Ter gelegenheid van de installatie van drie nieuwe vice-presidenten stak de president van de Hoge Raad, Corstens, een gloedvolle rede af over de betekenis van de rechtsstaat. De kwestbaarheid van de rechtsstaat en met name de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht liet zich makkelijk illustreren met de muilkorving van de rechterlijke macht, zoals die in Hongarije steeds openlijker plaatsvindt. Tegen die achtergrond deed Corstens ook even de luiken open over de recente commotie omtrent de afgeketste benoeming van mr. Aben in de Hoge Raad.
Aben kwam volgens de tot nog toe gebruikelijke procedures in aanmerking voor een benoeming, maar werd tijdens een besloten commissievergadering van de Tweede Kamer getorpedeerd door de PVV (mede mogelijk gemaakt door CDA en VVD). De Hoge Raad schrapte toen zelf de naam en niemand wist er iets van totdat Folkert Jensma de kwestie in de openbaarheid bracht. Corstens daarover:
Ook in de benoemingsprocedure voor raadsheren in de Hoge Raad die in de media de laatste tijd enige aandacht kreeg, komt het machtsevenwicht tot uitdrukking. De Hoge Raad is verantwoordelijk voor het opstellen van een aanbeveling van kandidaten, de Tweede Kamer is verantwoordelijk voor de voordracht en uiteindelijk is de regering de voor benoeming verantwoordelijke instantie. De aanbeveling van de Hoge Raad is uitsluitend gebaseerd op de inhoudelijke kwaliteiten en specialismen van de kandidaten en is afgestemd op de behoeften in dit verband van de Hoge Raad. Gelukkig wordt de aanbeveling meestal unaniem gevolgd door de Tweede Kamer en de regering. In het recente verleden liepen de hazen in dit verband soms anders. Dan rijst de vraag wat wijsheid is. In het ene geval kan de tegenwind overwonnen worden, dan is het goed standvastig te zijn. Maar, om een op deze stormachtige januaridag passende metafoor te gebruiken: welbewust het oog van een orkaan instappen in de aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat de kandidaat daaruit ernstig beschadigd van de radar zal worden weggeslingerd zou niet van wijsheid getuigen. Het te verwachten resultaat en de te verwachten schade aan de institutie zijn ook belangrijke elementen bij deze afweging.
Kort en goed: de Hoge Raad schatte in dat het een hoop commotie zou opleveren waarbij het ook nog eens niet zeker zou zijn of Aben uiteindelijk benoemd zou kunnen worden. Een kwestie van op tijd je knopen tellen. Corstens sluit dan ook af met een oproep ‘de rechtsstaat’ niet te snel in stelling te brengen als een ‘hoera voor je eigen gelijk.’
De opstelling van Corstens is zeker te begrijpen. Zijn impliciete constatering dat de fout niet bij de Hoge Raad begint, maar in eerste instantie bij de PVV en dan zeker ook bij CDA en VVD ligt die zich om de lieve coalitievrede wille de PVV gesteund hebben, is zonder meer terecht. Het is zelfs voorstelbaar dat zij de Hoge Raad eigenlijk voor een voldongen feit hebben geplaatst, terwijl een onterechte smaadcampagne over Aben even zeker werd ingeschat. Deze openheid is verder ook zeer te waarderen.
Maar hij komt wel te laat, volgens mij. Door mee te werken aan de stille aftocht is ook voorkomen dat zich andere maatschappelijke krachten hebben losgemaakt die pogingen hadden kunnen ondernemen om de fracties van met name VVD en CDA onder druk te zetten. Niet dat daar altijd veel van verwacht hoeft te worden, maar uitgesloten is het ook niet. Zeker niet in zaken waar geen duidelijke afspraken over gemaakt zijn. De platte CDA-motie om het EHRM weer terug in het hok te jagen is niet in stemming gekomen. En wat meer is: de achterliggende kiezers krijgen inzage in de kostprijs van de ‘gedoogconstructie’.
We hadden het, kortom, in ieder geval graag geweten. Dat is toch ook de reden waarom het eerste deel van de toespraak over Hongarije gaat?
Reacties (39)
Om het vertrouwen in de rechtstaat te behouden is het noodzakelijk dat de Hoge Raad een afspiegeling van de maatschappij is. Het is dus niet meer dan logisch dat Aben, gezien zijn standpunten in het showproces tegen Wilders, niet benoemd kon worden.
Al met al een zeer verstandige beslissing van dit kabinet om de kloof tussen de rechterlijke macht en de maatschappij niet nog verder te vergroten.
Haha, Anton begrijpt het principe van een rechtstaat niet!
(tip: heeft iets met onafhankelijk te maken)
Het heeft er vooral mee te maken dat in een rechtsstaat de uitvoerende macht ook ondergeschikt is aan de wet. Een sterke, onafhankelijke rechterlijke macht kan de overheid dwingen zich inderdaad aan de wet te houden.
@frank: die onafhankelijkheid is nu juist ter discussie komen te staan.
Het is niet verstandig om iemand te benoemen als je ten diepste twijfelt aan de onafhankelijkheid van diegene.
De coalitie-partijen konden geen ander besluit nemen dan het genomen besluit.
Je begrijpt het echt niet he?
@frank: “Je begrijpt het echt niet he?”
Wat ik begrijp is dat men het graag anders gezien had. Het punt is, als die twijfel over de onafhankelijkheid er is dan moet je dat niet zomaar wegmoffelen, al hoe graag je de kandidaat ook wilt.
De Hoge Raad is te belangrijk om dat soort dingen weg te moffelen.
Alt-Johan, speciaal voor jou dan een (zeldzaam) wikipedia linkje:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Trias_politica
Je kan het er natuurlijk niet mee eens zijn dat een rechtspraak onafhankelijk van de politiek moet zijn, mij lijkt het een essentiële voorwaarde voor een vitale democratie.
@frank: Onafhankelijkheid ja! Juist!
En je niet onder druk laten zetten door de linkse kerk om een brekebeen te laten benoemen.
Alt.Johan, ik denk toch echt aan iets anders bij onafhankelijkheid. I rest my kees.
Staatsrecht is nou eenmaal niet het sterke punt van alt. johan.
Hij wil zijn recht.
De Tweede kamer heeft een rol in de voordracht en niet als stempelmachine. Dat iemand ondanks advies niet wordt voorgedragen is derhalve geen aanval op de rechtsstaat.
Bookie, sec gezien heb je volkomen gelijk. Echter de context, waarin politici uitdrukkelijk inhoudelijke opvattingen van een rechter verwarren met politieke stellingname is voor mij een heldere illustratie van het stapsgewijs uitkleden van de scheiding der machten.
@Harm “…punt van alt. johan. Hij wil zijn recht.
LOL, Harm wil volgens mij niet zijn recht.
Om het vertrouwen in de rechtstaat te behouden is het noodzakelijk dat de Hoge Raad een afspiegeling van de maatschappij is.
Gelukkig niet :)
Merkwaardig, de meeste mensen hebben een pleurishekel aan Wilders en aan zijn stuitend domme aanhangers. Hij zou dus een perfecte afspiegeling zijn. Maar gewoon door lullen, hoor. Echt, tegen de feiten in, je kunt het. Volhouden Anton, je bent er dom genoeg voor.
Tja jongen het is even wennen dat het links-progressieve alleenrecht op onze instituties zijn langste tijd heeft gehad. Ik begrijp dat je je frustraties even van je af moet schelden. Geeft niet, kom maar hoor.
“links-progressieve alleenrecht”
komt calimero weer met zijn dolchstoss-legende.
Leg mij eens uit Anton, hoe kan het toch dat een kleine minderheid van linkse vara-programma-makers en volkskrant-journalisten, zonder een significante meerderheid te hebben in welke regeringslaag dan ook, al die jaren de in nederland de lakens kon uit delen? Is “het gewone volk” zo dom?
Dit is vragen om een Godwin.
Ik zou zeggen: hou je niet in. Dat doe ik ook niet.
Weet je wie er ook een handje van had iedereen met de Nazi’s te vergelijken?
Hou nou toch eens op met het berijden van je stokpaardjes .je bent niets anders dan een vervelende gefrustreerde agitator die de trol uithangt.
Je hebt het weer niet begrepen.
De Hoge Raad heeft waarschijnlijk ingeschat dat de benoeming een volgende keer geruisloos zou passeren. Dat onbetrouwbare revanchistische clubje van regerings- en gedoogpartijen heeft echter doelbewust gelekt om te trachten dat onmogelijk te maken.
Let wel: Aben schreef een niet voor publicatie bedoelde nota die door een ander groepje slangenkuilbewoners (de rechters in Amsterdam) ten behoeve van persoonlijke behoeften naar buiten is gebracht.
“Dan rijst de vraag wat wijsheid is. In het ene geval kan de tegenwind overwonnen worden…etc…”
Ben benieuwd wanneer dit ” ‘een met een taboe beladen onderwerp waarover de eigenlijke geschiedschrijving nog moest beginnen'” wordt. De heer Corstens kan zich deze passage ongetwijfeld nog wel herinneren, zij is namelijk van zijn hand.
http://tinyurl.com/7h3q5eg
Cor, heb je een linkje voor niet-abonnees?
Sorry Frank maar bedankt – Dit is de goede link
http://tinyurl.com/7lh6knq
thx!
De aanbeveling van de Hoge Raad is uitsluitend gebaseerd op de inhoudelijke kwaliteiten en specialismen van de kandidaten en is afgestemd op de behoeften in dit verband van de Hoge Raad. Gelukkig wordt de aanbeveling meestal unaniem gevolgd door de Tweede Kamer en de regering.
Klinkt ietwat ondemocratisch…
Juist! Vechtend over straat! Zo had het gemoeten. Ook al was op voorhand duidelijk dat de PVV steun kreeg van het CDA en de VVD en dat ook de stem van de PVV in de media vele malen vaker aan het woord was gelaten dan de tegenstem. Er is immers niets mooiers, niets nobelers dan vechtend voor de goede zaak ten onder te gaan.
Kortom en zonder ironie: verstandig dat de HR gehandeld heeft zoals ze heeft gedaan en dat de kwestie nu pas belicht wordt.
Ik ben erg ongelukkig met mijn post @005 en @007. In beide post is een fout geslopen. De posts zijn fout omdat ons staatsrecht van kracht is.
frank: “... Alt.Johan, ik denk toch echt aan iets anders bij onafhankelijkheid”
Harm: “Staatsrecht is nou eenmaal niet het sterkste punt van alt. johan”
frank +1
Harm +1
Juridisch team van alt. johan: -2
Het betekent overigens niet dat de stemming van de 2de kamer staatsrechtelijk fout is. Men zag de kandidaat echt niet zitten. Het zou raar zijn als ze daar met het stemgedrag geen rekening mee zouden houden. Als je tegen bent waarom zou je dan voor moeten stemmen?
De kandidaat was toch teveel een brekebeen die beschadigd was. Wat er nodig is is juist een solide Hoge Raad. Omdat er in deze stormachtige tijden sterke tegenkrachten nodig zijn.
Ik heb personele maatregelen genomen in mijn team, omdat dit soort basis dingen van het staatsrecht niet fout mogen gaan.
Alt-Johan, schizofrene trekjes? (vanwege “team”) :)
Een van de kenmerken van de rechtsstaat is, dat ook de staat en haar dienaren, evenals de volksvertegenwoordigers, verantwoording verschuldigd zijn voor de wet.
Als een van deze partijen op deze wijze invloed kan uitoefenen op de benoeming van een rechter, omdat de rechter in kwestie beslissingen heeft genomen die hen onwelgevallig zijn, dan kunnen rechters niet meer in volledige vrijheid hun beslissingen nemen, aangezien dit hun carriere in de weg zou kunnen staan. Daarmee wordt dus de onafhankelijheid van de rechter (alsmede de rechtsstaat) aangetast.
Jij wilt jouw recht, alt johan, zoals je zelf inherent toegeeft, maar ik wil niet mijn recht, zoals je ten onrechte stelt (@14). Ik wil integendeel, dat de wetten (die langs democratische weg tot stand zijn gekomen) worden toepast door een onafhankelijke rechter.
Inderdaad, in deze stormachtige tijden zijn sterke tegenkrachten nodig en dus zou de Hoge Raad een aantasting van de onafhankelijkheid van de rechter van de soort die jij voorstaat, niet hebben mogen accepteren.
@031 Harm: Ik wil mijn recht en dat komt goed uit want ik ((komt ie weer) als onderdeel van het electoraat) regeer.
Ik (als ..) kan wetten aanpassen. Rechters zijn uiteindelijk machteloos omdat ze zich moeten houden aan mijn (als..) wetswijzigingen.
Wat wel nodig is is het volgende: Ik ben bijvoorbeeld een techneut, niet juridisch geschoold. Op een gegeven moment heb je wel juristen nodig om te checken of alles klopt met het recht en het staatsrecht. De PVV had hier (denk ik) wel een achterstand, maar dat is eigenlijk eenvoudig op te lossen, het is een kwestie van een “blik juristen opentrekken”. CDA/VVD heeft ook belang bij te springen en de PVV te faciliteren.
Wetten mag je proberen te maken en aan te passen zoveel als je wilt, maar de toepassing ervan dient te gebeuren door rechters die onafhankelijk zijn, kun je lullen zoveel als je wilt.
Ik heb weinig vertrouwen in techneuten die proberen een loopje te nemen met de feiten, want in de techniek breekt je dat onherroepelijk op. En jouw creativiteit bij het omzeilen van de kern van de zaak neemt absurde vormen aan.
@Harm ” … maar de toepassing ervan dient te gebeuren door rechters die onafhankelijk zijn ..”
Akkoord!
“Ik heb weinig vertrouwen in … “
We weten dat we nog heel wat te winnen hebben op gebied van vertrouwen. Vertrouwen is ook voor ons belangrijk!!! Vertrouwen dat kan helpen bij de vergroting van de electorale basis die we hebben.
Leg je wensenpakket maar op tafel dan kunnen we onderzoeken wat de mogelijkheden zijn.
Akkoord?
Dan dient de benoeming dus onafhankelijk te zijn van hun juridische standpunt met betrekking tot de bokkesprongen van Wilders, dat wil zeggen, of hij daarmee ja of nee de wet overtreedt.
Eerste wens: geen wettelijk onderscheid maken tussen mensen op basis van religie, nationaliteit, etc. etc.
@Harm “Dan dient de benoeming dus onafhankelijk te zijn van hun juridische standpunt met betrekking tot de bokkesprongen van Wilders, dat wil zeggen, of hij daarmee ja of nee de wet overtreedt.”
Wat ik begrepen heb (=voortschrijdend inzicht) is het zo geregeld in ons staatsrecht. Akkoord dus.
De PVV heeft niet de wens om op dit punt het staatsrecht aan te passen, en VVD/CDA al helemaal niet.
“… geen wettelijk onderscheid maken tussen mensen op basis van religie, nationaliteit, etc. etc.”
Dit is een lastig iets. Hiervoor is overigens al wel het het één en ander in wetgeving geregeld. Grootste probleem is dat er geen 100% consensus is in de samenleving of/hoe we dit het beste kunnen regelen.
Maar jouw vertrouwen is belangrijk! Als we dat hebben, kan het zich uiteindelijk electoraal gaan uitbetalen.
De wonderen zijn de wereld nog niet uit.
En voor het overige: eerst eens kijken of de wolf niet bezig is om zich schaapskleren aan te meten
Er zijn voldoende aanwijzingen – 1) feiten die de publiciteitsmedia ons dagelijks onweersproken melden, 2) studies (o.m. van Crombag) – dat onze Strafrechters door de bank heen onrechtvaardig en incompetent oordelen. Van bewijzen daarvan vloeien wij over: een politie-agent mishandelen wordt niet gestraft, het politieke showproces door een fascistische, vadsige tricoteuse aangeslingerd, doet de deur tot alle begrip voor ze als klasse dicht.
Zoals de Vlaming Matthias Storme in zijn oratie (van België) vaststelde, zijn de rechters van beschermers van de democratie in haar beulen veranderd. De Rechtsstraat heeft nu zijn mandaat verloren. Wie hem nog aanhangen en prediken zijn zijn medeplichigen.
Bovenstaande in aanmerking genomen, is de discussie op Sargasso over de (non)benoeming van die Aben niet anders dan een volgehouden pleidooi voor rechtstreeks door het volk gekozen rechters.
@HPax: “Strafrechters door de bank heen onrechtvaardig en incompetent oordelen. “
Uit jouw post blijkt dat het vertrouwen in de rechterlijke macht laag is. Een geluid dat je steeds meer hoort de laatste tijd in de samenleving.
Zelf begrijp ik het gedrag van de rechtelijke macht ook niet altijd. Maar ik ben optimistisch en ik heb het idee dat de rechterlijke macht zelf ook door heeft dat ze hun vonnissen/beslissingen beter zouden moeten uitleggen.