Hieronder volgt een gastbijdrage van Jaap de Goede, dit artikel verscheen ook op zijn eigen blog.
Stel je voor. Twee heel grote mijnheren intimideren een klein meisje. Ze willen namelijk dat zij tien euro terug betaalt. De tien euro die de heren ergens in haar jasje hadden verstopt. Nu is het kwijt – uit haar jasje gevallen. Zij wil en kan het tientje niet terug geven. Maar de heren willen niet buigen. Ze staan dapper op hun stuk.
Grof? Blijkbaar denken we er niet zo over als de IJslandse president toch ook niet terug wil betalen. Terug betalen wat niet hij, of zijn kiezers, maar enkele op zijn gebied opererende bankiers hebben kwijt gemaakt. Bij elkaar 3,8 miljard euro. Waarvan twee derde van Groot Brittanië, en de rest van Nederland. Beide laatste landen staan nu dapper op hun stuk, en willen het geld echt terug.
Maar IJsland heeft maar driehonderdtwintigduizend inwoners. Als zij elk moeten betalen, kost hen dat 11857 euro per persoon, plus rente. Dat is per gezin al snel meer dan 50.000 euro, te betalen over vijftien jaar. Ik snap wel dat meer dan zestigduizend IJslanders een petitie tekenen dat ze dát heel oneerlijk vinden.
Nederland heeft zestien en een half miljoen inwoners. Als IJsland niet terug betaalt kost ons dat per persoon maar liefst 78 euro 52 aan belasting. Voor ons deel dan. Tweeënzestig miljoen Britten lopen wel bijna 41 euro per persoon mis. Vergeleken met meer dan tienduizend euro voor de IJslander? Peanuts.
Heel trots ben ik zo niet op onze ministers, dat ze hun vuist op tafel slaan. Wel trots ben ik op de weigerende IJslandse president Grimson. Want zijn volk is net zo onschuldig aan het kwijtraken van de 3,8 miljard euro als wij.
Wat mij betreft kunnen we de schuld het beste delen over de drie betrokken landen. Lijkt me het minst oneerlijk. Dan wordt het iets minder dan vijftig euro de man. En als we dat in één keer betalen, scheelt dat ook nog eens 1,6 miljard aan rente, die dan niet door een bank wordt gevangen.
Reacties (34)
Eerst Carlos, gister Arnold Boot in NRC en nu dit? Gaat te ver. Ik schrijf mijn eigen tegenstuk. Ijsland is geen slachtoffer van omstandigheden!!!
In de voorwaarden van IceSave stond zeer duidelijk – en dan heb ik het niet over ergens in veertig pagina’s met kleine lettertjes – wat de garanties waren in geval van een faillissement. Iets van 20.000 euro door de IJslandse regering en iets van nog eens 20.000 euro door de Nederlandse. Als je dan meer dan een ton op zo’n rekening zet, weet je wat je doet.
Om het even of het nu door de IJslandse of Nederlandse belastingbetaler moet worden opgehoest: het is belachelijk. Als dat door gaat, zal ik een schadeclaim indienen bij het ministerie van financiën, om misgelopen rente. Omdat ik mijn spaarcenten tegen een lagere rente keurig bij de SNS hield en niet naar IceSave bracht.
(En waarom is IJsland ineens een klein meisje? Er zaten rovers.)
Een klein meisje dat dat tientje eerst heeft geleend van die grote meneren, heeft doorgeleend aan anderen en van hen niet heeft teruggekregen, bedoel je ? Misschien moet ze maar in de prostitutie gaan werken.
Ijsland heeft 306.694 inwoners.
Nederland heeft 16.515.057 inwoners.
Het terug te betalen bedrag is ongeveer 4 miljard euro. Als we dat zouden omrekenen naar Nederlandse begrippen, kom je dus op ruim 215 miljard euro uit, rente niet meegerekend.
Kort gezegd betekent dat dat je de economie van een land voor langere tijd zeer grote schade aandoet. Ronduit asociaal en onverstandig.
Ook een goeie vraag: in wiens zakken is dat geld eigenlijk verdwenen? Iemand moet eraan verdiend hebben.
Kan iemand zich nog herinneren dat Bos Borghouts terugfloot toen die claims wilde gaan leggen voor z’n 78M? Woutertje ging het wel regelen, daar moesten kleine jongens niet tussen gaan zitten…
1 van die Icesave huilies had ’t plan om die schuld in energie uit te laten betalen.
Zo slecht is dat nog niet. Er valt meer te halen dan 1.nogwat miljard.
Gebrek aan creativiteit, dat is wat ik 9.9 van de 10 overheden kwalijk neem.
Er valt een private onderneming om en de gehele bevolking blijft met de schuld zitten. Vreemde constructie….
We weten allemaal hoe dat gaat: IJsland gaat het waarschijnlijk niet (allemaal) terug betalen, maar zal verdomme wel met net iets meer dan alleen deze koppige houding op de proppen moeten komen. Geen mens heeft er belang bij, tenslotte, dat er alleen maar een kale rots in de Noordelijke IJszee overblijft, want dat is wat er gaat gebeuren als je die claim door zet – mensen verlaten het land vanwege de belastingdruk.
Misschien dat ze een aantal nationale bezittingen (TV-stations, infrastructuur) kunnen overdoen, misschien komt het aan op exclusieve levercontracten of nultarieven voor Engeland en Nederland. Heeft het land olievelden ? Overvliegrechten ?
Ik ben erg benieuwd naar welke baten de bevolking van IJsland gehad heeft bij de bankpraktijken aldaar de laatste decennia en hoeveel petities daartegen de ronde deden toen.
50.000 euro over 15 jaar, da’s 3300 euro per jaar. Een hoop geld, maar niet onoverkomelijk. Zeker niet in een tijd waarin de energieprijzen alleen maar omhoog zullen gaan.
Als het kleine meisje zou zeggen “ik ben failliet en daarom stop ik met het aflossen van mijn schulden (zoals Argentinie bijvoorbeeld eerder deed)”, dan zou ik zeker enige sympathie voor haar moeilijke situatie hebben. Maar ze zegt in feite “ik ben een eerbaar klein meisje dat al haar verplichtingen nakomt – alleen deze verplichtingen (aangegaan door een democratisch gekozen regering) laat ik zitten” en dat deugt niet.
@6
Of bjorkcd’s.
Boycot Bjork !
Het is ontzettend jammer dat Dhr. Jaap de Goede zijn artikel baseerd op onjuiste feiten en daarmee een verkeerde voorstelling van zaken geeft.
Icesave is een dochter onderneming van Landesbanki. Landesbanki is failliet, maar heeft nog bezittingen. Er wordt geschat dat deze bezittingen 3,5 t/m 3,7 miljard euro zullen opbrengen. De schuld van 4,2 miljard wordt VERMINDERD met deze opbrengsten. De IJslandse belastingbetaler draait dus op voor een restschuld van zo’n 300 tot 500 miljoen euro.
Een peuleschil voor het rijke IJsland.
Het artikel van Dhr. Jaap de Goede is dus feitelijk (zeer) onjuist. Zijn conclusies en aannames kunnen dus in de prullenbank.
Maar waarom kan Ijsland niet een wet aannemen die zoveel mogelijk bij de (ex-)bankiers gaat verhalen? Dat zou eerlijker zijn dan de rekening neerleggen bij een bevolking die er al helemaal geen blaam treft.
@12 inderdaad. Als je de kleine meisje-allegorie doorzet, dan moet je eigenlijk zeggen: het kleine meisje heeft haar broertje Landesbanksi – die wel in de smiezen is bij jeugdzorg – een tientje laten lenen waar zij garant voor zou staan en ze heeft daar veel snoepjes voor gekregen.
Aan pragmatisme gaan we ten onder, na alvast ten val geraakt te zijn door goede bedoelingen. Je zou je kind eens zo moeten opvoeden…
IJsland met een meisje vergelijken is al verkeerd. Eerder een mooie vrouw en dat zijn de gevaarlijkste!
Stel je voor. Een opgeschoten jochie leent honderden euros van je, gaat er van feesten, en dan is het opeens op. En dan maar janken dat ie het niet terug kan betalen, en, erger nog, dat ie nou niet meer kan feesten.
Rare analogieen zijn niet constructief.
@su: Die lui zullen wss persoonlijk bankroet zijn. En daarnaast: blunders in het Nederlandse industriebeleid (textiel,scheepsbouw, Fokker, Daf) zijn niet verhaald op de directeuren en andere werknemers in deze sector. Zou ook een beetje vreemd zijn als de belastingdienst (of iets dergelijks) tegen ex-werknemers zou zeggen “U heeft in de jaren negentig staatssteun ontvangen tijdens uw arbeidsverband bij Fokker NV, mogen wij even vangen”.
Lijkt mij dat kiezer de eindverantwoordelijke is van het overheidsbeleid.
De grootste fout in het hele gebeuren is nog steeds dat Wouter Bos het wel verstandig leek om die 20k ineens de vijfvoudigen. Mensen die speculeren met meer dan 20k verdienen het om afgestraft te worden op domme hebzuchtigheid.
Een spaarrekening onder het depositogarantiestelsel is geen speculatie.
@ JSK, #1: Benieuwd
@ bjel, #2: Dit gaat niet over het deel boven 100, 40 of 20 duidend maar over alles. IJsland komt z’n originele garantie niet na. Er is geen akkoord over terugbetaling van ook maar iets.
https://sargasso.nl/archief/tag/icesave/
@23
Het deel wat onder het garantiestelsel valt niet nee, alles boven die 20k was speculatie. Ik draai in ons nivellerend belastingstelsel al genoeg op voor domme beslissingen van anderen. Als je de moeite neemt om je geld buiten Nederland op een spaarrekening te zetten mag er ook van je verwacht worden dat je je informeert.
@21: Met het verschil dat de gemiddelde weknemer geen exorbitante bonus heeft ontvangen voor geleverde diensten. En dat de meeste blunders niet leiden tot een systeemcrash.
@26: Daar heb je in principe gelijk in.
@27: Het Ijslandse industriebeleid – rijk worden als hedgefonds – was natuurlijk riskanter dan ons ondersteunen van wegkwijnende industrie.
@15 ik zit een beetje te piekeren over het begrip “onjuiste feiten”. Het klinkt als heel precieze dingen, maar ergens klopt dat dus niet.
@15 sorry, excuses voro deze uitwijding, het ligt niet aan jou of je verhaal. Ik kom ze meer tegen (“Tegenargumenten worden op basis van onjuiste feiten opgevoerd.” Googlend), maar een feit is toch per definitie juist? Wikipedia zegt: “Een feit is een gebeurtenis of omstandigheid waarvan de werkelijkheid vaststaat, ofwel zintuiglijk kan worden waargenomen hetzij instrumenteel gemeten.” Een gebeurtenis of omstandigheid die vaststaat, kan toch niet toch onjuist worden genoemd? Ach, laat maar.
@28: Ijsland heeft danook geen groot arbeidersbestand die aan het werk gehouden moet worden.
De analogie is geheel fout. Een van de 10 rijkste families van de wereld leent geld van eenvoudige hardwerkende mensjes. De familie staat garant. Dan opeens is het geld een beetje weg. Niet helemaal. Er komen twee grote meneren die de hardwerkende mensjes helpt en het geleende geld voorschiet. De gewiekste familie gaat nu de grote meneren de schuld geven van hun probleem. Ga het geld maar afpakken van je eigen burgers, van ons krijg je niks, roepen ze vanuit hun eilandje. O ja we willen nu ook opeens graag lid worden van jullie EU clubje. Kunnen jullie de rest van onze schuld ook betalen, maar we willen niet dat jullie hier komen vissen.
Bos snapt ook wel dat hij niet alles zal krijgen van het kleine meissie. Maar hij snapt ook dat als hij niet streng is tegen het jufje, hij morgen wordt uitgelachen door haar 12 grote zussen en nooit haar moeder te spreken krijgt.
En nu ophouden met die anologiën!
Van een kale kip kan je niet plukken.
Als ze EU lid worden, is het land nog armer dan spanje en zal er alsnog veel geld heen gaan.
Maarja langs geldstromen zitten aasgieren, die opzoek zijn naar vette vis.
Het is jammer voor die risico zoekers, ze zijn hun geld gewoon kwijt schulden direct delen is een goede oplossing.
Een goed geschreven helder stuk als dit zou eens in de volksrant moeten komen of zo.
Je kan toch niet verwachten dat iemand Ja zegt en als kado 50.000 euro schuld wil voor zijn gezin…
uiteindlijk zijn ze gewoon mensen zoals u en ik, ’t wordt tijd dat de aasgieren aangepakt worden in welk land die dan ook mogen zitten!