Michael Moore wilde in zijn stand up show TrumpLand iemand aan het woord laten die iets aardigs zei over Hillary Clinton. Dat had ze wel verdiend, na alle haat die ze de laatste maanden over haar heen had gekregen. De lichten in de zaal dimden, het bioscoopscherm ging aan. We zagen een jonge Donald Trump die, ergens ten tijde van een schandaal rond Bill Clinton, zei dat Hillary het wel zou redden. Ze was een sterke, intelligente vrouw en een zorgzame moeder. Of woorden van soortgelijke strekking.
Donald Trump zag er doodnormaal uit. En praatte doodnormaal. Hij was ongetwijfeld de zelfingenomen narcist die hij altijd is geweest, maar het had niet de groteske trekken die het nu heeft. De vadsigheid, die hangende mond, het kapsel, het was allemaal nog in toom. Het deed me denken aan The Picture of Dorian Grey van Oscar Wilde. Waarin de hoofdpersoon een portret van zichzelf op zolder opgeborgen heeft dat in zijn plaats ouder wordt. Terwijl de hoofdpersoon jong en mooi en onberispelijk blijft, rot het portret boven weg, lijdend onder de verdorven daden van zijn geportretteerde.
Dat is Trump. Het portret van een systeem dat verrot is.
In de laatste uitzending van Droomland Amerika vertelde George Packer, commentator van The New Yorker en schrijver van The Unwinding, over Washington. Hoe congresleden het grootste deel van hun tijd bezig zijn met fundraising, om hun herverkiezingen te financieren. De helft van de tijd zijn ze bezig met lobbyisten van wie ze geld krijgen. Volgens Packer is de middenklasse langzaam maar zeker aan het verdwijnen. In de loop der tijd hebben ze de culturele agenda van de conservatieven overgenomen: tegen het homohuwelijk, tegen abortus en tegen immigratie. En nu de middenklasse in economische malaise aan het verdwijnen is, rest hen niks dan woedend te zijn op de politieke elite die de Amerikaanse democratie in de uitverkoop heeft gedaan. Deze woedende ex-middenklasse ziet Trump als de man die buiten het systeem staat. Terwijl hij er natuurlijk een product van is. Maar dat is dan juist weer bewijs dat hij precies weet hoe verdorven die wereld in elkaar zit.
Michael Moore had een vergelijkbare analyse. Hij zag het bij de arbeiders van de autofabrieken in Flint, Michigan, waar hij vandaan komt en waar Trump de enige was die de directeuren van General Motors lik op stuk durfde te geven. Moore begreep de frustratie van de Trump-stemmers, maar hij drukte ze op het hart over hun Clinton-haat heen te stappen. Met valide en minder valide argumenten, inclusief zijn eigen theorie dat Hillary Clinton als reactie op de manier waarop ze werd behandeld toen ze zich als First Lady met de gezondheidzorg ging bemoeien, jarenlang haar ware aard heeft verborgen om straks een superprogressieve agenda uit te voeren. Als een schaap in wolfskleren.
Moore trok alles uit de kast om Trump-stemmers op andere gedachten te brengen. Het zal de grootste middelvinger uit de moderne geschiedenis worden, zei hij. Een middelvinger die een dag, een week, hooguit een maand goed zou voelen. Maar dan zou het voorbij zijn. En is Donald Trump voor minstens vier jaar President van je land.
Een dag later zag ik dat Slavoj Žižek voor Trump zou stemmen. Hij zat verdacht veel aan zijn neus. Dus of hij het echt meende…
Reacties (34)
Je zou Zizek haast gelijk geven.
Waar Clinton absoluut de fout in ging was in haar kwalificatie van Trump-stemmers als ‘deplorable’. Dat is de grootste fout die je je als gevestigd politicus kunt maken in een land waar de ergernis en het wantrouwen over de zittende politiek tot grote hoogte is gestegen. Als ze verliest, zal het zijn vanwege haar totale onbegrip voor de situatie van de mensen die nu alles verwachten van Trump (en het helaas ook niet zullen krijgen).
@1 Niets menselijks is haar vreemd. Een herhaling overigens van de evenwel domme zet van Romney om (achter gesloten deuren, zo slim was ie dan wel weer) het halve land af te schrijven. En dat heeft hem wellicht ook het presidentschap gekost.
Ach ja, als een kandidaat wordt gekozen ondanks het feit dat hij/zij een slechte campagnevoerder is dan kun je tenminste niet verblind raken door charisma en teleurgesteld worden. Ik zie in Hillary minder Moore’s superliberaal en meer een white-paper technocraat.
Maar ja, aan de andere kant heeft Trump in zo weinig woorden laten blijken dat hij als puntje bij paaltje komt gewoon het GOP establishment zijn beleid uit zal laten zetten. Dus als conservatief stem je ook maar voor een symbolische lintjesknipper.
Ik zie linksom of rechtsom (pun intended) de boel vooral bij het oude blijven.
@2: Het probleem met het GOP establishment is dat zij, binnenin, ook hartstikke verdeeld zijn. Bij het aantreden van W dacht iedereen ook dat het een isolationistische president zou worden – zo had hij immers campagne gevoerd. Bovendien, isolationisme is typisch voor Republikeinen, nietwaar? Goed, er kwam een vette aanslag tussendoor en dat kan zelfs de meest volhardende vent 180 graden laten draaien, maar dat de VS onder zijn leiding niet aan kinetisch buitenlands beleid zou gaan doen, was een groot, groot misverstand, dat zou wel blijken.
@1 zou een mooie mop zijn, als het nu net Hillary is die de verkiezing verliest vanwege een beledigende opmerking.
@3 Ja joh, Ronald Reagan en George H. Bush voerden ook al zulk ‘isolationistisch’ beleid…
Nog los daarvan: Bush vulde zijn kabinet met neoconservatieven en die hadden al midden jaren negentig een agenda geschreven dat ze het halve Midden-Oosten wilden omploegen, om zo de Amerikaanse hegemonie veilig te stellen.
En dat is dus ook precies wat ze hebben gedaan, zodra ze de kans kregen.
Kijken we dan naar de types waar Trump zich mee omringt, dan zijn dat theocratische gekkies als Pence (hardvochtig voor de onderklasse, repressief t.a.v. vrouwen) en chauvinistische gekkies uit de Breitbartkoker. Die laatsten zien zelfs hyperrechtse Republikeinen als Paul Ryan en Eric Cantor als sslinkse ‘verraders’.
Het beleid laat zich uittekenen.
@5: Hm ja. Maar ik zie eigenlijk geen weerwoord op mijn suggestie dat Trump een niet-isolationistische president zou zijn. Alle mensen die je nu noemt, kijken het liefst niet over de grens.
Ik vind Trump een walgelijk persoon. Toch hoop ik dat hij wint. Zegt meer over hoe ik denk over die nare Hillary en de corrupte op geld beluste politiek in het algemeen. Tegenwoordig is een clown misschien wel de beste president. Je ziet dan tenminste wat het is.
@Prediker: “Nog los daarvan: Bush vulde zijn kabinet met neoconservatien en en die hadden al midden jaren negenti ..”
Trump is toch een vrij grote trendbreuk binnen de GOP. De Bushes hebben toegegeven geen Trump te gaan stemmen.
Dat zegt toch wel iets.
@8 Ja, dat zij ook inzien dat Trump als persoon volkomen ongeschikt is voor het ambt van president (qua persoonlijkheidsstructuur, gebrek aan ervaring en capaciteiten) en dat zijn retoriek en agenda ronduit racistisch en fascistoïde is.
Maar dat was helemaal het punt niet: punt was dat je vooral ook moet kijken we er omheen hangen.
@Prediker: de meningen zijn zeer verdeeld of Trump wel of niet geschikt is. Ik vind hem uitermate geschikt. Hij heeft zeer succesvol zaken geagendeerd die voor veel Amerikanen belangrijk zijn.
Clinton is teveel meer-van-hetzelfde en veel mensen lusten dat niet meer. Er is een FUD-campagne tegen Trump, maar dat is logisch in deze verkiezingsstrijd.
Over de vermeende racistische agenda: Met veel migratie/illegalen loop je op een gegeven moment tegen een grens aan. De gastvrijheid/opnamecapaciteit van ieder gemeenschap mensen is eindig. Worden die grenzen niet gerespecteerd dan krijg je vroeg of laat ieder volk aan de populist.
De grenzeloosheid van de politiek correcte kerk lokt uiteindelijk ressentiment uit. (We zien datzelfde ook een jaar na “Wir shaffen das’ in Duitsland.).
Klopt joh. Idioten en (latente) racisten vinden hem zeer geschikt; de meeste fatsoenlijke mensen hebben wel door dat hij een con-/bullshit-artist is die slechts één ding goed kan: gewetenloos bluffen.
Hij heeft zovaak bankroet aangevraagd en verlies geleden dat hij al decennia lang geen federale belasting heeft betaald; het enige waar hij goed in is, is branding. Anderen betalen om zijn naam op hun gevel te hangen, want voor de goedgelovigen straalt die naam succes en weelde uit, maar het is een en al klatergoud en protserigheid.
De man is een pathologische narcist, die er genoegen in schept om vrouwen te kleineren en aan te randen; voor wie geen leugen te groot is en die zelfs vermeende krenkingen niet kan laten lopen.
Hij heeft de aandachtsspanne én de zelfbeheersing van een vierjarige. Heb je ‘m gezien in dat laatste debat met Clinton? “No, you’re the puppet! You’re the puppet!”
Uitvoerbare ideeën heeft ‘ie niet. Hij roept maar wat. En als ‘ie erop vastgepind wordt, zet ‘ie gewoon nog een tandje bij, of begint ‘ie over iets anders.
We bouwen een muur! En we laten Mexico ervoor betalen! We helpen onze NAVO-vrienden niet meer zomaar uit de brand, hoor! (Goed dat Vladimir Poetin het weet…) ISIS! Obama is de stichter van ISIS, samen met Hillary! Weet je, ik had ze allang kapotgebombardeerd, samen met hun moeders, vrouwen en kinderen! Dat zal ze leren!
Dat Hillary méér van hetzelfde is, is helemaal waar. Maar ze is wel capabel. Ze heeft zich staande weten te houden in een mannenwereld. ’t Is niet ideaal, ik had liever Bernie Sanders gehad (maar dan zo’n vijfendertig jaar jonger); maar hé, je kunt nou eenmaal niet alles hebben. ’t Is nog een wonder dat ‘ie zover is gekomen: dat geluid is nu niet meer te negeren voor de Democratische Partij, al zullen ze dat wel proberen.
Als Amerika de immigratie wil stelpen, zou ze er goed aan doen bij te dragen aan de sociaal-democratie en een sterke civil society in Mexico en andere Latijns-Amerikaanse landen. Ze kan beginnen met de ‘war on drugs’ te staken. Die werkt de georganiseerde misdaad enkel in de hand.
@11:
Alle bewegingen tijdens de primaries (en ook de gelekte e-mails e.d.) gezien hebbende ben ik bang dat ze daar ook in zullen slagen. Of dat Sanders zich alsnog laat inkapselen door het systeem door zich op de één of andere manier aan de regering van Clinton te verbinden. Dus ik hoop voor Amerika dat hij gewoon nog een poosje niet-partijgebonden senator blijft en dat er ondertussen genoeg jongeren (laten we zeggen jonger dan 50 jr.) zich warmlopen om dat specifieke geluid te gaan representeren op diverse niveau’s.
Verder helemaal eens hoor.
@7:
Dit vind ik op zich een erg begrijpelijk standpunt. Ik heb ook wel even zo gedacht. Ik heb me er echter van laten overtuigen dat het toch wel een beetje te riskant is om te gokken op een goede afloop als Trump werkelijk president zou worden. In dat verdomde Amerikaanse systeem heeft de president net teveel macht, en Trump is toch echt wel net een tikje te narcistisch. Niet dat ik helemaal gerust ben op de gevolgen van een presidentschap van Clinton. Of zelfs maar op de uitkomst van de verkiezingen, morgen.
Over clowns als president gesproken: in Trumpland kondigt Michael Moore zijn kandidatuur voor 2020 aan voor het geval Clinton er niets van bakt. Misschien moeten we daar dan wel op hopen…
@12 Tja, dat ligt helemaal aan de Bernie-supporters zelf. Als die een grassroots-beweging organiseren binnen de Democratische Partij zelf (beetje omgekeerde van de Moral Majority uit de jaren zeventig en tachtig en de Tea Party nu) dan kunnen ze wel degelijk een invloedrijke vleugel worden binnen de partij.
Net zo goed als dat je ziet dat de Tea Party en hyperconservatieven erin is geslaagd allerlei kandidaten van hun signatuur op belangwekkende posten te krijgen en de partij steeds meer naar rechts te trekken. Er zit nu een blok in het Amerikaanse parlement en de senaat dat alles blokkeert wat Obama wil, gewoon omdat het de Democratische president is.
Je ziet dat ook aan de verkiezing van Trump. Die is daar het logische uitvloeisel van. De volgende, logische stap.
Ik zie niet in waarom dat niet net zo goed mogelijk is in de Democratische partij, al hebben die activisten wel het probleem dat ze géén multimiljonairs en miljardairs achter zich hebben die allerlei denktanks en astroturf-bewegingen organiseren.
Het is ook een kwestie van een lange adem. Je moet niet denken in vier jaar, maar in tien, vijftien, twintig jaar. Je moet zoiets ook van de grond af optuigen, een netwerk bouwen van echte sociaaldemocraten die op allerlei plekken posities innemen en verantwoording moeten afleggen aan hun achterban (de lokale, regionale, nationale activisten die het grondwerk voor hun doen).
Bernie Sanders heeft laten zien dat er een enorm potentieel zit onder democratische kiezers die snakken naar dit type populistische, sociaal-democratische boodschap. Naar een Joop den Uyl. Iemand die de afschuw van het vastgeroeste systeem kan kanaliseren én die met positieve, werkelijk constructieve oplossingen kan komen.
Bedenk wel dat toen Sanders zich kandidaat stelde, niemand hem een kans gaf. Hij kon rekenen op een paar procent van de stemmen. Een jaar later had ‘ie Clinton bijna van de troon gestoten (’t Is dat de Democraten een systeem hebben waarbij partijbonzen voor 15% de uitslag bepalen – juist om te voorkomen dat wilde kandidaten er ineens met de kluif vandoorgaan, anders was het nog spannend geworden).
@7, @13: Ik vind het een totaal onbegrijpelijke reactie. Natuurlijk, Clinton is niet brandschoon, maar dat is iets wat gewoonweg niet kan als je zo lang in het centrum van de macht verkeert. Verder is het, als je je er ook maar iets in verdiept, zonneklaar dat de meeste van de beschuldigingen aan haar adres niet zoveel voorstellen.
Er is lijkt het wel een haatcampagne tegen Clinton aan de gang sinds de jaren 90. Ze kan gewoonweg niets goeds doen. Ik zie aan de ene kant gewoon een technocraat die echt wel wat goeds gedaan heeft, en aan de andere kant Trump. Waar kan je daar beginnen? Wat we tot nu toe van hem gezien hebben is dodelijk. Niet al te intelligent, en hij is niet alleen een narcist (en volgens mij zijn de meeste succesvolle politici dat), maar ook een misogynist en een racist. En hij heeft zijn emoties niet onder controle. Jezus, ze hebben hem de regie over zijn eigen twitteraccount ontnomen!
Mocht hij gekozen worden, dan is het vermoed ik een kwestie van tijd totdat hij wordt afgezet. Er is gewoon teveel modder gevonden, en reken er maar op dat en pullitzer nog nooit zo binnen bereik gelegen heeft voor zo’n beetje elke journalist.
Daarbij. Als het interieur van je huis je niet meer aanstaat, dan brand je het huis niet af. Alleen idioten doen dat. Ik wil niet weten wat de beurzen gaan doen als Trump wint. Ik denk dat de Brexit er kinderspel bij was.
@7
Zo hebben we allemaal onze wensen. Ik op mijn beurt hoop dat Trump de gehele republikeinse partij in zijn val mee sleurt. Die partij lijkt zo langzamerhand uit louter idioten te bestaan. Zou de strijd tussen Clinton en Sanders gaan dan viel er tenminste nog wat te kiezen.
@15:
Precies, dat kan helemaal niet. Dus is het ook geen goed idee om mensen zo lang “in het centrum van de macht” te laten rondhangen.
Politicians and diapers must be changed often, and for the same reason — Mark Twain.
Niet mee eens. Wat we ervan weten is ernstig genoeg. Op zo iemand zou ik nooit uit overtuiging kunnen stemmen. Ik zou het hoogstens maar doen om nòg erger te voorkomen. Ik zou daarbij behoefte hebben aan het afleggen van een stemverklaring. Elke vorm van enthousiasme voor deze mevrouw vind ik echt volkomen misplaatst. Een beetje alsof je op de corrupte Chirac moet stemmen om te voorkomen dat Le Pen het wordt, als je je dat nog kan herinneren.
Ik ben dan wel benieuwd wat jij weet dat ernstig genoeg is @Olav.
En dat verhaal van politici – net als luiers – vaak vervangen is een vaker gehoorde opmerking. Alleen ik heb nog nooit iemand er een werkbaar plan voor zien bedenken.
Politiek is moeilijk, het is een beroep. Ik zou ook niet alle advocaten, dokters of wie dan ook elke paar jaar volledig willen vervangen. Waarom politici dan wel? Ik snap de gedachte erachter, maar de oplossing lijkt me erger/gevaarlijker dan de kwaal.
@18
Dat is een nogal technocratische invulling. Ik denk dat ik daar niet mee eens ben.
Politici zijn in een moderne democratie volksvertegenwoordigers. Oftewel: de bevolking kiest uit zijn gelederen vertegenwoordigers om hun standpunten te verdedigen.
@18:
Herhaling van zetten. Hebben we het de afgelopen weken/maanden al vaak genoeg over gehad.
Max. aantal ambtstermijnen is al een stap in de juiste richting, dat kan je uitbreiden met andere wettelijke beperkingen voor ex-ambtsdragers (en wat mij betreft hun naaste familieleden).
Ook de draaideur tussen wetgevende en uitvoerende macht moet worden gesloten.
Nee. Precies dat zou je dus juist moeten willen voorkomen, dat er een klasse van beroepspolitici ontstaat.
Mij lijkt dat niet, integendeel.
En een advocaat, dokter of draaibankmachinist die zijn/haar carrière voor een paar jaar onderbreekt om politicus te worden kan daarna altijd terug naar zijn/haar oude beroep. Of zou iets anders kunnen gaan doen. Zo zou het moeten gaan.
Ik vind het hopeloos naief. Overal is ervaring van belang, ook hier. Na 4-8 jaar teruggaan naar je oude beroep is ook een leuk idee, maar ik moet nog zien of zoiets gaat werken. In mijn vakgebied kan het niet, artsen kunnen het ook niet.
Begrijp me goed, ik snap het probleem, en ik zie ook wel wat in het idee. Het is alleen onuitvoerbaar.
Een voorbeeldje: Kleine gemeenten hebben op dit moment al een probleem met ervaring. Alle ervaren bestuurders worden “weggekaapt”. Dat levert regelmatig flinke problemen op.
Daarnaast is het maar de vraag of zulke beperkingen dingen als cliëntelisme kunnen voorkomen. Ik ben bang voor het tegenovergestelde, en misschien niet eens echt met kwade opzet.
Ik was niet bij die gesprekken. Er is dus geen “we”. Jammer.
@19: “Politici zijn in een moderne democratie volksvertegenwoordigers. ” Een president in de VS is geen volksvertegenwoordiger.
” bevolking kiest uit zijn gelederen vertegenwoordigers om hun standpunten te verdedigen.” Nee vertegenwoordigers in moderne representatieve systemen bepalen zelf hun koers waar ze dan wel op afgerekend kunnen worden. Het zijn geen doorgeefluiken. Kan ook niet.
@22:
Laat het representatieve dan maar weg. Dat strookt ook wel meer met de huidige moderne systemen, wat jij beschrijft.
@22
Natuurlijk wel. Waarom denk je anders dat er een algemene stemming wordt gehouden?
Volgens het Nederlands recht kent iedere vereniging een Algemene Ledenvergadering. Bij politieke partijen worden deze doorgaans gebruikt voor standpuntbepaling en dienen politici binnen deze grenzen te opereren. Behalve dan de ‘partij’ van Wilders.
Volgens mij is het in de rest van de westerse wereld evengoed praktijk om jaarlijkse ledenvergaderingen te houden voor redenen van koersbepaling en andere zaken van huishoudelijke aard.
@21:
Natuurlijk is ervaring van belang. Maatschappelijke ervaring heet dat ook wel eens, geloof ik. Bijvoorbeeld een dokter die minister van volksgezondheid wordt zal voor die tijd hopelijk al leidinggevende/beleidsmatige ervaring hebben bijvoorbeeld in een groot ziekenhuis of beroepsorganisatie. Kan na het ministersschap (als dat tenminste geen totale ramp is geworden) ongetwijfeld weer zó aan de slag in een dergelijke rol. Het maakt daarbij niet zo uit of je de allerlaatste techniekjes voor het verwijderen van een galblaas wel hebt kunnen bijhouden. En men kan zich natuurlijk ook op een andere manier nuttig gaan maken. Of een boek gaan schrijven. Er is geen tekort aan opties.
Heb je het dan bijvoorbeeld over wethouders die hun termijn niet vol maken omdat ze een andere positie kunnen krijgen? In mijn ogen zijn dat deserteurs, ik vind zelfs dat daar een flinke straf op zou moeten staan. Op het moment dat je zo’n ambt accepteert moet duidelijk zijn dat het niet vrijblijvend is en dat je je tijd moet uitdienen tenzij het echt niet anders kan (door ziekte bijvoorbeeld, of omdat je wordt weggestemd door de gemeenteraad).
Wat je in een democratie (zoals ook de Verenigde Staten pretendeert te zijn) wil vermijden is dat de belangrijkste posities gereserveerd worden voor leden van een politieke kaste. Voor de Julii en Claudii van deze tijd. We weten namelijk al waar dat op uitdraait.
@17: “Een beetje alsof je op de corrupte Chirac moet stemmen om te voorkomen dat Le Pen het wordt, als je je dat nog kan herinneren.”
Vervang Chirac door Sarkozy en je hebt de verkiezingen van volgend jaar.
@24: “Volgens het Nederlands recht kent iedere vereniging een Algemene Ledenvergadering. Bij politieke partijen worden deze doorgaans gebruikt voor standpuntbepaling en dienen politici binnen deze grenzen te opereren. Behalve dan de ‘partij’ van Wilders.”
Oh worden leden van parlement in Nederland gekozen door de leden van de partij. Ik dacht door de kiezers.
@23:GW 67 lid 1 ” De leden stemmen zonder last.”
@27
Wie zich verkiesbaar mag stellen voor een partij wordt meestal bepaald door de leden, ja. En vaak nog eens in de hoedanigheid van het partijbestuur.
@26:
Ja.
Dik deprimerend.
@29: “Wie zich verkiesbaar mag stellen voor een partij wordt meestal bepaald door de leden, ja. En vaak nog eens in de hoedanigheid van het partijbestuur.”
Leden in de hoedanigheid van bestuur ???? Snap hier niks van maar je doet aan alternatief staatsrecht. Verkiesbaar stellen is ook iets ander dan gekozen worden.
@31
Een partijbestuur wordt door de leden gekozen.
Klopt. Maar het een gaat vooraf aan het ander. Door zo’n voorafgaande selectie is er geen sprake van parlementsleden binnen de kader van een partij die volledig losgezongen zijn van dat partij. Natuurlijk kun je jezelf als eenmanspartij verkiesbaar stellen.
@32: ” Een partijbestuur wordt door de leden gekozen.” Is dat zo? Elk partijbestuur in Nederland wordt gekozen door alle leden van de partij, rechstreeks? Elk lid wordt ook echt gekozen, geen benoemde leden?
@33 Een partijbestuur wordt gekozen door het partijcongres. Dat kan bestaan uit alle leden of een delegatie. In het laatste geval is er sprake van indirecte verkiezing door de leden.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Partijcongres