Jos van Dijk, auteur op Sargasso

Foto: Adam Smok (cc)

Polen doet pijn in Europa

22 januari 2016 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - In het Europese Parlement verdedigde de nieuwe Poolse premier Beate Szydlo dinsdag enkele omstreden besluiten van haar regering: “Poolse burgers hebben voor ons programma gekozen en wij voeren het uit met respect voor de grondwet en de Europese verdragen.” Maar die nieuwe wetgeving staat volgens velen haaks op Europese waarden en het regeringsprogramma spoort ook niet met het huidige economische beleid van de EU.

Niets aan de hand. En overigens zijn het onze eigen zaken. Dat was ongeveer de boodschap die Szydlo voor Europa had in antwoord op de zorgen van de Commissie over de ingrepen van de nieuwe Poolse regering bij het Grondwettelijk Hof en de publieke omroep. De balans moest hersteld worden, zei Szydlo, verwijzend naar de macht van het Burgerplatform in de vorige regeringsperiode. Het is allemaal politiek. De staatsmedia werden volgens Kaczynski, leider van de regeringspartij PiS (Recht en Rechtvaardigheid) gedomineerd door ‘de ergste soort Polen’. PiS-stemmers werden weggezet als abnormalen en fascisten of uitgelachen als ‘geitenwollen baretten’, naar de kledingstijl van activistische aartsconservatieve oude dametjes. De vorige regering heeft vlak voor de verkiezingen ook zelf nog geprobeerd de samenstelling van het Grondwettelijk Hof in haar voordeel te veranderen. Polen heeft over de nieuwe regels voor het Hof overigens op eigen initiatief advies gevraagd aan een Commissie van de Raad van Europa die is ingesteld om voormalige communistische landen te begeleiden bij de overgang naar een democratische rechtsstaat.

Foto: foto: commons.wikimedia.org

Amerikaanse toestanden

15 januari 2016 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - In reactie op de gebeurtenissen in Keulen groeit het aantal burgerwachten in Duitsland.

Meer dan 13.000 mensen onderschreven op Facebook het burgerwachtinitiatief van Tofigh Hamid „Einer für alle, alle für einen…Düsseldorf passt auf“. Het aantal mensen dat daadwerkelijk als burgerwacht kwam opdagen afgelopen weekend was beduidend lager. De groepjes die in het uitgaanscircuit patrouilleerden moesten worden begeleid door de politie om linkse demonstranten en dronkaards op afstand te houden. Na deze ervaring en tal van negatieve reacties heeft Hamid besloten af te zien van nieuwe inspectierondes. Hij vindt het jammer dat zijn initiatief in de rechtse hoek terecht is gekomen.

De burgerwachten zijn volgens Mattias Quent van de universiteit van Jena rekruteringsplaatsen voor extreem-rechts. Als ze al niet door extreem-rechtse figuren zijn opgericht trekken dit soort initiatieven potentiële extremisten die op deze manier in contact kunnen komen met fascistische groepen. Burgerwachten die al langer bestaan zijn al meerdere keren in het nieuws geweest vanwege aanvallen op asielzoekerscentra, en niet alleen in het oosten van Duitsland.

De oprichting van nieuwe burgerwachten heeft alles te maken met het gebrek aan vertrouwen in de politie na de gebeurtenissen tijdens de Oudejaarsnacht in Keulen. Minister van Binnenlandse Zaken De Maizière heeft daar ook aan bijgedragen door zijn verwijt dat de politie te passief is geweest. Zijn collega van Justitie Maas waarschuwde gisteren aan de andere kant voor het gevaar van ‘eigen richting’. Burgerwachten en “zelf-benoemde hobby sherifs” moeten geen politie gaan spelen, zei hij. De staat heeft nog steeds het geweldsmonopolie. Maar veel verder dan waarschuwingen kwam hij ook niet. De regering is nu allereerst druk met maatregelen tegen vluchtelingen die de wet overtreden.

Waan van de dag

Op de fiets terug naar Moermansk

14 januari 2016 , 10:35 , door Jos van Dijk

Noorwegen stuurt Syrische vluchtelingen terug naar Rusland. Zoals ze gekomen zijn moeten ze het land weer verlaten: per fiets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Loyaal aan de baas

11 januari 2016 , 08:00 , door Jos van Dijk

OPINIE - Over het gebrek aan respect voor klokkenluiders

Uitkeringsinstantie UWV probeert te voorkomen dat zijn werknemers misstanden naar buiten brengen. Het laatste nummer van het personeelsblad is geheel gewijd aan het onderwerp loyaliteit. De boodschap in het blad is duidelijk: bespreek kritiek intern, los de problemen binnenshuis op.
Het UWV wordt al jaren geplaagd door schandalen. Er loopt een langdurig conflict met bedrijfsartsen, er is een falend ICT-systeem en het ministerie doet onderzoek naar de oorzaken van achterstanden bij de beoordeling van uitkeringen. De organisatie wordt overspoeld door klachten van cliënten. Even googelen en je vindt regelmatig nieuwe berichten over problemen (afgelopen week bijvoorbeeld hier, hier en hier).

Maar de werknemers moeten hun mond houden. Ze worden zelfs bedreigd. Met de media praten kan negatieve gevolgen hebben volgens de personeelskrant van het UWV. Als voorbeeld wordt Ad Bos genoemd die de bouwfraude aan het licht bracht. “Hij eindigde berooid in een caravan”, stelt het blad, en vervolgt: “Sommige klokkenluiders krijgen een demotie, anderen worden ontslagen of door collega’s met de nek aangekeken.”De dreigende toon is opvallend en suggereert dat bij deze organisatie het water naar de lippen is gestegen.

Loyaliteit aan de organisatie waar je voor werkt is in beginsel een positieve waarde. Tegenwoordig heeft elke grote organisatie wel een integriteitsbeleid met procedures voor het afhandelen van misstanden. Dat begint dan standaard bij een interne klachtencommissie. Die kan een nuttige zelfreinigende functie vervullen. Maar niet altijd en niet overal. Dwang om onder alle omstandigheden loyaal te blijven kan ook negatieve consequenties hebben. Soms moet het maatschappelijk belang zwaarder wegen dan de loyaliteit aan de baas. Dat UWV kennelijk niets wil weten van deze optie is een teken aan de wand. UWV is een bedrijf dat met belastinggeld publieke taken uitvoert. Het is een bedrijf van en voor burgers. Dat betekent dat bij UWV openheid voorop hoort te staan. Dienstbaarheid aan de burgers gaat hier boven loyaliteit aan de organisatie. Enig respect voor klokkenluiders zou de organisatie dus sieren.

Foto: foto: https://en.wikipedia.org/wiki/23-F

Politieke impasse in Spanje

8 januari 2016 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - De verkiezingen van 20 december in Spanje hebben een meerderheidsregering van één partij onmogelijk gemaakt. Een coalitieregering is nog ver weg. Nieuwe verkiezingen zijn niet uitgesloten. Die komen er vrijwel zeker voor het regionale parlement in Catalonië waar de voorstanders van afscheiding er niet in geslaagd zijn een compromis te vinden.

Volgende week woensdag moet het nieuwe Spaanse parlement zich uitspreken over de regeringsvorming. Aftredend premier Rajoy van de conservatieve volkspartij (PP), die ondanks een groot verlies toch de grootste bleef, heeft de leiders van de socialisten (PSOE) en de nieuwkomers Ciudadanos en Podemos gepolst over zijn kansen om opnieuw een regering te vormen. Hij hoopt op een regering van nationale eenheid samen met of gedoogd door PSOE en Ciudadanos. Voorlopig heeft alleen de laatste gehint op mogelijke gedoogsteun. Volgens de PP is de PSOE nu aan zet. Als ook de socialisten zich volgende week van stemming onthouden kan Rajoy nog een kans krijgen. Volgens hem zijn er meer overeenkomsten dan verschillen tussen de PP en de PSOE. Maar juist daarom heeft een groot deel van de Spaanse kiezers nu gekozen voor een van de nieuwkomers. Een samenwerking van de oude partijen lijkt dus een klap in het gezicht van de kiezers die hebben laten weten dat er verandering moet komen in de Spaanse politiek.

Foto: News Oresund (cc)

Deense gastvrijheid

25 december 2015 , 14:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Het Deense vluchtelingenbeleid bezorgt de regering steeds meer problemen.

Het plan van de Deense regering om vluchtelingen die daartoe in staat zijn zelf te laten bijdragen aan hun opvang heeft nogal wat reacties opgeroepen. De regering wil dat vluchtelingen bij aankomst naast contant geld boven een bedrag van 3000 kronen (ruim 400 euro) ook waardevolle persoonlijke bezittingen inleveren als bijdrage in de kosten voor hun verblijf. De vergelijking met de roof van bezittingen van Joden die in de oorlog werden afgevoerd naar concentratiekampen is al direct gemaakt. De Deense rabbi Melchior vindt de vergelijking onzin. “Nazi-Duitsland was uniek in de geschiedenis van de mensheid. Je geeft de nazi’s een menselijk gezicht als je hen nu vergelijkt met anderen.” Maar het Deense Europarlementslid Jens Rohde (Venstre) wil niet langer geassocieerd worden met deze politiek. Hij heeft zijn lidmaatschap van de regeringspartij opgezegd.

Het is nog helemaal niet zeker dat dit onderdeel van het regeringsplan het gaat halen als het in januari in het parlement aan de orde komt. Denemarken heeft een centrum-rechtse minderheidsregering van de liberale partij Venstre die gedoogd wordt door onder andere de extreem-rechtse Deense Volkspartij. De politiebond ziet het in elk geval niet zitten. Geld willen ze nog wel innemen, maar hoe bepaal je de waarde van sieraden? De minister voor Integratie (sic!) Inger Støjberg meent echter dat de meeste mensen wel in staat zijn of het om iets kostbaars gaat of niet. Maar hij zal ook taxateurs inzetten, zei hij.

Foto: foto van de auteur

Britse eigenaardigheden

18 december 2015 , 08:00 , door Jos van Dijk

OPINIE - De Britse bezwaren tegen het vrije werknemersverkeer binnen de EU leggen de bijl aan de wortels van de Europese samenwerking.

De Londense burgemeester Boris Johnson steunt zijn partijgenoot premier Cameron in de eisen van de Conservatieven voor hervorming van de Europese Unie. Cameron bespreekt die eisen deze week met zijn collega’s in Brussel. Hij wil het Britse parlement meer macht geven, als niet-euroland even veel zeggenschap houden in de EU, een verdere versterking van de interne markt, en de mogelijkheid om andere EU-burgers die naar Engeland komen de eerste vier jaar bepaalde uitkeringen te onthouden. Die laatste eis zou Cameron eventueel willen laten vallen, zo heeft hij tegen over de Britse pers laten doorschemeren. Hij neemt daarmee een groot risico, want alles wat met immigratie te maken heeft is voor de Britten de belangrijkste reden om afstand te nemen van de Europese samenwerking. En dus maakt toegeven op dit punt de kans groter dat er, in strijd met Cameron’s eigen wens, toch een meerderheid te vinden is voor een Brexit bij het aangekondigde referendum dat uiterlijk in 2017 zal worden gehouden.

Boris Johnson meent dat er geen enkele reden is om de eis inzake migranten te laten vallen. Het is gewoon een kwestie van “’s Lands wijs ’s lands eer” schreef hij maandag in The Telegraph.

Waan van de dag

Raif Badawi wint Sacharovprijs

17 december 2015 , 11:03 , door Jos van Dijk

Het Europees Parlement heeft de jaarlijkse Sacharovprijs voor de vrijheid van denken toegekend aan de Saoedische blogger Raif Badawi.

Voor het openbaren van zijn liberale opvattingen, het pleiten voor godsdienstvrijheid en zijn kritiek op de regering van Saoedi-Arabië werd blogger Raif Badawi veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf, een geldboete van 194.000 euro en 1000 stokslagen.

Lees zijn boek Raif Badawi, 1000 stokslagen voor de vrijheid; leven en laten leven in het huidige Saoedi-Arabië.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Veel landen worstelen nu al met de gevolgen van klimaatverandering

15 december 2015 , 08:00 , door Jos van Dijk

OPINIE - De impasse lijkt doorbroken: eindelijk is de urgentie van maatregelen tegen de klimaatverandering erkend. Voor veel mensen elders op de wereld komt “Parijs” echter te laat.

De onverwacht positieve resultaten van COP21 in Parijs worden overal toegejuicht als een omslag van grote betekenis voor de toekomst van onze planeet. Na de mislukking van de vorige conferentie in Kopenhagen is er nu een verdrag waaraan 195 landen zich binden. De inzet is een maximale temperatuurstijging van 1,5 graad. De gezamenlijke inspanningen worden elke vijf jaar geëvalueerd en zo nodig onderweg aangescherpt. En vanaf 2020 is er minstens 100 miljard beschikbaar voor ontwikkelingslanden om de gevolgen van de klimaatverandering op te vangen. De fossiele brandstoffen hebben hun langste tijd gehad.

De meeste commentaren die ik heb gelezen verwijzen naar het belang van de conferentie voor de toekomst. Staatsecretaris Dijksma: “we hebben onze kleinkinderen een grote dienst bewezen”. Daarbij wordt dan vooral aan de eigen toekomst gedacht. “Dit zal bedrijven en investeerders de duidelijkheid geven die zij zo hard nodig hebben: alleen investeringen in een schone toekomst zullen zichzelf terugverdienen.”, schreef D66 Europarlementariër Gerbrandy op zijn weblog. Ook de Britse ondernemer Richard Branson ziet nieuwe kansen: ‘We hebben de mogelijkheid om een nieuwe economie te bouwen en het bedrijfsleven is klaar om daar aan bij te dragen’.

Foto: foto van de auteur

Albanië herdenkt en demonstreert

11 december 2015 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - De herdenking van de opstand tegen het communistisch bewind van Hoxha, 25 jaar geleden, is dinsdag uitgelopen op een demonstratie tegen de huidige socialistische regering in Tirana.

Na de val van het stalinistische bewind van Hoxha is vrijwel alles wat aan de veertigjarige dictatuur deed denken in Albanië vernietigd. Inclusief fabrieken, scholen, gezondheidszorginstellingen. Alleen de kleine bunkers zijn nog overal te vinden. Op de gekste plaatsen kom je de betonnen paddenstoelen tegen. Hoxha liet er 700.000 bouwen, voor elke vier Albanezen één. Zo kon het volk zich verdedigen tegen de vele vijanden die het kleine en volledig geïsoleerde Albanië aan alle kanten omringden nadat het regime in 1968 gebroken had met het Warschaupact.

Deze week is het vijfentwintig jaar geleden dat een opstand van studenten het einde van het regime van Hoxha inluidde. De Democratische partij, de rechtse oppositie, organiseerde een betoging tegen de socialistische regering van premier Edi Rama. In het regeringskwartier kwam een gewelddadig einde aan de demonstratie. Een als museum bedoelde bunker werd in brand gestoken na een oproep van Besim Ndregjoni, leider van een groep die de slachtoffers van de dictatuur vertegenwoordigt. De bunker moet laten zien welke vluchtwegen paranoïde communistische leiders voor zichzelf hadden gebouwd.

Waan van de dag

IS Kalifaat volgens VS “nuttig instrument tegen Assad”

6 december 2015 , 16:38 , door Jos van Dijk

In 2012 zagen de VS en zijn bondgenoten IS en Al-Nusra als nuttig oppositie tegen Assad.

Dit staat in een [edit: omstreden, zie hier] document van de Amerikaanse militaire inlichtingendienst DIA.

Terwijl jarenlang door de westerse regeringen, de politici en ook in de media de indruk werd gewekt dat de opstandelingen in Syrië veelal seculier, gematigd en liberaal waren en dat ze daarom onze steun verdienden werd al in 2012 in dit Pentagon-rapport geconcludeerd dat het verzet tegen de Syrische regering-Assad in feite uit twee radicaal-islamitische jihadistische organisaties bestond, die later onder de namen IS of ISIS en Al Nusra opereerden. Uit het DIA-rapport blijkt dat de Amerikaanse regering de opkomst van deze extremistische organisaties niet afwees maar juist toejuichte. Ze werden in het rapport gepresenteerd als “een middel om het regime te vervangen” (“a tool for regime change in Syria.”) En daarom werden de Al-Qaeda organisaties in Syrië niet als de vijand bestempeld maar juist als “een strategische aanwinst voor Amerika” (“a US strategic asset”). Het toenmalige hoofd van de “US Defense Intelligence Agency (DIA)” generaal Flynn bevestigde in zijn recente tv-interview dat het een “bewust besluit” (“a willful decision”) van de Verenigde Staten was geweest om in nauwe samenwerking met de bondgenoten in de regio Saudi Arabië, Qatar en Turkije de Al Qaeda-organisaties in Syrië te ondersteunen.

Foto: bron: en.wikipedia.org

Zwarte schapen

4 december 2015 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Een Britse moslima schrijft deze week in de Guardian dat ze in Engeland tot nu toe nooit bang is geweest. Maar na de Parijse aanslagen “krijgen mensen zoals ik elke dag zoveel woede over ons heen. Ik geloof nu niet langer dat dit over zal gaan.”

Geboren en getogen in Londen heeft de klinische psychologe Masuma Rahim als moslima sinds 9/11 al heel wat te verduren gehad. In feite is haar betrouwbaarheid, en die van moslims in het algemeen, al die tijd min of meer in twijfel getrokken. Ben je voor of tegen Al Qaida? Wat vind jij als moslim van die aanslagen? Moet je als moslim geen afstand nemen van het jihadisme? Het zijn de inmiddels overal bekende manieren om moslims, puur en alleen vanwege hun geloof, in de hoek te drijven. We zien het in heel Europa, telkens als er weer aanslagen zijn gepleegd. Op straat, in de media en ook in het parlement. Hoeveel negatieve boodschappen kan een mens over zichzelf verdragen? Ik kan me goed voorstellen dat je op een gegeven moment het vertrouwen in je omgeving verliest.

De uitbarsting van islamofobie na “Parijs” bereikte in Engeland een top met de berichtgeving in The Sun over een onderzoek dat zou hebben uitgewezen dat een op de vijf Britse moslims sympathiseert met de jihadisten. De publicatie in The Sun wekte de woede op van enkele parlementsleden die een verband legden met de verdrievoudiging van islamofobische incidenten in Engeland, waaronder pogingen tot brandstichting in een moskee. Een commentator van de BBC bekritiseert de vraagstelling van het onderzoek waarin niet gesproken wordt over jihadisme terwijl je ‘sympathie’ ook op verschillende manieren kan uitleggen. Hij verwijst ook naar de afwijzing van IS in een groot aantal islamitische landen, waarbij in de meeste gevallen geen verschillen zijn geconstateerd tussen moslims en niet-moslims. De onderzoekers distantieerden zich van de berichtgeving van hun opdrachtgever.