Jos van Dijk, auteur op Sargasso

Waan van de dag

Vijf adviezen voor de i-samenleving

11 april 2017 , 10:04 , door Jos van Dijk

Digitaal-maatschappelijke organisaties doen dringende oproep kabinet.

Zes toonaangevende digitaal-maatschappelijke organisaties roepen een nieuw kabinet op om een interministerieel digitaal topteam in te stellen zodat overheid, burgers en bedrijven voorbereid zijn op nieuwe technologische ontwikkelingen en waarmee het kabinet een eenduidig, consistent beleid kan uitvoeren dat is gebaseerd op mensenrechten en innovatie.
Verder bepleiten ze de bescherming van digitale grondrechten, onder andere door geen wetgeving te introduceren waarmee digitale versleuteling wordt verzwakt. Ook adviseren de organisaties de formatie-onderhandelaars ervoor te zorgen dat het nieuwe kabinet werk maakt van digitale transparantie waarbij actieve (digitale) openbaarheid het uitgangspunt is en het recht op informatie kan worden afgedwongen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Herrenvolk

11 april 2017 , 09:53 , door Jos van Dijk

Paul Krugman over het ‘sociale’ gezicht van populisten:

Right-wing parties are preaching herrenvolk social democracy, a welfare state but only for people who look like you.

Nikolaus Kowall en Fabian Lindner citeren Krugman als ze in herinnering brengen hoe de nazi’s met sociaaldemocratische beloftes aan de macht kwamen.

This might be the lesson for today: Social democrats have to regain credibility in the social and economic area and not cling to their neo-liberalism “light” if they want to stop right-wing extremism. Simply branding right-wing extremists as racists in the hope voters will be scared and stop voting for them will not work as long as people feel they have lost control over their lives.

Foto: Martha de Jong-Lantink (cc)

Vučić: “Tito was een ‘smart guy'”

7 april 2017 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - De nieuwe Servische president houdt zowel Brussel als Moskou aan de lijn.

Zondag won de huidige Servische premier Vučić de presidentsverkiezingen met 55% van de stemmen. Zijn tegenkandidaten in de eerste ronde kwamen niet boven de 16%. Bijna de helft van de Servische kiesgerechtigden bleef thuis.

De overwinning van Vučić bracht deze week in talrijke steden massa’s -meest jonge- demonstranten op de been. Ze protesteerden tegen de nieuwe president, onregelmatigheden bij de verkiezingen, de partijdigheid van de media en de uitschakeling van het parlement tijdens de campagne. Op verschillende plaatsen werd ook geprotesteerd tegen het gebrek aan perspectief op werk en tegen voortdurende bezuinigingen. Een van de demonstranten:

“The same things are happening over and over for years, the same people, we must stop it. The same people are creating our future constantly. Serbia must be a better country [rather than a country] from which young people are leaving and criminals and thieves are staying.”

Aleksandar Vučić (47) komt oorspronkelijk uit de rechtse, nationalistische Radicale Partij van Šešelj. Hij brak daarmee omdat hij anders dan Šešelj aansluiting wilde zoeken bij de EU. Dat standpunt bezorgde hem enkele jaren geleden een grote populariteit. Inmiddels is het aantal voorstanders van aansluiting bij de EU flink gedaald. Bij de parlementsverkiezingen van vorig jaar april behield de SNS (Progressieve Partij, let niet op de naam) ondanks een verlies de overgrote meerderheid: 131 van de 250 zetels . De SRS van Šešelj kwam terug met 29 zetels.

Waan van de dag

De twee gezichten van Alexei Navalny

5 april 2017 , 21:59 , door Jos van Dijk

Alexei Navalny is in de westerse media de held die Poetin uitdaagt. In Rusland openbaart hij zich minder liberaal dan wij misschien zouden willen.

Navalny is een extreme nationalist die zich bepaald niet vriendelijk uitlaat over immigranten. Hij organiseerde eerder demonstraties met neonazistische skinheads onder de titel ‘Rusland voor de Russen’. Hij noemt mensen uit de Kaukasus kakkerlakken. “Die beesten kun je met een pantoffel uitroeien”, zei hij in een video, “voor de mensen beveel ik het gebruik van een geweer aan.”

Waan van de dag

Houd Domela Nieuwenhuis in Heerenveen

5 april 2017 , 21:17 , door Jos van Dijk

Het Ferdinand Domela Nieuwenhuis Museum in Heerenveen dreigt te worden gesloten.

Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846-1919), de vader van het Nederlandse socialisme, was zeer verbonden met Zuidoost Friesland, de streek die hem in 1888 als eerste socialist in de Tweede Kamer koos en waar de veenarbeiders hem vereerden met de titel ‘ús Ferlosser’.

Het Ferdinand Domela Nieuwenhuis Museum is één van de oudste biografische musea van ons land.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

EU is gebaat bij meer ruimte voor nationale verschillen

5 april 2017 , 12:41 , door Jos van Dijk

Voormalig PvdA Europarlementslid Dorette Corbey bepleit een ‘zesde scenario‘ voor de toekomst van de Europese Unie: het terughalen van bevoegdheden door nationale overheden:

Devolution may result in a more diverse European Union that is ‘ever-more supportive’ to member state societies. A Union that assists member states to find both their own and common ways to solve their problems. And a Union that finally does involve its millions of citizens.

Zij ziet dit scenario als het beste antwoord op de dalende legitimiteit van de EU en als alternatief voor de ‘ever closing union’ als een van bovenaf opgelegd doel voor de Europese samenwerking.

The sixth way: devolution, Social Europe, 4 april 2017

Foto: Mélanie Poulain (cc)

De geheimen van de BV Nederland

3 april 2017 , 08:00 , door Jos van Dijk

OPINIE - Openbaarheid van bestuur was geen item in de afgelopen verkiezingscampagne. Het onderwerp kreeg ook bijzonder weinig aandacht in de verkiezingsprogramma’s. Gaat dit in de nieuwe Tweede Kamer veranderen?

De pas gekozen parlementsleden waren nog maar nauwelijks geïnstalleerd toen het eerste voorbeeld van de gebrekkige openbaarheid van bestuur vorige week naar buiten kwam. En niet op het minst gevoelige onderwerp: de belastingontwijking. Trouw kreeg via een Wob-procedure inzage in een vertrouwelijke notitie waarin ambtenaren van de Belastingdienst de meest gemaakte afspraken met bedrijven beschrijven. De Tweede Kamer heeft dat stuk uit 2015 nooit gezien, ondanks herhaalde verzoeken om meer openheid over dit onderwerp. Nu bestoken de Kamerleden demissionair staatssecretaris Wiebes van Financiën met vele vragen. Later dit jaar staat ook nog een parlementaire ondervraging, een mini-enquête, op het programma.

Maar waarom is dit allemaal nodig? Een bestuur dat de wet op de openbaarheid naar letter en geest serieus neemt zou het toch niet zover hoeven laten komen?

Je zou het ook zo kunnen zien: het gebrek aan inzet en ambitie van Kamerleden om het bestuur te dwingen tot meer openheid maakt het voor ministers en hun ambtenaren makkelijker om gevoelige stukken achter de hand te houden. Er is gewoon te weinig druk van onze volksvertegenwoordigers -inclusief gemeenteraadsleden- op het bestuurlijke apparaat. Onze representanten, de goeden niet te na gesproken, kijken meer naar wat er in de pers verschijnt dan naar wat er op de ministeries gebeurt. “Waarom moeten we dit uit de krant lezen”, vraagt Renske Leijten van de SP. Misschien wel omdat een Kamermeerderheid het bestuur veel te veel zijn gang laat gaan. En ook omdat de ambtelijke cultuur zo langzamerhand steeds meer beïnvloed wordt door de normen en waarden van het bedrijfsleven dat openheid per definitie schuwt. De publiek-private ‘achterkamertjes’ worden talrijker naarmate de overheid door een rechtse meerderheid steeds verder wordt ingekrompen.

Foto: Vanerpaddel (cc)

Cursus bevallen in de auto

31 maart 2017 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Zweden, ooit een model verzorgingsstaat, worstelt met bezuinigingen. Voor het eerst dragen Groenen er regeringsverantwoordelijkheid. En dat gaat niet zonder problemen.

De Zweedse regering trekt een bedrag van ruim 50 miljoen euro uit om de kraamzorg in het land te verbeteren. Daarmee zou nieuwe personeel kunnen worden aangetrokken voor noodlijdende klinieken. Het is een antwoord op de veel bekritiseerde sluiting van kraamklinieken en de gang van zwangere vrouwen naar buurland Finland vanwege beddentekort in de Zweedse ziekenhuizen. Twee vroedvrouwen van een kliniek in het noorden van het land die moet sluiten zijn gestart met een cursus bevallen in de auto. Als de kliniek in Sollefteå sluit moeten vrouwen meer dan honderd kilometer reizen voor hulp nodig bij de bevalling. Vorig jaar zomer was al massaal tegen het plan van de regionale autoriteiten geprotesteerd. Twee maanden geleden werd de kliniek bezet.

Kraamklinieken vallen in Zweden onder de verantwoordelijkheid van de regionale autoriteiten. Maar nu komt de landelijke regering toch in actie. De minderheidscoalitie van Sociaaldemocraten en Groenen is voor deze extra uitgave wel afhankelijk van de Linkse Partij. Jonas Sjöstedt van de Vänsterpartiet is bereid zijn steun te geven. Zwangere vrouwen moeten er op kunnen vertrouwen dat ze de nodige zorg kunnen krijgen, meent hij. Je mag daar geen onzekerheid over laten voortbestaan.

Foto: copyright ok. Gecheckt 17-03-2022

Boekenweek! | Christine Otten

30 maart 2017 , 11:00 , door Jos van Dijk

De Amerikaanse burgerrechtenbeweging van binnenuit. Een boek dat een bestseller zou moeten worden.

Als je houdt van historische romans die naar de actualiteit verwijzen kan ik Christine Otten’s roman We hadden liefde, we hadden wapens aanbevelen. Het boek gaat over de zwarte verzetsstrijder Robert F. Williams, zijn vrouw Mabel en zoon John. Otten heeft Mabel in 2008 ontmoet toen ze voor NRC Handelsblad een reportage maakte over Barack Obama als presidentskandidaat. Voor haar boek heeft ze ook uitvoerig gesproken met John nadat Mabel in 2014 was overleden.

Robert Williams was rond 1960 in Monroe, North Carolina leider van de National Association for the Advancement of Colored People (NAACP). Hij voerde acties voor opheffing van de apartheid in de openbare bibliotheek en het gemeentelijke zwembad. Williams vond dat zwarte mensen zich met wapens moesten kunnen verdedigen tegen het geweld van de Ku Klux Clan en de Amerikaanse politie. Hij had zelf ook wapens in huis. En trainde zijn kinderen in het gebruik er van. Het was de tijd waarin opstandige zwarte inwoners van de Verenigde Staten nog werden gelyncht door boze blanke boeren. Williams ontsnapte in 1961 na de zoveelste rassenrel aan vervolging en wist via Canada naar Cuba te vluchten. Daar voegden zijn vrouw en twee zoons zich na verloop van tijd bij hem. Later verhuisden ze naar het China van Mao waar de kinderen op kostschool zaten.

Waan van de dag

Heineken herinnert Hongarije aan totalitair verleden

24 maart 2017 , 21:03 , door Jos van Dijk

De rode ster op het etiket van Heinekenbier wordt in Hongarije mogelijk verboden.

Het lijkt een te vroeg uitgelekte 1 april grap, maar de Hongaren zijn serieus. Het land overweegt de rode ster en andere symbolen uit het communistisch verleden bij wet te verbieden. Ook buitenlandse merken die in hun uitingen gebruikmaken van de rode ster lopen het risico vervolgd te worden. Deze maatregel zou naast Heineken bijvoorbeeld ook oliebedrijf Texaco kunnen raken, dat eveneens een rode ster in zijn logo heeft. Als de nieuwe wet wordt aangenomen, dan kunnen bedrijven die verboden symbolen gebruiken een boete tot ongeveer 6,5 miljoen euro opgelegd krijgen. Ook riskeert men een gevangenisstraf.

Foto: thierry ehrmann (cc)

Poolse regering tart de EU

24 maart 2017 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - De spanningen tussen Brussel en Warschau lopen steeds hoger op.

Donald Tusk is onlangs herbenoemd als president van de Europese Raad. Met één tegenstem: die van zijn eigen land, Polen. Deze week zette de Poolse regering een nieuwe stap in de strijd tegen Tusk, voormalig premier van het liberale Burgerforum, nu de grootste oppositiepartij. Hij wordt beschuldigd van ‘diplomatiek verraad’ door zijn samenwerking met Poetin bij het onderzoek naar de toedracht van het vliegtuigongeluk bij het Russische Smolensk. Daarbij kwamen in 2010 de toenmalige premier Lech Kaczynski en meer dan 94 regeringsfunctionarussen om het leven. Jaroslav Kaczynski, nu de sterke man van de regerende PiS (de partij voor Recht en Rechtvaardigheid) vermoedt dat sabotage de oorzaak was van het vliegtuigongeluk, maar bewijzen daarvoor ontbreken tot op heden. Hij meent dat Tusk “moreel verantwoordelijk” is voor de dood van zijn tweelingbroer. De huidige minister van Defensie Macierewicz is vorig jaar een nieuw onderzoek begonnen. “Tusk heeft een illegaal contract gesloten met Vladimir Poetin ten nadele van Polen en daarvoor zou hij strafrechtelijke verantwoordelijkheid moeten dragen”, zo verklaarde Macierewicz dinsdag in de krant Gazeta Polska Codziennie. Op diplomatiek verraad kan een celstraf van tien jaar staan.

In februari kondigde Polen aan een klacht over de afhandeling van het vliegtuigongeluk in Smolensk in te dienen bij het Internationaal Hof van Justitie in Den Haag.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

PVV tegen strengere controle op wapenhandel

18 maart 2017 , 11:50 , door Jos van Dijk

Hoe makkelijk is het voor terroristen om aan wapens te komen?

Het Europees Parlement stemde deze week over een aanscherping van de controle op wapenverkoop. De nieuwe regels dichten enkele gaten in de wetgeving. Daardoor wordt het moeilijker voor terroristen of verwarde mensen om binnen de Europese Unie aan gevaarlijke wapens te komen. De nieuwe aangescherpte wapenwet zorgt er voor dat EU-landen wapens beter kunnen traceren door verplichte informatie-uitwisseling over wapens. Ook wordt de verkoop via internet aan strengere regels gebonden. Op voorstel van de Groene fractie staat in de aangescherpte richtlijn ook dat de mentale gezondheid van wapenaankopers moet worden vastgesteld.

GroenLinks Europarlementslid Judith Sargentini

is echter ontsteld dat drastischere maatregelen werden geblokkeerd door christendemocraten, liberalen en conservatieven in het Europees Parlement en in de Raad van Ministers, die zwichtten voor de wapenlobby. Zo blijven in het verleden geconverteerde wapens die mogelijk kunnen worden gereactiveerd in gevaarlijke wapens, deels legaal. Ook het voorstel van de Groene fractie werd afgezwakt om semi-automatische wapens te verbieden waar veel schade mee kan worden aangericht, zoals de beruchte AK47. Verschillende Europarlementariërs van rechtse en extreemrechtse partijen, waaronder de PVV, probeerden zelfs de hele aanscherping van de wapenrichtlijn van tafel te vegen.