Het vangnet volgens D66

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022
,

Met D66 kan je alle kanten uit. Hoe het programma voor de sociale zekerheid er onder D66 uit zal zien hangt met name af van de coalitiepartner die ze krijgen. En zo verstrekkend zijn de voorstellen van D66 nu ook weer niet.

Ontslagrecht

Een berucht standpunt voor D66 is het vereenvoudigen van het ontslagrecht. Maar wat wil ze er eigenlijk aan veranderen? In praktijk maar weinig. D66 stelt als enige verandering voor dat de toetsing van het ontslag niet verplicht zal moeten zijn. De partij ziet daarin het voordeel voor werknemers dat de doorstroming op de arbeidsmarkt bevorderd wordt.

Dat is mooi voor mensen zonder baan. Maar voor mensen met een vast contract is het geen goed nieuws. Terecht wijst D66 dan op het verschil in rechtspositie tussen mensen met een vast contract enerzijds, en anderzijds de flexwerkers, freelancers en ZZPers. Maar in praktijk betekent het voorstel van D66 dat er aan het verschil in rechtspositie niets gedaan wordt. Het is voor de laatste alleen lastiger zijn recht te krijgen.

WW en bijstand

Wie ontslagen wordt, heeft recht op WW. Mij lijkt het logisch dat wanneer het ontslagrecht wordt ingeperkt, dit gecompenseerd wordt. Bijvoorbeeld via de WW. En D66 wil de WW dan ook verhogen. Daar profiteren niet alleen medewerkers met een vast contract van, maar ook mensen met een tijdelijk contract en uitzendkrachten.

Tot zover geen slechte ruil dus. Zeker niet omdat D66 op dit pakket ook nog het recht op bijscholing legt, wat normaal nu slechts uit de ontslagvergoeding komt of bij de werkgevers moet worden afgebedeld. De WW moet volgens D66 echter niet alleen hoger zijn, maar ook korter. Als iemand tegen zijn zin in langer werkloos is, krijgt hij van D66 de rekening dus keihard gepresenteerd. Dan kan hij versneld de bijstand in.

En die bijstand wordt er als het aan D66 ligt waarschijnlijk niet vrolijker op. D66 wil de Wajong, de WSW (sociale werkplaatsen) WWB (bijstandswet) in één wet onderbrengen. Vervolgens dienen alle mensen die daar gebruik van maken aan het werk te komen, bij reguliere werkgevers.

Een prachtig ideaal, iedereen aan het werk en nog voor een eerlijk loon ook. Maar dit zegt iedere partij voor de verkiezingen, en dat al meer dan tien jaar lang. Wat D66 nu eigenlijk anders wil doen in de bijstand wordt uit het verkiezingsprogramma niet duidelijk.

Werkgevers

Ook opvallend is dat de hervorming van het ontslagrecht zoals D66 dat voorstelt voor werkgevers helemaal niet zo gunstig is. Zeker, ontslag aanzeggen is makkelijker want met een redelijk voorstel (of een flinke bak bluf) kunnen werkgevers een rechtsgang voorkomen. Werkgevers moeten echter wel het eerste half jaar WW gaan betalen. Ik kan me niet voorstellen dat een werkgever daarop zit te wachten. Administratief wordt het er ook niet eenvoudiger op.

ZZPers

Toch zit er voor één groep mensen op de arbeidsmarkt wel een lichtpuntje in het programma van D66. D66 is namelijk verliefd op de ZZPer. D66 wil dat ZZP-ers gemakkelijker aan kunnen haken bij sociale voorzieningen. Zo kunnen ze toegang krijgen tot een vrijwillig pensioenfonds en de WIA om hun arbeidsongeschiktheidsrisico te verzekeren. Op een arbeidsmarkt waar steeds meer mensen vaak noodgedwongen als ZZPers werken is dat hoog nodig.

Alternatief

D66 wil het redelijke alternatief zijn voor liberalen die hun VVD hebben zien veranderen in een conservatieve PVV-light die ondanks de crisis nog dogmatisch vasthoudt aan haar neoliberale ideologie. D66 wil duidelijk een andere economie, duurzaam en innovatief. De VVD ziet het stimuleren van ondernemen daarbij met name als het verstrekken van subsidies en voordelen aan grote bedrijven. D66 daarentegen is hip en jong en investeert het liefst in het MKB en in ZZPers, en in omscholing en doorstroming op de arbeidsmarkt.

Voor wie ondanks zijn eigen inzet toch een langere tijd geen werk kan vinden, leveren beide partijen echter een mager sociaal vangnet op. Zowel D66 als de VVD zijn voor een hogere maar kortere WW en het samenvoegen van de WSW, Wajong en WWB. We zouden D66 daarmee de VVD-light kunnen noemen.

Conclusie

D66 heeft de mond vol van hervormen. Maar hoe ze de sociale zekerheid daarvoor wil hervormen wordt uit het verkiezingsprogramma niet altijd even duidelijk. Teleurstellend is daarbij dat het verschil in rechtspositie tussen mensen met verschillende soorten contracten, waar D66 samen met GroenLinks terecht de aandacht op vestigt, uiteindelijk niet fundamenteel wordt aangepakt. En waar er sprake is van een inperking van het ontslagrecht gaat dat niet gepaard met een erg ruimhartige compensatie via de algemene sociale voorzieningen.

Terwijl zo een uitruil van rechten zeer in het belang zou zijn van werknemers, want het huidige ontslagrecht is een zinkend schip dat steeds verder uitgehold wordt, en waar steeds minder mensen op de arbeidsmarkt gebruik van kunnen maken.

Het hangt er naar ik vrees maar net vanaf met welke coalitiepartner D66 zou gaan regeren hoe een en ander uit zal pakken. Met de SP in de coalitie kan D66 wel eens heel groen en sociaal worden. Maar met de VVD in één kabinet zou de VVD-light zomaar wel kunnen veranderen in de VVD-ultra-heavy.

Reacties (21)

#1 Bismarck

Maar in praktijk betekent het voorstel van D66 dat er aan het verschil in rechtspositie niets gedaan wordt. Het is voor de laatste alleen lastiger zijn recht te krijgen.

Nu ja, het verschil wordt dus kleiner. Mijns inziens alleen op de verkeerde wijze. Gemiddeld komt de werknemer als het aan D66 ligt in een zwakkere positie. Beter zou de rechtspositie van flexwerkers versterkt worden (toegegeven, hoe dat dan precies moet, kan ik ook niet één-twee-drie aangeven).

  • Volgende discussie
#1.1 Klokwerk - Reactie op #1

Ik zelf zou ervoor kiezen om zoveel mogelijk specifieke regelingen en bepalingen voor één van beide groepen af te schaffen en te vervangen door regelingen waar iedere groep op de arbeidsmarkt evenveel van profiteert.

  • Volgende reactie op #1
#1.2 McLovin - Reactie op #1

Ja die gedachtekronkel maken wel meer partijen naar mijn mening. Eerst werd jarenlang geruisloos gerommeld aan de bescherming van de werknemer. Er zijn best veel “truken” voor werkgevers om snel van werknemers af te komen. De mythe dat Nederland een whalhalla is voor werknemers schijnt toch echt een lobby verhaal van Wientjes en co te zijn. Onderhand is door allerlei bestaande regelingen zoals 0-uren contractne etc een grote groep Zwakke werknemers ontstaan en om het gat in rechts- en baan zekerheid tussen deze en de vaste werknemers te verkleinen gaan we de rechten van de laatste groep inperken….wat is de logica daarvan?
iets met betere doorstroming. ook dit is een ideologische wensdroom die niets met de realiteit te maken heeft.

  • Vorige reactie op #1
#2 servetius

Met de partij die opnieuw handlangers naar Afghanistan stuurde kun je inderdaad kennelijk alle kanten op.
Maar wat wil je, zoals prof Jan Pen in de tijd van oprichting van D66 zei, ‘waarom zouden ook tandartsen niet aan politiek mogen doen ?’.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Noortje

“Zeker, ontslag aanzeggen is makkelijker want met een redelijk voorstel (of een flinke bak bluf) kunnen werkgevers een rechtsgang voorkomen. Werkgevers moeten echter wel het eerste half jaar WW gaan betalen. Ik kan me niet voorstellen dat een werkgever daarop zit te wachten. Administratief wordt het er ook niet eenvoudiger op.”

N = 1, maar ik zit hier als werkgever niet op te wachten. Goeie werknemers wil ik zo lang mogelijk houden en bekijken hoe diegene nog beter kan worden (door bijvoorbeeld scholing) en slechte werknemers wil ik zo kort mogelijk houden. Bij beeindiging van een jaacontract van een slechte werknemer (die dus al schade aan het bedrijf heeft gedaan door slecht presteren), daarna nog eens 6 maanden doorbetalen, is financieel, voor het mkb althans, niet haalbaar. Bovendien investeer ik als werkgever liever in de mensen die wel vooruit willen en hun werk leuk vinden, door daar scholing aan te bieden. Op deze manier is het een grote schadepost en bovendien een desinvestering. (sorry, waardeloze interpunctie ;o) )

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3.1 Bismarck - Reactie op #3

Ik ben wel benieuwd hoe jij dan aankijkt tegen de vorige situatie (ik begrijp dat dat is: Een werkgever kan een werknemer 3 jaar tijdelijke contracten geven, waarbij niet-verlenging voor de werkgever niet kostbaar is. Daarna volgt een vast contract)?

  • Volgende reactie op #3
#3.2 Noortje - Reactie op #3.1

Hoe ik het over het algemeen doe is eerst een tijdelijk contract (half jaar of jaar) en bij echt goed presteren een vast contract. Je hebt als werkgever namelijk een groot belang bij binding met goede werknemers. Ik weet dat er werkgevers zijn die zo lang mogelijk doorgaan op een tijdelijk contract, zeker in deze voor ondernemers onzekere situaties, maar uiteindelijk ben je als werkgever gewoon heel blij met goede, gemotiveerde en vrolijke (!) mensen.
Het moeilijke zijn de twijfelgevallen: past hij in het team, is hij echt goed genoeg? Bij een klein bedrijf kan een mismatch namelijk een heel team naar beneden halen (denk aan iemand die roddelt op de werkvloer, bij 6 of 7 man kan dat heel naar zijn). Dan ga je langer door op een tijdelijk contract of verleng je niet.
Wat ook moeilijk is zijn mensen die door omstandigheden een andere houding krijgen. Bijvoorbeeld door problemen thuis (of een situatie waar ik nu mee te maken heb, alcoholmisbruik). Bij een vast contract zit je dan als werkgever echt klem.

#3.3 McLovin - Reactie op #3.2

Ik snap het dilemma wel van de werkgevers, zeker van de kleine ondernemingen dat deze eerst een goed beeld wil hebben van nieuwe werknemers enzo voor je ze een vast contract aanbiedt maar het houdt ook een keer op zeg maar. Ondernemen is risico nemen hoor ik altijd dus volgens mij valt de situatie dat een werknemer na 2 jaar toch niet lekker in de groep valt, problemen thuis krijgt, ziek wordt , been breekt door skiën, weet ik wat…gewoon onder de noemer bedrijfsrisico.

#3.4 Noortje - Reactie op #3.3

Uiteraard. Dat hoort erbij. En zoals je altijd risico’s probeert te beperken (een goede medewerker die weggaat is ook een risico), doe je dat me een bedrijf ook. Maar waarop ik reageerde was op de vraag of 6 maanden ww doorbetalen wenselijk was voor ondernemers. En volgens mij is dat iets waar de meeste werkgevers niet blij van worden.
Uitgaande van risicobeperking klopt de post van 017, of zal er nog conservatiever uitgegaan worden met aannemen nieuwe mensen, dus minder investeringen in groei. Op microniveau nogmmeer voorzichtigheid, op macroniveau minder economische groei. Lijkt me onwenselijk.

#3.5 Rob - Reactie op #3

Ik weet niet zoveel af van arbeidsrecht in Nederland maar als het jaarcontract van iemand afloopt en je verlengt dat niet, dan zou je volgens het voorstel van D66 die persoon toch helemaal niet 6 maanden moeten doorbetalen?

  • Vorige reactie op #3
#3.6 Noortje - Reactie op #3.5

Het zijn allemaal nog voorstellen, maar er is inderdaad een koppeling tussen lengte van dienstjaren en lengte van doorbetalen ww.

#3.7 Rob - Reactie op #3.6

Ik bedoelde eigenlijk te zeggen dat zodra een contract is afgelopen je toch helemaal geen verplichtingen heb tegenover de werknemer. Het ontslagrecht heeft toch betrekking op ontbinding van een contract?

Zeg het gerust als dit niet klopt.

#3.8 Noortje - Reactie op #3.7

Nu is dat het geval. Bij een tijdelijk contract mag je een aantal keer verlengen (gemaximeerd aantal, gemaximeerd totaal aantal jaren). Bij niet verlenging zijn er geen verplichtingen. Bij vast contract, ongeacht aangal dienstjaren, moet ontbinding via uwv of rechter (met meestal ontslagvergoeding) of in overleg via een vaststellings oveenkomst (“we zijn het samen eens contract”).
In het lenteakkoord en in plannen van d66 moet de werkgever tot maximaal 6 maanden ww doorbetalen, zowel bij tijdelijke contracten (dus ook vakantiekrachten) als vaste contracten. De gang naar uwv of rechter is voor zover ik begrijp vervallen of erg veel makkelijker, maar een vaststellingsovereenkomst zal onder ditzelfde regime vallen en dus practisch gezien vervallen. Hoe e.e.a. Geeffectueerd wordt is natuurlijk nog te bezien.

#4 lapis

D66 is namelijk verliefd op de ZZPer.

Prachtig hoe zo’n klein woordje iemands politieke voorkeur kan blootleggen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4.1 Klokwerk - Reactie op #4

… of hoe mensen vergaande conclusies denken te kunnen trekken uit een klein woordje ;)

#5 Benach

En waarom zouden tandartsen niet aan politiek mogen doen Servetius? Zijn tandartsen niet gekwalificeerd om een politicieke mening en dus een politieke functie te hebben. Volgens mij zou in het ideale geval een volksvertegenwoordiging een representatieve afspiegeling van de samenleving moeten zijn, dus daar horen ook tandartsen bij.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5.1 FiFa - Reactie op #5

Omdat politici het liefst alle tanden en kiezen uit onze bek trekken en een tandarts dat niet doet omdat hij/zij daarna geen werk meer heeft.

#6 Henk van S tot S

Kort samen gevat?:
Dat programma is dus net een hok met kameleons.
Na de verkiezingsuitslag kan Alexander de beestjes aanpassen zoals hij wil en daarna het gat in het regeringspluche drukken.
Want dat is wat die mooiprater graag wil. ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Dr Banner

pannenkoekenbeslagrecht

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Theo

Het eerste jaar WW laten betalen door de werkgever levert geen enkele prikkel op voor de werkgever om harder te lopen om de ex-werknemer sneller weer aan het werk te helpen. Het volstaat om hiervoor een door de verzekeringsmaatschappijen nog te onwikkelen verzekering af te sluiten. De WW-premie wordt verlaagd, de premie voor de verzekering komt hiervoor in de plaats. Dit zelfde is ook gebeurd bij de Ziektewet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Kalief

Teleurstellend is daarbij dat het verschil in rechtspositie tussen mensen met verschillende soorten contracten, waar D66 samen met GroenLinks terecht de aandacht op vestigt, uiteindelijk niet fundamenteel wordt aangepakt.

Dat is niet teleurstellend. Fundamenteel aanpakken van verschillende soorten contracten betekent namelijk dat je van bovenaf een one-size-fits-all contract moet gaan opleggen. Dat is hooguit een verbetering in de ogen van een fossiele communist.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie