De Nazi-tijd had ook positieve kanten? Volgens een kwart van de Duitse bevolking wel. Op voorbeelden zoals de aanleg van het Duitse snelwegenstelsel, het terugdringen van de werkloosheid, de lage criminaliteit en het stimuleren van gezinnen reageerden zij positief in een enquete van het blad Stern.
Zelf kan ik het toch moeilijk los zien van de slachtoffers van het Nazi-bewind. En ik ben niet de enige. Dieter Graumann, vicevoorzitter van de Centrale Raad van Joden, ziet weinig positiefs en al helemaal niet in de uitkomst van de enquete:
Het is een lelijk en rampzalig resultaat. Het maakt me boos en verdrietig.
Graumann beschouwt de peiling als een waarschuwingssignaal en roept op tot meer onderwijs over het nazitijdperk. Terecht wat mij betreft.
Reacties (24)
Behalve dat die zogenaamde “goede kanten” (behalve het stimuleren van grote gezinnen dan – en je kunt je afvragen of dat wel zo gunstig was) het gevolg waren van processen die al tijdens de Weimar-republiek in gang waren gezet. De nazi’s hebben daar echt vrij weinig aan bijgedragen.
@1
q.e.d onderwijs helpt! :-)
maarreh kom, iets meer credits voor de Nazi’s graag.
Ik bedoel plannen maken is 1, ze ook uitvoeren is 2.
Dat vereist daadkracht, een afspraak is afspraak mentaliteit, en duidelijkheid. Niet om de hete brij heendraaien.
Hmmm, klinkt bekend… :-S
Zelfs de halve (complete) vernieting van de aarde heeft nog voordelen, dus dat soort onderzoeken geven een voorspelbare uitslag. Iedereen weet dat onder Stalin 30 miljoen mensen zijn vermoord, maar ook dat regime had voordelen. Onder Mao gingen ook miljoenen het graf is, ook dat bewind had voordelen. Je kan bijna geen situatie opnoemen of er kleven wel voordelen aan. Neem nu Balkenende….. ach laat maar.
Door net te doen alsof de Nazi’s alleen maar evil, kwaardaardig en Lord Sauron in Flesh waren, doe je ze geen recht. Je maakt ze bijvoorbeeld groter dan ze waren, en je gaat voorbij aan de realiteit. Volgens Adriaan hierboven had zelfs het bewind van Mao – een veel grotere boef dan Hitler – zijn voordelen, al zou ik er niet zo 1,2,3 eentje kunnen benoemen.
Erken nou gewoon dat slechte mensen ook slechts gewoon mensen zijn, dat is toch geen onredelijke of antisemitisch?
Die vraag is al zou oud.
What have the Romans done for us?
Ik geloof dat Mao’s legacy geen uitgemaakte zaak is. De economie ging er steeds beter en meer mensen konden lezen en schrijven. Vraag is of dat zonder Mao ook niet zou zijn gebeurd.
Mensen gingen achter Hitler aan lopen omdat hij ze in ieder geval een bepaald soort nieuw elan voorhield. Daarbij ging het heus niet alleen om antisemitisme: joden vonden het nationalisme zelf ook heel aantrekkelijk.
De nazi’s waren erg tegen roken, maar een rookverbod kregen ze niet gedaan. In die tijd werd onderzoek naar kanker gedaan en met televisie geëxperimenteerd.
In Nederland geldt nog steeds de Duitse tijd, die op 16 mei 1940 werd ingevoerd, en het ziekenfonds is uit 1941.
Ik geef BartB gelijk. Mensen willen altijd zo graag dat slechte mensen helemaal slecht zijn. Maar zo langzamerhand lijkt het erop dat mensen bij het verwezenlijken van hun idealen of wat nuchterder gezien, hun doelen, gerust over lijken gaan (hoewel de Nazi’s een stapje verder gingen en het maken van lijken ook tot doel hadden.) Zij, die hun idealen delen, gaan daar heel ver in mee. Dat geldt vandaag de dag net zo. Ook in onze cultuur: de vele ziekenhuisdoden worden geaccepteerd als slachtoffer van een procedure- of systeemfout, maar als een alternatieve genezer een slachtoffer maakt, wordt hem of haar dat zwaar aangerekend.
Ja je kan naar onderdelen kijken en dan zit er altijd wat positiefs bij. Verveled is dat je vaak bepaalde onderdelen niet los van elkaar kunt zien (omdat ze afhaneklijk van elkaar zijn). Het is dan dus nogal zinloos om naar onderdelen te kijken (dan krijg je, logischerwijs dit soort uitslagen). In het geval van totalitaire regimes, moet je het pakket al zeker als geheel zien. Dat geheel is, in een totalitaire staat, toch zelden goed.
onzinverhaal. Als een regime goede en slechte dingen oplevert, moet je de goede zaken zien te behouden en van de slechte afstand nemen. Ze hebben in duitsland toch ook niet alle autobahnen gesloopt na de 2e wereldoorlog. Hebben ze nog steeds lol van, en in de kever hebben we allemaal nog decennia lang rond gereden.
En als hitler de economie overeind kon trekken dan moet je daar gewoon lering uit kunnen trekken, kijken wat hij goed deed en dat na-apen (dit alles uiteraard slechts alleen als die economische groei niet gebaseerd is op een dolgedraaide oorlogsindustrie of dergelijke ellende)
@9
zou er iets als een dolgedraaide vredesindustrie bestaan? Lijkt me wel koel
@9: Kijk, doe je het toch. Hoe kwamen die autobanen er? Door mensen onder dwang en slechte omstandigheden aan het werk te zetten. Een dwang die weer het gevolg was van de absolute macht die Hitler en zijn partij naar zich toe hadden getrokken. Je kunt dus de goede dingen niet los zien van de slechte.
Je kunt dus niet vragen:
-Zijn die autowegen die Hitler liet bouwen goed?
Maar wel:
Is het goed dat Hitler meer dan 100.000 mensen onder miserabele omstandigheden met behulp van dwangarbeid 4000km autoweg liet bouwen, mogelijk gemaakt door een absolutistisch en geweldadig regime?
Op de 1 of andere manier zie ik op die tweede vraag een stuk minder mensen bevestigend antwoorden.
Wat het volk zo gauw vergeet is dat de gemiddelde Duitser ten tijde van de bouw van Hitler’s 4000 Km Autobahn never te nooit niet genoeg geld bij elkaar kon sparen om eroverheen te kunnen karren. Speeltjes voor de elite, niks maatschappijverbeteraar. Maargoed, ze worden niet voor niks geroemd om hun propaganda.
Heeft iemand in deze interessante discussie al laten vallen dat de Autobahnen helemaal geen idee waren van AH en zijn nazi’s? AH heeft die zich toegeëigend, net zoals alles wat op succes leek en alles wat een sof werd, inclusief de totale teloorgang van het duizendjarige Derde Rijk (whoehaha) werd door hem in de schoenen van een ander geschoven. In zijn troebele ogen had uiteindelijk het hele Duitse volk jammerlijk gefaald, behalve hijzelf uiteraard.
Onvoorstelbaar eigenlijk dat er na zo’n zelfveroorzaakte verpletterende ontluisterende schaamtevolle nederlaag nog neo-nazi’s zijn. De misdaden laten we dan maar even buiten beschouwing.
Dat deze discussie al bijna niet gevoerd mag worden verbaasd me wel. Wat voor moeite hebben mensen toch om in te zien dat geschiedenis niet een kwestie van zwart/wit of goed/slecht is, maar een moeilijk en complex geheel waar best overna gedacht mag worden.
@ 14: eens. Deze discussie moet juist wel gevoerd worden, precies de reden waarom we het er hier over hebben.
Ik heb zo’n idee dat uitkomst van de discussie duidelijk is: iedereen vindt zo’n beetje dat het geen zin heeft om die “goede kanten” van het naziregime te waarderen – als ze al echt “nazistisch” waren – omdat het met veel te veel misdadigheid gepaard ging.
Mijn reactie op die kwart Duitsers is zoiets als: “Na – und?”
@16: ier misschien wel, maar die kwart Duitsers die die vraag bevestigend beantwoordt, denkt er blijkbaar niet over na hoe de bouw van die autowegen mogelijk gemaakt kon worden. Zal allicht ook wel te maken hebben met de vraagstelling. Je kan met enquetes altijd wel schokkende resultaten krijgen als je vraagstelling maar suggestief genoeg is en je interpretatie juist losgekoppeld wordt van die suggestie.
Je kunt bijvoorbeeld de volgende vraag in een enquete opnemen:
-Welke straf vindt u da A. Hitler had moeten krijgen voor de tientallen doden die hij op zijn geweten had, inclusief het vergassen van 6 miljoen joden?
Vermoedelijk kun je dan in je rapport schrijven: Een grote meerderheid van de Nederlanders is voor marteling en doodstraf.
Hitler kwam op 30 jan 1933 legaal aan de macht, bij de eerstvolgende verkiezing stemde ongeveer de helft van de Duitse bevolking op hem.
Dat hij aan de macht kwam was vooral een gevolg van het 1919 Versailles onrecht wat Duitsland was opgelegd, de sinds Versailles voortgezette oorlog tegen Duitsland, nu economisch, en de gigantische werkloosheid die rond 1930 bestond.
Hitler beloofde een einde aan honger en bevroren voeten (leren schoenen konden de werklozen zich niet meer veroorloven).
En hij hield, in tegenstelling tot Roosevelt die ongeveer gelijktijdig aan de macht kwam, woord.
In 1936 was er in Duitsland vrijwel geen werkloosheid meer.
In 1938 kwam Roosevelt er achter dat de VS werkloosheid nog even hoog was als in het jaar dat hij gekozen was, 1932.
Hitler deed nog veel meer, hij schafte de Duitse klassenmaatschappij af, zorgde voor kredieten voor huizenbouw, liet cruiseschepen bouwen zodat Duitse arbeiders op vakantie naar het buitenland konden.
Wat hem gehaat maakte in het buitenland was het terugdraaien van de 1919 Versailles onrechtmatigheden, daaronder het onder Pools en Tsjechisch bestuur brengen van een 10 miljoen Duitsers, die in beide landen werden gediscrimineerd.
Heel gehaat werd Duitsland ook door het geen meer gebruik maken van internationaal bankkrediet, Duitsland sloot ruilovereenkomsten, vooral met Z Amerikaanse landen.
Vandaar dat joden Duitsland in 1933 de oorlog verklaarden, de VS jood Samuel Untermeyer in Amsterdam op het congres van de ‘Boycot Hitler Germany Committee’.
Er is nog veel meer over te zeggen, maar hier laat ik het maar bij.
Het bovenstaande zal toch wel worden gewist, de mythe dat Hitler een boef was en Churchill, Roosevelt en Stalin engelen moet en zal in stand gehouden worden.
@18: “hij schafte de Duitse klassenmaatschappij af”.
Right. En compenseerde daar weer voor.
En de joden verklaarden Duitsland de oorlog? Was dat voor of na de Neurenberger wetten?
Overigens kwam Hitler alleen maar aan een meerderheid in de Rijksdag door de KPD te verbieden en hun zetels in te pikken.
“In 1936 was er in Duitsland vrijwel geen werkloosheid meer.”
Hoe zou dat komen denk je…
@ 18: Ik heb vreemd genoeg toch het idee dat je een aantal redenen waarom Hitler gehaat werd in het buitenland weggelaten hebt…
´…het onder Pools en Tsjechisch bestuur brengen van een 10 miljoen Duitsers, die in beide landen werden gediscrimineerd.´
Toch een interessante formulering voor het met een leger binnenvallen en bezetten van andere landen. Om de deportatie van de joden uit die landen naar kampen maar niet te vergeten.
Alle oorlogsinvallen in andere landen en het ontketenen van een wereldoorlog ook vergeten? Het vergassen van miljoenen joden? Het onderdrukken van minderheden in eigen land? Moet ik nog even doorgaan?
en nog wel overvallen in Nacht und Nebel… het heeft me altijd verbaasd dat sommigen vinden dat de Wehrmacht een Ehrenhafte organisatie was. Alsof het eervol is je buurland een mes in de rug te steken en de bewoners van dat land uit te leveren en bloot te stellen aan het moordenaarsapparaat van het nazi-regime.
Het volledig “demoniseren” van welke beweging dan ook werkt volgens mij voor de toekomst contra productief. Als je nazi’s als volledige vuurspuwende demonen neerzet vergeet je dat het uiteindelijk ook gewoon mensen waren. Het geeft je een vals gevoel van superioriteit en veiligheid omdat je denkt dat je alle monsters kan herkennen; dat zijn namelijk monsters. Helaas is het eigenlijk nooit zo, alle “monsters” zijn ook gewoon mensen.
@18
De gerenommeerde historicus Niall Ferguson maakt in zijn boek the Pity of War over de Eerste (!) Wereldoorlog gehakt van de gedachte dat de strenge eisen van Versailles geleid hebben tot de Tweede. Duitsland kon op een gegeven moment de herstelbetalingen vrij goed voldoen maar zich toen bewust naar de economische afgrond heeft geleid.
Moet het even precies op zoeken, maar dat ontkracht nogal je argument.
@23: Ik ben _heel_ benieuwd. En bedenk, één historicus maakt nog geen zomer.