Vandaag een bijdrage van Sander Flight. Het stuk verschijnt vandaag ook in NRC Handelsblad en is eveneens op zijn site te lezen.
Cameratoezicht in Groningen heeft niet geleid tot een afname van geweldscriminaliteit in het centrum, zo bleek uit een onderzoek dat eind oktober werd gepresenteerd. Het aantal geweldsdelicten steeg in drie jaar tijd met twaalf procent. Groningen gaat desondanks door met het cameraproject en wil, tegen het advies van de onderzoekers in, ook camera’s ophangen in delen van het centrum waar nog geen camera’s hangen.
Groningen is niet de enige gemeente die cameratoezicht wil uitbreiden: een analyse van nieuwsberichten in 2009 en 2010 laat zien dat 44 Nederlandse gemeenten nieuwe camera’s hebben opgehangen of bestaande cameraprojecten hebben verlengd of uitgebreid. Als het aan het nieuwe kabinet ligt, zal dit aantal de komende jaren verder stijgen. In het regeerakkoord staat in het hoofdstuk over veiligheid: ‘Er komt meer cameratoezicht’. De nieuwe minister van Veiligheid en Justitie gaat hier niet over – de gemeenteraad moet de burgemeester toestemming geven – maar de boodschap is duidelijk: hoe meer camera’s, hoe beter.
Uit dezelfde analyse over 2009 en 2010 blijkt dat acht gemeenten na discussie hebben besloten géén cameratoezicht in te voeren. De argumenten zijn divers: te duur, te zwaar middel, kost teveel tijd, eerst andere maatregelen een kans geven. De gemeente Heerhugowaard is een bijzonder voorbeeld: hier oordeelde het OM dat de problemen niet groot genoeg waren om cameratoezicht te rechtvaardigen. De gemeente was not amused en besloot een aantal beveiligers in te huren, om overlastgevers direct aan te spreken op hun gedrag. Dit werkte zo goed dat de gemeente eind oktober 2010 besloot hun contract te verlengen en verder af te zien van camera’s.
De gemeenten die geen camera’s ophangen krijgen ook steun – niet uit Den Haag, maar vanuit wetenschappelijke hoek. Evaluaties in binnen- en buitenland concluderen keer op keer dat cameratoezicht nauwelijks effect heeft op (gewelds)criminaliteit en overlast. De belangrijkste reden hiervoor lijkt te zijn dat mensen onder invloed van alcohol, drugs of hevige emoties zich nauwelijks iets aantrekken van cameratoezicht. Ook achteraf blijken camerabeelden – enkele uitzonderingen daargelaten – weinig op te leveren. In het Verenigd Koninkrijk toonde politieonderzoek aan dat er jaarlijks één misdaad wordt opgelost per duizend camera’s.
Dat dit soort kennis niet doorwerkt in de besluitvorming, bleek in Amsterdam-West waar vorige week camera’s zijn opgehangen. Toen er een glas werd gegooid naar de stadsdeelvoorzitter, terwijl zij op straat werd geïnterviewd, was de maat vol. Hier was cameratoezicht nodig en wel direct. Het feit dat dit incident werd gefilmd en dat de dader zich niets van de camera aantrok, speelde geen rol in het debat.
Waarom kiezen gemeenten voor camera’s als ze meestal niets opleveren? Het antwoord moet worden gezocht in de symbolische waarde van cameratoezicht. Door camera’s op te hangen toont een gemeente daadkracht. Ook komen ze tegemoet aan de roep vanuit de bevolking om concreet en zichtbaar iets te doen tegen criminaliteit en overlast.
Gemeenten moeten zuinig met de beperkte middelen omgaan, vooral nu. Cameratoezicht kán werken, maar als de afgelopen vijftien jaar ons iets leren is het wel dat het niet vanzelf gaat. Je moet vooraf precies weten hoe, waar en voor hoe lang cameratoezicht het gedrag van criminelen en overlastgevers in positieve zin moet bijsturen. Vervolgens moet je de camera’s op de juiste plek ophangen en de organisatie achter de schermen zo inrichten dat de beoogde gedragsbeïnvloeding wordt gerealiseerd, live of achteraf. Dat is ingewikkeld, maar criminaliteit is nou eenmaal een ingewikkeld fenomeen. Gemeenten die dit teveel moeite vinden, kunnen hun geld beter aan wat anders uitgeven.
Gemeenten die kozen voor (meer) cameratoezicht
2009
Rotterdam Mobiel camerateam op Afrikaandermarkt
Amsterdam Amsterdam Zuidoost richt camera´s op vuilcontainers
Bergen op Zoom Gemeente Bergen op Zoom koopt camera voor politiebikers
Schiedam Binnenstad Schiedam krijgt half jaar cameratoezicht op proef
Gouda Gemeente Gouda plaatst camera´s rondom winkelcentrum Bloemendaal
Amsterdam Cameratoezicht rondom school Amsterdam Noord
Veenendaal Gemeenteraad Veenendaal akkoord met cameratoezicht in het centrum
Venray Venray wil cameratoezicht op bedrijventerreinen toestaan
Amsterdam Nieuw project cameratoezicht Leidseplein en Rembrandtplein
Den Helder Gemeente Den Helder verlengt cameratoezicht met twee jaar
Roosendaal Roosendaal breidt aantal vaste camera´s uit
Utrecht Gemeente Utrecht verlengt project cameratoezicht en bevriest aantal camera´s
Oss College Oss wil op proef cameratoezicht bij fietsenstallingen
Weert Gemeente stemt in met cameratoezicht in winkelcentrum
Westland Gemeente Westland kiest voor cameratoezicht in Verdipark Naaldwijk
Zwolle Gemeente Zwolle betaalt 700.000 euro voor 18 camera´s op bedrijventerrein Hessenpoort
De Bilt Gemeente De Bilt betaalt helft van camera´s rond station
Achtkarspelen Camera´s in Achtkarspelen tijdens oud en nieuw
Amersfoort Bestaande camera´s binnenstad vernieuwd en aantal uitgebreid
Amsterdam Verlenging vijf cameraprojecten Amsterdam West
Amsterdam Cameratoezicht Centraal Station Amsterdam twee jaar verlengd
Geldermalsen Cameratoezicht bij stations Merwede/Linge lijn
Pekela Gemeente Pekela hangt camera´s op voor oud en nieuw
2010
Amsterdam Nieuw cameraproject Holendrecht
Leeuwarden Leeuwarden verlengt cameratoezicht en hangt extra camera´s op
Meppel Gemeente Meppel past APV aan voor vijf jaar cameratoezicht bedrijventerreinen
Middelburg Gemeente Middelburg plaatst camera´s langs wegen
Zoetermeer Inwoners Zoetermeer bekijken bewakingscamera´s voor gemeente
Vlissingen Vlissingen burgemeester wil cameratoezicht in Middengebied
Haarlemmermeer Gemeente zet camera´s in bij bushaltes Zuidtangent
Montfoort Nieuwe college Montfoort gaat cameratoezicht openlijk en breder inzetten tegen criminaliteit
Utrecht Gemeente Utrecht plaatst 25 extra camera´s tegen terrorisme rondom Utrecht Centraal Station
Vlissingen Gemeente betaalt mee aan webcams voor promotie Vlissingen
Zoetermeer Gemeente Zoetermeer zet camera´s bij winkelcentrum in
Almere Officiele start cameratoezicht Almere Buiten
Ede Twee jaar cameratoezicht plein in Ede
Emmen Zeventig gemeentelijke camera´s met ANPR op bedrijventerrein Bargermeer
Heerde Proef met cameratoezicht in centrum van Heerde wordt jaar verlengd
Assen Gemeente Assen houdt proef met mobiel cameratoezicht tijdens TT Assen
Eerbeek Burgemeester krijgt toestemming raad voor cameratoezicht
Hengelo Zes plekken in binnenstad Hengelo mobiel cameratoezicht
Nieuw Vennep Bewoners plaatsen camera´s tegen autovernielingen
Dalfsen Gemeente brengt bedrijven bij elkaar voor camera´s op bedrijventerrein
Delfzijl Camera´s op twee pleinen in Delfzijl
Eindhoven Cameratoezicht in Kruisstraat voor proeftijd van zes maanden
Oisterwijk Gemeente Oisterwijk betaalt zeven jaar mee aan camera´s op bedrijventerrein
Amsterdam Camera´s in Jan van Galenstraat Amsterdam West
Bussum Burgemeester en politie willen camera´s rond cafe´s Bussum
Eindhoven Burgemeester wil cameratoezicht winkelcentrum half jaar verlengen
Leiden Gemeente zet camera´s in voor crowd control tijdens Leidens ontzet
Terneuzen Vier jaar verlenging bestaand project
Urk Gemeenteraad Urk wil cameratoezicht in oude dorp
Kapelle Verlenging bestaande project en twee nieuwe lokaties
Nuenen Cameratoezicht Nuenen operationeel
Gemeenten die niet kozen voor cameratoezicht
2009
Haren Problemen te klein om politie live te laten meekijken
Alkmaar Cameratoezicht te duur, veiligheid in fietstunnels niet zorgwekkend
Zoetermeer Extra politietoezicht maakt camera’s bij moskee overbodig, constante monitoring teveel werk
2010
Assen Afspraak in coalitieverband: geen cameratoezicht
Woerden Risico op geweld te laag, kosten te hoog
Breda Winkelcentra voldoen niet aan voorwaarden voor cameratoezicht
Heerhugowaard Camera’s in stadshart niet nodig door bewakingsdienst
Hardenberg Eerst alles op orde, dan pas cameratoezicht
Reacties (11)
PVV-er: “Als je niets te verbergen hebt hoef je ook niet bang te zijn voor cameratoezicht”.
Symboolpolitiek is here to stay.
goed stuk, goede conclusies. Ben het alleen niet eens met het afdoen van cameratoezicht als symboolpolitiek. Cameratoezicht kan zin hebben, mits goed gebruikt en als onderdeel van een strategie met andere maatregelen. Alleen camera’s ophangen heeft geen zin, dat snapt (bijna) iedereen.
De opmerking van Bullie over de PVV snap ik niet zo goed: in het artikel staat een lijst van tientallen gemeenten die cameratoezicht hebben of gaan invoeren en de PVV zit in (bijna) geen van die raden.
Sterker nog, nu het toch over het meer dan prachtige Groningen gaat.
Ergens in ‘den Ommelanden’ is een klein gehucht, waar men ook camera’s ophing..iets met “veiligheid”.
Een vriend van mij heeft enkele van deze camera’s nader bekeken. Bleek dat er in enkele dus helegaar géén lens zit. Na enkele ‘akkefietjes’ (brand etc.), wees hij de wethouders van dat gehucht hierop. Naast een rode kop, kwam de ontkenning.
“Tuurlijk zitten daar camera’s in!”
De rode kop, van die bewuste verantwoordelijke wethouder, werd nog roder, toen hij enkele foto’s te zien kreeg, waaruit duidelijk bleek dat er dus niets inzat. Oeps.
Zoals gebruikelijk in dat soort inteeltdorpskes, zit de verantwoordelijke nog steeds op z’n plek alles te ontkennen/ negeren.
ik ben benieuwd of het camera project in oost (indische buurt) verlengd wordt.
@3 Duidelijk een te onduidelijk grapje: Veelgebruikt argument voor cameratoezicht, PVV-er, iets te verbergen.
Sorry.
In Eindhoven hangen op meer plaatsen camera’s: oa. ook in Woensel West, Stationsplein en de binnenstad
Met een paar speelgoedwalkie-talkies die je bij iedere speelgoedwinkel kan kopen is het mogelijk om de politie af te luisteren. Gaan hun toch ook lekker in de gaten houden. Of instructies geven.
“Als je niets te verbergen hebt hoef je immers ook niet bang te zijn voor cameratoezicht”
Waarom zouden publieke organisaties zichzelf niet ook in gelijke mate aan een publieke controle moeten onderwerpen als de individuele burger voor wie zo fijntjes de regels worden opgesteld?? Het zijn toch slechts ‘publieke rechtspersonen’ die zich dus ook aan publieke controle moeten onderwerpen?
Als we dan toch van plan zijn om iedereen in Nederland een rol te laten spelen in de grootste Big Brother productie ooit, lijkt het mij niet meer dan redelijk dat gemeentehuizen, politiekantoren, gerechtsgebouwen etc. continue LIVE op internet door ALLE burgers in de gaten gehouden kunnen worden.
Endemol zou er jaloers op zijn. De camera’s overal op het binnenhof 24/7 LIVE. Zelfs op de toiletpotten moeten ze worden geinstalleerd zodat we zeker weten dat er niet gezopen, gesnoven en gefriemeld wordt tussen de bedrijven door.
Soort Oh Oh Ch..Den Haag
1. De ontwerper van die cameramast is een baas.
2. Ik zou het wel ludiek vinden om politie-knuppels en -dasjes en -snorren in die camera-masten te hangen :o)
wederom een voorbeeld van aperte staatspropaganda
quote: Cameratoezicht kán werken, maar als de afgelopen vijftien jaar ons iets leren is het wel dat het niet vanzelf gaat.
endquote
Dus meer camera’s ophangen? Of wat? De politie komt toch alleen langs als ze een bonnetje kunnen schrijven of als ze echt niets beters te doen hebben en de koffiepauze al meer dan een uur duurt. Begrijp het even goed, de grootste criminaliteit in Nederland is witteboorden criminaliteit gevolg door fietsendiefstal. De politie doet er niets aan, in hun functie omschrijving staat minstens 1 bonnetje per dag uitschrijven en dat is het dan. Meer camera’s zorgt voor meer mogelijkheid tot bonnenschrijverij. Camera’s doen niets tegen geweldsincidenten en dat gaat ook niet lukken; stel je ziet live op de camerabeelden dat iemand neergeschoten wordt, helaas kan je dat niet meer voorkomen.
cameratoezicht kan helemaal NIETS