Dagelijkse Dosis Europese Grondwet – 41

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gastredacteur Steeph neemt de europese grondwet paragraaf-voor-paragraaf voor u door en voorziet deze van zijn eigen commentaar. De volledige serie is te vinden op zijn eigen log:
Daily Dose of EU Constitution (Steeph’s Blog).

EU-GrondwetDeel III: Beleid en werking van de Unie (vervolg)
Titel III – Intern beleid en optreden (vervolg)
Hoofdstuk III – Beleid op andere gebieden (vervolg)
Afdeling 9 – Onderzoek en technologische ontwikkeling
III-248 Doelstellingen Europees onderzoek en technologische ontwikkeling

1. Het optreden van de Unie is erop gericht haar wetenschappelijke en technologische grondslagen te versterken door de totstandbrenging van een Europese onderzoeksruimte waarbinnen onderzoekers, wetenschappelijke kennis en technologieën vrij circuleren, tot de ontwikkeling van het concurrentievermogen van de Unie en van haar industrie bij te dragen en de onderzoeksactiviteiten te bevorderen die uit hoofde van andere hoofdstukken van de Grondwet nodig worden geacht.
2. Voor de toepassing van het bepaalde in lid 1 stimuleert zij in de gehele Unie ondernemingen, waaronder kleine en middelgrote ondernemingen, onderzoekcentra en universiteiten bij hun inspanningen op het gebied van hoogwaardig onderzoek en hoogwaardige technologische ontwikkeling. De Unie ondersteunt hun streven naar onderlinge samenwerking, waarbij het beleid er vooral op gericht is onderzoekers in staat te stellen vrijelijk samen te werken over de grenzen heen, en ondernemingen in staat te stellen de mogelijkheden van de interne markt te benutten, in het bijzonder door openstelling van de nationale overheidsopdrachten, vaststelling van gemeenschappelijke normen en opheffing van de wettelijke en fiscale belemmeringen welke die samenwerking in de weg staan.
3. Alle activiteiten van de Unie op het gebied van onderzoek en technologische ontwikkeling, met inbegrip van demonstratieprojecten, worden vastgesteld en uitgevoerd overeenkomstig deze afdeling.

Het is goed dat wetenschap en technologische ontwikkeling apart aandacht krijgen (alhoewel een grondwet daarvoor niet de juiste plaats is).
Maar de formulering in (1) gaat wederom richting de “markt”. Het woord “concurrentievermogen” legt de nadruk op onderzoek waarmee je op korte termijn geld kan verdienen. Dit haalt de aandacht weg van meer fundamenteel onderzoek. Op de lange termijn heeft dat een grotere impact op de economie en de samenleving. Declaration on Science and the Use of Scientific Knowledge (Unesco.org) .
Maar ik moet eerlijk zijn, het artikel sluit het ook niet uit. Dus er is hoop.

III-249 Totstandkoming Europees onderzoek en technologische ontwikkeling
Voor de verwezenlijking van de in artikel III-248 genoemde doelstellingen onderneemt de Unie de volgende activiteiten, die de activiteiten van de lidstaten aanvullen:
a) uitvoering van programma’s voor onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie, waarbij de samenwerking met en tussen ondernemingen, onderzoekcentra en universiteiten wordt bevorderd;
b) bevordering van de samenwerking van de Unie met derde landen en internationale organisaties inzake onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie;
c) verspreiding en exploitatie van de resultaten van de activiteiten van de Unie inzake onderzoek, technologische ontwikkeling en demonstratie;
d) stimulering van de opleiding en de mobiliteit van onderzoekers in de Unie.

Dit is een goed onderdeel. Ik hoop dat dit betekent dat er ook initiatieven zoals Internet2 (USA) gestart worden. Daarmee zou de wetenschapsgemeenschap pas echt een stevige stap de 21ste eeuw in zetten.

ARTIKEL III-250 – ARTIKEL III-253

Dit stuk heb ik overgeslagen. Staan alleen maar details in over hoe de initiatieven gestuurd en besloten moeten worden.

III-254 Ruimteonderzoek
1. Om de wetenschappelijke en technische vooruitgang, het industriele concurrentievermogen en de uitvoering van haar beleid te bevorderen, stippelt de Unie een Europees ruimtevaartbeleid uit. Daartoe kan zij gemeenschappelijke initiatieven bevorderen, onderzoek en technologische ontwikkeling steunen en de nodige inspanningen coordineren voor de verkenning en het gebruik van de ruimte.
2. Om bij te dragen tot de verwezenlijking van de in lid 1 bedoelde doelstellingen, worden bij Europese wet of kaderwet maatregelen vastgesteld, die de vorm kunnen hebben van een speciaal Europees ruimtevaartprogramma.
3. De Unie gaat elke nuttige relatie aan met het Europees Ruimteagentschap.

Alhoewel ik een grote fan ben van ruimtevaart, denk ik voor de verandering eens dat hier nu juist de markt een grotere rol in moet spelen. In ieder geval in het ruimte transport stuk. Kijk naar de initiatieven van Burt Rutan en Virgin Galactic.
Aan de andere kant, initiatieven als het Galileo project (Europese variant van GPS) hebben wel degelijk EU inbreng nodig om van de grond te komen.

III-255 Verslaglegging onderzoeksbeleid door Europese Commissie
Aan het begin van ieder jaar legt de Commissie aan het Europees Parlement en aan de Raad een verslag voor. Dit verslag heeft betrekking op de activiteiten inzake onderzoek en technologische ontwikkeling en inzake verspreiding van de resultaten in het voorafgaande jaar, alsmede op het werkprogramma van het lopende jaar.

Okay.

Wat ik hier in tweede instantie nog wel in mis, is de ethiek. Misschien komt dat nog ergens anders voor (nog niet gevonden). Maar ik zou het goed vinden als in het beslissen over wetenschappelijke programma’s ook een ethische beslissing genomen wordt. Zouden we nu bijvoorbeeld als EU weer durfen beginnen aan een nieuw Manhattan project? Of moeten we als EU fundamenteel onderzoek doen naar klonen van mensen? Grote vraagstukken hebben meer nodig dan alleen bestuurders en ministers om tot een goed besluit te komen.

48.1% gelezen.

Reacties (7)

#1 Alper

Waarom is een grondwet niet de juiste plaats voor wetenschap en techniek?
Wetenschap is ontzettend belangrijk voor de samenleving waar we nu in leven, misschien nog wel belangrijker dan die zogenaamde Judeo-Christelijke fundamenten.

Als ik voor de rest lees wat voor een onleesbare technocratische drek er nog meer in die grondwet staat, denk ik dat dit artikel er prima in op zijn plaats is.
Met als enige kanttekening dat het best wat meer en groter zou mogen.

Goed punt over die ethiek, ze lopen vast weer achter de feiten aan. Amerika heeft al The President’s Council on Bioethics.

  • Volgende discussie
#2 Steeph

@Alper: Dank voor je reactie! Was al bang dat dit stukje helemaal geen weerwoord zou uitlokken en dat zou jammer zijn.

Ik vind dat de grondwet een heel basaal document moet zijn waarin de grondbeginselen, rechten en plichten in staan. Allerlei details moeten in aparte documenten komen. De amerikaanse grondwet vind ik (los van de inhoud) een goed voorbeeld.
En ik vind niet specifiek van wetenschap en techniek dat het niet in de grondwet thuishoort, maar van heel veel onderdelen. Je zult de opmerking dan ook op meer plaatsen tegenkomen.

Maar je hebt wel gelijk als je zegt dat dit stuk ten opzichte van andere onleesbare of onbeduidende stukken zeker eerder een plaats verdient.
En als je het dan toch opneemt, moet je het wel goed uitwerken. Dat ontbreekt in deze.

Dat van die Bioethics council is op zich wel een goed voorbeeld hoe het in Europa ook zou kunnen. Het is alleen jammer dat dit council een beetje een instrument dat de agenda van de conservatieven moet volgen.
Dat zou dan in europa beter opgelost moeten worden. Een echt onafhankelijk advies is bij dit soort vraagstukken gewenst. En ook helemaal open graag, zodat het publiek kan meedenken/meepraten/meebeslissen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Alper

Ja sorry, het is meer een last dan een lust om deze brij te moeten lezen die onze Bill of Rights moet worden.
Ik vind het goed dat jij het behandelt, van onze overheid hoeven we het niet te verwachten. Die willen hem het liefste ongestoord naar binnen schuiven.

Wat grondbeginselen betreft, lijkt het me dat wetenschap en rede duidelijke Europese waarden zijn. Een visie op de positie en de ontwikkeling daarvan lijkt me uit een grondwet niet weg te denken.
Maar dan inderdaad wel iets anders geformuleerd.

Plasterk vandaag gezien in Buitenhof (Real fragment)? Jij vond toch ook dat er heel veel markt in zat?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Steeph

Dank voor de link. Ik had het niet gehoord vanochtend.
Zit net aan een samenvatting te werken waar het genoemde artikel in voorbijkomt. En mijn constatering is hetzelfde als die van dhr Plasterk.
Alleen hij zegt het wat mooier :-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Siquo

Wat betreft de markt in de ruimtevaart, er wordt wel bij gezet “(ten bate van) het industriele concurrentievermogen”. Het is weinig, maar het staat er wel.

Wat mij sowieso opvalt aan het hele geval tot nu toe is dat er niet echt doelstellingen worden gesteld, maar vaagheden en soms zelfs details. Dingen die over enkele jaren tot heel andere dingen ge

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Erwin

Europa geeft tussen 2002 en 2006 17,5 mrd euro uit aan onderzoek in het zogeheten zesde Europese kaderprogramma (FP6). Voor de periode 2007-2013 beoogt men een besteding van 73,5 mrd euro.

ad. commentaar III-248
De relatie tussen ‘onderzoek’ en ‘geld verdienen op korte termijn’ wordt niet gelegd in deze passage.

ad. commentaar III-249
Er is een Europese variant op het Amerikaanse Internet2, Geant(2).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 steeph

@Alper #3 & Siquo #5:
Wetenschap wordt nog wel een keer eerder genoemd bij het hoofdstuk vrijheden:

II-73 De vrijheid van kunsten en wetenschappen
De kunsten en het wetenschappelijk onderzoek zijn vrij. De academische vrijheid wordt ge

  • Vorige discussie