DATA - Op bezoek in Brussel viel mijn oog op een rapport met de titel “The Challenge of Shadow Education”. Schaduwonderwijs: men bedoelt privaat onderricht en bijlessen. Het rapport dateert van 2011, maar beschrijft een interessant fenomeen.
De auteur schrijft dat er te weinig bekend is over “private supplementary tutoring”, maar op basis van wat we weten, is duidelijk dat het in de EU toeneemt. Het kan grote gevolgen hebben voor het reguliere onderwijs en de toegankelijkheid van het onderwijs.
In Oost-Europa is privaat onderricht vooral toegenomen doordat leerkrachten steeds slechter werden betaald in de jaren ’90. In West-Europa spelen sociale competitie, schoolranglijsten en de focus op toetsing, een grote rol. Ook bezuinigingen op het reguliere onderwijs, waarbij individuele aandacht onder druk is komen te staan, kan een verklaring zijn.
De auteur is niet enthousiast over het fenomeen: ‘Much tutoring is of low pedagogic value. It teaches to the test and is dominated by past examination papers, tips on likely questions, and strategies for answering questions within the time constraints.’
Sommige landen stimuleren privélessen door belastingvoordelen. Met name de welvarende gezinnen profiteren dan het meest. Dat brengt een risico met zich mee: uiteindelijk kan het leiden tot grotere sociale ongelijkheid.
Over Nederland zegt het rapport: ‘PISA data suggest low levels of tutoring in the Netherlands, comparable to patterns in Scandinavian countries.’ Eerder dit jaar was er veel aandacht voor de groei van huiswerkinstituten, onder andere in het FD en in Trouw. Dus ook hier neemt het toe. Maar een andere constatering van de auteur is ook in Nederland denk ik waar: veel beleidsmakers vermijden het onderwerp liever: ze laten het over aan de markt.
The existing paucity of dat reflects two factors: first, many of the actors deliberately avoid transparency; second, until recently shadow education has been barely on the agendas of either researchers of policy analysts.
Op het eind haalt het rapport ook nog even twee internationale verdragen aan, die het recht op gratis onderwijs benadrukken. Artikel 26 van de Universele verklaring van de rechten van de mens (1948) stelt: ‘education shall be free, at least in the elementary and fundamental stages.’ En in de Verklaring van de rechten van het kind (1959): ’the child is entitled to receive education, which shall be free and compulsory, at least in the early stages.’
Reacties (1)
Zeer zorgwekkend.
In normale omstandigheden moet een kind op school mee kunnen komen zonder bijles.
(met abnormale omstandigheden bedoel ik dingen als: lange afwezigheid door ziekte, of verhuizen naar een land met een andere taal).
Als mensen op grote school bijles gaan nemen, is dat een teken dat de overheid geen goed onderwijs biedt.