging tussen aantal meer op te lossen zaken en massale schending van de privacy van alle burgers van Nederland laat zich niet vangen in een tabelletje. Nog los van het feit dat de grens reeds een paar jaar geleden gepasseerd is (subjectieve uitspraak). Dus stoppen met dat semi-wetenschappelijke gelul en jezelf uitspreken. Of je hebt lak aan de burgerrechten en je gooit graag de privacy uit het raam in naam van de veiligheid, of je komt op voor bescherming van de burger tegen de staat.
Hopelijk zijn er voldoende Tweede Kamerleden die begin mei, bij het uitgestelde debat over dit onderwerp, inzien dat we doorgeschoten zijn.
Linksom of rechtsom, op 17 mei zal er voor het eerst in lange tijd op de Dam geprotesteerd worden voor burgerrechten. Dat op zich is al een teken aan de wand.
En ik ga weer over tot de orde van de dag.
Overigens ben ik van mening dat altijd bekend moet zijn hoe de individuele kamerleden gestemd hebben en dat alle stemmingen direct online beschikbaar moeten zijn.
KSTn = Selectie uit recente KamerSTukken.
Reacties (15)
Tja, en wat is nu een gevoel van veiligheid als alles wat je niet te verbergen hebt beschikbaar is voor vadertje staat, terwijl 2 nieuwsfeitjes mij gisteren deed vermoeden dat politie al op voorhand meldt niet in staat te zijn om de persoon te pakken die booby-traps aanlegt in de bossen van Helden, of plezierjagers die met honden dieren laten verscheuren in het noorden des lands. Maar waarschijnlijk zit ik nu appels met peren te vergelijken…
@1 Nee hoor, je slaat volgens mij de spijker op z’n kop. Je zult straks zien dat alle dataretentie in de wereld niet op kan tegen de incompetentie van politie en OM. Misschien komen ze tegen die tijd wel met een avondklok of zo ;) Alle middelen schijnen immers het doel te heiligen.
Misbruik van de term wetenschap en positie.
Iets wat niet nieuw is trouwens.
Bijna katholiek :p
Iets beweren met gebruikmaking van een positief geachte term (wetenschappelijk) en hun positie om daarmee waarheid te claimen.
Propagandatechniek. Gewoon in opdracht van de overheid iets beweren zodat de overheid daar [selectief] gebruik van kan maken.
Ontslaan die hoogleraren.
Het tegenargument dat ‘iedereen als verdachte wordt beschouwd’, is onbegrijpelijk nu het een discussie betreft over de duur van de bewaartermijn.
Mozes kriebels… als je dat al niet begrijpt, hoe kan je dan werkzaam zijn bij een universiteit? Door gegevens op te slaan van onschuldige mensen maak je ze al verdacht. Langer opslaan betekend dus meer verdacht.
…de klasieke privacystuip… …niet geringe opbrengsten…: Kleve en Mulder moeten maar eens te raden gaan wat wetenschap nou ook alweer precies inhoudt.
@1
tsja, allebei fruit, allebei ongeveer even groot, bij de groenteman te koop, geplukt van een veel te lage boom. Die twee kun je best vergelijken.
Dan nog even wat losse flodders:
– er gaat met behulp van deze data vrolijk gedatamined worden. met 18 maanden bouw je een grotere dataset en zijn je uitkomsten ‘betrouwbaarder’, zal de redenatie wel zijn. grote spreadsheets geven altijd antwoord, alleen niet noodzakelijk hetn juiste, maar het meest waarschijnlijke (nog even los van causaliteit).
– natuurlijk levert het’de overheid’ meer op dan het kost. Alle kosten liggen bij de ISP’s/consument.
Pas als alleen de digitale gegevens van een verdachte het enige sluitende bewijs voor een veroordeling zijn, zou je van rendement kunnen spreken. “U was, blijkens de gegevens van uw provider, op die en die dag, op zus en me zo tijd, binnen een straal van 10 meter, aanwezig op de plek van de misdaad. En wel gedurende 17 minuten, de tijd die nodig is om iemand te bedreigen, neer te slaan en van zijn pinpas te beroven. U heeft, volgens diezelfde informatie, de laatste twee minuten gebeld met uw vrouw en gezegd, ik citeer: ‘Ik ben er helemaal klaar mee’. Uit gegevens van uw werkgever blijkt dat u zich die dag heeft ziek gemeld”.
De advocaat van de verdachte heeft helaas de data uit het telefonisch en e-mailverkeer niet kunnen achterhalen, waarmee de woordenwisselingen tussen de verdachte en zijn vrouw over hun scheidingsperikelen aan te tonen zijn om er dus op zijn minst ‘gerede twijfel’ over de bewijslast te kunnen aantonen.
Het hele geintje was nog eens duur ook. Twee opsporingsambtenaren hadden drie volle werkdagen nodig om achter hun pc de datagegevens te scannen. De officier van justitie en zijn staf, hadden vervolgens een week nodig om wetenschappelijk bewijs bij elkaar te googlen over de gemiddelde tijdsduur van een beroving met geweld.
En dat allemaal via providers die genoodzaakt waren hun serverpark uit te breiden, wegens de verplichting tot langdurige bewaring van gegevens. Maar die kosten worden natuurlijk niet door de overheid betaalt, maar door de verhoogde abonnementen die de individuele burgers betalen.
Pagina 19 van het onderzoek is wel interessant, aangezien dan helemaal de noodzaak tot verlenging tot 18 manden vervalt.
Een paar citaten:
“In een aantal onderzoeken heeft men over een langere periode gegevens gevorderd dan de
gebruikelijke leeftijd van drie maanden. Deze vorderingen betroffen echter in geen van de
onderzochte zaken een leeftijd die hoger was dan zes maanden. Deze onderzoeken betroffen
over het algemeen langdurige opsporingsonderzoeken naar de georganiseerde criminaliteit
met betrekking tot de handel in verdovende middelen. ”
“Bij de vraag naar de mening van de opsporingsambtenaren over het nut voor de opsporing
van een verruiming van de nu door de aanbieders van telefonie gehanteerde bewaartermijn,
dat wil zeggen een termijn die langer is dan drie maanden, geeft het overgrote deel van de
geïnterviewden aan dat zij moeite hebben om daar een eenduidig antwoord op te kunnen
geven.”
En dit is pagina 20:
“Het is derhalve niet mogelijk om op basis van het dossieronderzoek
onderbouwde conclusies te trekken met betrekking tot percentages zaken waarin het
ontbreken van historische verkeersgegevens van invloed is geweest op het verloop van het
onderzoek. Dit geldt te meer nu de onderzochte zaaksdossiers steeds strafrechtelijke
onderzoeken betreffen waarin historische verkeersgegevens wel een rol hebben gespeeld in
de bewijsgaring. “
Er is wel degelijk ook ander onderzoek. De wereld houdt niet op bij de Nederlandse grens. In Duitsland heeft het Max-Planck Institut recent aangetoond dat het bewaren van verkeersgegevens in 0,002% van de strafzaken in 2003-2004 van doorslaggevend belang bleek. Ofwel, als er toch al verdenkingen zijn, bieden dergelijke gegevens op zijn best wat aanvullend bewijs.
Het meest praktische argument tegen de anderhalf jaar opslag komt overigens van XS4ALL. Door zo’n door politiek onbenul getekende wet mogen zij anderhalf jaar lang alle gegevens bewaren over de spam die hun klanten ontvangen.
Welk maatschappelijk nut daarmee gediend is…
@ijsbrand: Dank, dat onderzoek heb ik niet kunnen vinden. Maar het bevestigt wel mijn vermoeden. Een zeer kostbare maatregel met weinig resultaat en enorme risico’s.
@Lord Flasheart: Dat waren inderdaad de cruciale passages uit het onderzoek. Dat de regering dan nog durft te beweren dat 18 maanden gerechtvaardigd is door dat onderzoek is onbegrijpelijk.
Pfff, nu ook de stukken gelezen in de NRC. Wat een ongelofelijk onbenullig kaasverhaal van die twee. Bij het Lagerhuis werd a l’ improviste beter gediscussieerd….
Ik hoop niet dat gegevens bewaard worden, 3 maanden is al te lang in mijn ogen. En als ze het dan toch doorvoeren, laat de ISP’s dan alsjeblieft een klapperend 14k4 modempje aan die database hangen en alleen op onmogelijke uren bereikbaar zijn (wellicht met tussenkomst van grote keuzemenu’s).
.
Is de D66 tegenwoordig echt de enige partij met gezond verstand? Ik heb van andere partijen in ieder geval al tijden niets noemenswaardig gehoord.