De Koers van de Wereld

In de deze wekelijkse rubriek wordt het nieuws van een aantal van de koersbepalende instituten in de wereld uitgelicht en beoordeeld. Voor uitleg van het nu al omstreden windroos-systeem moet u hier zijn. De Koers van de Wereld verschijnt iedere donderdag.

WTO – In Genève verlopen de Doha-onderhandelingen tussen de G4 (VS, EU, Brazilië en Japan) uiterst moeizaam. Komende maand op de ministeriële WTO-top in Hong Kong moet er een akkoord over hervorming van de landbouwsubsidies en het opheffen van tariefmuren worden bereikt. Optimistische bronnen spreken van enige toenadering tussen de partijen, maar dat zou wel ten koste gaan van het ambitieniveau (Financial Express). Pessimistische bronnen wijzen erop dat Brazilië en India niet met minder genoegen nemen en een akkoord in Hong Kong daarom onwaarschijnlijk is (TheGuardian). WTO-voorzitter Pascal Lamy gebruikt een uitermate ongelukkige beeldspraak: “there is no plan B” en dat doet dit bericht belanden in “Veilige Regio”. Het mislukken van Hong Kong zal leiden tot verslechterde Noord-Zuid verhoudingen.

IMF/Worldbank – Deze organisaties zijn met een gezamelijk statement gekomen waarin ze benadrukken hoe belangrijk het slagen van de Doha-onderhandelingen volgens hun is. It is clear what needs to be done. At the heart of the Doha Round lies agriculture, and appropriately so. The sector remains riddled with trade distortions that penalize consumers everywhere and the many poor in developing countries who earn their living from it. Comprehensive and sharp reduction of tariffs in the largest countries will deliver the greatest development gains. Trade-distorting subsidies must also be cut, however, and not simply through technical maneuvers. (Worldbank.org). Een pleidooi voor de “Mondiale Markt”.

UN – Syrische president Bashar al-Assad heeft VN secretaris-generaal Kofi Annan verzekert mee te werken aan het onderzoek over de moord op de Libanese zakenman Hariri. Eventuele sancties bij een Syrische weigering sloot Annan niet uit (UN News Centre). De Veiligheidsraad heeft woensdag in Uganda gewaarschuwd dat de VN sancties zal nemen tegen gewapende groepen in het Grote Meren Gebied. VN-vertegenwoordiger La Sablière benadrukte het belang van het Congolese regeringsleger: “engage in more robust action with the support of [the UN Mission in the DRC] MONUC to deal with the situation in eastern DRC” (IRINNews). Eerst zien dan geloven, maar in principe is dit een koers van “Mondiale Solidariteit”.

UNEP – Het United Nations Environmental Programme presenteerde de African Lakes Atlas waarin wordt geconcludeerd dat het slecht gaat met de Afrikaanse meren. Stuwdammen, ontbossing en zoutwinning doen deze meren sterk in volume afnemen. Een ontwikkeling die zal leiden tot een heviger gevecht om natuurlijke hulpbronnen zoals water en vis.

OECD – Algemeen directeur Johnston van de OECD zegt dat zijn organisatie de rol van de G8 of G20 kan overnemen. China, India, Brazil and Russia should take part in OECD meetings to make the organisation a more important player in the global economy and making it ‘a real centre for the management of the global economy’. (Forbes.com)

IEA – Het doorgaans voorzichtige Internationaal Energie Agentschap kwam deze week met zorgwekkende berichten over de mondiale olievoorziening in het rapport: World Energy Outlook 2005. Kortweg: de productiepiek vindt waarschijnlijk 15 jaar eerder plaats, de wereld wordt nóg afhankelijker van het Midden-Oosten en de uitstoot van CO2 zal met 52% stijgen. Zolang nog niet adequaat wordt geinvesteerd in alternatieven voor aardolie lijkt de wereld op koers te liggen naar confrontatie over natuurlijke hulpbronnen.

Mar de Plata – De pan-amerikaanse onderhandelingen over het instellen van de vrijhandelszone FTAA van Alaska tot Vuureiland zijn mislukt (Ahora.cu). Niet alleen waren er grote geweldadige protesten op straat (foto’s), maar in de vergaderzaal wisten linkse Zuid-Amerikaanse presidenten als Chavez, Kirchner en Lula de vergaande voorstellen tot handelsliberalisering te blokkeren. In Zuid-Amerika lijkt hiermee meer aandacht te hebben voor de “Zorgzame Regio” maar het mateloze populisme en de overdreven nationalistische benadering van de problematiek door Latijnse leiders en demonstranten maken het wel een groene koers met een bruin randje.

EU – Een speech over immigratiebeleid van vice-voorzitter Franco Fratinni van de Europese Commissie onderkent de problemen van slinkende Europese beroepsbevolking maar benadrukt ook dat het toelaten van immigranten niet de enige oplossing hiervoor kan zijn. Illegale immigratie moet volgens Fratinni krachtig worden beteugeld, in maart komt de EU met maatregelen tegen de stroom van illegale immigranten uit de Sub-Sahara. Verder wordt onderscheid gemaakt tussen slimme en domme immigranten (dubieus kantje v/d kenniseconomie) en wordt de invoering van een loterij-systeem naar Amerikaanse voorbeeld ongeschikt voor de EU geacht. De speech: Legal migration and the follow up to the Green Paper and on the fight against illegal immigration (pdf) was iets genuanceerder maar toch valt deze ontwikkeling in “Veilige Regio”.

Conclusie – voor deze week koerst de wereld aan op het scenario van de “Veilige Regio”. Globaliserings initiatieven dreigen te mislukken of zijn nog te zwak om al van een succes te spreken. De nadruk ligt erg op efficientië en niet op solidariteit. Het gevecht om natuurlijke hulpbronnen lijkt wat betreft olie en water in de toekomst alleen maar te verhevigen. “Ieder voor zich en God voor ons allen”.