Overzicht

Jeroen Laemers

542 Artikelen
1.350 Waanlinks
901 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hogepriesters van de onzichtbare hand

, door

ACHTERGROND - De prestaties van topbestuurders worden zelden rationeel beoordeeld – met alle gevolgen van dien.

Onlangs verscheen een opmerkelijk bericht op de website van het NRC. Topman Ton Büchner van AkzoNobel heeft wegens oververmoeidheid ziekteverlof moeten nemen, met als gevolg dat zijn bedrijf nog dezelfde dag maar liefst vijf procent van de beurswaarde verloor. Binnen enkele uren verdampte ongeveer 600 miljoen euro.

Wat we hieruit kunnen concluderen is dat onder beleggers verwachtingen omtrent de prestaties van een topman veel zwaarder wegen dan de eigenlijke prestaties zelf. AkzoNobel, zo merkte een wat nuchterder analist op, verkoopt er straks ‘geen potje verf minder om.’

Niet alleen beleggers, maar ook diegenen die de salarissen van topbestuurders vaststellen, laten zich meer leiden door irreële verwachtingen omtrent de toekomstige prestaties van CEO’s dan de prestaties (if any) zelf. Het is bijvoorbeeld opvallend dat in de maakindustrie zo’n 90% van de werkelijke productiviteitsgroei wordt gerealiseerd door nieuwe intreders (pdf) in de markt. Zelfs bedrijven met voldoende kapitaal om volledig nieuwe fabrieken te bouwen slagen er nauwelijks in de productiviteit in hun bestaande fabrieken te verhogen. Dit suggereert dat bazen, in tegenstelling tot wat veelal wordt aangenomen, maar weinig echte mogelijkheden hebben de efficiëntie van een organisatie te verbeteren.

Foto: copyright ok. Gecheckt 25-10-2022

Op zoek naar de ‘alfawinst’

, door

De laatste decennia hebben institutionele beleggers in toenemende mate geïnvesteerd in verwachte marktbewegingen, in plaats van ouderwetse aandelen en obligaties. Zolang dit doorgaat blijft het risico op spectaculaire financiële fiasco’s onverantwoord groot.

Enkele dagen geleden publiceerde het webzine Salon een bijdrage van Wallace Turbeville, een financiële insider en voormalig VP van Goldman Sachs. In dit stuk wees Turbeville op een fundamentele verandering die de afgelopen dertig jaar heeft plaatsgevonden op de financiële markten. Ooit investeerden marktpartijen hoofdzakelijk voor de lange termijn, in bedrijven of obligaties waarvan men verwachtte dat de intrinsieke waarde zou stijgen. Tegenwoordig investeert men vooral in de markt zelf, door te anticiperen op bewegingen in de markt. Met andere woorden: ooit werd winst gemaakt door de waardestijging van aandelen, momenteel maakt men winst door korte termijn investeringen op het juiste moment aan te schaffen en weer door te verkopen:

‘There was a time […], when investment was primarily about the fundamental value of shares of stock and corporate and municipal bonds. Investors acquired with a view to hold their investments long enough to realize this fundamental value. But the investing public is now enthralled by the mythic trader, able to spin gold from straw using only his sharp wits. […] The quest is a search for “alpha” returns that exceed the markets. Investment in a sound company or a plain vanilla municipal bond seems so very boring when the opportunity to grab a fraction of the limitless wealth of the Wall Street trader is on offer.’

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-11-2022

Topvrouw gewenst

, door

Het Europees parlement pleit voor meer topvrouwen. Uit oogpunt van eerlijkheid is dat logisch, maar leidt dit ook tot beter, ethischer bestuur?

Het Europees Parlement maakt serieus werk van de ambitie meer vrouwen in topfuncties te benoemen, zo meldde het dagblad Trouw onlangs. De benoeming van de Luxemburger Yves Mersch tot directielid van de Europese Centrale Bank werd dan ook door het Europarlement vooralsnog tegengehouden. Reden: hij is een man.

Nu valt het niet te ontkennen dat er aanzienlijk minder vrouwen in topfuncties werkzaam zijn dan mannen. Volgens cijfers van de Europese Unie is op dit moment 13,7 procent van de leden van de raden van bestuur in de 27 lidstaten vrouw. Dat percentage is absurd laag.

Behalve uit een streven naar meer gelijkheid komt de wens een groter aantal topfuncties door vrouwen te laten bezetten ook voort uit het idee dat vrouwen minder gemakkelijk zijn over te halen tot onethisch handelen. Eurocommissaris Viviane Reding schreef vorig jaar in een EU-nieuwsbrief dat de financiële crisis er mogelijk heel anders had uitgezien ‘als er meer Lehman sisters in plaats van brothers waren geweest’.

Redings uitspraak wordt op het eerste gezicht ondersteund door een tweetal recente onderzoeken van Amerikaanse wetenschappers. Volgens het eerste onderzoek (pdf) zijn vrouwen minder snel dan mannen geneigd hun morele principes op te offeren voor status of geldelijk gewin. Volgens een tweede onderzoek (pdf) zouden mannen bovendien ‘pragmatischer’ zijn in het rechtvaardigen van hun (zelfzuchtige) gedrag aan de onderhandelingstafel.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Banenkampioen!

, door

Hoe wordt men volgens het CPB banenkampioen?

De laatste twee weken is er veel te doen geweest over de doorrekening van de verschillende verkiezingsprogramma’s door het Centraal Planbureau. Iedere partij wees vervolgens vol trots op de punten waarop goed werd gescoord. Zo viel Mark Rutte bij herhaling Emile Roemer aan over de projectie van het CPB dat de VVD tegen 2040 ruim een half miljoen meer banen zou hebben gerealiseerd dan de SP. Reden genoeg om na te gaan waar deze projectie van het CPB op is gebaseerd.

Voor zijn voorspellingen maakt het CPB sinds mei 2010 gebruik van het macro-econometrische model SAFFIER-II. Op pagina 22 van de beschrijving van dit rekenmodel lezen we onder meer dat de werkgelegenheid mede afhangt van de relatieve arbeidskosten. Lonen zijn vanzelfsprekend een belangrijk deel van deze arbeidskosten. Een paar regels verderop volgt onderstaande toelichting:

‘Aan de verklaring van de loonvoet in de marktsector ligt een onderhandelingsmodel ten grondslag. De loonvoet is de uitkomst van onderhandelingen tussen werkgevers- en werknemersorganisaties. […] De terugvalpositie van werknemers bij ontslag bepaalt de relatieve onderhandelingspositie van werkgevers en werknemers […]. Hoe beter de terugvalpositie van werknemers, hoe groter hun onderhandelingsmacht, hoe hoger de loonvoet […].’

Foto: copyright ok. Gecheckt 03-03-2022

Labor Day in Amerika

, door

Het weinige dat arbeiders hebben, moeten bedrijven ook krijgen – maar dan beter en meer.

Labor Day is een Amerikaanse feestdag die wordt gevierd op de eerste maandag van september (eergisteren dus). Deze dag is bedoeld ter herinnering en viering van de sociale en economische bijdrage van arbeiders aan de Amerikaanse maatschappij. Labor Day is dan ook het Amerikaanse equivalent van de traditionele 1 mei-vieringen die in veel andere landen plaatsvinden. In de praktijk merk je er niet veel meer van dan dat het postkantoor dicht is.

In rechtse Amerikaanse kringen is ‘arbeid’ tegenwoordig een vies woord. Een dag om de bijdrage van arbeiders te vieren stuit rechts Amerika dan ook flink tegen de borst. Arbeiders zijn immers links, zijn aangesloten bij vakbonden en, het ergste van allemaal, stemmen veel te vaak op de Democratische Partij.

Op de opiniepagina van de Wall Street Journal (waar men nog steeds betreurt dat kleine kinderen niet langer de kolenmijnen worden ingejaagd) verscheen onlangs een bijdrage die pleitte voor de invoering van Corporation Day. Immers:

‘We’ve kicked our corporations around long enough. Like returning Vietnam veterans, corporations have been tormented and harassed. They are routinely referred to as callous, uncaring, heartless profit-mongers. They are regular targets of protests, boycotts and media exposés.’

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Oud-VVD-minister van financiën pleit voor investeringen in plaats van bezuinigingen

, door

Voormalig minister en hoogleraar economie Johan Witteveen bekritiseert de bezuinigingspolitiek van partijgenoot Rutte: juist nú moet er geïnvesteerd worden.

Afgelopen zaterdag verscheen een uitgebreid interview met Johan Witteveen, oud-VVD-minister van financiën, voormalig hoogleraar economie en ex-topman van het IMF, in het NRC Handelsblad. Follow the Money heeft een uitgebreide samenvatting. Hieronder volgen enkele citaten:

‘De overheid moet zorgen voor de condities waarin een vrije economie kan functioneren, zo benadrukt [Witteveen] […]. “De overheid moet werkloosheid en inflatie zo veel mogelijke voorkomen. Ik ben ook voorstander van een belastingbeleid dat de inkomensverschillen beperkt. In een vrije economie zouden die te groot worden om billijk te achten.”’

Het bovenstaande lijkt misschien weinig controversieel, maar niettemin loopt Witteveen (91) inmiddels stevig uit de pas met de huidige koers van zijn partij. Rutte cum suis worden immers niet moe te benadrukken dat de belastingdruk voor de veelverdieners te hoog is. In werkelijkheid is de totale, procentuele belastingdruk op dit moment voor iedereen nagenoeg gelijk, namelijk zo’n 40% van het bruto inkomen (pdf) (h/t Cor Mol). Met andere woorden: het Nederlandse belastingstelsel blijkt ‘in zijn totaliteit nauwelijks bij te dragen aan de herverdeling van de inkomens’. Waar de moderne VVD dus op uit lijkt te zijn is een situatie waarin de lagere inkomens relatief juist meer bijdragen aan de staatsuitgaven dan de hogere inkomens.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Verkiezingen VS: een terugblik op de Republikeinse conventie

, door

Afgelopen week week hielden de Republikeinen hun nationale conventie in Tampa, Florida. Hoogtepunt was Mitt Romneys officiële aanwijzing als de Republikeinse kandidaat voor de aanstaande presidentsverkiezingen. Wat gebeurde er nog meer?

De Republikeinse Nationale Conventie in Tampa begon weinig veelbelovend met een dag uitstel in verband met een tropische storm. In de daaropvolgende dagen verliepen de zaken niet echt heel veel beter. Zo feestte Romney er lustig op los met een aantal rijke donoren op een 45 meter lang jacht dat de vlag voer van de Kaaimaneilanden. Aangezien Romney eerder al onder vuur lag omdat hij een deel van zijn rijkdom op de bepaald belastingvriendelijke Kaaimaneilanden had gestald, was dit natuurlijk niet zo handig.

Het hoogtepunt van de dinsdag, de eerste dag dat de conventie ook daadwerkelijk was begonnen, was een toespraak van Chris Christie, Republikeins gouverneur van New Jersey. Het duurde maar liefst zeventien minuten voordat Christie zich verwaardigde om Romney überhaupt te noemen. Het woord ‘ik’ won het uiteindelijk van ‘Romney’ met 32 tegen zeven. Veel commentatoren meenden dan ook dat Christie, met het oog op de verkiezingen van 2016, vooral zichzelf voor het voetlicht had willen brengen.

Ondertussen lieten enkele reguliere conventiegangers zien waarom de Republikeinse partij het niet echt lekker doet bij minderheden. Commissievoorzitster Zoraida Fonelladas uit Puerto Rico werd, zo leek het, het spreken onmogelijk gemaakt door afgevaardigden die luidkeels ‘USA! USA! USA!’ begonnen te scanderen. Achteraf verklaarde de organisatie dat het geroep was gericht tegen ontevreden supporters van de libertarische vaandeldrager Ron Paul. Dat er flinke chaos en een rellerige sfeer was ontstaan viel echter niet te ontkennen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 22-04-2022

Misplaatst vertrouwen

, door

De VVD kiest voor ‘optimisme’. Dat is alleen niet zo handig als dit ten koste gaat van de feiten – en ons economisch herstel.

De standpunten van de VVD hebben geen geweldige relatie met de werkelijkheid. Zo hebben we eindeloos naar Ruttes mantra mogen luisteren dat strenge bezuinigingen zullen leiden tot een stijgend consumentenvertrouwen en uiteindelijk tot economisch herstel. De realiteit hiervan is op zijn minst twijfelachtig te noemen (zie ook hier). Verder kregen we te horen dat de rijksbegroting moet worden begrepen als een huishoudboekje: er mag niet meer worden uitgegeven dan dat er binnenkomt. Ondanks hun luidkeels beleden bewondering voor het ondernemerschap hebben Rutte cum suis blijkbaar nooit van het fenomeen investering gehoord (zelfs negatieve rentes op staatsobligaties veranderen hieraan niets). Tenslotte is er nog de rotsvaste, maar wederom zeer twijfelachtige opvatting dat de overheidsfinanciën bij de VVD in betere handen zijn dan bij de zogenaamde ‘socialisten’.

Zodoende is het niet verwonderlijk dat een blad als Elsevier, dat het beleid van de VVD van harte ondersteunt, zo nu en dan een beeld van de werkelijkheid schetst dat ongeveer net zo betrouwbaar is als de berichtgeving in de aloude Pravda. Betekent dit dat de VVD inmiddels net zo ideologisch is geworden als klein links gedurende de jaren zeventig? Op het eerste gezicht lijkt dat inderdaad het geval. Zoals het zich aftekenende fiasco van de wietpas bewijst, is het voeren van pragmatisch beleid bepaald niet de sterkste kant van de VVD. Hier staat tegenover dat de rode boekjes dan wel strekkende meters proza à la Marx, Lenin en Trotsky ontbreken. Bij de meeste VVD’ers bestaat niet eens de pretentie van intellectuele diepgang. Wat is er dan wel aan de hand?

Vorige Volgende