OPINIE - Hoera, de premie voor de ziektekostenverzekering gaat eindelijk omlaag. Volgens de Zorgautoriteit worden de resultaten van het nieuwe zorgstelsel uit 2006 nu zichtbaar in de prijs. Waarom dat zeven jaar moest duren is mij een raadsel. In ieder geval koopt Achmea behandelingen niet meer overal in en gaat ze, zeven jaar te laat, ‘scherp onderhandelen.’ Concurrent Menzis heeft nu een polis van 66,50 per maand plus een eigen risico van 860 euro. Dan begrijp je vast wel dat je voor darmkanker of een hernia niet meer overal terecht kunt. Hoe dat komt? Menzis is geen Sinterklaas, maar een bedrijf dat volgens de wetten van de vrije markt winst moet maken. En die winst moet ergens vandaan komen: of uit de prijs of uit de kwaliteit. Gevolg van een lagere prijs: langere wachttijden en ziekenhuizen die steeds meer nee verkopen. Bij het AMC in Amsterdam is er voor de rest van 2013 geen budget meer voor knie- en heupprotheses en ook het Radboud in Nijmegen heeft het probleem dat zorgverzekeraars soms te weinig zorg hebben ingekocht voor hun klanten. Jammer, maar zaken zijn zaken. De consument wil lage prijzen en die krijgt hij.
Zorgverzekeringen zijn producten die worden verkocht als een iPad of een BMW en zijn sinds kort ook bij de Hema verkrijgbaar. En net als een BMW is zorg in verschillende uitvoeringen te koop. Het begint met een instapmodel en loopt via handige accessoires als tomtom en parkeerhulp tot de duurste gti. Wij zijn consumenten en dus zijn reclames van zorgaanbieders net zo debiel als die van Coca Cola: koop ons en je wordt gelukkig. Maar die vergelijking kun je niet eeuwig doortrekken. Als een iPad het niet meer doet, wordt hij gerepareerd of komt er een nieuwe. Maar ziekte maakt van de zorgconsument een patiënt. Dan gaat het niet meer om de lage premie maar om kwaliteit van het leven of het leven zelf. Je zal maar nee te horen krijgen met je kapotte heup en onderaan de wachtlijst komen. De overgang van consument naar patiënt hangt in grote lijnen samen met onze leeftijd. Logisch: als je jong bent kom je nooit in een ziekenhuis en als je oud bent kom je er nooit meer uit. En dus kiezen jonge gezonde mensen voor de goedkope basisverzekering. Voor aanvullende verzekeringen zoals fysiotherapie hebben alleen ouderen en chronisch zieken belangstelling. Daar kan bij Achmea de schoorsteen niet van roken, dus wordt aanvullende zorg geschrapt of duurder. Het eindeloos doorgevoerde individuele maatwerk bij zorgverzekeringen holt de essentie van verzekeren uit. Die essentie is solidariteit met andere verzekerden en dat betekent ook meebetalen voor zorg die je misschien niet zelf gebruikt. Heel ouderwets natuurlijk en niet meer van deze tijd. Want welke idioot gaat er nu voor een ander betalen?
Alhoewel, ZZP-ers, de veelgeprezen iconen van de vrije markt, zijn er inmiddels ook achter dat verzekeren wel handig is en ze richten zogenaamde broodfondsen op. Dat zijn onderlinge verzekeringen tegen gevolgen van arbeidsongeschiktheid. Misschien een idee om bij de zorgverzekering ook zoiets te doen: onderlinge “ziektefondsen” zonder grote verzekeraars en met een minimale overhead. De tijd is rijp om het zonder de gevestigde instellingen te doen. Bankieren kan ook al zonder ABN of ING. Dat heet crowdfunding en het loopt als een trein.
Reacties (18)
“Gevolg van een lagere prijs: langere wachttijden en ziekenhuizen die steeds meer nee verkopen. Bij het AMC in Amsterdam is er voor de rest van 2013 geen budget meer voor knie- en heupprotheses en ook het Radboud in Nijmegen heeft het probleem dat zorgverzekeraars soms te weinig zorg hebben ingekocht voor hun klanten.”
Wacht even, lege schappen en lange rijen, als gevolg van marktwerking? Ik meende uit mijn jeugd te herinneren dat dat kenmerken waren van het communisme.
@1: Nee joh, niks communisme, volgens kale relnicht was het het gevolg van paarse kabinetten, paarse puinhoop ofzo iets.
Maar de auteur raakt wel de kern: “Het eindeloos doorgevoerde individuele maatwerk bij zorgverzekeringen holt de essentie van verzekeren uit. Die essentie is solidariteit met andere verzekerden en dat betekent ook meebetalen voor zorg die je misschien niet zelf gebruikt.”. Precies, de essentie is weg, we willen alles goedkoop, voor een dubbeltje op de eerste rij. Zorg mag niks kosten want ik ben niet ziek. Koffie mag niks kosten, fuck die Pedro op z”n kut boerderijtje in hangmatland. Me ipad is te duur, fuck die Sambal-bij Chinees die 18 uur werkt in de fabriek. Mijn merkkleding moet goedkoper, fuck die oost-Aziatische muts in een sweatshop. Ik wil kiloknallers op de BBQ, fok dat vee maar hard en veel in kleine kuthokjes. Face it, wij zijn een volgevreten land vol egocentrische, materialistische, xenofoben geworden.
Jup. Ik heb al meerdere keren proberen te bepleiten om bij het kiezen van de verzekering ook een heel klein beetje een paar principes mee te laten spreken. Maar in de vergelijkingssites komt het niet naar voren (je kunt zelfs niet selecteren op wel of niet vrije zorgkeuze of wel of niet preferentiebeleid – en dat zijn niet eens principes maar dingen die voor jezelf van belang zijn) en vrijwel niemand is bereid om ook maar een cent meer te betalen. Na ons de zondvloed.
Het heeft 7 jaar geduurd voordat de zorgverzekeraars echt “marktwerking” durfden door te voeren zonder angst voor grootschalige protesten. De verzekeraars (en de overheid) tonen nu pas hun werkelijke karakter. Een mooi voorbeeld is de fysiotherapie.
Voor het eerst is het in 2014 niet meer mogelijk om je onbeperkt voor fysiotherapie te verzekeren. Op de duurste aanvullende verzekeringen zit een ‘cap’. Het gevolg is dat bijvoorbeeld reumapatienten, die om in beweging te blijven soms wel 2 maal per week fysio nodig hebben, dit met geen mogelijkheid meer vergoed krijgen. Dit is een behandeling voor een chronische aandoening en voor sommige andere chronische aandoeningen, die vermeld zijn op een lijstje, is en uitzondering gemaakt. Voor het specifieke geval van reuma stelt de politiek dat dit niet in de basisverzekering thuishoort. En de zorgverzekeraars willen het niet meer verzekeren.
Een ander voorbeeld speelt al sinds de invoering: mensen die een ernstige aandoening hebben of hebben gehad (ziekte van Crohn, reuma, een tumor, depressie) worden verplicht geaccepteerd voor de basisverzekering. Maar pas na medische keuring voor de aanvullende verzekering. Die redden ze niet, dus mensen kunnen zich niet aanvullende verzekeren (of nooit meer wisselen wanneer ze ergens ooit toegelaten zijn). Terwijl juist zij een risicogroep zijn die mogelijk extra medische zorg nodig heeft. Offtopic: Wanneer deze groep ook nog zzper is, is verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid ook niet goed mogelijk wegens acceptatiecriteria. Dus de zorg om te voorkomen dat je te ziek wordt om te werken is onbetaalbaar, want onverzekerd. En wanneer het dan mis gaat, ook nog geen inkomen.
Er zullen nog vele van dit soort cases volgen. Dit is de doodsteek voor het collectieve denken dat tot een tijd terug ons zorgstelsel kende. De participatiemaatschappij, hoera.
@Inca wanneer gaan we een artikel schrijven hoe het wel zou moeten in de zorg?
Afgelopen zaterdag sprak Chris Oomen (directeur zorgverzekering DWS) over onmaatschappelijk hoge winsten bij zijn collega-zorgverzekeraars.
Zelf ben ik bij een regionale verzekeraar gebleven uit angst dat een goedkopere onvoldoende levert als het erop aan komt. Ik heb een zogenaamde ouderenpolis. Ik kreeg namelijk een brief van de zorgverzekeraar dat ik toch zeker niet aan zwangerschapskosten wil meebetalen. Nu ga Ik niet in mijn eentje pionieren in solidariteit, dus ik nam op advies van de verzekeraar die aanvullende ouderenpolis zonder de kosten voor de zwangere medemens. Maar die polis was nog duurder dan mijn eerdere complete verzekering. Toch blijf ik bij deze zorgverzekeraar, want bij al die goedkope verzekeraars ben je de vrijheid kwijt van behandelaar en misschien ook wel van behandeling.
Overigens vond Oomen dat de ziekenhuisdirecteuren zich teveel in de luren lieten leggen door de zorgverzekeraars. Tja, de enige die publiekelijk protesteerde was Erbudak van het Slotervaartziekenhuis. Maar die is snel daarna gewipt als directeur. Toeval? Alleen een graaicampagne van de erven Schram? Een stafmedewerker van het Slotervaartziekenhuis was de echtgenoot van minister Schipper. Is zijn rol ooit uitgezocht? Maar minister Schipper kan natuurlijk ook collegiaal overleg voeren met collega-minister Schultz, de ex-directeur van Achmea zorginkoop. Zij weten wel hoe je ziekenhuizen kunt intimideren, pardon, sturen.
De hogere inkomens kiezen voor een eersteklas verzekering of wijken voor behandeling uit naar New York en straks naar Peking. De ouderen met gewone tot lage inkomens krijgen te horen dat overbehandeling niet wordt gegeven en dat ze naar het ziekenhuis moeten die een contract hebben met de verzekeraar. Wees niet verbaasd als de artsen daar een bonus krijgen voor de goedkoopste behandeling..
Tsja.. d’r is altijd wel wat te klagen.. bij collectiviteit lopen de kosten uit de klauwen en klaagt iedereen over hoge premies en belastingen, bij marktwerking is het weer niet solidair genoeg.. you can not have the cake and eat it.
Face it zou ik zeggen, collectivisme past (helaas) niet meer bij onze huidige samenleving. De sociale coherentie in Nederland wordt steeds minder en zal nog verder gaan afnemen. De samenleving groeit uit elkaar door allerlei oorzaken. Mensen zullen dus steeds minder bereid zijn om voor elkaar te betalen. Dat zie je in het hele sociale stelsel terug. Over de oorzaken mag u lekker bakkeleien maar zal er niks aan veranderen.
[alu-houdje op] Dat de zorgverzekeraars onderhand veel te machtig zijn en op de stoel van de specialisten, huisartsen, apothekers etc gaat zitten mag onderhand wel duidelijk zijn. Maar met 5 (?) grote verzekeraars in dit land is het wachten op de eerst volgende reportage waarbij het grote vermoeden van prijsafspraken etc a la de bouwfraude wordt gepresenteerd.
@5: Het Slotervaartziekenhuis is ( in tegenstelling tot veel andere ziekenhuizen) een bedrijf met een winstdoelstelling en Erbudak was zeker geen Robin Hood
Dat de gevolgen van de introductie van marktwerking hogere prijzen of lagere kwaliteit zouden betekenen, hebben de tegenstanders van vermarkting van de zorg altijd al gezegd. Het is dus niet echt verwonderlijk, dat dat gebeurt. Wat het artikel eigenlijk alleen nog mist, is de constatering, dat jarenlang de prijzen verhoogd zijn zonder de kwaliteit te verhogen, en dat we nu een relatieve prijsdaling krijgen, maar dat die wel meteen een daling van de kwaliteit laten zien, terwijl we nog steeds meer betalen dan vroeger.
@2: laat mij er buiten svp ;)
@6: mooi inzichtje in jouw denkpatroon, maar dat geldt lang niet voor iedereen hoor. Hele grote groepen mensen willen nog steeds graag samen werken en samen dingen organiseren, en zijn ook bereid dat te doen. Zelfs ZZPers beginnen zich steeds meer zelf te organiseren. Vanuit het perspectief van de rijke landgenoten kan ik dat denkpatroon nog wel enigszins volgen hoor. Zij menen vaak (meestal ten onrechte), dat zij door eigen kunnen en hard werken rijk zijn geworden, en dat zij zwaarder belast worden uit afgunst. Ik neem dan aan dat zij, die zo denken, niet al te slim zijn. Anders kunnen ze zelf ook wel bedenken, dat ze hun rijkdom te danken hebben aan de samenleving, waarin ze geboren zijn, aan de medewerking van heel veel andere mensen, aan de aan gezamenlijke inspanningen te danken infrastructuur, enz, enz, en vooral aan een grote dosis geluk (toevallig op het juiste moment op het juiste paard gewed). Dan vinden ze het ook volkomen normaal, dat zij meer bij dragen aan de collectieve voorzieningen, waar zij per slot van rekening hun rijkdom voor een groot deel aan te danken hebben.
Bij mensen met minder dan 2 keer modaal is zo een niet collectieve denkwijze over dit soort zaken gewoon op domheid of grootheidswaan (is dat niet ook een vorm van domheid?) gebaseerd. Mensen die denken veel beter af te zijn, als ze alles zelf kunnen regelen. Net als veel ZZPers in lagere inkomensgroepen, die eerst zelf alles willen regelen en dan gaan klagen dat ze te weinig bescherming tegen de willekeur van de kapitaalkrachtige bedrijven hebben.
@8: Erbudak was geen Robin Hood, daar ben ik het mee eens.
Maar nu vielen voor het eerst zo tastbaar de belangen van ziekenhuis en patiënten samen. De keuzevrijheid.
Achmea wilde onder de prijs gaan zitten, met andere woorden: patiënten zullen op sommige gebieden onderbehandeld worden vanwege de kosten.
Hoe democratisch is dit beleid? Waar is de stem van de patiënten? De patiëntenfederatie is ingekapseld in het systeem.
Verder was er de strijd voor vrije markt en de regels van de zorgverzekeraars. Menzis die meeging met Erbudak en de burgers, maar in Amsterdam een kleine speler is. Achmea die weigerde en daarmee het ziekenhuis tot faillissement kon brengen. Achmea en haar zusterondernemingen hebben bijna alleenheerschappij in Noord-Holland.
Er schijnt in het algemeen verschillend gedacht te worden over de kwaliteit van zorg tussen de zorgverzekeraars. Ook daar moeten patiënten afwachten hoe de slinger uitvalt en hoe de verschillende zorgverzekeraars omgaan met kwaliteit onder welke definities en criteria. Ik ken de verschillen niet en kan daar dus ook niet op kiezen.
Overigens geloof ik dat er nog steeds solidariteit leeft tussen mensen. Dat is in een klein land ook nog wel te overzien. Wel zal er anders gedefinieerd dienen te worden. Bijvoorbeeld door onderscheid te maken tussen noden ledigen en verbeteringen aanbrengen. Voor verbeteringen kun je sparen, misschien straks ook via verzekeringen.
@11: wat ik ervan begrepen heb is dat het Slotervaartziekenhuis meer geld wilde hebben onder het motto dat ze patiënten meer kwaliteit wilden leveren. Daarmee zouden patiënten “voor hetzelfde geld” ( lees: zorgpremie) een betere behandeling dan elders kunnen krijgen dan elders.
Mooi, maar dat extra geld moest wel ergens vandaan komen. Begrijpelijk dat Erbudak meer klanten wilde trekken ( en daarmee haar eigen winsten wilde vergroten) maar dat was wel op kosten van de collectieve pot. De verzekeraar is daar in mijn ogen terecht voor gaan liggen. Erduban was in mijn ogen dan ook niet meer dan een free rider die haar winsten op kosten van de belastingbetaler wilde vergroten. In het belang van de patiënt natuurlijk, vanzelfsprekend.
BTW: de verzekeraars hebben vorig jaar vooral betere resultaten geboekt omdat de aandelenbeurzen gestegen zijn. Dat geld wordt nu min of meer doorgegeven aan de premiebetalers.
En wat die solidariteit betreft: mensen zijn nog steeds solidair maar laten zich steeds minder vertellen wie ze wel of niet solidair moeten zijn. Dat kunnen ze zelf heel goed bepalen. En die solidariteit is tegenwoordig wat ingewikkelder te vangen dan vroeger. jammer voor de dominees, maar de kerk stroomt leeg.
Dat het volgens mij niet de verzekeraars zijn geweest die de schandalen en problemen hebben opgespoord zegt eigenlijk al genoeg over hoe weinig zinvol de kwaliteitscontrole is. (Volgens mij zijn zij niet degenen die het VUmc hebben aangesproken of de misstanden bij het Ruwaard van Putten-ziekenhuis hebben geconstateerd.)
@12: dat was de visie van Achmea ja. De visie van Erbudak is een iets andere: http://medischcontact.artsennet.nl/actueel/nieuws/nieuwsbericht-1/127511/slotervaart-wijst-contract-achmea-af.htm
Het lijkt daar te gaan over simpele plafonds: geen ziekenhuis, hoe goed ook, mag verder groeien dan een vooraf afgesproken marge. Dat geeft natuurlijk wel weer een hele andere invulling aan ‘marktwerking’ of ‘selecteren op kwaliteit’.
@noortje, doe anders een mailtje via de redactie.
@13: ik heb geen enkele reden om Erbudak meer te vertrouwen dan Achmea. Kijk ook eens op haar Wiki bijvoorbeeld. .
@12: Ik zal het verhaal goed vertellen.
Erbudak ging niet akkoord met Achmea’s voorwaarden. Zij vond dat Achmea moest aantonen dat Slotervaart te duur zou zijn. Erbudak vond dat ze zeer verantwoord, goedkoop, leverde. Het Slotervaartziekenhuis heeft de medici in loondienst. Het gebouw is oud en kost ook niet zoveel. Het bedrag dat Achmea wilde betalen was € 77 miljoen. Volgens Erbudak was dat bedrag niet toereikend voor dure medicaties bij kanker- en rheumabehandelingen. Die kosten wilde zij achteraf in rekening brengen. Dat mocht niet. Het was take it or leave it, van Achmea.
Daarnaast wilde ze ook uitbreiden. Maar die plannen voor chirurgische uitbreiding voor mensen met obesitas werden door Achmea sowieso niet toegestaan.
Over die uitbreiding heb ik eigenlijk geen standpunt. Ik weet niet hoe groot de behoefte is en of de zorgverzekeraars andere ziekenhuizen die verrichtingen onderhands toeschuiven. Dat zou onrechtvaardig en opnieuw ondemocratisch zijn. Maar het kan ook dat de zorgverzekeraar het aanbod wilde beperken om legitieme redenen. Maar ik kan ook niet overzien of hier marktwerking juist positief zou kunnen werken. Stel dat de dikke Belgen en de dikke Turken naar Nederland komen om zich hier te laten behandelen omdat ze het zo goed zouden doen in Slotervaart? Dit is niet in de Tweede Kamer ter discussie geweest bij mijn weten. Of is er al iets over geregeld? Zo niet, dan is dit weer ondemocratisch bepaald door Achmea, de bijna-alleenheerser in Noord-Holland.
Een aantal zorgbestuurders, waaronder Konterman, destijds directeur Zorginkoop van Achmea, zeiden in 2012 al dat de verzekeraars rechtstreeks contact gingen onderhouden met de Raden van Toezicht van de ziekenhuizen over het inkoopbeleid. Dat riekt volgens mij ook naar beïnvloeding. Natuurlijk zei Achmea dat ze geen enkele invloed hadden op de val van Erbudak. Toch zijn de ziekenhuisdirecteuren in Nederland doodsbang voor de zorgverzekeraars, volgens Chris Oomen. Hoe bang zijn de raden van toezicht? Doorgaans zijn dat geen heldhaftige bestuurders.
Als het waar is dat de winsten komen van de beurs, dan heb ik nog steeds vraagtekens bij de lagere premies. Die zijn wel verlaagd, maar de verzekeringen zijn gelijktijdig beperkter door het afschaffen van vrije artsenkeuze en de beperkte contracten.
De onmaatschappelijk hoge winsten, waar Chris Oomen (directeur zorgverzekering DWS) over sprak van de zorgverzekeraars, staan in een NRC-interview van 9/11 j.l. Het weerwoord van enkele collega’s van hem was dat Oomen jaloers zou zijn op de bloeiende bedrijven naast hem als zorgverzekeraars. Tsja, ik had op een beter weerwoord gehoopt.
ps: toen ik dit schreef had ik de reactie van Inca nog niet gezien.
@12:
Tsja. Ach, laten we maar blij zijn, dat je je uiterst domme eerdere keutel in trekt. Ik zou nog kunnen beginnen over het feit, dat je weinig historisch besef hebt, wanneer je het over solidariteit hebt, omdat ook vroeger de mensen zelf bepaalden met wie ze wel of niet solidair waren (dat heeft bijvoorbeeld tot de verzuiling geleid), maar laten we het daar maar niet over hebben. Het is al mooi genoeg te zien hoe je je eerdere uitspraak heel politiek correct nuanceert (en dat is dus als een compliment bedoelt), al zul je vast wel moeite hebben met mijn woordkeus om je dat compliment te geven.
Sodeju, een premietje van 66 Euri en een eigen risico van 850 Euri..dat wil zeggen dat je, als je iets krijgt, per maand 65 Euri extra kwijt bent………eh….ben je dan echt goedkoper uit?
@15: “Stel dat de dikke Belgen en de dikke Turken naar Nederland komen om zich hier te laten behandelen”
Ik ken mensen die nu al naar Egypte of Brazilie gaan om hun tanden te laten doen. Bij de wat duurdere behandelingen heb je de reis er al gauw uit en een heerlijke vakantie bovendien.