Gin zit voor vier maanden in Sierra Leone om onderzoek te doen naar ex-kindsoldaten. Via de mail ontvingen we dit verslag.
Sierra Leone werd ooit door de Britten gesticht als een kolonie voor bevrijde slaven. Enerzijds de uitkomst van een idealistisch streven van anti-slavernij lobbyisten, anderzijds was het een handige manier om van de arme zwarte vrije slaven af te komen die de straten van Londen onveilig maakten. Slavernij zit dus ingebakken in deze samenleving, maar niet zoals je zou verwachten. De eerste bevrijde slaven die dit land bevolkten besloten zelf in de slavenhandel te gaan om hun bordje rijst te verdienen, toen bleek dat Freetown (ooit de oorspronkelijke kolonie, nu de hoofdstad) niet genoeg mogelijkheden voor inkomsten bood en de contacten met de omringende gebieden (nu behorend tot het land Sierra Leone) moeizaam verliepen.
Uiteraard konden de Britten dit niet laten gebeuren, ze waren inmiddels een wereldwijde anti-slavernij campagne gestart. Maar de Britten zijn er nooit in geslaagd het principe van slavernij uit deze samenleving te bannen. Anno 2007 zijn namelijk veel jongeren onderworpen aan een systeem van moderne slavernij.
De burgeroorlog die Sierra Leone verwoestte heeft een hele generatie van kansloze jongeren opgeleverd, die nu op geen enkele andere manier in hun eerste levensbehoeften kunnen voorzien dan hun diensten aan te bieden aan de eerste de beste die hen onderdak en een schamele maaltijd per dag biedt. In de meeste gevallen slapen de jongeren op de grond in een overbevolkte kamer, worden ze voor alle zware huishoudelijke klussen ingezet en worden ze bot behandeld. Ik ben er zelf meerdere keren getuige van geweest. Ze zijn broodmager en hebben een zorgelijk gezicht. Meestal gaat het om ex-kindsoldaten die een dergelijk lot beschoren zijn. Niet omdat de samenleving hen veroordeelt om hun deelname aan de gevechten, maar omdat de meesten van hen familieleden verloren hebben tijdens de oorlog (wat vaak de directe aanleiding voor hun deelname was), wees zijn, en jaren scholing en ontwikkeling gemist hebben, waardoor ze een marginale positie binnen de samenleving innemen.
Een groot deel van deze jongeren belandt uiteindelijk op straat, in de criminaliteit. Wat moeten ze anders? Ze hebben geen geld om naar school te gaan, kleding te kopen, of een extra maaltijd te betalen. Bovendien is er voor hen geen betaald werk. En dus gaan ze stelen. Zeker degenen die tijdens de oorlog een goede positie hadden en voldoende toegang tot voedsel en spullen hadden. Hun positie is in één klap gekelderd van honderd naar nul.
En voor velen van hen is dat moeilijk te verteren. Maar een deel van deze jongens is slim genoeg een sponsor of andere manieren te vinden om hun schoolgeld te betalen. En dan begint de strijd pas echt. Ieder semester moet apart betaald worden, en ze weten nooit of ze in staat zijn de kosten voor het volgende semester op te hoesten. Daarnaast moeten ze voor al hun lesmateriaal, opdrachten en examens geld aftikken. Zijn ze daar niet toe in staat, dan worden ze alsnog van school weggestuurd. De ex-kindsoldaten waar ik mee gesproken heb, vertellen me dat hun strijd pas begonnen is toen ze hun wapens inleverden. Als ze al in staat zijn naar school te gaan, zitten ze met knorrende magen in de lesbanken waardoor ze niets in zich kunnen opnemen. Ziektes, die je in Sierra Leone erg makkelijk oploopt, blijven onbehandeld, wat hun weerstand en lichaam langzaam maar zeker verwoest. De zin “we struggle, we strain, every day”, ligt voor op hun tong. Toch kijken ze met vertrouwen naar de toekomst, vaak met onrealistische verwachtingen.
De kracht die uit hun levenshouding spreekt is bewonderenswaardig. Maar het is tegelijkertijd die kracht die hun lijden onzichtbaar maakt en kwaadwillende mensen in staat stelt hen te exploiteren tot op het bot. “The trauma came after the war,” wordt me dagelijks verteld. De slechte behandeling die vele ex-kindsoldaten ten deel valt, veroorzaakt wrok en de ontwikkeling van “evil thoughts”. De ex-kindsoldaten die ik onderzoek, namen vrijwillig deel aan een burgerverdedigingsmacht, ze worden bewonderd om hun moed en heldendaden, ze zijn de bevrijders van het volk. En toch deinst men er niet voor terug ze in te zetten als slaven. In de huishouding, in de diamantmijnen en bij kleine ondernemingen.
“De war don don (de oorlog is voorbij), but for many ex-child combatants the struggle has only just begun.“
Reacties (6)
Man wat een ellende…
Doet me denken aan een indrukwekkende reportage/documentaire die ik ooit heb gezien over Liberia of Ivoorkust. In de hoofdrol een voetbalteam waarvan elke speler wel een been of een arm miste. Wat mij opviel was het vermogen van die mensen tot vergiffenis van hun verminkers; ze speelden zelfs in één team!
Zeg Gin, wat doet u eigenlijk precies voor onderzoek?
@Manolo: Aangezien Gin niet in staat is om hier zelf de boel in de gaten te houden, geef ik je maar even een linkje naar haar uitleg over het onderzoek.
Thnx!
“Bijna tachtig procent van alle kindsoldaten meldt zich vrijwillig aan bij een leger en is ouder dan 13 jaar.”
WTF?
Ah mooi, prachtig een westerse onderzoeker om onderzoek te doen in Afrika, u werkt hopelijk toch wel voor een non-profit en u bent hopelijk toch ook wel wit zeker? Als ik iets haat is het bemoeizuchtige westerlingen die zich in Afrikaanse zaken mengen en dan ook nog eens niet wit en niet non-profit zijn. Afrika voor de Afrikanen!
@Caprio, misschien had je ook de moeite moeten nemen om op de link van Steeph te klikken, dat scheelt namelijk heel wat dom geblaat.