Big data in de zorg

ACHTERGROND - Een MRi-scan maakt steeds meer slices en hartfilmpjes worden tegenwoordig opgeslagen in HD-kwaliteit. De medische apparatuur die bij medische zorg en onderzoek wordt ingezet, maakt steeds vaker deel uit van de IT-infrastructuur, van het applicatielandschap en van de datahuishouding. De zorg wordt steeds meer gedreven door data; ziekenhuizen transformeren naar IT-bedrijven.

Big data wordt nog vaak gezien als een proces waarbij we doelbewust gegevensbronnen combineren om te komen tot nieuwe informatie, zoals bij de Hollandse Brug over de snelweg A6. Er is echter ook een ‘autonome’ groei in het datavolume, die het resultaat is van voortschrijdende technologische ontwikkelingen.

Analistenbureau MarketsandMarkets voorspelt dat de big data-industrie tot 2017 jaarlijks meer dan 54 procent zal groeien. De totale markt voor big data-specifieke infrastructuur (rekenkracht, opslag, netwerken) zal volgens de Wikibon Analyst Group in datzelfde jaar 402 miljard dollar bedragen. IT moet zich ook voorbereiden op een IT-omgeving die meegroeit met de eisen die het werken met big data oplegt: met een goede beschikbaarheid (schaalbare en betrouwbare hardware) en snelheid (nieuwe databasetechnologie, in memory computing, snelle servers met bijvoorbeeld SSD’s). Volgens opslagproducent Seagate zal de wereld in 2020 behoefte hebben aan opslag ter grootte van 6 zettabyte, hetgeen overeenkomt met 6 miljard terabyte.

Kostenbesparing

De zorg wordt informatie-intensiever: apparaten produceren steeds meer data, waarvan artsen steeds meer willen opslaan. Anderzijds willen artsen sneller toegang hebben tot de juiste informatie. Ook partijen zoals toezichthouders en verzekeraars willen meer informatie, waarmee inzicht in financiële beslissingen en in de kwaliteit van zorg ontstaat. Volgens McKinsey is kostenbesparing de belangrijkste driver voor big data in de zorg. Er wordt geschat dat big data binnen de zorgsector met een huidige totale omvang van 150 exabytes verder zal stijgen met 1,2 exabytes per jaar.

Die databrij biedt allerlei uitdagingen, maar ook kansen. Door in ziekenhuizen gestructureerd gegevens over (anonieme) patiënten en hun behandeling op te slaan, kan nu landelijk onderzoek worden uitgevoerd dat vijftien jaar geleden nog niet voor mogelijk werd gehouden. Uit dat onderzoek kan bijvoorbeeld blijken dat een patiënt anders behandeld moet worden, maar het kan ook helpen bij de zoektocht naar nieuwe medicijnen. Een voorbeeld hiervan is de Britse ziektekostenverzekering National Health Service (NHS) die sinds de jaren ’60 gegevens verzamelt waarvan vele digitaal en openbaar beschikbaar zijn. Het bedrijf Accelrys zet hiervoor de eigen analysetoepassingen in, gecombineerd met het cloud computing platform BT for Life Sciences.

Big data = big business

Dat big data ook big business betekent, blijkt wel uit de hoeveelheid nieuwe bedrijven die aanhaken op de big data trend. Genalice, een startup uit Harderwijk, kan DNA-strengen in een handomdraai analyseren. Data waar een supercomputer een werkweek voor nodig heeft, kan een gewone pc met het programma van Genalice in enkele seconden analyseren: Genalice is in staat de dataset honderd keer kleiner te maken en duizend keer sneller te analyseren. Dat kan een doorbraak opleveren voor onderzoek naar bijvoorbeeld nieuwe behandelingen tegen kanker, mits de analytische intelligentie ook toeneemt.

Farmareus AstraZeneca is een vierjarig partnership aangegaan met Healthcore, een data-analytics bedrijf, om de meest effectieve en economisch meest haalbare behandelingen voor een aantal chronische aandoeningen te bepalen. AstraZeneca gebruikt de data van HealthCore in combinatie met gegevens uit eigen clinical trials om beslissingen te nemen op het gebied van investeringen in R&D.

Het bedrijf Ginger.io stelt patiënten in staat om via een mobiele app gevolgd en begeleid te worden bij gedragstherapie gericht op gezondheid. De app registreert data over gesprekken, tekstberichten, geografische locatie en fysieke bewegingen en patiënten kunnen via de app vragenlijsten invullen.

Wordt het ziekenhuis een IT-organisatie?

De gezondheidzorg kan vooruitgang boeken met big data. Dat heeft ook een keerzijde. Ziekenhuizen beseffen nog te weinig hoe belangrijk IT voor het primaire proces van zorgverlening is. ‘Als het datacenter een uur plat ligt is er totale paniek in de tent, dat was vijf jaar geleden anders. Toch is informatie voor ziekenhuizen nog geen core business zoals je dat bijvoorbeeld bij banken ziet. Over vijf jaar zullen IT en zorg onlosmakelijk verbonden zijn,’ aldus Martin Pluijm (verantwoordelijk voor de ICT van het Rijnstate ziekenhuis) in Outsourcing Performance 2014.

Deze post is tot stand gekomen in samenwerking met de Zero Distance community en T-Systems en verscheen eerder op The Connected World.