De burgemeester

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vandaag plaatsen wij een gastbijdrage van Sargasso lezer ALO.

De burgemeester zette nog eenmaal aan. Bijna was hij er, op de top die hij ’s morgens had uitgekozen. Hij had het prima naar zijn zin. Het was toch al een gelukkige periode geweest. Na zijn succesvolle eerste periode in een kleine gemeente had de koningin het behaagd hem te benoemen in een grote plaats. Hij had nu ook de beschikking over een adequate plaatsvervanger, in de wandelgangen van het gemeentehuis de loco genoemd. Dit gaf hem de gelegenheid om er ook eens een weekje tussenuit te knijpen. En dus was dit het einde van zijn herfstvakantie, gevuld met zijn liefste hobby: wandelen in de bergen.

Boven gekomen ging hij zitten op een grote steen langs het pad. Zijn rugzak deed hij af en terwijl hij naar zijn fles met water zocht keek hij uit over het dal. Hij genoot van het uitzicht en overdacht de tijd toen hij Nederland verliet. Het burgemeestersreferendum in Utrecht was in een debacle geëindigd en de discussie over democratie was losgebarsten. De kranten stonden er vol van en ook de radio en TV deden een duit in het zakje. En het internet niet te vergeten. De bloggers tikten dat het een lieve lust was en de reaguurders buitelden over elkaar heen.

Hij stak een sigaartje op. In dit jaargetijde was er nog van de zon te genieten, hoewel deze al wat lager stond. Het was zaak om voor het donker binnen te zijn. Hij overdacht het rumoer in de media. Hij had het altijd al vreemd gevonden dat men een burgemeester wilde kiezen. Niet dat hij daar tegen was, hij zou zijn mannetje wel staan. Maar er moest wel een keuze zijn, in die zin dat zo iemand ook beleid moest kunnen voorstellen in de campagne en dat ook kon uitvoeren. En een burgemeester was niets anders dan de voorzitter van het college. Dat was zijn taak, behalve dan de noodzakelijke plichtplegingen, van lintjesknippen tot het ondertekenen van officiële documenten, zoals rijbewijzen en verklaringen van goed gedrag.

De politiek had kreeg dit langzamerhand ook in de gaten. Minister ter Horst had het woord ‘beleid’ al in de mond genomen. En die woordvoerder van de VVD –hoe heette die ook al weer?- zei dat het beter zou gaan met een gekozen burgervader. Vreemd dat die daar mee was weggekomen. Want ook hij had verzuimd te melden hoe de macht van de gekozene zou worden vorm gegeven. Je verwacht toch dat hierover werd gesproken. Maar in de discussie was dit aspect niet aan de orde gekomen. Dat zag hij toch wel scherp. Helder denken, dat ging toch het best, boven op een berg. Hij brak zijn pakje sultana’s open. Hij nam een hap en besloot dat het tijd werd voor de afdaling.

In zijn vorige gemeente was hij ook wethouder geweest. Dat was zo in de kleinere plaatsen. Vreemd eigenlijk dat niemand het daar over had. Een benoemde wethouder ie tezamen met door het college aangestelde wethouders een bestuur vormen. Een rare constructie. Zijn trek aan zijn rookwaar ging gepaard met een brede grijns. In een kleine plaats gaat het toch maar over rotondes en winkelsluitingen. Weinig politiek gevoelig dus. In zijn huidige standplaats was hij niet eens wethouder meer, maar had wel een nieuwe functie: in de driehoek was hij ook verantwoordelijk voor de veiligheid, in de breedste zijn des woords. En niet alleen voor zijn gemeente, ook voor de regio.

Terwijl hij zijn spullen weer in de rugzak borg en deze weer omdeed, schoot er weer wat door hem heen. Stel nu dat er in Utrecht een burgemeester was gekozen, in een open strijd waar aan iedereen mee mocht doen. Dan hadden alle omliggende gemeenten een hoofd van politie gehad die ’s morgens om 10 uur zijn eerste kelkje in schonk. Leuk voor de inwoners van Maarssen of Scherpenzeel Die hadden er niets over te zeggen gehad. En denk maar niet dat daar nog blauw op straat was als er een herverkiezing zou zijn. Dan waren alle agenten nodig in de toch al onrustige wijken van die stad. Niets hierover op het internet. Terwijl de discussie in de eerste kamer toch daar over was gegaan. Van Thijn wilde de politie bij de burgemeester houden en de Graaf wilde dat niet toezeggen. En daar ging het op stuk. Maar daar hoorde je niemand over. D66 had er 40 jaar over na kunnen denken, maar de PvdA was ondemocratisch geweest door tegen het de gekozen burgervader te zijn. Het was raar dat men weliswaar veel en hartstochtelijk sprak, maar altijd over het halve verhaal, zelden over de hele geschiedenis.

Hetzelfde was er aan de hand met referenda in het algemeen. In Leiden waren ze boos over de tram door de binnenstad. Die hadden ze afgewezen en toch kwam hij er. Door de provincie. Hij liep terug naar zijn hotel. Zijn gedachten brachten hem in verwarring over de burgers in Nederland. Waren die vergeten dat ook zij ook de Provinciale Staten kozen? Leuk zo’n referendum, maar 2 keer kiezen betekende toch 1 maal verliezen? Lastig, democratie. Nog gekker als je een referendum gaat houden over uitbreiding van vliegveld Beek bijvoorbeeld. Wij zouden nooit toestaan dat Belgen ook mee mogen beslissen. En die hadden het meeste last van het lawaai.

Een ouder echtpaar kwam hem tegemoet. Zij liep op veel te hoge hakken voor de bergen. Hij dacht dat als je wilde wandelen, je wel moest zorgen voor het goede gereedschap. Hij keek nog eenmaal om. Hier halverwege was de zon al bijna aan het verdwijnen. En je moet dingen doen op het juiste moment, stelde hij vast. Een perfecte afsluiting van een welverdiende vakantie.

0

Reacties (7)

#1 Elke

Brilliant geschreven.
Ik ben onder de indruk.
Het raakt de atmosfeer in bestuurlijk Nederland goed.
De zelfgenoegzaamheid, de focus op de eigen positie; en op zijn best een onverschilligheid naar de burgerbevolking.
Niet op een opzettelijk kwaadaardige manier; maar gewoon uit een door suprematiegevoelens ingegeven overtuiging dat dit heel gewoon is, en het eigenlijk ook maar beter is om de simpele burgersul niet lastig te vallen met zaken die alleen zij, bestuurders, kunnen bevatten.
“All animals are equal, but some ….”

Ware woorden ook over politiek gesteggel; vooral de “halve waarheden in plaats van het hele verhaal” zijn zeer herkenbaar voor me.
Ik heb meermaals het hele politieke traject van een onderwerp meegemaakt, en verbaasde me dan over simplistische manier waarop het onderwerp uiteindelijk in de gekozen gremia en media werd behandeld.
Aan den kiesgerechtigden volke gepresenteerd, zeg maar.

Dat alles nog verergerd door het soms werkelijk weerzinwekkende ideologische gemanipuleer en partijpolitieke zieltjeswinnerij.
Vooral zo erg wanneer het over onderwerpen gaat die qua importantie eigenlijk ver boven het nationale navelstaarderige partijpolitieke gesteggel uitrijzen.

  • Volgende discussie
#2 Emile

Als je naar de wettelijke bevoegdheden van de Nederlandse burgemeester kijkt vraag ik me af of het zo’n hoogstijgend onderwerp is. De schrijver merkt juist terecht op dat de discussie over die bevoegdheden niet of nauwelijks is gevoerd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 S’z

Mooi geschreven inderdaad (op die vergetelheid in “De politiek had kreeg dit langzamerhand ook in de gaten.” na).

Treurig, verder, dat er wordt gedacht aan verkiesbaar stellen zonder na te denken over de gevolgen. Misschien wel een voorbeeld van niet nadenken vanuit “eerst het doel en dan de middelen”. (Wat wil men eigenlijk bereiken tussen burger en bestuur, of qua besturen van gemeentes tout court ?)

Maar voor het overige ben ik niet tegen het systeem van rechtstreeks verkozen burgemeesters. Ik vind het niet meer dan logisch dat de politiek dicht bij de mensen wil staan en dat er dus op het lokale niveau aansluiting wordt gezocht met wat er leeft. Basisdemocratisch vind ik het Belgische systeem beter dan het Nederlandse. Het is ook niet zo dat het lokale niveau bij uitstek door technocraten moet worden gestuurd, of dat het anders mis gaat. Het kan ook op andere manieren voldoende worden gestuurd (zie ook ‘klikmelink’).

(Raar dat deze regeling, of het dualistische systeem, blijkbaar geen discussiepunt was in de Nederlandse Week van de Democratie …)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 S’z

Oehh, het loopt hier storm.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Crachàt

bloody pet af. Van het mooiste wat ik de laatste jaren op mijn blog las.
Geef ALO een redacteursschap, als hij wil.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 larie

ALO steent, ik zeg dit vanuit mijn hart.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 MP

Een probleem bij het burgermeesterschap is welke politieke rol deze dan zogenaamd zou vervullen. Moet een burgemeester niet gewoon op de winkel passen? Indien deze wel een beleidsfunctie zou krijgen, moet het dan niet via hetzelfde process als het aanstellen van de wethouders gaan? Zo ook om de vier jaar.

Toch lijkt het mij beter dat er iemand in het bestuur functioneert die een beetje buiten de waan van de dag en het populisme kan blijven omdat zijn/haar positie niet steeds in het geding is door verkiezingen.

Ik zag in de week van de democratie op de VPRO nog een docu over een verkiezing van twee ‘burgemeesters’, daar werd je niet vrolijk van.

  • Vorige discussie