Het lijkt op eerste gehoor een onschuldig liedje: een goede beat, een simpele melodie. Maar een paar seconden later spat dat uiteen. De tekst “Wij zeggen nee, nee, nee, tegen een AZC” is geen vrolijk ‘protestlied’, zoals het in de media wordt genoemd. Het is een verzameling halve waarheden, verdraaiingen en leugens, verpakt in een carnavalesk jasje. En het feit dat het nu dreigt nummer één te worden in de hitlijsten, zegt niet iets over de kracht van protest, maar over de honger naar bevestiging van vooroordelen.
De leugen als volkswijsheid
Ik ga het nummer hier niet linken, en luister het vooral niet, het wordt zelfs op YouTube meegeteld voor de hitlijsten. In ieder geval, het grossiert in verzinsels. Over luxe opvang, over privileges van asielzoekers, over dreiging en gevaar. De teksten spelen in op angst, niet op feiten. Het protesteert niet tegen beleid, maar tegen mensen. Niet tegen bestuurlijke keuzes, maar tegen menselijke aanwezigheid. En dat is het punt: dit is geen protestlied, het is een aanklacht tegen solidariteit. Waar een echt protestsong macht bevraagt, trapt dit lied naar beneden en roept het het publiek op om mee te doen.
De truc van de lach
Maar de echte kracht van het nummer ligt in de lach. Mensen zingen het mee “voor de grap”, zogenaamd als uitlaatklep voor frustratie over politiek en elite. Maar humor is hier het verdovingsmiddel. Op TV zagen we de vrolijke meewiegende hoofden toen het nummer werd gedraaid – we see you, Albert Verlinden – die eigenlijk zeggen: “Neem dit niet zo serieus.” En zo wordt discriminatie alweer salonfähig. Het klinkt niet meer als haat, maar als gezelligheid. De muziek maakt verteerbaar wat anders onverteerbaar zou zijn.
De media als versterker
De hitstatus van het nummer is niet ontstaan door muzikaal talent, maar door aandacht. Talkshows, kranten en nieuwszenders gaven het een podium, zogenaamd “om het te bespreken”. En zoals altijd met controverse in het medialandschap: wie het uitzendt, wint. De discussie over “of het mag” vervangt de vraag “wat het doet”. Elk fragment op televisie, elke column, elke playback in de studio, draagt bij aan de verspreiding van de boodschap, ook als die zogenaamd kritisch bedoeld is, maar stiekem vooral om de kijkcijfers gaat.
De schijn van technologie
Daarbij komt nog iets dat de discussie verder vertroebelt: het nummer is grotendeels met AI gemaakt. Dat staat op zichzelf los van de inhoud, maar het maakt alles nog warriger. Want wat betekent het als iemand zonder muzikanten, zonder stem, zonder artiesten, een hit kan maken? Een valide vraag die het verdient om besproken te worden zonder de achtergrond van dat de primeur op dit vlak racistische drek blijkt.
Muziek als camouflage
Terug naar het nummer: een goed protestlied spreekt waarheid tegen macht. Denk aan Dylan, of aan kleinkunst die hypocrisie fileert. “Wij zeggen nee, nee, nee” doet het tegenovergestelde: het verkleedt vooroordelen als protest, zodat ressentiment kan marcheren op vierkwartsmaat. Het schept een illusie van volksverzet, terwijl het in feite de sterkste schreeuwers een microfoon geeft.
Geen verbod, maar geweten
Censuur is geen oplossing. Maar de vraag is wel: waarom vinden we dit normaal? Waarom wordt een nummer dat mensen reduceert tot karikaturen, behandeld als ‘protestlied’, of op zijn minst als een grap? Als het nummer de top van de hitlijsten haalt, is dat geen overwinning van de vrijheid van meningsuiting, maar die van de leugen.
De vrijheid om te zingen is nooit bedoeld als vrijbrief om de werkelijkheid te vervalsen. Wie “nee, nee, nee” zingt en zegt dat het maar humor is, moet eerlijk zijn: het is geen protest. Het is propaganda die rijmt.
En ja, we kunnen daar iets tegenover zetten. Op zijn minst kunnen we proberen om de top 50 niet te laten kapen door een lied dat angst verkoopt als volksvermaak. Sargasso haakt daarom graag aan bij de poging om Vrijheid, gelijkheid, zusterschap van Sophie Straat omhoog te krijgen in de Top 50. Een écht protestlied, dat wél gaat over solidariteit, menselijkheid en moed. En lukt het niet deze week, dan wel volgende week. Luister het, het liefst op repeat.
Reacties (14)
Youtube telt ook mee voor die hitlijsten begrijp ik?
Ja, beetje onduidelijk, maar voor een aantal van die lijsten wel
Wat ik er van begrepen heb is dat bij Spotify non stop draaien, als in repeat, niet mee gaat tellen in de hitlist. (mogelijk botgedrag).
Zelfde als je het volume op 0 hebt staan.
Of andere manieren die door de algoritmes gezien kunnen worden als “onnatuurlijk gedrag”.
Na jah, lol. Wel hebben bijna allemaal wel eens liefdesverdriet gehad. En plaatjes grijsgedraaid. ;) Lijkt dit wel een beetje op.
Vast goed te omzeilen door een klein speellijstje te maken. Dit nummer er een aantal keer in. *Want zo tof*. ;)
Na ja, zoiets.
Doe het vooral met je eigen smaak en stemming ;)
https://open.spotify.com/playlist/0UC4fIXJQmtqu05oxjnfE1?si=jDj3c-EuRUCvDphvWg0AhA&pi=inj34_DRTZOgP
Kan je het beter hebben wanneer het op repeat staat.
Iemand suggereerde om er juist ook de top drie van nu erin te zetten. Geen gek idee, want wat daar staat houdt ook tegen, maar ik grok die songs niet.
Al bedenk ik mij nu net, ook een loophole, te simpel… Gewoon playlist aanzetten. Op repeat, keer of vier. Over koptelefoon/oortjes, wegleggen. En gewoon wat anders gaan doen. ;)
Even wachten, repeat.
Los van dit alleraardigst, maar ook nodig protest.
Iets fijns om te lezen voor de burger die blij is met wat moed en strohalmen.
https://www.nrc.nl/nieuws/2025/11/07/al-snel-na-de-komst-van-de-asielzoekers-verstomde-het-protest-in-katwoude-we-hebben-ons-gek-laten-maken-a4909528?utm_source=clipboard&utm_medium=clipboard&utm_campaign=share&utm_term=share-modal&gift_token=4909528~1763208723~ecsOumjhRTqn3OrrhjWolQ~XZVOOIOBP7wwhsnJ0y5FbE3QNC5DfPVgk97Y8aUDdbA
P.S. je kunt in de link alles na het vraagteken weglaten, dat is info voor de analysesoftware; wie of wat linkt door naar het artikel.
Dus het lukt heel goed zonder: ?utm_source=clipboard&utm_medium=clipboard&utm_campaign=share&utm_term=share-modal&gift_token=4909528~1763208723~ecsOumjhRTqn3OrrhjWolQ~XZVOOIOBP7wwhsnJ0y5FbE3QNC5DfPVgk97Y8aUDdbA
Ha dank! Ergste is, dat ik dat eigenlijk wel weet. Maar ergens in het verslappen in alle privacy dingen een beetje uit het oog ben verloren.
Volgende keer beter.
Maar liever niet de staart eraf knippen bij een artikel dat slechts een bepaalde tijd te lezen is, of bij een artikel dat je kado geeft.
Degene die dat xenofobe deuntje door AI heeft laten maken wil anoniem blijven. Het is wel weer typisch voor de schimmigheid bij extreemrechts.
Zouden die twee PVV’ers die eerder met foto’s in de weer waren misschien een nieuwe hobby hebben?
Ik vind je gelinkte stuk vrij heftig om te lezen. Dat het een protestlied wordt genoemd is echt discutabel. Daarnaast wordt het lied van Straat neergezet als equivalent aan “zeg nee”, als in voorbeelden van “beide politieke flanken”. Allemachtig. Leugens en intolerantie zijn dus net zo “erg” als streven naar gelijkwaardigheid? Die weigering om te vertellen waar het echt om gaat… Zijn we gedoemd?
Het voelt in ieder geval equivalent aan het gelijkschakelen van klimaatontkenners en wetenschappers tot een paar jaar geleden
Wat die “deskundige” beweert is inderdaad treurig. En het is onzin. Hij snapt blijkbaar het verschil niet tussen een protestlied en een campagnelied. Een campagnelied kun je bestellen bij een professionele muziekproducent (of een amateur; ik heb er ooit eens met een vriend eentje gemaakt voor de Haagse Stadspartij) en tegenwoordig dus ook in elkaar knutselen met AI. En dat is iets heel anders dan een protestlied dat iemand schrijft vanuit diepe, persoonlijke verontwaardiging of betrokkenheid.
En dat nog los van de inhoud. Het kan zo in de schoolboekjes als voorbeeld van “false balance”. Voor zover die schoolboekjes nog niet ten prooi zijn gevallen aan de nieuwe politieke correctheid, tenminste.
Ik zat gisteren nog even te denken over wat je zou kunnen zien als een echt klassiek protestlied. “Strange Fruit” kwam in me op. Maar dan ligt de lat wel heel erg hoog, zowel qua artistiek niveau als vanwege het lef dat er nodig was om het in het openbaar te zingen, in het gesegregeerde, racistische Amerika. Of je zou kunnen denken aan de voorlopers van Bob Dylan, zoals Woody Guthrie of Pete Seeger. Een zogenaamd deskundige die laffe, anonieme, talentloze minkukeltjes in die traditie plaatst, omdat wat xenofobe clichés aan elkaar hebben laten plakken door AI, heeft er echt niks van begrepen.
Die ‘zogenaamd deskundige’ is wel Laurens Ham, bekend om Op de vuist: Vijftig jaar politiek en protestliedjes in Nederland. (2020 Ambo/Anthos).
In dit interview geeft hij zijn definitie van protestliedjes:
“Vraag: Wanneer is er volgens jou sprake van een protestlied?
Antwoord: ‘In mijn boek zeg ik: als een lied de functie krijgt om protest aan te tekenen tegen maatschappelijke misstanden, dan is het een protestlied. Die functie vind ik belangrijk, want er zijn liedjes die niet als zodanig geschreven zijn, maar die wel die functie hebben gekregen binnen een protestbeweging. Een voorbeeld is ‘Iedereen is van de wereld’ van The Scene. Volgens de bandleden was het helemaal niet bedoeld als protestlied, maar het is wel een klassieker geworden bij demonstraties tegen racisme. Het kreeg dus die functie.
Liedjes hebben een bepaalde interpretatieruimte; je kunt er je eigen politieke agenda op projecteren. Dat zie je nu ook weer bij ‘Europapa’ van Joost Klein. Daar zijn allemaal bewerkingen van gemaakt die een verschillend politiek doel dienen, an links tot uiterst rechts. Of Joost Klein het als protestlied bedoeld heeft weet ik niet, maar het wordt wel zo gebruikt. Dat vind ik super interessant.”
Dat roept de vraag op: zijn AZC’s maatschappelijke misstanden? Ik zou zeggen van niet.
En verder blijf ik erbij dat je de lange traditie van artistieke protestliederen moet respecteren. Lang niet alles dat wordt gebruikt voor politieke of activistische doeleinden past in die traditie. “Klassiek protestlied” is en blijft een totaal verkeerde benaming voor goedkoop campagnespul. Hoeveel boeken over protestliederen Laurens Ham ook heeft geschreven.
Om het korter en minder genuanceerd samen te vatten: een propagandalied is niet hetzelfde als een protestlied.