Jos van Dijk

1.187 Artikelen
604 Waanlinks
3.607 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Was tot 2012 docent in het HBO.
Schrijft over Europa en over het vrije verkeer van informatie.
Publiceerde in 2007 "Dit kan niet en dit mag niet; een kroniek van belemmering van de uitingsvrijheid in Nederland." Voortgezet op de website: http://freeflowofinformation.blogspot.com/
Publiceerde in 2016 "Ondanks hun dappere rol in het verzet. Het isolement van Nederlandse communisten in de Koude Oorlog" voortgezet op de website http://nederlandsecommunisten.nl/#site-header
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hongarije verliest zijn vrijheid

Parlement in Budapest (Foto: Wikimedia Commons/Uzo19)

Hongarije is vanaf januari tot juli voorzitter van de EU. Maar dat voorzitterschap heeft meteen al een krasje opgelopen door de mediawet die de rechtse regering Orban met steun van een tweederde meerderheid in het parlement onlangs heeft ingevoerd. De Europese Commissie heeft bij monde van Commissaris voor de media Kroes al vrij snel vragen gesteld aan de Hongaarse regering. Die heeft inmiddels enkele wijzigingsvoorstellen ingediend.  Kroes bestudeert ze nog. Maar een woordvoerder van Kroes zegt dat het toch wel moeilijk zal zijn om de Hongaren tot een andere koers te dwingen. De EU mist concrete criteria voor onafhankelijkheid van de pers. Volgende week vindt er op initiatief van de Groene Fractie een debat plaats in het Europees Parlement over deze kwestie.

Judith Sargentini, Europarlementariër voor GroenLinks, vindt dat de EU Hongarije er toe moet bewegen om de wet in te trekken. De persvrijheid wordt op onaanvaardbare wijze aangetast als een media-autoriteit, die benoemd wordt door het – nu voor twee-derde rechtse- parlement, op zeer vage gronden moet gaan oordelen over nieuwsberichten en hoge boetes kan uitdelen als een publicatie niet in de smaak valt. Dit is een rechtstreekse aantasting van de vrijheid van het politieke debat.

András Schiffer, Hongaars parlementslid voor de LMP, een jonge, liberale partij die aspirant-lid is van de Europese Groene Partij, waarschuwt voor toenemende zelfcensuur in zijn land. Hij vindt dat de EU deze wet niet zomaar kan laten passeren. “De EU is niet alleen een economisch bondgenootschap, maar ook een gemeenschap van waarden waarin bepaalde rechten en vrijheden gelden.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Houd je mond of je bent bankroet

Rechtszaal van het European Court of Human Rights (Foto: Wikimedia Commons/Djtm)

Het Europese Hof voor de Rechten de Mens in Straatsburg heeft vorige week een belangrijke uitspraak gedaan voor de persvrijheid. De Engelse ‘Daily Mirror’ kreeg weliswaar geen gelijk in de zaak over de privacyschending van Naomi Campbell. Maar het Hof vond wel dat het Engelse systeem van ‘success fees’ voor advocaten buitenproportioneel hoge kosten met zich meebrengt en daarom een onacceptabele aanslag is op de persvrijheid en de vrijheid van meningsuiting. In de zaak van de Daily Mirror heeft een aantal mensenrechtenorganisaties, zoals Human Rights Watch, ook een bijdrage geleverd. Zij hebben namelijk ervaren dat hun vrijheid om schendingen van mensenrechten publiek te maken door de Engelse wetgeving de afgelopen jaren aanzienlijk is ingeperkt.

De zaak van Naomi Campbell tegen de Daily Mirror begon tien jaar geleden toen de krant een artikel publiceerde onder de titel: ‘Naomi: I am a drug addict’. Campbell vervolgde de krant met succes tot de hoogste rechter voor schending van haar privacy. Zij kreeg gelijk en de krant moest haar niet alleen een schadevergoeding betalen, maar ook alle proceskosten die voortvloeiden uit een overeenkomst die Campbell met haar advocaat had afgesproken onder de condities van de ‘success fee’-wet. De krant kreeg een rekening van 1 miljoen pond.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hoe democratisch is Nederland?

Tweede Kamer (Foto: Flickr/Jackie Kever)

Nederland staat onveranderlijk hoog genoteerd in de lijst van democratische landen van het het Amerikaanse Freedom House. Op grond van het jaarlijkse overzicht van politieke rechten en burgerlijke vrijheden mogen we ons gelukkig prijzen hier te wonen en en niet in Wit-Rusland of Noord-Korea. Maar democratie is behalve een bestuursvorm ook een ideaal om aan te werken. En dus valt er in Nederland ook nog wel wat te doen. Aan de informatievoorziening bijvoorbeeld, de basis van een democratische besluitvorming.

Nederland loopt niet voorop als het om openbaarheid van overheidsinformatie gaat. In de documentaire Woberator zegt GroenLinks Tweede Kamerlid Mariko Peters dat Nederland afglijdt naar een besloten bestuurscultuur. De recente Wikileaks onthullingen laten zien dat ook Tweede Kamerleden niet altijd goed geïnformeerd worden. Zo blijken de Verenigde Staten door Defensie beter geïnformeerd te zijn over de regeringsplannen met de JSF dan ons eigen parlement.

Volgende week promoveert Guido Enthoven in Tilburg op een proefschrift over de informatievoorziening van de Tweede Kamer. Hij constateert op grond van zijn onderzoek dat de regering het parlement slecht informeert. Er is sprake van een grote asymmetrie in de informatie tussen enerzijds de regering die een enorm ambtenarenapparaat achter zich heeft en anderzijds de Tweede Kamer. De zogenaamde Oekaze-Kok verbiedt directe communicatie tussen ambtenaren en Tweede Kamerleden. Het grootste probleem is echter de ongelijkheid in de informatievoorziening. Leden van de oppositie zijn altijd minder geïnformeerd dan leden van fracties die tot de regeringscoalitie behoren. Via de eigen ministers kunnen parlementariërs van de coalitie namelijk wel toegang krijgen tot informatie die dankzij de Oekaze-Kok niet beschikbaar is voor de oppositie. Zo wordt het principe van de gelijkheid van informatie, voorwaarde voor een eerlijk debat, met voeten getreden. En dat is geen gering smetje op het de democratisch blazoen van de Nederlandse overheid.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Amerikaanse bemoeienis met Nederlandse besluitvorming

Amerikaanse en Afghaane soldaten in Afghanistan (Foto: Flickr/The U.S. Army)

De fractie van GroenLinks worstelt nog met een passende reactie op het regeringsvoorstel voor een nieuwe missie naar Afghanistan. De partij is er wel min of meer uit. Peilingen geven aan dat een meerderheid van de achterban tegen is, op een informatiebijeenkomst afgelopen woensdag waren nauwelijks instemmende geluiden te horen en zaterdag sprak de partijraad zich tegen het voorstel uit. Voor de fractie gaat het om een afweging tussen de intentie om daadwerkelijk hulp te bieden in conflictgebieden zoals Afghanistan en de mogelijkheden die de nieuwe missie in de praktijk zal bieden. Eerder sprak GroenLinks zich uit voor een civiele missie in het kader van EUPOL, de Europese bijdrage aan het opleiden van politiemensen in Afghanistan. In het plan van de regering valt de EUPOL bijdrage in het niet bij de hoofdtaak: een zeer basale militaire training van jonge, analfabete en deels drugsverslaafde mannen. Daarnaast blijven er vier Nederlandse F16 bommenwerpers actief in Afghanistan.

De verwachting is dat de regering er een harde dobber aan zal hebben om de fractie van GroenLinks over te halen in te stemmen met deze missie.  Daar komt nu ook nog de informatie bij die via Wikileaks is uitgelekt over de voorgeschiedenis van deze nieuwe Afghanistan-missie in de zomer van 2009.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vertrouwen is goed, controle is beter

Uitslaande brand in gebouw (Foto: Flickr/J. Star)

Veiligheid is een thema dat bij de rechtse partijen die de huidige regering steunen hoog op de agenda staat. De oppositie heeft daar geen overtuigend antwoord op. Meegaan in voorstellen voor hardere repressie, bottere maatregelen en hogere straffen is moeilijk. Je bevestigt het gelijk van rechts. En dus ook van de kiezer die de PvdA of de SP inruilt voor de PVV. Met de bewering dat rechts overdrijft (kijk naar de cijfers!) of onnodig veel angst oproept schiet je al snel in de verdediging die ook niet veel oplevert. Mensen die gevoelig zijn voor de rechtse verhalen overtuig je niet met rationele argumenten. Links heeft een eigen invalshoek nodig die onveiligheidsgevoelens niet negeert en nieuwe, betere oplossingen biedt. Om te beginnen zou links aan de orde kunnen stellen hoe de overheid zelf omgaat met de veiligheid van de burgers.

In de commentaren op de brand in Moerdijk klinken twijfels door of het bedrijf en de brandweer wel goed waren voorbereid op een dergelijke ramp. Veiligheidsexpert Ben Ale van de TU Delft waarschuwt in de NRC van zaterdag voor afbraak van het toezicht op gevaarlijke stoffen. “Er is al jaren een afbraak aan de gang op het vlak van de inspectie,” zegt hij. “Deels om geld te besparen en deels vanuit de overtuiging dat een terugtredende overheid een goede zaak is.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verboden getal: 1312

All Gerechtshoven Are Bitches (Screenshot: GeenCommentaar)

Demonstranten tegen de oorlog in Vietnam die ‘Johnson moordenaar’ riepen werden eind jaren zestig beboet wegens belediging van een bevriend staatshoofd. Alternatieven als ‘Johnson moordvent’ of ‘Johnson Molenaar‘ konden ook niet door de beugel.

Aan deze geschiedenis moest ik denken bij het bericht dat Amsterdamse voetbalfans veroordeeld zijn wegens het dragen van een T-shirt met daarop het getal 1312. Dat getal, hebben de autoriteiten uitgevonden, staat in werkelijkheid voor een afkorting, namelijk ACAB. En deze afkorting, zo laten zij weten staat voor ‘All cops are bastards’. En die tekst is verboden. Belediging van het gezag. Hoe ver kun je gaan?

Twee jaar geleden werd een jongeman uit Goes die ACAB op zijn bomberjack had staan in eerste instantie nog vrijgesproken. Het OM ging echter in beroep en het hof veroordeelde hem tot 200 euro boete. Ook al wist toen vrijwel niemand wat ACAB betekende. De jongeman wist het zelf wel, gaf hij toe. En politie-agenten uitmaken voor ‘een onwettig kind, een niet raszuiver persoon, of een persoon van mindere kwaliteit’ is een belediging van een ambtenaar in functie, vond het hof.

In Leeuwarden werd later ook nog een man met een ACAB T-shirt aangehouden toen hij het politiebureau binnenliep. Zijn verklaring dat ACAB stond voor ‘acht cola, acht bier’ mocht niet baten. Ook hij kwam voor de rechter. En in de krant. Want het is een leuk verhaal, toch?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Christenen tegen verbod op belediging van godsdiensten

Logo VN (Foto: Wikimedia Commons/Spiff)

De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft vorige week opnieuw een resolutie aangenomen die oproept om het beledigen van godsdiensten overal in de wereld te bestrijden. Eerder waren ook al resoluties met dezelfde strekking aangenomen, afkomstig van de organisatie van islamitische landen (OIC). De tekst van de resolutie (zie concept nr. A/C.3/65/L.46/Rev.1) is algemeen gesteld en roept in alle toonaarden op tot verdraagzaamheid voor gelovigen in de hele wereld. Slechts op een plek is er een explicite verwijzing naar de islam, namelijk daar waar bezorgdheid wordt uitgesproken over de onjuiste associatie tussen islam en schendingen van de mensenrechten en terrorisme (punt 7). De resolutie bevestigt eerdere uitspraken van de VN waarin staat dat “terrorism cannot and should not be associated with any religion, nationality, civilization or ethnic group…”

Tegen deze resolutie is geageerd door de internationale christelijke organisatie Open Doors. Dit is een organisatie die opkomt voor vervolgde christelijke minderheden en in landen met een christelijke minderheid actief is door bijbels te verspreiden en trainingen te geven.

Begin deze maand bood Open Doors 400.000 handtekeningen aan bij de VN tegen het aannemen van deze resolutie. De belangrijkste kritiek op de resolutie is “dat godsdiensten in bescherming worden genomen en daarmee de meerderheid die een bepaalde godsdienst aanhangt. Religieuze minderheden kunnen met een verwijzing naar deze resolutie worden onderdrukt. In veel moslimlanden mogen christenen niet zeggen dat Christus de Zoon van God is, omdat dit een belediging is voor de islam.” De resolutie is weliswaar niet bindend, maar als deze telkens wordt aangenomen bestaat volgens Open Doors de kans dat ze wordt opgenomen in een internationaal verdrag.

Vorige Volgende