Erbij blijven

De zaterdagcolumn van Felix Rottenberg uit de papieren editie van het Parool verschijnt iedere zondag, maandag of dinsdag op Sargasso.

Opmerkelijk tafereel dinsdag op het afgesloten Bos en Lommerplein: Murat Segili, een van de elf zelfstandige ondernemers op het plein, geeft een interview aan een ploeg van AT5. De leiding van het stadsdeel wordt tamelijk nerveus van de media en tracht alles te coördineren: ‘mediacontacten’ moeten worden aangemeld, zodat een medewerker van de afdeling Communicatie als spion-toezichthouder het interview kan bijwonen. De voorlichter die Murat schaduwt, komt rechtstreeks van het strand, in bermuda en slippers.

Behalve tijdens officiële crisisvergaderingen heeft dagelijks bestuurder Gert Timmer, belast met Economische Zaken (en ‘Buurtgericht werken’) nog geen persoonlijk contact opgenomen met de gedupeerde winkeliers. Lodewijk Asscher, de wethouder van het echte stadhuis op het Waterlooplein, is maandag wel op bezoek gegaan bij de winkeliers. Hij schrok van de toestand, prees – heel tactisch – de inzet van alle ambtenaren, maar begreep meteen dat het nog niet goed functioneerde, met al die tussenschijven en het overleg. Hij stuurde de volgende dag meteen ambtelijk manager Martin de Kok, die verstand heeft van kleine bedrijven en beschikt over een mandaat, zodat eindeloze procedures bekort kunnen worden.

Murat Segili heeft elf mensen in loondienst en zeven freelance oproepkrachten. In dit soort gevallen kan het vaste personeel een tijdelijke uitkering krijgen, maar dat gaat gepaard met enorm veel geregel bij de uitkerende instantie, het UWV. Dit vereist dus een ‘bovenlangsje’. De Kok, liever nog Asscher zelf, moet dan bellen met een lid van de raad van bestuur van het UWV en bepleiten dat er iemand wordt vrijgemaakt, ook met een mandaat, om de hele procedure in 48 uur af te handelen.

En dan moet je er elke dag achteraan blijven bellen, anders ontstaat onherroepelijk vertraging omdat een hoofd van de subafdeling B7, cliëntgroep klein winkelbedrijf van het UWV, van niets blijkt te weten en ‘een procedure-afwijking niet conform de beleidsinstructie is’. Als een hoge functionaris van de gemeente dan niet blijft duwen en drukken, mislukt het bovenlangsje zonder meer.

In de jaren tachtig, toen de stadsdelen werden ingevoerd, gebruikte Jan Schaefer dit soort voorbeelden tijdens pittige discussies met zijn collega-wethouders Walter Etty en Michael van der Vlis. Schaefer voorspelde dat Amsterdam vol kwam te staan met stadhuisjes met ijzeren Heinen, die niet kunnen improviseren en organiseren. Schaefer prefereerde wijkteams, die zeer succesvol waren gebleken in de stadsvernieuwing. Vrijwel alle managers van de gouden brigade van het projectmanagementbureau, dat nu de redding van het Bos en Lommerplein leidt, hebben in deze teams het organiseren geleerd. Dus permanent zelf contact houden met burgers, geregeld poolshoogte komen nemen in het weekeinde en altijd bereikbaar zijn.

In Bos en Lommer laat het contact zeer te wensen over. André Hammersma, eigenaar van een uitstekende zelfstandige fotozaak aan de Bos en Lommerweg, werd samen met zijn collega-winkeliers schandelijk behandeld, toen hun klandizie halveerde na de afsluiting van de weg voor de verbouwing van het plein in 2003. Ze wonnen alle procedures tegen het stadsdeel, maar kregen pas na eindeloos soebatten de schadeloosstelling waar ze recht op hadden. Het stadsdeel had het allemaal met veel zorg op zich kunnen nemen, maar delegeerde de afhandeling aan Rijkswaterstaat, omdat, zo zei de vorige stadsdeelvoorzitter Hans Luiten, ‘het niet prettig zou zijn als je dan daarover met elkaar zou praten als je als deelgemeentebestuurders bij de winkeliers boodschappen kwam doen’. Daarom neem ik geen woord terug van mijn verwijt van vorige week: dat de ambtelijke diensten en hun bestuurders last hebben van het Klein Italië-virus. Maar ze kunnen ook in de benen komen, vooral na druk van Murat en zijn kompanen, want vandaag is de dienst Dienst Werk en Inkomen speciaal open om de winkeliers te helpen bij het invullen van de giga-vragenformulieren van het UWV.
Chapeau.

Felix Rottenberg
Columnist Het Parool en associate-redacteur VPRO Tegenlicht.