Geen bal op tv | De Sekspolitie

COLUMN - Anderhalf jaar lang volgde documentairemaker Roy Dames de afdeling Commerciële Zeden van Den Haag in hun poging mensenhandel tegen te gaan. Gisteren was De Sekspolitie op tv.

‘Soms lijkt het wel alsof ik geiten wollen sokken en sandalen draag.’ Het was dat-ie het zelf zei, maar ik dacht het net: de agenten van de Haagse sekspolitie (zoals de afdeling Commerciële Zeden in de volksmond heet) lijken meer op maatschappelijke werkers.

De sekspolitie heeft als taak vrouwenhandel tegen te gaan. Dat schijnt enorm hoge prioriteit te hebben, maar in de praktijk merk je daar weinig van. Komt doordat het verdomd moeilijk is om slachtoffers over te halen aangifte te doen. Het probleem begint daarvoor: het slachtoffer moet eerst erkennen slachtoffer te zijn.

De werkmethode die de leden van de Haagse sekspolitie erop nahouden, komt in het kort hierop neer: babbelen. Ze proberen een vertrouwensband op te bouwen met de prostituees van wie ze vermoeden dat ze niet vrijwillig in dat leven zijn gestapt. In de hoop dat die vertrouwensband uiteindelijk uitmondt in een bekentenis en een aangifte. Maar dan nog is het hun woord tegen dat van de pooier, die beweert dat hij haar helemaal niet uitbuit en dat ze vrij is om te gaan en te staan waar ze wil. Prostitutie is een legaal beroep.

De NCRV-documentaire De Sekspolitie (van Roy Dames, chroniqueur van de zelfkant, bekend van onder andere “Meiden van De Keileweg” en “Foute Vrienden”) begint met een inval bij een pooier. Mooi staaltje Nederlands politiewerk. ‘Goedemorgen, politie,’ zegt een zware bariton. De persoon achter de voordeur weigert open te doen. De politieagent blijft beleefd ‘goedemorgen’ zeggen en waarschuwt zelf om een stapje naar achteren te doen, vlak voordat ze de deur inbeuken. In de cel krijgt de jongen een bekertje chocomel. De opgewekte vriendelijkheid waarmee de gevangenisbewaker de chocomel door het luikje schuift, vond ik haast ontroerend. Meer arrestaties vonden er niet plaats in de documentaire.

Er kwam nog wel een PVV-politicus langs op de afdeling. Hij wilde weten hoe het met de B9-regeling zat. Hij had gehoord dat daar misbruik van werd gemaakt. Om vrouwen over te halen aangifte tegen hun pooier te doen, geeft de B9-regeling recht op een tijdelijke verblijfsvergunning. Een van de agenten vertelde dat het vaak moeilijk was om te achterhalen of deze vrouwen daadwerkelijk het slachtoffer waren van vrouwenhandel. Dit vanwege het eenvoudige feit dat het vaak onmogelijk is om het te achterhalen. Wat niet hoeft te betekenen dat het niet waar is. Hij gaf een wat onhandig voorbeeld van een Nigeriaanse vrouw die per luchtballon naar Spanje was gekomen en van daaruit met een vrachtwagen naar Nederland. Koren op de molen van de PVV’er: van de B9-regeling wordt voortdurend misbruik gemaakt, afschaffen die hap.

‘You know we are here also for you, for the girls,’ zegt een van de rechercheurs tegen een Litouwse prostituee. Ze moet lachen. Ze weet het. De rechercheur vraagt hoe ze dat weet. ‘You say it all the time,’ zegt ze. Ik had eerlijk gezegd gedacht dat de afdeling Commerciële Zeden (als ik had geweten dat ze zou heten) pooiers op de huid zou zitten, mensenhandelnetwerken ontrafelde, loverboys schaduwde, dat soort dingen. Maar niks van dat al. Ze praten met de meisjes. En ze leggen hun bevindingen vast met behulp van een computerprogramma dat, zo voel je aan alles, hopeloos verouderd is.

Wat ik me nog wel afvroeg: als die rechercheurs (wat ze officieel waren, zoals ze niet nalieten te benadrukken) niet veel meer doen dan vertrouwensbanden opbouwen met de meisjes, kun je daar dan niet beter wat meer vrouwelijke agenten neerzetten?