Nu de kredietcrisis stevig op gang is gekomen, is menigeen aan het denken geslagen hoe zoiets in de toekomst te voorkomen. Grootse plannen voor regulering en aanpassingen in stelsels circuleren momenteel tussen de wereldleiders.
Maar misschien is er een oplossing die heel eenvoudig is en gebruik maakt van de markt zelf, waar iedereen tot een half jaar geleden nog in geloofde.
Laat ik één van de onderliggende oorzaken van de kredietcrisis eerst even simpel weergeven. Veel banken en instellingen zijn gaan handelen in leningen (of producten gebaseerd op leningen) waarbij zowel de lening zelf een zwak punt was alsmede de verhouding tussen het uitgeleende vermogen en het eigen vermogen. Een bank hoort eigenlijk een minimaal aandeel spaargeld in de boeken te hebben waarmee ze leningen kunnen uitgeven. Die verhouding is zoek geraakt in de laatste 10 jaar.
Maar dat spaargeld zullen de banken altijd nodig hebben. Wat is er nu eenvoudiger dan een rating maken van een bank voor consumenten waarin staat hoe stevig een bank is? Een oordeel zoals we dat nu ook al kennen bij beleggingsproducten in Nederland.
Een bank die iedere spaareuro op hun rekening 10 keer verleend aan leningen en andere producten is kwetsbaarder dan een bank die dat maar 5 keer doet. En aan de diverse leningen zijn ook waarderingen te hangen. Hypotheken in een rustige markt zijn zekerder dan pakketten gebundelde leningen doorverkocht vanuit een andere plaats.
Als belegger wil je nog wel eens een gokje nemen met je geld. Een belegging met een hoog risicoprofiel kan ook hoog rendement opnemen. Maar als spaarder denk je daar toch anders over. Spaargeld wil je later met zekerheid kunnen gebruiken. Natuurlijk is een iets hogere rente fijn, maar niet als je daarmee de garantie verliest dat spaargeld ook te kunnen innen.
Dus zullen spaarders meer hun geld zetten op conservatieve banken dan op speculatieve banken. En zo krimpt de ruimte voor banken om “rare” dingen te gaan doen met uw geld.
Alleen zullen de regeltjes voor die ratings wel neutraal bewaakt moeten worden (bv door DNB). Niet dat we van die ratings krijgen als van Moody’s waar je achteraf niets aan bleek te hebben.
Reacties (17)
Van die ratings bestaan toch al (ook voor banken)? De vraag is alleen hoe zeer je de marktwerking zijn gang laat gaan als je ze “neutraal” bewaakt (hoe neutraal is DNB eigenlijk?).
Ik voorzie dat de nieuwe regels voor het toezicht geen plaats meer bieden voor speculatief ingestelde banken. Men heeft zijn les nu wel geleerd, ook bij DNB
Beetje zwak, je doet net alsof je met een nieuw idee komt maar jouw hele plan is precies het ideaalbeeld waar de overheid al tientallen jaren naar heeft geprobeerd te streven: Een vrije markt waarin je zoveel risico kan nemen als je wilt maar waarin regulering ervoor zorgt dat het voor de consument voldoende inzichtelijk is hoeveel risico je ergens mee loopt.
Het heeft alleen gefaald.
@Freek: Met dien verstande dat mn bij sparen het voor een consument tot nu toe niet inzichtelijk was welk risico hij liep.
En dat het spaargeld een cruciale factor is in het spel.
Goed idee Steeph. Ik heb ook een idee voor een naam: Solvabiliteit.
http://www.nrc.nl/economie/article1881283.ece/Banken_moeten_failliet_kunnen_gaan
@TRS: Yep, zo simpel is het. Alleen moet je het dan vertalen in consumenten termen. Dus iets van 4 of 5 categorieën maken. Leuk logootje erbij en de consument doet de rest.
Ja, ik weet ook wel dat de consument nu ook al die gegevens al zou kunnen vinden. Maar als je niet weet waar je naar moet zoeken (en dat geldt waarschijnlijk voor 90% van de spaarders) doe je dat dus niet. Dus maar een eenvoudig stickertje op de advertenties en de afschriften…
Volgens mij is het probleem dat men vertrouwde op neutrale nationale banken/overheden van andere landen zoals Amerika en IJsland, en dat de bundeling van producten het verder mogelijk maakte om hoge risico leningen te verkopen als lage risico leningen. Vooral investeringsbanken die een lager eigen kapitaal mogen hebben gingen hier de mist in, hetgeen vervolgens tot een domino effect leidde bij overige banken.
Ik zit meer op de lijn van de Fransen dat je een internationale toezichtshouder nodig hebt om deze internationale banken te kunnen controleren. Die rating is er al, maar consumenten zijn meer geinteresseerd in rente dan in rating, en de gemiddelde consument heeft toch zeker niet meer op de bank dan het gewaarborgde bedrag.
Een geval van principaal-agentproblematiek waar de informatiesymmetrie tussen agent en principaal zo ernstig uit de klauwen liep tot het moment dat niemand meer snapte wat er nou eigenlijk gebeurde.
De aangestelde monitoren konden/durfden/mochten met de aan hun verstrekte informatie niet ingrijpen.
Verder nog wat adverse selection (subprime hypo’s) en moral hazard all over the place en hoppa! Dikke systeemcrisis.
Toch nog ergens goed voor dat economie studeren…
Vraagje aan de geachte Sargassianen:
Helpen de crisismaatregelen en waarom niet dan?
@8: Dat is geen economie studeren. Tenminste, niet aan een beetje fatsoenlijke faculteit. Laat me raden, je krijgt werkcollege van bachelorstudenten?
@9 Nooit les gehad van studentassistenten. Voorlopig maar niet meer raden……
@11: Haha, ‘les’ ;-). Nooit ‘les’ gehad is right, me dunkt. :p
Je kan er om lachen, dat is mooi ;-)
Wat is er mis met het huidige systeem? Simpel en doorzichtig genoeg. De eerste € 100.000 bij een Nederlandse bank zijn 100% gegarandeerd. Het kleine percentage Nederlanders dat meer dan dat heeft als spaargeld kan het op meerdere banken zetten of investeert wat in voorlichting.
De spaarders moeten gewoon weer vertrouwen krijgen in het systeem. Het verhoogde garantiebedrag zal daar iets aan bijdragen.
Ik begrijp niet waar je het over hebt Juul. Spaarders hebben sowieso weinig vertrouwen in het systeem en zijn er ook niet uitgestapt. Je bedoelt banken, beleggers en investeerders.
Steeph,
Volgens mij haal je e.e.a. door elkaar.
Lees anders het verhaal van Steve Horowitz even:
http://myslu.stlawu.edu/~shorwitz/open_letter.htm
Nog even een ander vraagje: Afgelopen maand hebben we allemaal moeten aanzien hoe Bos Fortis genationaliseerd heeft. De gewone belegger heeft een gigantisch verlies geleden (93% op aandeeltjes abn)
Bos verkoopt dit onder het motto: Als de ABN om zou vallen (als deel van Fortis) dan is dat extreem schadelijk voor de nederlandse economie. En dus moet de nederlandse staat ingrijpen (en gewone mensen die aandeeltjes abn hadden van hun spaarcenten beroven)
Vraag 1:
– Wie, in het bezit van zijn volle verstand, gelooft dat de abn om zou vallen? Waarom is bv de abn niet gewoon als losse bv weer zelfstandig gemaakt en zijn de aandelen weer gesplitst (met Fortis als enige aandeelhouder)? Niks aan het handje, lijkt mij. Fortis had met de ABN als onderpand gewoon geld kunnen lenen.
Vraag 2
– Bos heeft zelf de verkoop van de abn aan fortis goedgekeurd. Nu blijkt het een nationaal veiligheids risico. En wel zo groot dat duizenden kleine aandeelhoudertjes van hun spaargeld berooft moeten worden. Hoe zit dat?
Net zo goed als beleggers hun geld moeten spreiden over verschillende aandelen, moeten spaarders hun geld spreiden over verschillende banken. Natuurlijk wel bij banken die onder het garantiestelsel vallen en natuurlijk tegen de hoogste spaarrente. Maar zet bijv nooit meer dan 20% op een bank. Als deze dan omvalt ben je die 20% niet kwijt, maar je kunt er door het garantiestelsel, tijdelijk niet bij. Geen probleem want je kunt wel bij de rest van je geld.